Η Έφηβη Κοπέλα που Έπεισε τον Φίλο της να Αυτοκτονήσει

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.

Τον Ιούλιο του 2014, η 17χρονη Michelle Carter έστειλε στον 18χρονο φίλο της Conrad Roy III μια σειρά από γραπτά μηνύματα, με τα οποία τον προέτρεπε να αυτοκτονήσει. Στα τέλη του προηγούμενου μήνα, η Carter που πλέον είναι 18 ετών, εμφανίστηκε σε μια δικαστική αίθουσα της Μασαχουσέτης, ακούγοντας τον δικηγόρο της να μιλάει για το δικαίωμα της στην ελευθερία της έκφρασης και υποστηρίζοντας πως το περιεχόμενο των μηνυμάτων της προστατεύεται από το σύνταγμα και πως δεν έχουν σχέση με τον θάνατο του φίλου της.

Οι λεπτομέρειες της υπόθεσης ξεκινούν από το περίεργο και καταλήγουν στο άρρωστο. Το διαβολικό ενδιαφέρον της Carter για τις αυτοκτονικές υποσχέσεις του Roy είναι πραγματικά τρομακτικό. Η δε μεταμόρφωσή της σε «συνήγορο» της πνευματικής υγείας, μετά τον θάνατο του φίλου της ξεφεύγει από τα στενά όρια της υποκρισίας και μπαίνει στα λημέρια της ψυχωτικής συμπεριφοράς.

Εντούτοις, η πιο καίρια ερώτηση είναι και η πιο απλή: γιατί να θέλει ένα άτομο να «σπρώξει» κάποιο άλλο στην αυτοκτονία; Ο εκφοβισμός (bullying) θεωρείται ένας από τους βασικούς λόγους εφηβικής αυτοκτονίας, με τα θύματα σε αυτές τις ηλικίες να είναι πέντε φορές πιο πιθανό να αφαιρέσουν την ζωή τους από ότι ένας ενήλικος. Οι κινήσεις όμως της Carter ξεφεύγουν από την απλή γραμμή του εξαναγκασμού και μας οδηγούν κάπου άλλου. Για να μάθει περισσότερα, το VICE μίλησε στον διάσημο κλινικό ψυχολόγο και συγγραφέα Dr Seth Meyers. O Meyers διατηρεί επίσης μια στήλη στο Psychology Today, στο οποίο έχει γράψει για μια σειρά από θέματα, ενα εκ των οποίων είναι και η γυναικεία ψυχοπάθεια.

VICE: Όταν διάβαζες την ιστορία, ποια ήταν εκείνα τα στοιχεία της που σου «κέντρισαν» το ενδιαφέρον έχοντας δουλέψει εκτενώς με την ανίχνευση απειλών σε σχέσεις;
Dr. Seth Meyers: Δεν μιλάμε για μια τυπική υπόθεση εδώ. Δεν συναντάμε συχνά παραδείγματα ανθρώπων που πείθουν άλλα άτομα να αυτοκτονήσουν. Μιλάμε λοιπόν για ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων. Το θέμα είναι, τι ώθησε την συγκεκριμένη κοπέλα στο να ενθαρρύνει τον φίλο της να αυτοκτονήσει.

Σίγουρα πρέπει να ορίσουμε την καταλυτική της παρουσία, ειδικά από την στιγμή που η συμπεριφορά της δεν οριοθετείται ακριβώς ως εκφοβισμός.
Υπό μια έννοια, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι η συμπεριφορά της είναι παθητικά ανθρωποκτονική. Θα πρέπει να ψάξουμε για το αν είχε δολοφονικές τάσεις. Αν είχε ποτέ κάνει σκέψεις σχετικά με την δολοφονία άλλων ανθρώπων ή αν απλά εύχονταν να πεθάνουν κάποια άτομα. Αν έπρεπε να την ερευνήσω ως προσωπικότητα, θα ήθελα να τεστάρω το κατά πόσο εμφανίζει ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά, μιας και εδώ μιλάμε για την πλέον κακοήθη μορφή του εκφοβισμού, η οποία μας παραπέμπει σε ψυχοπαθητική συμπεριφορά.

Οπότε το ερώτημα που τίθεται είναι το αν είναι ή δεν είναι ψυχοπαθής;
Αν είναι ψυχοπαθής; Είναι πολύ πιθανό.

Γίνονται διακρίσεις λόγω φύλου όταν αναγνωρίζεται ένα άτομο που εμφανίζει ψυχοπάθεια;
Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν πως τα περισσότερα άτομα που επιδεικνύουν ψυχοπαθητικές τάσεις είναι άντρες, οπότε ναι. Εντούτοις, πολλοί ειδικοί στον τομέα της ψυχοπάθειας, ένας τομέας που απαιτεί εξαιρετικά εξειδικευμένη μελέτη, πιστεύουν πως ο πραγματικός αριθμός των γυναικών που εμφανίζουν αυτήν την διαταραχή είναι μεγαλύτερος.

Υψηλότερος από όσο δείχνουν τα υπάρχοντα στοιχεία;
Ναι, γιατί ουσιαστικά οι κοινωνικές αντιλήψεις σχετικά με τα φύλα, μπορούν να οδηγήσουν τις αρχές στο να συλλάβουν έναν άντρα πιο εύκολα από μια γυναίκα. Έχω γράψει στο παρελθόν για την ιδέα της μεγαλύτερης σε ηλικία νοσοκόμας που φροντίζει έναν ηλικιωμένο. Ίσως βρει έναν τρόπο να τον κλέψει ή να του πάρει τα λεφτά, αλλά λίγοι άνθρωποι θα έλεγαν πως κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει από μια ας πούμε, 65χρονη νοσοκόμα έτσι δεν είναι; Οπότε ναι, πιστεύω πως το ποσοστό των γυναικών που παρουσιάζουν αυτήν την διαταραχή είναι μεγαλύτερο από αυτό που ξέρουμε.

Η υπόθεση για την οποία μιλάμε είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα έτσι δεν είναι; Γιατί ουσιαστικά αντιστρέφει ο κλασσικό μοντέλο, αφού εδώ η γυναίκα είναι η ψυχοπαθής και ο άντρας παρουσιάζει αυτοκτονικές τάσεις.
Σωστό και πραγματικά πιστεύω πως η συμπεριφορά της Michelle μας παραπέμπει εκεί. Ο τρόπος που οδηγεί το θύμα είναι σταθερός. Το δείγμα για να κρίνει κανείς τέτοιες υποθέσεις είναι χαμηλό, μιας και για να συλλέξεις τέτοια στοιχεία θα έπρεπε να μιλήσεις με άτομα που ήδη σκέφτονται την αυτοκτονία, η σκέψη των οποίων δεν είναι ξεκάθαρη. Επιπλέον, θα πρέπει κάποιος να βρει εκείνη την ομάδα ανθρώπων που σκέφτονται την αυτοκτονία, αλλά ταυτόχρονα είναι και ανοιχτά στο να δεχτούν την κοινωνική επιρροή και πίεση, όπως έγινε στην περίπτωση του θύματος.

Πιστεύεις πως ένας ψυχοπαθής θα μπορούσε να αναγνωρίσει αυτά τα στοιχεία, το πόσο ευάλωτο ή το πόσο ευκολόπιστο θα ήταν το θύμα και αν ναι, θα έκανε το θύμα ποιο ελκυστικό;
Σίγουρα. Η κοπέλα δήλωσε πως ο Roy της μίλησε ανοιχτά για την κατάθλιψή του, οπότε είχε στα χέρια της στοιχεία που την βοηθούσαν να κρίνει το πώς θα κινηθεί. Δεν μπορούμε βέβαια να ξέρουμε τις ακριβείς τακτικές που χρησιμοποίησε, αλλά τα μηνύματα που του έστειλε μας δίνουν μια ξεκάθαρη εικόνα για τις προθέσεις της.

Αν έπρεπε να ορίσουμε τον λόγο που κάποιος θα ήθελε να πείσει κάποιον άλλον να αυτοκτονήσει, ποιος θα ήταν αυτός; Τι θα κέρδιζε από κάτι τέτοιο;
Για να πάρει μια αίσθηση δύναμης και ευχαρίστησης. Η σκέψη είναι πως αν καταφέρει να πείσει ένα άτομο να κάνει την πιο ακραία πράξη που μπορεί να γίνει, τότε μπορώ να πείσω αυτό το άτομο να κάνει τα πάντα. Πιστεύω λοιπόν ότι αυτό ευχαρίστησε αυτήν την κοπέλα, αυτή η δύναμη που ασκούσε πάνω στο θύμα. Αυτό το κομμάτι της υπόθεσης λοιπόν, είναι αυτό που συνδέεται πιο έντονα με την ψυχοπάθεια, μιας και ξέρουμε πως οι ψυχοπαθείς ψάχνουν διαρκώς αυτήν την δύναμη και αυτό τον έλεγχο.

Αυτό δεν είναι κάτι που συναντάμε στους κοινωνιοπαθείς;
Όχι, γιατί οι ψυχοπαθείς είναι πιο έντονες περιπτώσεις από τις αντι-κοινωνικές προσωπικότητες. Όταν μιλάς για έναν ψυχοπαθή, έχεις να κάνεις με ένα άτομο που απλά δεν είναι κανονικό. Ζουν και αναπνέουν για δύναμη και έλεγχο και όταν μπαίνουν σε ένα δωμάτιο, το εξετάζουν μέσα σε ένα λεπτό, ψάχνοντας για στόχους.

Μιλάμε δηλαδή για μια ικανότητα που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν ή ένα φυσικό ένστικτο;
Οι ψυχοπαθείς καλλιεργούν ενεργά αυτήν τους την ικανότητα

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.