Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Canada.

Με την ανεργία να είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της γενιάς μας, για κάποιους ίσως είναι το πιο σημαντικό να έχεις δεξιότητες που «πουλάνε» στην αγορά εργασίας. Είναι πράγματι το πανεπιστήμιο η λύση, όμως; Αν και λίγοι άνθρωποι αμφισβητούν την αξία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, είναι αλήθεια ότι στην πράξη δεν είναι όλα τα πτυχία ίσα. Ένα πτυχίο στη διοίκηση επιχειρήσεων, για παράδειγμα, θα θεωρούνταν γενικά πιο χρήσιμο στις αιτήσεις για δουλειά απ' ό,τι ένα πτυχίο στη σημειωτική (ό,τι κι αν αυτό αφορά τέλος πάντων). Μιλήσαμε με απόφοιτους πανεπιστημίων των οποίων τα πτυχία θεωρούνται άχρηστα, για να δούμε πώς τα πήγαν στον πραγματικό κόσμο.

VICE: Γιατί φιλοσοφία;
Skyler Oxley: Ήμουν 19 και περνούσα υπαρξιακή κρίση. Πίστευα ότι οι σπουδές στη φιλοσοφία θα με βοηθούσαν να κατανοήσω τη ζωή και ότι θα ήταν κάτι ενδιαφέρον.

Τελικά, ήταν αλήθεια αυτό;
Και ναι και όχι. Σίγουρα με βοήθησε να ξεκαθαρίσω τα ερωτήματα που είχα για τη ζωή και να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στον κόσμο που θέτουν τα ίδια ερωτήματα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πήρα απαντήσεις. Εξακολουθούσα να νιώθω μπερδεμένος, αλλά όχι τόσο μόνος.

Ποια ήταν λοιπόν τα μεγάλα ερωτήματα που ήλπιζες να απαντηθούν;
Μάλλον τα «γιατί υπάρχουν όλα αυτά;» και «τι πρέπει να κάνω όσο υπάρχω;»

Ανησύχησες ποτέ αν θα μπορούσες να εφαρμόσεις το πτυχίο σου στον πραγματικό κόσμο;
Όχι όσο θα έπρεπε. Οι γονείς μου συνέχεια με προειδοποιούσαν γι' αυτό.

Τι σου έλεγαν;
Ήταν χαρούμενοι που σπούδαζα κάτι που με ενδιέφερε, αλλά ταυτόχρονα ανήσυχοι επειδή ήξεραν τις προοπτικές για δουλειά που (δεν) θα είχα. Μου έλεγαν «τι θα κάνεις όταν τελειώσεις;» και «πρέπει να αρχίσεις να αποκτάς κάποιες δεξιότητες».

Με τι κατέληξες να ασχολείσαι;
Αφού τελείωσα τη φιλοσοφία, γύρισα πίσω στο Vancouver και έπιασα δουλειά σε βιβλιοπωλείο. Όπως φάνηκε, υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που είχαν πτυχία από κλασικές σπουδές και εργάζονταν σε καταστήματα λιανικής. Τελικά, όμως, συνέχισα τις σπουδές στο Πανεπιστήμιο McGill που πρόσφερε ένα πρόγραμμα κοινωνικής εργασίας κι έτσι κατέληξα να δουλεύω στον τομέα της ψυχικής υγείας τα τελευταία οκτώ χρόνια. Στο τέλος έκανα ένα μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο του Toronto πάνω στη συμβουλευτική ψυχολογία.

Το παράκανες με τις σπουδές.
Ναι, το παράκανα. Βασικά ντρέπομαι που έχω τρία πτυχία.

Τι σε έκανε να ασχοληθείς με τον χορό;
Το έκανα όλη μου τη ζωή. Πήγα σε καλλιτεχνικά σχολεία στο γυμνάσιο και το λύκειο. Όταν κόντευα να τελειώσω, εξακολουθούσα να μην έχω ιδέα τι ήθελα να κάνω μετά το σχολείο. Ήθελα να κάνω διάλειμμα για ένα χρόνο, αλλά ο μπαμπάς μου δεν ενθουσιάστηκε μ' αυτή την ιδέα και, με βάση το συμφωνητικό διαζυγίου των γονιών μου, αυτός ήταν που θα πλήρωνε τις πανεπιστημιακές μου σπουδές. Τότε, η δασκάλα χορού που είχα στο λύκειο μού πρότεινε να συνεχίσω με τον χορό σε πανεπιστημιακό επίπεδο.

Έμεινες ευχαριστημένη;
Στο πανεπιστήμιο, όχι. Το λάτρευα στο σχολείο και ήμουν εξαιρετική. Αλλά στο πανεπιστήμιο ένιωσα ότι χάθηκα. Ο μόνος λόγος που συνέχισα ήταν επειδή είχα ήδη φτάσει μέχρι τη μέση για να πάρω αυτό το χαρτί που λέγεται πτυχίο.

Πώς ένιωσες όταν το πήρες;
Δεν ήταν τίποτα το σπουδαίο. Δεν πήγα καν στην ορκωμοσία μου. Το πανεπιστήμιο μου φάνηκε απρόσωπο, κρύο και χωρίς νόημα. Ή μπορεί απλώς να μη μου εξήγησε κανείς πώς να το κάνω σωστά. Πώς να διαλέγω, για παράδειγμα, ωραία μαθήματα και καθηγητές που ήταν καλοί και μπορούσαν να σε εμπνεύσουν.

Πού κατέληξες στο τέλος;
Έγινα δασκάλα χορού, δούλεψα στο Lululemon και μάζεψα λεφτά για να ταξιδέψω στη Νότια Αμερική. Έκανα λίγη χορογραφία και performance. Περίπου δύο χρόνια μετά το πτυχίο μου, γράφτηκα στο Κολέγιο Langara και έγινα «ώριμη φοιτήτρια» δημοσιογραφίας. Ήμουν 25. Νομίζω ότι συνειδητοποίησα –και όχι μόνο εγώ, αλλά οι περισσότεροι– ότι το πτυχίο μου δεν άξιζε τίποτα στην αγορά εργασίας.

Με τις γνώσεις που έχεις τώρα γύρω από τα πτυχία, τα διπλώματα, το κολέγιο και το πανεπιστήμιο, θα είχες κάνει κάτι άλλο;
Όχι. Νομίζω ότι ένα κομμάτι του εαυτού μου λυπάται που δεν αποκόμισα όσα θα μπορούσα από το πανεπιστήμιο, μιας και ήμουν απίστευτα τυχερή που είχα το προνόμιο να σπουδάσω και πλήρωσαν οι γονείς μου γι' αυτό. Εύχομαι να τους είχα πιέσει παραπάνω για εκείνο το διάλειμμα μετά το σχολείο, για να έβρισκα τι είναι αυτό που θέλω να κάνω. Θα ήμουν πιο ώριμη.

Ο τίτλος σπουδών σου ακούγεται ιδιαίτερος. Τι σε έκανε να ενδιαφερθείς γι' αυτό;
Ήμουν παθιασμένος τότε. Ο θείος μου είναι ένας αναγνωρισμένος ακαδημαϊκός μελετητής της Βίβλου, οπότε με επηρέασε κάπως, αν και ποτέ δεν αναγνώρισε τις προπτυχιακές μου προσπάθειες. Με ενδιέφερε -και ακόμα με ενδιαφέρει- τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να συμπεριφέρονται όπως συμπεριφέρονται και πώς βλέπουμε τον κόσμο γύρω μας. Επίσης, αν και το έκρυβα,ήθελα να πάρω το πτυχίο για να ιδρύσω μια δική μου αίρεση, αλλά ποτέ δεν τα κατάφερα. Τουλάχιστον, όμως, έχω τα απαιτούμενα προσόντα για να το κάνω.

Τι είδους αίρεση;
Θα ήταν καλοπροαίρετη. Όχι σαν αυτές τις κακοήθεις αιρέσεις που εκμεταλλεύονται τους ακόλουθους και απαιτούν από αυτούς να παραχωρήσουν όλα τους τα χρήματα και τα υπάρχοντα στον αρχηγό της ομάδας.

Όσο σπούδαζες, ανησυχούσες ποτέ για το πώς θα έβρισκαν εφαρμογή στον πραγματικό κόσμο αυτά που μάθαινες;
Όχι. Περιτριγυριζόμουν από χιλιάδες άλλους φοιτητές των ανθρωπιστικών σπουδών, με πτυχία που δεν ήταν και τόσο πρακτικά. Ήμασταν όλοι στην ίδια μοίρα. Η ισχύς εν τη ενώσει δεν λένε;

Το απολάμβανες αυτό που έκανες;
Ναι. Εξακολουθώ να εκτιμώ την ακαδημαϊκή κοινότητα. Αν και ήρθα στα λογικά μου προς το τέλος των σπουδών μου, οπότε συνειδητοποίησα ότι το να πάω για μεταπτυχιακό στη Χαβάη και να μελετάω για τον βουδισμό στην παραλία (ή να αποσυρθώ σε σπηλιές με ινδουιστές ασκητές στην Ινδία – μια φαντασίωση που είχα ως νέος τότε και η οποία μπορεί να ξυπνήσει πάλι μέσα μου κάποτε) ίσως να μην ήταν ο πιο εποικοδομητικός τρόπος να περάσω τον χρόνο μου, η δίψα μου για γνώση είναι πολύ ειλικρινής.

Πλήρωσες μόνος σου τα δίδακτρα;
Όχι.

Τι κάνεις τώρα;
Αυτήν τη στιγμή δουλεύω ως ειδικός στο ψηφιακό μάρκετινγκ με έμφαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στο παρελθόν ήμουν δημοσιογράφος πάνω στις τέχνες, τον πολιτισμό και το lifestyle.

Άρα δεν έκανες κάτι σχετικό με το πτυχίο σου.
Ήταν ένα πτυχίο που σχετιζόταν με τον πολιτισμό. Δουλεύω πάνω στον πολιτισμό. Υπό μία έννοια σχετίζονται.

Τι είναι η ανθρώπινη οικολογία;
Το πτυχίο μου θα μπορούσε κάλλιστα να γράφει: ¯\_(ツ)_/¯. Η ανθρώπινη οικολογία είναι ένας διεπιστημονικός τίτλος που τον σχεδιάζεις μόνος. Αυτό που με τράβηξε ήταν η ιδέα να φτάσω τις κοινωνικές επιστήμες στα άκρα, παίρνοντας ουσιαστικά στα χέρια μου την εκπαίδευσή μου και χαράσσοντας την προσωπική μου πορεία στο πανεπιστήμιο.

Ακούγεται ενδιαφέρον. Το απόλαυσες;
Ναι, το λάτρεψα. Μερικές φορές με προβλημάτιζε το γεγονός ότι υπήρχαν άτομα που έπαιρναν απλώς μερικά εισαγωγικά μαθήματα, τα έξυναν για χρόνια και στο τέλος έπαιρναν ένα πτυχίο που δεν διέφερε σε τίποτα από το δικό μου, πράγμα το οποίο μου φαινόταν άδικο, αλλά στο τέλος το δέχτηκα. Το γεγονός ότι ήξερα πως θα έμπαινα στην αγορά εργασίας με διαφορετικούς όρους, μου έδωσε κίνητρο να ξεκουνηθώ και να ασχοληθώ με φοβερά πράγματα – κάτι το οποίο έκανα και έπειτα από τέσσερα χρόνια κατέληξα να έχω πολύ πιο εντυπωσιακό βιογραφικό από ό,τι η πλειονότητα των αποφοίτων από αναγνωρισμένα πανεπιστήμια, με σπουδές σε διεπιστημονικούς κλάδους.

Επομένως, όταν πήρες το πτυχίο σου ένιωσες ότι ήσουν έτοιμος να βγεις στην αγορά εργασίας;
Και ναι και όχι. Νομίζω ότι ήμουν καλά εφοδιασμένος για να εργαστώ, αλλά δεν είχα τις διασυνδέσεις που είχαν άτομα που ξέρω από μεγάλα πανεπιστήμια. Ήμουν έτοιμος να εργαστώ, αλλά δυσκολεύτηκα πολύ να βρω δουλειά.

Πλήρωσες για το πανεπιστήμιο;
Νομίζω ότι αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο. Είχα υποτροφία και τα τέσσερα χρόνια στα οποία σπούδαζα. Σκεφτόμουν να πάω στο Πανεπιστήμιο του Toronto –είχα υποτροφία για παρακολούθηση μαθημάτων full time και υποτροφία για μειωμένα δίδακτρα– αλλά και πάλι θα έπρεπε να διαθέσω πολλά χρήματα, λόγω του κόστους διαβίωσης και επειδή δεν είχα εύπορη οικογένεια να με στηρίξει.

Τι κάνεις σήμερα;
Πέρυσι ξεκίνησα μεταπτυχιακό, κυρίως επειδή ήξερα ότι αυτό με το οποίο ασχολούμουν δεν ήταν όνειρο ζωής. Κάνω σπουδές πάνω στην πολεοδομία, στο τμήμα Περιβαλλοντικών Σπουδών του Πανεπιστημίου York, και το πτυχίο μου θα είναι πάνω στις περιβαλλοντικές σπουδές, οπότε θα έχω άλλο ένα άχρηστο χαρτί. Από ό,τι φαίνεται μου έγινε συνήθειο.

Έχεις στο μυαλό σου κάποια συγκεκριμένη καριέρα που θέλεις να ακολουθήσεις; Θέλεις να γίνεις σχεδιαστής δομικών έργων;
Όχι με την κλασική έννοια. Θα ήθελα να είμαι σύμβουλος πόλεων και αστικών περιοχών που κάνουν πολεοδομικά σχέδια με βάση τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Είναι μια δουλειά που δεν υπάρχει ακόμα στα περισσότερα μέρη, αλλά θα εμφανιστεί στο μέλλον. Είναι λίγο περίεργο να εναποθέτεις την καριέρα σου στη συλλογική μας αποτυχία να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή˙ να που τα πράγματα έφτασαν εδώ, όμως.

Πώς αποφάσισες να διαλέξεις αυτό το διπλό πτυχίο;
Έγινε από μόνο του. Τελείωσα το λύκειο, δεν είχα ιδέα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου κι έτσι αποφάσισα να δοκιμάσω λίγο από όλα. Ιστορία της τέχνης, ένα μάθημα βιολογίας, ισπανικά. Κάποια στιγμή πήρα μάθημα αρχαίων αγγλικών. Εννοώ την αγγλοσαξονική γλώσσα. Ο κινηματογράφος και τα αγγλικά ήταν τα δύο που μου έμειναν. Δεν νομίζω ότι τα αρχαία αγγλικά θα είχαν μεγάλη διαφορά ως προς τη χρησιμότητά τους.

Το απόλαυσες; Τον κινηματογράφο και τα αγγλικά εννοώ, όχι τα αρχαία αγγλικά.
Εννοείται. Ήταν αντικείμενα που με ενδιέφεραν. Για να το διευκρινίσω, δεν έμαθα πώς να γυρίζω ταινίες. Έμαθα να παρακολουθώ ταινίες. Σε στιλ «Πώς το T-800 είναι στην ουσία ο Χριστός στον Εξολοθρευτή;», «Με ποιους τρόπους η Marilyn Monroe καταλήγει να είναι απλώς ένα γιγάντιο πέος που μιλάει;» - τέτοια πράγματα.

Πώς εφαρμόστηκε το πτυχίο σου στον πραγματικό κόσμο;
Με έκανε να μισώ τις ψαγμένες ταινίες. Εντάξει, θα το δεις το τρίωρο πλάνο που δείχνει ένα παγωτό που λιώνει, αλλά σε κάποια στιγμή δεν θα αντέξεις άλλο. Από επαγγελματική άποψη, δεν θεωρήθηκε κανένα μεγάλο προσόν. Συνέχισα τις σπουδές και έκανα μεταπτυχιακό στη δημοσιογραφία. Αυτό αποδείχτηκε ιδιαίτερα χρήσιμο.

Ενδιαφέρον. Η δημοσιογραφία αναφέρεται συχνά στις λίστες με τα πιο άχρηστα πτυχία. Πώς τα κατάφερες εσύ;
Μπήκα στην αρένα πριν εκλείψουν οι εφημερίδες. Έκανα πρακτική, βρήκα δουλειά και αργότερα ίδρυσα μια εταιρεία. Εξακολουθεί να μου είναι χρήσιμο όταν θέλω να αποδείξω σε κάποιον ότι μπορώ να γράψω.

Πλήρωσες για τα δίδακτρα;
Ναι. Δούλευα και είχα υποτροφίες. Βασικά, όταν τελείωσα τις προπτυχιακές μου σπουδές είχα 3.000 δολάρια περίσσευμα. Σπούδασα τζαμπέ στο Πανεπιστήμιο του Toronto, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων για διαμονή και σίτιση. Μια χαρά μου έκατσε.

Οπότε, αυτό σημαίνει ότι παρόλο που έχεις ένα σχετικά ανούσιο πτυχίο, δεν θα άλλαζες κάτι;
Σίγουρα αν έχεις ένα πτυχίο είναι πιο εύκολο από το αν δεν έχεις τίποτα. Ή τουλάχιστον να έχεις κάνει κάποιες σπουδές μετά το σχολείο. Έχω έναν φίλο που σταμάτησε μετά το απολυτήριο λυκείου. Είναι σχεδόν 40άρης, έξυπνος, έχει άπειρη επαγγελματική εμπειρία και πολλά προσόντα, αλλά δεν παύει να τον θλίβει το ότι παράτησε τα γράμματα. Αν όμως γύριζα τον χρόνο πίσω, μάλλον θα σπούδαζα κάτι χρήσιμο, όπως ιατρική ή νομική. Θα ήταν πολύ πιο εύκολη η ζωή μου τώρα. Οι προπτυχιακές σπουδές είναι σκέτη ηλιθιότητα. Χωρίς παρεξήγηση.

Οι συνεντεύξεις έχουν συμπτυχθεί χάριν ύφους και σαφήνειας. Περισσότερα από το VICE _Ήμουν στην Ποδοσφαιρική Ακαδημία της Ρεάλ Μαδρίτης και Σιχάθηκα τη Ζωή μου[ ](http://www.vice.com/gr/read/festival-ennia-aftokratores-theoi-sklires-eikones)Tρυπούν τα Mάγουλα, τη Γλώσσα και το Κορμί τους για να Αισθανθούν Γαλήνη_

Πορνοστάρ μάς Περιγράφουν το πιο Περίεργο Πράγμα που τους Έχουν Ζητήσει να Κάνουν σε Σκηνή