Μια Νύχτα με τους Μετανάστες που Ελπίζουν να Ζήσουν στις ΗΠΑ του Τραμπ

«Κάλεσαν περίπου τέσσερις ανθρώπους σήμερα το πρωί και αυτό ήταν όλο», μου είπε το βράδυ της Πέμπτης η Jesenia, μια 24χρονη από το Ελ Σαλβαδόρ, την ώρα που ο γιος της κοιμόταν κατάχαμα και η κόρη της κρατιόταν από το πόδι της (όπως και άλλοι με τους οποίους μίλησα, δεν θέλησε να πει το επώνυμό της). Οι μαύρες σακούλες κάτω από τα μάτια της πρόδιδαν ότι η Jesenia δεν είχε κοιμηθεί για μέρες, αλλά ήταν αποφασισμένη να μείνει εδώ όσο χρειαζόταν, προκειμένου να μιλήσει με κάποιον Αμερικανό υπεύθυνο για θέματα μετανάστευσης: Αν επέστρεφε στη χώρα της, ήταν σίγουρη ότι ο σύζυγός της -ο οποίος την είχε κλείσει στο σπίτι τα τελευταία έξι χρόνια, χτυπώντας και απειλώντας την ίδια και τα παιδιά της- θα τη σκότωνε.

«Το μόνο που ελπίζω είναι να μας αφήσουν να περάσουμε», είπε, κοιτάζοντας μέσα από τις μεταλλικές μπάρες της γέφυρας προς το μεγάλο ρολόι και τα καταστήματα στο κέντρο του Λαρέντο του Τέξας.

Τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς η κυβέρνηση Trump επέβαλε αυστηρές κυρώσεις στους αιτούντες άσυλο που διασχίζουν τα σύνορα μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού –με το γνωστότερο μέτρο να είναι ο διαχωρισμός των παιδιών από τους γονείς τους για εβδομάδες, μέχρι που τελικά μπήκε τέλος σε αυτήν την πολιτική–, ταυτόχρονα έχει δυσκολέψει την κατάσταση για τους ανθρώπους που κάνουν ακριβώς αυτό που ζητάει η κυβέρνηση: να προσέλθουν σε ένα «σημείο εισόδου», για να ζητήσουν άσυλο. Αν και ο γενικός εισαγγελέας Jeff Sessions δήλωσε σε όσους περνούν τα σύνορα ότι «Αν έχετε σκοπό να έρθετε σε αυτή τη χώρα, πρέπει να έρθετε νόμιμα», κατά την αναγγελία της πολιτικής «μηδενικής ανοχής» τον Μάιο, πολλοί αιτούντες άσυλο που ακολουθούν αυτήν την εντολή πρέπει τώρα να περάσουν ημέρες σε μια κατάσταση αβεβαιότητας στα νότια των συνόρων και να κοιμούνται στο έδαφος, όσο κρατούν τη θέση τους στην ουρά.

«Το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει σωστός τρόπος να έρθεις σε αυτήν τη χώρα», μου είπε ο Michael Seifert, στρατηγικός αναλυτής για θέματα συνόρων και μέλος της Αμερικανικής Ένωσης Πολιτικών Ελευθεριών(ACLU) του Τέξας. Εξήγησε ότι, παράλληλα με την έναρξη της πολιτικής μηδενικής ανοχής, η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ (CBP)σταμάτησε να επιτρέπει στους αιτούντες άσυλο να περιμένουν στα γραφεία της, έως ότου να επεξεργαστεί το αίτημά τους, αναγκάζοντάς τους να στέκονται έξω. «Αυτό τους αναγκάζει να παραμένουν σε μεξικανικό έδαφος - και αν δεν έχουν μεξικανικά χαρτιά μετανάστευσης, μπορούν να απελαθούν ενώ περιμένουν», δήλωσε ο Seifert.

Εκπρόσωπος από το γραφείο Τύπου της CBP μου είπε ότι η CBP δεν «απορρίπτει, ούτε αποθαρρύνει τους ταξιδιώτες να ζητούν άσυλο ή άλλη μορφή προστασίας», αλλά ότι η υπηρεσία περιορίζει προσωρινά την είσοδο στις εγκαταστάσεις της, «καθώς οι επιχειρησιακές δυνατότητες του χώρου είναι περιορισμένες».

«Όταν τα σημεία εισόδου μας αγγίζουν την πληρότητα, όταν η ικανότητά τους να διαχειρίζονται όλες τις υποθέσεις τους –την καταπολέμηση των ναρκωτικών, την εθνική ασφάλεια, τη διευκόλυνση του νόμιμου εμπορίου- επιβαρύνεται από τον χρόνο και τον χώρο που απαιτείται για τις διαδικασίες που απαιτούνται για τους ανθρώπους που φτάνουν χωρίς έγγραφα, κατά καιρούς αναγκαζόμαστε να διαχειριστούμε διαφορετικά τις ουρές και την επεξεργασία των αιτήσεων, βάσει της ικανότητας αυτής», ανέφερε ένας αξιωματικός σε δήλωση μέσω email.

Αλλά για τους ανθρώπους που συσσωρεύονται στη Διεθνή Γέφυρα Νουέβο Λαρέντο η αναμονή μοιάζει με μια τελική και απρόβλεπτη δοκιμασία της αποφασιστικότητάς τους να αναζητήσουν προστασία στις ΗΠΑ - ενώ οι Μεξικανοί αξιωματούχοι προσπάθησαν ακόμη και να διαλύσουν την ουρά, μου είπαν πολλοί αιτούντες άσυλο.

«Μεξικανοί αξιωματούχοι μας έδιωξαν από τη γέφυρα σήμερα το πρωί - μας είπαν ότι οι ΗΠΑ δεν θα μας δώσουν άσυλο, αν είμαστε από το Ελ Σαλβαδόρ ή την Ονδούρα», μου είπε η Jesenia (αυτό δεν αποτελεί πολιτική των ΗΠΑ). «Είπαν ότι θα έστελναν περιπόλους, αν δεν φεύγαμε, οπότε φύγαμε για 30 λεπτά και επιστρέψαμε».

Η Jesenia ξεκίνησε να αγχώνεται, όταν ένας άλλος Μεξικανός αξιωματούχος πλησίασε τη γέφυρα εκείνο το βράδυ, καταγράφοντας τα ονόματα των ανθρώπων σε ένα φύλλο χαρτιού. Ο αξιωματούχος, ο οποίος δεν έδωσε το όνομά του, μου είπε ότι ο μόνος λόγος που ήταν εκεί, ήταν για να παρακολουθεί ποιος περνούσε και ότι δεν ήξερε για τους αξιωματούχους που είχαν έρθει το ίδιο πρωί. «Από όσο γνωρίζω, οι ΗΠΑ δεν χορηγούν άσυλο σε κανέναν» είπε (αυτό είναι ψέμα: η κυβέρνηση έχει εφαρμόσει πολιτικές που δυσκολεύουν τους ανθρώπους να αποκτήσουν προστασία, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται η άρνηση χορήγησης ασύλου σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας, ωστόσο δεν έχει σταματήσει τη χορήγηση ασύλου).

Αλλά παρά τις απειλές για απέλαση και τις ειδήσεις για Αμερικανούς αξιωματούχους που παίρνουν τα παιδιά από τους γονείς τους, η Jesenia, μαζί με άλλους γονείς στη γέφυρα, δήλωσαν ότι η μετανάστευση στη γείτονα χώρα ήταν η μόνη επιλογή που είχαν για να είναι ασφαλείς οι οικογένειές τους.

«Η οικογένειά μου στο Ελ Σαλβαδόρ με πήρε τηλέφωνο, όταν ήμουν καθ’ οδόν για τα σύνορα, για να με προειδοποιήσει για τον διαχωρισμό των παιδιών από τους γονείς και φοβήθηκα τόσο πολύ - αλλά το μόνο που μπορούσα να κάνω, ήταν να έχω πίστη στον Θεό, αφού δεν μπορούσαμε να γυρίσουμε πίσω», μου είπε η Jesenia.

VICE Video: Οι «Sam Roma» Τραγουδάνε και Αγαπάνε 100% Τσιγγάνικα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Ακριβώς από μπροστά στην ουρά, τρεις πατεράδες από την Ονδούρα μου είπαν ότι ανακουφίστηκαν, όταν έμαθαν ότι η πολιτική χωρισμού είχε σταματήσει – ωστόσο, νωρίτερα εκείνη την ημέρα έμαθαν ότι ο φίλος τους είχε χωριστεί από το παιδί του στα σύνορα. «Είμαστε έντρομοι», είπε ο Israel, ένας από τους πατεράδες, «αλλά θα χάσουμε τη ζωή μας, αν επιστρέψουμε. Είμαι χαρούμενος που έχω φτάσει τόσο μακριά, αλλά ο κίνδυνος επιστρέφει». Για μια μητέρα από την Ονδούρα και το μωρό της, ακόμη και οι τελευταίες στιγμές προτού φτάσουν στη γέφυρα ήταν γεμάτες κίνδυνο: Τα μέλη της μεξικανικής συμμορίας Zetas περίμεναν το λεωφορείο τους στον τερματικό σταθμό της γέφυρας, απαιτώντας χρήματα και πολύτιμα αντικείμενα από όλους τους επιβάτες που αποβιβάστηκαν.

«Μας πήρε πέντε μήνες να φτάσουμε εδώ», είπε. «Μας τελείωσαν τα χρήματα και αναγκαστήκαμε να δουλέψουμε, για να συνεχίσουμε».

Όσο μιλούσε, ένα σκάφος της συνοριοφυλακής κινούνταν στο ποτάμι εκτοξεύοντας νερό, ενώ οι δύο ένοπλοι άνδρες που επέβαιναν σε αυτό κοίταζαν προς την όχθη. Το σκάφος έκανε κύκλους και σταμάτησε, προτού επιταχύνει πάλι και φύγει.

Καθώς περνούσαν οι ώρες, παιδιά και μωρά παρατάσσονταν πλάι σε σωρούς από ρούχα, χρησιμοποιώντας τσάντες ως μαξιλάρια και προσπαθώντας να αγνοήσουν τα φώτα φθορισμού του διαδρόμου. Εθελοντές από το Λαρέντο μοίρασαν μια στοίβα από τορτίγιες στους πεινασμένους και ένας Μεξικανός καλλιτέχνης του δρόμου τραγουδούσε δημοφιλή τραγούδια και ζητούσε από τους περαστικούς της γέφυρας να του δώσουν ψιλά.

«Μαμά, πάμεεε!», ξεκίνησε να φωνάζει στη μητέρα της η τρίχρονη Marigny, μια μπέμπα που φορούσε μια μπλούζα με ένα αστέρι με στρας και στη συνέχεια ξέσπασε σε λυγμούς, οι οποίοι κλιμακώθηκαν στα επόμενα λεπτά. Τελικά κατέρρευσε και ηρέμησε, όταν της προσέφεραν μια τσίχλα.

Λίγο μετά τις δέκα το βράδυ, ολόκληρη η ομάδα ήταν στο πόδι.Όλοι ξύπνησαν τα παιδιά και ξεκίνησαν να τρέχουν στο μπροστινό μέρος της ουράς - «Παίρνουν περισσότερους ανθρώπους!», ανακοίνωσε κάποιος. Αλλά μετά από περίπου 30 δευτερόλεπτα, οι αξιωματούχοι της CBP δέχτηκαν ελάχιστους ακόμη αιτούντες άσυλο και στη συνέχεια διέταξαν τους υπόλοιπους να ηρεμήσουν και να κάνουν πίσω.

«Μάλλον θα περάσουμε και άλλη νύχτα εδώ», μου είπε η Jesenia, κρατώντας τώρα την κοιμισμένη κόρη της και έχοντας το άλλο χέρι της πάνω στον γιό της, ο οποίος ξεκίνησε να σκαρφαλώνει στον μεταλλικό φράκτη της γέφυρας, σαν να έκανε μονόζυγο. Η μία τσάντα της -ένα ροζ σακίδιο με τρία σύνολα ρούχων γι’ αυτήν και τα παιδιά της, και ένα μπουκάλι σαμπουάν- βρισκόταν στα πόδια της. «Δεν έχουμε καταφέρει να χρησιμοποιήσουμε το σαμπουάν - δεν έχουμε καταφέρει να κάνουμε μπάνιο για μέρες».

Μέσα στη νύχτα, έπεσε ησυχία, αλλά όλοι οι αιτούντες άσυλο κράτησαν τις θέσεις του. Αν και οι περισσότεροι ήταν από την Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ, υπήρχε και ένας 28χρονος Ουκρανός φυσιοθεραπευτής - τον οποίον μπέρδεψαν οι υπόλοιποι για Αμερικανό, αφού μιλούσε αγγλικά και σαφώς δεν ήταν Λατίνος. Τον είχε βάλει στο στόχαστρο η κυβέρνηση της χώρας του, από τότε που είδε μια δολοφονία από αστυνομικούς, το 2013. «Προσπάθησα να κρυφτώ στο Ισραήλ αρχικά, αλλά με βρήκαν», μου είπε, εξηγώντας ότι είχε ταξιδέψει αεροπορικώς στο Κανκούν, για να περάσει τα σύνορα των ΗΠΑ. «Ανησυχώ για τη μητέρα μου. Είναι ακόμη στην Ουκρανία και υπέφερε πολύ εξαιτίας μου».

Αρκετοί Κουβανοί μαράζωναν επίσης στην ουρά, μεταξύ των οποίων και η 70χρονη Primitiva Reyes, η οποία είχε περάσει τα τελευταία δύο χρόνια προσπαθώντας να φτάσει από την Κούβα στις ΗΠΑ μέσω Νότιας και Κεντρικής Αμερικής, μαζί με τον γιο της. Λίγες μόνο ώρες αφότου έφτασε στη γέφυρα, της έπεσε η πίεση, κατέρρευσε και νοσηλεύτηκε για αρκετές ώρες, μέχρι να επιστρέψει στη θέση της στην ουρά. «Την έχασα και έκλαιγα», μου είπε ο γιος της Reyes, Anibel Nuñes. Δεν του είπαν ποτέ σε ποιο νοσοκομείο την πήγαν, οπότε ξεκίνησε να την ψάχνει μόνος του και τελικά κατάφερε να την εντοπίσει. «Αν φτάσουμε στις ΗΠΑ, θα είναι θαύμα», είπε. Αργά το επόμενο πρωί, η ουρά είχε προχωρήσει περισσότερο και η οικογένεια της Jesenia ήταν σχεδόν μπροστά-μπροστά. Αν και είχε ξαγρυπνήσει για άλλη μια φορά (και οι Μεξικανοί αξιωματούχοι είχαν έρθει και πάλι, για να της ζητήσουν να φύγει) έδειχνε αναζωογονημένη. Τη ρώτησα ποια θα ήταν η ιδανική εξέλιξη για τη μέρα και για πρώτη φορά την είδα να χαμογελάει. Απάντησε απλά: «Να μας επιτρέψουν να μπούμε. Θα είμαι ευτυχισμένη που θα τα έχουμε καταφέρει».

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Canada.

Περισσότερα από το VICE

Ο DJ Loco Dice Στέλνει Love Letter στην Αθήνα

Πόσο Ρεαλιστικό Είναι το «Jurassic World» Σύμφωνα με μια Ειδικό στους Δεινοσαύρους;

Τα Αδέσποτα της Ρωσίας Πληρώνουν με το Αίμα τους το Φετινό Παγκόσμιο Κύπελλο