Χρειάζονται 200+ Ώρες Αλληλεπίδρασης για να Γίνεις Κολλητός με Κάποιον

Το άρθρο_ δημοσιεύτηκε αρχικά στο Psychology Today και στο_ Tonic.

Μια φιλία παίρνει χρόνο να χτιστεί. Όσο περισσότερο χρόνο περνούν δυο άνθρωποι μαζί, τόσο πιο πιθανό είναι να γίνουν φίλοι. Από την άλλη, υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουμε συχνά, αλλά δεν τους θεωρούμε φίλους. Άρα, πόσες ώρες χρειάζεται να περάσουμε μαζί με κάποιον, ώστε από γνωστός να γίνει φίλος; Ή από φίλος να γίνει κολλητός; Επίσης, έχει σημασία τι κάνουμε τον χρόνο που περνάμε μαζί; Για πρώτη φορά υπάρχει απάντηση σε όλα αυτά τα ερωτήματα: 50 ώρες, 200 ώρες και ναι, έχει σημασία.

Οι απαντήσεις αυτές προκύπτουν από μια καινούργια έκθεση που δημοσιεύτηκε στο Journal of Social and Personal Relationships από τον Jeffrey Hall, καθηγητή σπουδών επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας. Ο Hall παρακινήθηκε από το έργο του εξελικτικού ψυχολόγου Robin Dunbar του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που διατυπώνει τη θεωρία ότι υπάρχουν επίπεδα φιλίας –π.χ. γνωστοί, περιστασιακοί φίλοι, φίλοι και καλοί φίλοι– και ότι υπάρχουν γνωστικά όρια στον αριθμό των ανθρώπων που μπορούμε να χωρέσουμε σε κάθε επίπεδο. Αυτά τα όρια έχουν μια μαθηματική διάσταση: Συνήθως είμαστε πολύ στενά δεμένοι με λιγότερους από πέντε ανθρώπους, αποκαλούμε 15 ανθρώπους «καλούς φίλους» και 50 «φίλους». Ο Dunbar ανακάλυψε ότι το 150 είναι ο κατά προσέγγιση αριθμός ουσιαστικών σχέσεων που μπορεί να διαχειριστεί ο εγκέφαλός μας.

Σ’ αυτήν την ιδέα ο Hall πρόσθεσε τη δική του, τη θεωρία Επικοινωνιακού Δεσίματος, σύμφωνα με την οποία νιώθουμε μια εξελικτική ανάγκη να ανήκουμε κάπου και ότι ο χρόνος και το είδος των κοινών δραστηριοτήτων με έναν φίλο είναι στρατηγικές επενδύσεις που μας βοηθάνε να ικανοποιήσουμε αυτήν την ανάγκη. Παλιότερες έρευνες του Dunbar, του Hall και άλλων έχουν δείξει ότι ο χρόνος που περνάμε με κάποιον, παίζει ρόλο στη δημιουργία σχέσης μαζί του, αλλά κανείς δεν είχε μετρήσει τις ώρες.

Ο Hall αποφάσισε να ποσοτικοποιήσει τις απαιτήσεις μια φιλίας, σε δύο διαφορετικές μελέτες. Στην πρώτη, περιλαμβάνονταν 355 ενήλικες που είχαν μετακομίσει σε καινούργιο τόπο το τελευταίο εξάμηνο. Ο Hall τους ζήτησε να περιγράψουν κάποιον που είχαν γνωρίσει πρόσφατα. Μπορούσε να είναι συγγενής, πιθανός ερωτικός σύντροφος ή κάποιος που ήξεραν από πριν. Οι συμμετέχοντες διευκρίνισαν πού γνώρισαν το συγκεκριμένο άτομο, πόσο χρόνο είχαν περάσει μαζί την προηγούμενη εβδομάδα και πόσο χρόνο περνούσαν μαζί μια συνηθισμένη εβδομάδα. Επίσης, κατηγοριοποίησαν αυτό το άτομο σε μια κλίμακα, από γνωστό μέχρι κολλητό.

Ψεύτικο Ζάναξ: Η Νέα Εθιστική Συνήθεια των Νέων στην Αγγλία

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook

Στη δεύτερη μελέτη, ο Hall χρησιμοποίησε 112 πρωτοετείς του Πανεπιστημίου του Κάνσας και τους ζήτησε να κατονομάσουν δυο νέους γνωστούς. Έπειτα, τους συναντούσε δυο φορές τις πρώτες εννιά βδομάδες του πανεπιστημιακού έτους, για να μετρήσει τον χρόνο που περνούσαν με τους καινούργιους γνωστούς τους και να δει πώς είχαν αλλάξει οι σχέσεις.

Τα αποτελέσματα και των δύο μελετών επιβεβαίωσαν ότι ο κοινός χρόνος σχετιζόταν με στενότερες φιλίες. «Έψαχνα οριακά σημεία», λέει ο Hall, «όπου υπήρχε 50% μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνεις από γνωστός περιστασιακός φίλος και από περιστασιακός φίλος, κανονικός φίλος και από φίλος κολλητός». Ανακάλυψε ότι χρειάζονταν περίπου 50 ώρες αλληλεπίδρασης, για να γίνουν από γνωστοί, περιστασιακοί φίλοι και περίπου 90 ώρες, για να γίνουν από περιστασιακοί, κανονικοί φίλοι και πάνω από 200 ώρες, για να γίνουν κολλητοί. Όσοι δεν πέρασαν το επίπεδο των γνωστών, συνήθως δεν είχαν περάσει πάνω από 30 ώρες μαζί – ίσως είναι στο ίδιο μάθημα μαζί μερικές ώρες την εβδομάδα, αλλά να μην βρίσκονται εκτός μαθημάτων. Από την άλλη, ο κοινός χρόνος δεν έκανε αυτόματα φίλους δυο ανθρώπους. Μερικοί ενήλικες ανέφεραν εκατοντάδες ώρες με συναδέλφους, αλλά και πάλι τους αποκαλούσαν γνωστούς. Βασικά, δεν τους συμπαθούσαν και πολύ ή δεν είχαν επαφές εκτός δουλειάς.

Έτσι φτάνουμε σε ένα σημαντικό σημείο. Το πώς περνούσαν τον χρόνο τους και τα θέματα συζήτησης επηρέασαν το πόσο δέθηκαν. «Όταν περνάς χρόνο κάνοντας πλάκες, ουσιαστικές συζητήσεις, λέγοντας νέα, όλα αυτά τα είδη επικοινωνίας συμβάλλουν σε πιο γρήγορο χτίσιμο φιλίας», λέει ο Hall. Για παράδειγμα, περιγράφει τη συνηθισμένη κατάσταση στην οποία δυο περιστασιακοί φίλοι συναντιούνται τυχαία και ο ένας ρωτάει τον άλλον, «Τι γίνεται, τι νέα;». «Αυτή η πράξη έχει νόημα, επειδή λέει πως ό,τι συμβαίνει στη ζωή σου θέλω να το φέρω στη σχέση μου μαζί σου», λέει ο Hall. «Σκεφτείτε σε πόσους δεν κάνετε τον κόπο να κάνετε αυτή την ερώτηση. Μπαίνετε στο γραφείο, λέτε ένα “γεια” κι αυτό ήταν».

Τα συμπεράσματα στα οποία φτάνει ο Hall είναι απλά, αλλά σημαντικά. «Πρέπει να επενδύσεις», λέει. Δεκαετίες έρευνας έχουν δείξει ότι η φιλία δεν είναι απλώς μια από τις απολαύσεις της ζωής, είναι από τις αναγκαιότητες της ζωής. Το να έχουμε φίλους βοηθάει να είμαστε υγιείς, σωματικά και ψυχικά. Από την άλλη, η έλλειψη κοινωνικών επαφών είναι επιβλαβής για μας όπως το κάπνισμα ή η παχυσαρκία. Ωστόσο, δεν προϋπολογίζουμε τον χρόνο μας όπως πρέπει, λέει ο Hall. «Είναι ξεκάθαρο ότι πολλοί ενήλικες δεν έχουν πολύ ελεύθερο χρόνο, αλλά αυτές οι σχέσεις δεν πρόκειται να εξελιχθούν, απλώς επειδή το θέλουμε. Πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στον χρόνο που περνάμε με τους άλλους».

Η Lydia Denworth είναι συγγραφέας δύο βιβλίων εκλαϊκευμένης επιστήμης, με τελευταίο το I Can Hear You Whisper. Δουλεύει πάνω σε ένα βιβλίο για τη βιολογία της φιλίας, γράφει τακτικά στο Scientific American και είναι blogger του Psychology Today.

Περισσότερα από το VICE

Ξετυλίγοντας το Κουβάρι της «Ζώνης Φιλίας»

Το Επικίνδυνο Παράδειγμα των Ελλήνων Celebrity Πίσω από το Τιμόνι με τις Selfie

Ο Πρώην Δήμαρχος που Μοιάζει Απίστευτα με τον Rick από το «Rick and Morty»