Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Germany

Την περασμένη Κυριακή, 800 άνδρες, γυναίκες και παιδιά πνίγηκαν στη Μεσόγειο, όταν η βάρκα στην οποία επέβαιναν ανατράπηκε στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης. Στις 12 Απριλίου, 400 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους για τον ίδιο λόγο. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, από την αρχή του έτους, 1.700 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να διασχίσουν τη Μεσόγειο, για να φτάσουν στην Ευρώπη.

Από εκείνη τη μοιραία Κυριακή, κανένας δεν μπορεί να αγνοήσει το μέγεθος της καταστροφής. Μάλιστα, στην ειδική σύνοδο κορυφής που πραγματοποίησαν, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, συμφώνησαν ότι θα ενισχύσουν τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο. Ταυτόχρονα, ακούστηκαν προτάσεις για το πώς μπορούν να αποθαρρύνουν τους πρόσφυγες από το να επιχειρήσουν το επικίνδυνο ταξίδι προς την Ευρώπη. Μεταξύ άλλων συζητήθηκε η δημιουργία κέντρων κράτησης σε χώρες της Βορείου Αφρικής, η στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη, αλλά και η καταπολέμηση της υποδομής των δικτύων των διακινητών.

Το πρόβλημα με όλα αυτά είναι εμφανές. Στην καλύτερη περίπτωση το μόνο που μπορούν να πετύχουν οι Ευρωπαίοι είναι την ελαχιστοποιήση των ορατών συνεπειών ενός θεμελιώδους προβλήματος - μίας πραγματικότητας που δεν φαίνεται να αλλάζει σύντομα: ότι δηλαδή πολλοί άνθρωποι θέλουν να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη, και ότι η ΕΕ δεν θέλει να τους αφήσει να μπουν. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που ωθούν τους ανθρώπους αυτούς στη μετανάστευση -μερικοί διαφεύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις, άλλοι από τη φτώχεια και την έλλειψη εναλλακτικών- αλλά η απάντηση της ΕΕ είναι ίδια για όλους ανεξαιρέτως: Χωρίς βίζα, κανείς δεν μπορεί να περάσει νόμιμα τα Ευρωπαϊκά σύνορα.

Σπανίως αμφισβητούμε αυτή την στάση. Κανείς δεν θα σκεφτόταν να αποτρέψει έναν 19χρονο από την Αθήνα απ' το να δοκιμάσει τη τύχη του στη Στουτγάρδη. Παρόλαυτά, στερούμε, χωρίς να το πολυσκεφτόμαστε, το δικαίωμα αυτό από ανθρώπους που προέρχονται από χώρες του Τρίτου Κόσμου.

Τι θα γινόταν όμως εάν η ΕΕ άνοιγε τα σύνορά της και απλώς επέτρεπε σε όποιον ήθελε να έρθει;

Αυτές οι πολιτικές ιδέες μοιάζουν ουτοπικές στις μέρες μας και ακούγονται σαν τα αφελή οράματα κάποιων ακτιβιστών, για ένα κόσμο με ανοιχτά σύνορα για όλους. Αυτό συμβαίνει κυρίως διότι μας έχει εντυπωθεί η ιδέα ότι οι πιο οικονομικά ισχυρές χώρες πρέπει να υπερασπίζονται τα σύνορά τους πάση θυσία, καταπολεμώντας την ανεξέλεγκτη εισροή των μεταναστών και των προσφύγων των φτωχότερων χωρών.

Ενώ πολλοί αναγνωρίζουν το ηθικό επιχείρημα που βρίσκεται στη βάση της εν λόγω θεωρίας, εντούτοις οι περισσότεροι είναι πεπεισμένοι ότι τα αντοιχτά σύνορα δεν αποτελούν ρεαλιστική επιλογή. Η Ευρώπη, αν γινόταν κάτι τέτοιο, θα κατέρρεε ισχυρίζονται.

Ωστόσο, λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η ιδέα αυτή, συζητιέται σοβαρά στους ακαδημαϊκούς κύκλους. Ο Michael Clemens είναι ένας από αυτούς. Ως ανώτερο στέλεχος του Κέντρου για την Παγκόσμια Ανάπτυξη, διερευνά το μεταναστευτικό εδώ και χρόνια και έχει καταλήξει σε ορισμένα απροσδόκητα συμπεράσματα. Μεταξύ άλλων ισχυρίζεται ότι οι περιορισμοί σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση «υψώνουν ένα τεράστιο τείχος ανάμεσα στην σημερινή και τη δυνητική ευημερία της ανθρωπότητας». Οι υπολογισμοί του δείχνουν μάλιστα, ότι η ελευθερία της κίνησης θα μπορούσε να διπλασιάσει το παγκόσμιο ΑΕΠ.

Ζητήσαμε από τον Michael Clemens να σκεφτεί τι θα γινόταν εάν η ΕΕ αποφάσιζε ξαφνικά να ανοίξει τα σύνορά της. Και αυτά που μας είπε -για να το θέσω ήπια- μας αφήσαν έκπληκτους.

VICE: Κύριε Clemens, εκτός από πολιτικούς, για ποιους άλλους λόγους μεταναστεύουν οι άνθρωποι σε πλουσιότερες χώρες;
Michael Clemens: Οι ανθρωποι από φτωχές χώρες μεταναστεύουν κυρίως για λόγους ασφάλειας, καθώς και για να μπορούν να αμείβονται δικαίως για τη δουλειά τους. Η ασφάλεια και οι ευκαιρίες που έχει ένας άνθρωπος, εξαρτώνται από την χώρα στην οποία διαμένει, και το 97% των ανθρώπων ζουν στη χώρα που γεννήθηκαν. Για όσους από εμάς γεννηθήκαμε σε ασφαλείς χώρες, αυτό το παιχνίδι της τύχης, δεν μας πειράζει. Οι περισσότεροι μετανάστες είναι άνθρωποι που αποφάσισαν ότι δεν θα αφήσουν την τύχη να καθορίσει την πορεία της ζωής τους.

Στο εσωτερικό των χωρών μας, γνωρίζουμε γιατί οι άνθρωποι φεύγουν από τις πιο επικίνδυνες και πιο φτωχιές γειτονιές. Για τους ίδιους λόγους, εγκαταλείπουν οι άνθρωποι τις πιο είναι επικίνδυνες και τις πιο φτωχές χώρες. Αλλά υπάρχουν δύο διαφορές. Πολλοί άνθρωποι σε επικίνδυνες, φτωχές χώρες ζουν με τον κίνδυνο και την εξαθλίωση που ακόμα και οι πιο φτωχοί άνθρωποι που βρίσκονται στις πλούσιες χώρες δεν θα αντιμετωπίσουν και δεν μπορούν καν να φανταστούν. Και, φυσικά, κανείς δεν στέκεται στην έξοδο των φτωχότερων γειτονιών με όπλα, εξαναγκάζοντας τους ανθρώπους να παραμείνουν μέσα.

Άρα, τι θα γινόταν εάν η ΕΕ άνοιγε τα σύνορά της; Θα κατακλύζονταν η Ευρώπη από μετανάστες από φτωχότερες χώρες;
Οι μεταναστευτικές ροές είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθούν. Όταν π.χ. το Ηνωμένο Βασίλειο το 2004, άνοιξε τα σύνορά του στους Πολωνούς, η μετανάστευση ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό, τι είχε προβλεφθεί. Το 2014, όταν έκανε το ίδιο για τους Ρουμάνους, η μετανάστευση ήταν πολύ μικρότερη από ό, τι είχε προβλεφθεί.

Αυτό για το οποίο μπορούμε να είμαστε βέβαιοι είναι ότι αν γινόταν κάτι τέτοιο πολλοί άνθρωποι θα έσπευδαν να κάνουν τραγικά σενάρια. Όταν η Γερμανία το 2012 άνοιξε τα σύνορά της στην Πολωνία, τα γερμανικά συνδικάτα προέβλεψαν ότι ένα εκατομμύριο Πολωνοί θα βρίσκονταν στη χώρα μέχρι το επόμενο έτος. Τελικά, μπήκαν 100.000. Όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες άνοιξαν τα σύνορά τους στους φτωχούς της Μικρονησίας, το 1986, πολλοί προέβλεψαν ότι οι μικρονήσιοι θα κατέκλυζαν τη Χαβάη και την Καλιφόρνια. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, λιγότερο από το 6% του πληθυσμού της Μικρονησίας έχει μεταναστεύσει στις ΗΠΑ.

Λοιπόν, τι θα συνέβαινε σε παγκόσμιο επίπεδο; Έχουμε κάποια στοιχεία, τα οποία είναι ενδεικτικά, από την Gallup World Poll. Οι εργαζόμενοι της Gallup επισκέπτονται κάθε χρόνο τις περισσότερες χώρες του κόσμου, και σε κάθε χώρα, θέτουν πάνω-κάτω τα ίδια ερωτήματα σε περίπου 1.000 ενήλικες. Ένα από τα ερωτήματα που έθεσαν ήταν αν θα ήθελαν να μεταναστεύσουν, και αν ναι, πού.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του γκάλοπ, ο συνολικός πληθυσμός της Ευρώπης θα αυξάνονταν κατά 10% εάν όλοι όσοι δήλωσαν στη Gallup ότι θα ήθελαν να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη πράγματι το έκαναν. Ο πληθυσμός της Γερμανίας θα αυξάνονταν κατά 23%, διότι είναι ένας ιδιαίτερα επιθυμητός προορισμός.

Αυτά είναι τα πιο άμεσα στοιχεία που διαθέτουμε. Λέω ότι τα στοιχεία αυτά είναι ενδεικτικά, επειδή δεν γνωρίζουμε τον βαθμό στον οποίο οι αναφερόμενες επιθυμίες αντανακλούν τις πραγματικές συμπεριφορές. Πολλοί άνθρωποι που λένε «ναι» μπορεί να εκφράζουν απλώς μια επιθυμία, όχι ένα πραγματικό σχέδιο. Και πολλοί άνθρωποι που λένε «όχι» ενδεχομένως να άλλαζαν την απάντησή τους, εάν είχαν έναν τρόπο να μεταναστεύσουν χωρίς να χρειάζεται να πληρώνουν διακινητές και να διακινδυνεύουν τις ζωές τους.

Ποιος θα ήταν ο αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή οικονομία;
Τα στοιχεία μας, δείχνουν ότι η μετανάστευση γενικά έχει θετική επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ. Αυτό εξακολουθεί να ισχύει. Οι οικονομολόγοι Christian Lutz και Ingo Wolter, προβλέπουν ότι η μετανάστευση θα έχει θετικά αποτελέσματα για τη γερμανική οικονομία. Η Κατερίνα Lisenkova και ο Miguel Sanchez έχουν εκφράσει τις ίδιες απόψεις σε ό,τι αφορά τις επιδράσεις της μετανάστευσης στην οικονομική ανάπτυξη της Βρετανίας. Και ούτω καθεξής.

Θα έφτανα στο σημείο να πω ότι οι οικονομολόγοι σε γενικές γραμμές συμφωνούν σ' αυτό. Όλα τα σοβαρά στοιχεία που έχουμε δείχνουν ότι η μετανάστευση έχει κέρδη για τη συνολική οικονομική δραστηριότητα των χωρών. Το 96% των Αμερικανών οικονομολόγων συμφωνούν ότι τα οικονομικά οφέλη της μετανάστευσης στις ΗΠΑ υπερβαίνουν τις απώλειες.

Στον αντίποδα αυτού, μια χούφτα οικονομολόγων υποστηρίζουν ότι η μετανάστευση είναι βλαβερή για την οικονομία, όμως δεν έχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς αυτούς, και οι απόψεις τους έχουν μάλλον πολιτικές ρίζες.

Φυσικά, υπάρχει και το θέμα του χρόνου. Οι επιπτώσεις των εισροών θα είναι διαφορετικές εάν μιλάμε για 3 χρόνια και διαφορετικές αν μιλάμε για 20 χρόνια. Αυτός ο προβληματισμός σε μεγάλο βαθμό απουσιάζει από τον δημόσιο διάλογο. Αν' αυτού έχουμε την τάση να μιλάμε με απόλυτες έννποας: «σταματήστε τους όλους» ή «αφήστε τους όλους τώρα».

Η συζήτηση θα έπρεπε να ξεκινά λαμβάνοντας υπόψιν την γενικότερη παραδοχή των σοβαρών οικονομικών ερευνών ότι υπάρχουν μεγάλα οικονομικά οφέλη. Η οικονομική ανάπτυξη στις φτωχές χώρες συνδέεται με τη μετανάστευση. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα είναι πώς να οικοδομήσουμε πολιτικές που να μεταφράζουν την κινητικότητα σε οικονομικό όφελος, αντί να κατασκευάζουμε φράκτες και στρατόπεδα μαζικής κράτησης.

Οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι θα βίωναν σημαντικές μειώσεις στους μισθούς τους; Γίνεται μια αγορά να ενσωματώσει εκατομμύρια εργάτες, όταν πολλοί από αυτούς είναι ανεκπαίδευτοι;
Οι μελλοντικές ροές των μεταναστών, είναι πιθανόν να συντελέσουν στην αύξηση των μισθών και την άνοδο της απασχόλησης του μέσου Ευρωπαίου υπαλλήλου.

Τα πιο ενδιαφέρονται στοιχεία που έχουμε για το θέμα αυτό προέρχονται από τους οικονομολόγους Mette Foged και Giovanni Peri. Κανείς εκεί έξω δεν έχει καλύτερα δεδομένα ή επιστημονικές μεθόδους από αυτούς τους ερευνητές. Μελέτησαν τους μισθούς και την απασχόληση του κάθε εργαζομένου στη Δανία 1991-2008 (ναι, ολονών) και παρακολούθησαν τον αντίκτυπο επου ίχαν οι μεγάλες εισροές προσφύγων από τη Σομαλία και το Αφγανιστάν. Αυτοί οι μετανάστες οδήγησαν στην αύξηση του μέσου ανειδίκευτου μισθού, αλλά και στην μείωση της ανεργίας.

Για να καταλάβετε το γιατί, θα πρέπει να κάνετε ένα βήμα πίσω. Βεβαίως, όταν υπάρχει μια μόνο δουλειά, και την παίρνει ένας μετανάστης, σημαίνει ότι ο ντόπιος την χάνει. Αλλά η αγορά εργασίας λειτουργεί πιο σύνθετα. Όταν υπάρχουν μετανάστες, οι ντόπιοι εργάτες κάνουν διαφορετικές επιλογές. Αυτό που έδειξαν ο Foged και ο Peri ήταν ότι οι χαμηλής εξειδίκευσης Δανοί εργάτες ανταποκρίθηκαν στις μεγάλες εισροές των μεταναστών ακολουθώντας επαγγέλματα που απαιτούν πιο σύνθετα καθήκοντα και λιγότερη χειρωνακτική εργασία. Από εκεί και πέρα, άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι οι ντόπιοι αποκτούν περισσότερες δεξιότητες, όταν αυξάνεται η μετανάστευση. Και οι επιχειρήσεις προσαρμόζουν τις επενδύσεις τους, όταν υπάρχουν μετανάστες, μετατοπίζοντας τις τεχνολογίες που επιτρέπουν την εξάλειψη θέσεων εργασίας χαμηλής εξειδίκευσης, τόσο για τους μετανάστες με χαμηλά προσόντα όσο και για τους γηγενείς χαμηλής ειδίκευσης. Το πιο βασικό όμως, είναι ότι οι ξένοι εργαζόμενοι δεν είναι μόνο εργαζόμενοι, είναι επίσης καταναλωτές. Οι μετανάστες με χαμηλούς μισθούς τείνουν να καταναλώνουν προϊόντα, όπως το fast food και φθηνά ρούχα, που επίσης παράγονται και πωλούνται από εργαζόμενους που επίσης έχουν χαμηλούς μισθούς.

Αυτό βασικά σημαίνει ότι οι μετανάστες χαμηλής ειδίκευσης και παίρνουν δουλειές και βοηθούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Τα αποτελέσματα, στην καλύτερη έρευνα που έχουμε διεξάγει στην Ευρώπη, υπήρξαν θετικά, ακόμη και σε μέρη που οι πολιτικοί και οι ακτιβιστές φωνάζουν ότι πρέπει να είναι αρνητικά. Το να καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε αυτό το γεγονός θα είναι μια μόνιμη πρόκληση, επειδή ο τρόπος που οι μετανάστες καλύπτουν θέσεις εργασίας είναι άμεσος και ορατός- οι τρόποι που δημιουργούν θέσεις εργασίας, όμως είναι έμμεσοι και αόρατοι.

Το κράτος πρόνοιας θα κατέρρεε εάν πάρα πολλοί άνθρωποι εξαρτώνταν από αυτό;
Η συζήτηση για τη μετανάστευση και την ευημερία πρέπει να ξεκινήσει από τα δεδομένα. Επί του παρόντος, το κράτος πρόνοιας στην Ευρώπη εξαρτάται από τους μετανάστες, όχι το αντίστροφο.

Σύμφωνα με έρευνα του ανεξάρτητου OECD που πραγματοποιήθηκε το 2013, ο μέσος όρος των μεταναστών στην Ευρώπη συνεισέφερε πάνω από € 3.000 σε φόρους. Αυτό σημαίνει ότι η εργασία των μεταναστών συνολικά επιδοτεί τα Ευρωπαϊκά κράτη –βοηθούν τους Ευρωπαίους να πληρώνουν για την εκπαίδευση των παιδιών τους και τη φροντίδα των παππούδων τους. Το ερώτημα θα έπρεπε να είναι εάν τα ευρωπαϊκά συστήματα κοινωνικής πρόνοιας θα κατέρρεαν χωρίς τους μετανάστες.

Αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα. Μετανάστες επιδοτούν τους μη-μετανάστες, στη Γερμανία και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό είναι μάλλον απίθανο να αλλάξει αν αυξηθούν οι μεταναστευτικές ροές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο κύριος λόγος για τη διαπίστωση του OECD, είναι ότι οι νέοι μετανάστες τείνουν να είναι νέοι, υγιείς άνθρωποι που συνεισφέρουν στο δημόσιο. Αυτό το μοτίβο θα αλλάξει ελάχιστα, ακόμη και αν οι μεταναστευτικές ροές είναι πολύ μεγαλύτερές, ακόμα και αν η φορολογία μείνει ως έχει.

Επιπλέον, το κράτος πρόνοιας μπορεί να προσαρμοστεί στις μεταναστευτικές ροές. Η μελέτη του OECD διαπιστώνει μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών: η καθαρή θετική δημοσιονομική επίπτωση των μεταναστών στη Νορβηγία είναι δύο φορές μεγαλύτερη από ό,τι στη Δανία. Η δημοσιονομική επίπτωση που έχουν οι μεταναστές στις χώρες είναι συνέπεια πολιτικής απόφασης. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι αιτούντες άσυλο είναι καθαρά κτήτορες των παροχών, επειδή δεν τους επιτρέπεται να εργαστούν.

Υπάρχουν πολιτισμικά/ κοινωνικά προβλημάτων που μπορούν να προκύψουν αν ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων από τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, ξαφνικά αρχίσουν να ζουν στην Ευρώπη;
Οι προκαταλήψεις μας για τη μετανάστευση είναι τόσο βαθιά ριζωμένες στη συνείδησή μας που τις έχουμε ενσωματώσει στη γλώσσα μας. Συνηθίζουμε να λέμε ότι τα κοινωνικά προβλήματα «προκύπτουν» από τη μετανάστευση. Σκεφτείτε για μια στιγμή τις υποθέσεις που κάνουμε ασυνείδητα και οι οποίες μας ωθούν να εκφράζουμε με τέτοιο τρόπο το ερώτημα.

Ας υποθέσουμε ότι μια γυναίκα δέχεται επίθεση από ομάδα ανδρών στο δρόμο, ενώ περπατάει για να πάει στην δουλειά της. Τι προκάλεσε την επίθεση; Αυτό εξαρτάται από τις υποθέσεις που θα κάνουμε. Πολλοί άνθρωποι στον κόσμο δεν πιστεύουν ότι οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να εργάζονται ή να περπατούν ελεύθερα στο δρόμο. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να πουν ότι η αιτία της επίθεσης ήταν ότι η οικογένεια της γυναίκας της επέτρεψε να πάρει μια θέση εργασίας και να περπατήσει μόνη της. Αν πιστεύετε ότι τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία και στην ελευθερία της κίνησης είναι αδιαπραγμάτευρα, τότε θα καταλήξουμε ότι η αιτία της επίθεσης είναι διαφορετική: Η αιτία της επίθεσης ήταν ότι οι άνδρες αποφάσισαν να της επιτεθούν.

Ομοίως, όταν πραγματοποιoύνται διαδηλωσεις κατά των μεταναστών, πολλοί μπορεί να περιγράψουν αυτό το φαινόμενο σαν μία κοινωνική σύγκρουση που προκύπτει από τη μετανάστευση. Η άποψη αυτή απαιτεί από εσάς να έχετε ήδη αποφασίσει ότι οι μετανάστες δεν έχουν το δικαίωμα να βρίσκονται εκεί. Όπως και η άποψη ότι οι επιθέσεις κατά των γυναικών προκύπτουν από την παρουσία τους στο πεζοδρόμιο, απαιτεί να έχετε ήδη αποφασίσει ότι οι γυναίκες δεν έχουν το δικαίωμα να βρίσκονται στο πεζοδρόμιο.

Οι άνθρωποι που λένε ότι η κοινωνική σύγκρουση «προκύπτει» από τη μετανάστευση, δικαιολογούν με αυτόν τον τρόπο την άποψή τους ότι οι μετανάστες δεν έχουν το δικαίωμα να βρίσκονται σε μια χώρα. Δεν πρόκειται για ορθολογικά επιχειρήματα. Οι πολιτικοί πρέπει να αφιερώσουν λιγότερη ενέργεια για την κατασκευή του φόβου και περισσότερη για να κάνουν καινοτόμα πολιτική.

Εντάξει τότε. Αλλά η διευκόλυνση της μετανάστευσης δεν θα έβλαπτε την ανάπτυξη αυτών των φτωχότερων χωρών;
Συζητάμε για μεταναστευτική πολιτική. Δεν συζητάμε για το αν οι άνθρωποι πρέπει ή δεν θα πρέπει να παραμένουν στις φτωχές χώρες. Μιλάμε για το βαθμό στον οποίο οι πλούσιες χώρες πρέπει ή δεν πρέπει να εμποδίζουν τη μετανάστευση με τη βία. Αυτό ακριβώς είναι το αποτέλεσμα της «μεταναστευτικής πολιτικής» που ακολουθούμε σήμερα. Η visa δεν υποχρεώνει το άτομο να μετακινηθεί. Η visa είναι η απόφαση να μην σταματήσεις το άτομο από το να μετακινηθεί.

Το να ρωτάς αν «η διευκόλυνση της μετανάστευσης θα έβλαπτε την ανάπτυξη των φτωχότερων χωρών;» είναι σαν να ρωτάς «αν η βίαιη παρεμπόδιση των ανθρώπων αυτών να φύγουν από τις χώρες τους βοηθά σημαντικά τις εν λόγω χώρες».

Δείτε το βίντεο του VICE για τους μετανάστες που φεύγουν από την Ελλάδα με τα πόδια περνώντας παράνομα τα σύνορα τριών χωρών.

Για να το θέσω ήπια, οι κοινωνικές επιστήμες δεν έχουν απολύτως καμμία απόδειξη ότι κάτι τέτοιο πράγματι συμβαίνει.

Στην πραγματικότητα, το ερώτημα μοιάζει μάλλον αλλόκοτο, όπως γνωρίζουν οι Γερμανοί καλύτερα σχεδόν από οποιονδήποτε άλλον στον πλανήτη. Αν κάποτε προσπαθούσες να διασχίσεις το τείχος του Βερολίνου οι αστυνομικοί θα σε σκότωναν. Η πολιτική αυτή σαφώς σχεδιάστηκε για να ενισχύσει οικονομικά την Ανατολική Γερμανία, εμποδίζοντας τους εργαζόμενους από το να φύγουν. Όποιος νομίζει ότι η πολιτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα η Ανατολή να είναι πιο αναπτυγμένη από τη Δύση πρέπει μάλλον να διαβάσει ιστορία ή να βρει ένα διαφορετικό χόμπι.

Θα ήταν διαφορετικά στις φτωχές χώρες; Στις φτωχές περιοχές της Αφρικής; Δεν χρειάζεται να αναρωτηθούμε ούτε γι' αυτό. Σε περιοχές της Αφρικής που είναι το ίδιο ανεπτυγμένες με τις χώρες της Ευρώπης, όπως π.χ. το Γιοχάνεσμπουργκ, τη Πρετόρια και το Κέιπ Τάουν, για πολλά χρόνια οι μαύροι δεν είχαν το δικαίωμα να ζουν και να εργάζονται εκεί.

Πολλοί άνθρωποι ισχυρίστηκαν ότι αυτή η πολιτική ήταν επωφελής για τους μαύρους Αφρικανούς, ενθαρρύνοντάς τους να «αναπτύξουν» τη δική τους γη. Δεν υπάρχει καμμία απόδειξη ότι υπήρξε τέτοια θετική επίδραση, αν και δεν θα έπρεπε καν να χρειαστεί να το θέσω έτσι.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.