Για Δέκα Χρόνια Κάποιος Κλέβει τις Φωτογραφίες μου από το Facebook για να «Ψαρέψει» Φίλους

«Ellie! Δεν ήξερα πως είσαι εδώ!». Κάνουμε διακοπές στα Μάλια, το καλοκαίρι του 2010. Η φίλη μου και εγώ κοιτάμε ανέκφραστα στο αγόρι μπροστά μας, βέβαιες ότι δεν τον είχαμε συναντήσει ποτέ πριν. «Γιατί συμπεριφέρεστε περίεργα;» λέει. «Θα προσποιηθείτε ότι δεν με γνωρίζετε;».

Δεν πρόκειται για την περίπτωση που έχεις κάνει έναν νέο κολλητό το προηγούμενο βράδυ και το ξεχνάς εντελώς όταν ανατείλει ο ήλιος και ότι υπήρχε στο στομάχι σου έχει μετακινηθεί στο πάτωμα. Επίσης δεν είναι η πρώτη φορά που μας συμβαίνει κάτι τέτοιο.

«Ποιες νομίζεις ότι είμαστε» ρωτάμε τον επιθετικό νεαρό άνδρα. «Η Ellie Rose και η Chia Colarossi» απαντάει.

Η φίλη μου και εγώ κοιταζόμαστε και αναστενάζουμε. Αυτά δεν είναι τα πραγματικά επώνυμά μας. Είναι τα ονόματα δυο ψεύτικων διαδικτυακών προφίλ που χρησιμοποιούν τις φωτογραφίες μας -και τις φωτογραφίες των περισσοτέρων από τους φίλους μας- σε κάθε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, από το MySpace μέχρι το Twitter, τα τελευταία οκτώ χρόνια.

Έχετε δει την ταινία Catfish. Ξέρετε πόσο ανησυχητικό θα ήταν να ανακαλύψετε ότι η νέα διαδικτυακή αγαπημένη σας είναι στην πραγματικότητα ένας 42χρονος άνδρας που ζει στο λοφτ της μαμάς του στο Acton. Έχετε όμως σκεφτεί πόσο περίεργα πρέπει να νιώθει αυτός του οποίου ο άνδρας χρησιμοποιεί το πρόσωπο; Πιθανώς όχι, επειδή δεν έχετε λόγο να το κάνετε. Αλλά, πιστέψτε με, είναι εξίσου οδυνηρό.

Χρόνια τώρα, οι φίλοι μου και εγώ έχουν συναντήσει ένα σωρό νεαρούς άνδρες που έχουν περάσει μεγάλα χρονικά διαστήματα κάνοντας chat με τον ψέυτικο εαυτό μου -ή τις ψεύτικες βερσιόν κάποιου εκ των φίλων μου- στο διαδίκτυο. Συχνά απαιτούν να τους δείξουμε κάποιου είδους ταυτότητα για να αποδείξουμε ότι τα επώνυμά μας δεν είναι «Colarossi» ή «Rose» ή «Morrison» και κάθε φορά απογοητεύονται. Το αγόρι από τα Μάλια μιλούσε στην «Chia» κάθε βράδυ στο τηλέφωνο εδώ και δυο μήνες. Πίστεψε ότι την είχε ερωτευτεί. Δεν μπορούσα παρά να τον λυπηθώ, αν και βρήκα περίεργο πως δεν είχε υποψιαστεί κάτι από το γεγονός ότι η κυβερνοτσαρλατάνος κάθε φορά που επρόκειτο να συναντηθούν είχε κάποιο οικογενειακό πρόβλημα.

Για να είμαστε δίκαιοι, το ψέμα ήταν τόσο μεγάλο εφ'όλης της ύλης που ακόμα και εγώ θα πίστευα ότι τα προφίλ ήταν πραγματικά, εάν δεν γνώριζα σίγουρα ότι το επώνυμο της φίλη μου δεν ήταν Colarossi. Υπάρχουν περίπου πάνω από 60 ψεύτικα προφίλ σε Twitter, Facebook, Instagram και περίεργες ιστοσελίδες ραντεβού. Σχεδόν όλοι όσοι έχουμε γίνει φίλοι στη διάρκεια της εφηβείας μου έχουν προφίλ. Κάθε φωτογραφία που έχουμε αναρτήσει έχει ξαναποσταριστεί στο Facebook από τους αντίστοιχους ψεύτικους λογαριασμούς μας. Κάθε εργασία που ξεκινάμε αναφέρεται στα προφίλ μας. Κάθε τουιτάρισμα επαναλαμβάνεται. Είναι τόσο πιστευτό που πραγματικά εξετάζω το ενδεχόμενο καθένας που γνωρίζω να υπάρχει και σε μια παράλληλη ομάδα (με ελαφρώς διαφορετικά μεσαία ονόματα) και να ζει κάπου στο Χάλιφαξ.

Όπως είναι αναμενόμενο, όλο αυτό άρχισε να γίνεται περισσότερο εμπόδιο παρά ένα απλά αστείο πράγμα για το οποίο να μιλάμε στα πάρτι. Έχουμε δείξει τις άδειες οδήγησής μας σε πάρα πολλούς θυμωμένους τύπους, οι οποίοι αρνούνται να πιστέψουν ότι δεν είμαστε αυτοί που νομίζουν ότι είμαστε. Το πράγμα έφθασε στο απροχώρητο όταν προσφάτως ένας τύπος προσέγγισε την φίλη μου Chia στο πανεπιστήμιο, πιστεύοντας ότι βρισκόταν εκεί για να συναντήσει την «Chia Colarossi». Το πώς ήξερε ο υπολογιστής πίσω από τα ψεύτικα προφίλ που ζούσε η Chia είναι ένα μυστήριο που προκαλεί τρόμο, γιατί τώρα προσκαλεί και αγνώστους να την επισκεφθούν.

Έχετε κατά νου, ότι η Chia Colarossi φαίνεται να είναι η επικεφαλής της ψεύτικης παρέας, οπότε ίσως κάποιος δαπανά περισσότερο χρόνο και προσπάθεια στο δικό της προφίλ από ότι σε εκείνα των υπολοίπων. Η ψεύτικη Chia έχει τουιτάρει 36.000 φορές. Επιτρέψτε μου να το βάλω σε ένα διαφορετικό πλαίσιο - μιλάμε για ένα τουιτάρισμα την ώρα για διάστημα μεγαλύτερο των 4 ετών. Χρησιμοποιώντας κάποιου είδους αντίστροφη ψυχολογία, η ψεύτικη Chia μερικές φορές στέλνει μηνύματα στην αληθινή Chia ρωτώντας την «Γιατί προσποιήσε ότι είσαι εγώ;».

Η όλη κατάσταση είναι απόλυτα τρελή και πραγματικά, αληθινά περίπλοκη.

Πέρασα χρόνια ξεκαθαρίζοντας τη λίστα φίλων στο Facebook, έγινα καχύποπτη σχετικά με το ποιος θα μπορούσε να είναι πίσω από τους λογαριασμούς και κόντεψα να τρελαθώ ενώ ευχόμουν να ήξερα ποιος ήταν. Σε μια κίνηση απελπισίας πριν από λίγα χρόνια, έστειλα email στο ψεύτικο προφίλ του Facebook της φίλης μου Charlotte, ρωτώντας γιατί δημιουργήθηκαν οι σελίδες και εξηγούσα ότι είχα αρχίσει να ανησυχώ με το πολύ ανατριχιαστικό σενάριο στο οποίο βρεθήκαμε να πρωταγωνιστούμε.

Αυτή είναι η απάντηση που έλαβα (εκείνη την περίοδο είχα αλλάξει το όνομά μου σε «Ellie Rose» στο Facebook):
- Τι εννοείς;
- Τελικά, είτε τα κατεβάσεις είτε όχι, πραγματικά δεν με ενοχλεί. Απλά θα ήθελα πραγματικά να ξέρω γιατί τα έφτιαξες εξ'αρχής;
- Προσπάθησα να σταματήσω σε πολλές περιπτώσεις. Ξέρω καλά πως είναι λάθος όλα αυτά αλλά το κάνω για 3 χρόνια και είναι μέρος της ζωής μου. Ξέρω ξεπερνάει το όρια του γελοίου.
- Ναι, είναι περίεργο. Θα σε πείραζε να μου πεις εάν μας γνωρίζεις; Επίσης μόνη σου το κάνεις; Γιατί αυτό το πράγμα κυριολεκτικά θα σου τρώει όλο το χρόνο σου.
- Πραγματικά λυπάμαι πολύ. Ειλικρινά προσπαθώ να σταματήσω. Είμαι από το Λονδίνο. Σε έχω δει κάποιες φορές.

Αργότερα η «Charlotte Jean» μου είπε: «Δεν έχω πάρα πολλούς φίλους - ποτέ δεν είχα για να είμαι ειλικρινής. Ακούγεται παράλογο αλλά με κάνει να νιώθω λίγο καλύτερα για τον εαυτό μου. Κανένας δεν μου μιλάει όταν είμαι ο εαυτός μου».

Φυσικά, αυτό με έκανε να αισθάνομαι φρικτά. Φαντάστηκα αυτό το διαταραγμένο κορίτσι να περνάει τις μέρες του με μια διπλή ζωή και ήθελα να τη βοηθήσω να αποδράσει. Υποσχέθηκε να ακούσει τη συμβουλή μου: να σταματήσει να ανανεώνει τα προφίλ και να πάει σε σύμβουλο ψυχικής υγείας, αλλά και να μου στείλει μήνυμα εάν ήθελε να μιλήσει για αυτό ξανά.

Δέκα λεπτά αργότερα, με είχε μπλοκάρει και η «Charlotte Jean» έκανε τα δικά της ως συνήθως. Νομίζω ότι μου κράτησε κακία για αυτή την αντιπαράθεση στον κόσμο των ψεύτικων προφίλ, μια και η «Ellie Rose» σύντομα έμπλεξε με μια συμμορία και μετακόμισε στη Σκωτία, σύμφωνα με μια ιστοσελίδα ask.fm πάνω στην οποία έπεσα.

Μετά από αυτή τη συνομιλία, ένα από τα προφίλ έστειλε μήνυμα στην φίλη μου Georgina λέγοντας τα ακόλουθα:

Παρά την υπόσχεσή της, όλα τα προφίλ παρέμειναν ενεργά.

Η Δρ.Claire Casey, 48, είναι ψυχίατρος στην κλινική Harley Street Clinic η οποία ειδικεύεται στις εξαρτήσεις στον κυβερνοχώρο. Της περιέγραψα το πρόβλημά μου και απάντησε αυτά που είχε πει ο άνθρωπος αυτός σε μένα και την Georgina.

«Το γεγονός ότι είναι μοναχική και σχεδόν εμμονική με αυτό, αν και γνωρίζει ότι είναι εντελώς γελοίο αυτό που κάνει, υποδηλώνει ότι έχει ήπια αυτιστική διαταραχή και αυτό είναι πιθανώς που τροφοδοτεί το πρόβλημα» είπε η Δρ. Casey. «Θα είναι απίστευτα δύσκολο να την σταματήσετε. Δεν την βλέπω να αλλάζει, εκτός κι αν πάρει βοήθεια».

«Δεν μπορείς να αναγκάσεις κάποιον να πάει και να δει ψυχίατρο, εκτός κι αν είναι επικίνδυνος για τον εαυτό του ή το κοινωνικό σύνολο. Οπότε, εάν δεν διατυπώσει απευθείας απειλές ή δεν είναι βίαιη, είναι λίγα αυτά που μπορείτε να κάνετε. Πιστεύω ότι αυτό θα πάει μακριά. Πιθανώς δεν έχει φίλους ή αγόρι ή κάποιον να μιλήσει. Η δημιουργία αυτών των ψεύτικων προφίλ της επιτρέπει να είναι τολμηρή, έξυπνη, ελκυστική και πνευματώδης και μπορεί να προσποιείται ότι είναι κάτι που δεν είναι στην πραγματική της ζωή».

Εάν η εκτίμηση της Δρ. Casey είναι σωστή, φυσικά συμπάσχω με αυτό το κορίτσι, αλλά η κατασκευή ενός ολόκληρου κόσμου όπου μπορείς να καταφύγεις, φαίνεται επιζήμιος τρόπος να αντιμετωπίσεις τον παραλογισμό της πραγματικότητας. Και όπως υπαινίχθηκε η Δρ. Casey, όσο περισσότερο συνεχίζει, τόσο δυσκολότερο θα είναι για την απατεώνισσά μας να ξεφύγει.

Να πω την αλήθεια κουράστηκα να κοιτάω με υποψία τα προφίλ των κοριτσιών με τα οποία πήγαινα στο δημοτικό, να τις φαντάζομαι να κάθονται στο σκοτάδι, μπροστά από την οθόνη ενός υπολογιστή, περιτριγυρισμένες από χιλιάδες φωτογραφίες με τα πρόσωπά μας. Οκτώ χρόνια είναι μεγάλο διάστημα και θα ήθελα να σταματήσει.

Η πολιτική του Facebook για τα θέματα πλαστοπροσωπία συστήνει την καταγγελία των λογαριασμών που προσποιούνται ότι είσαι εσύ. Το Twitter αναφέρει «η πλαστοπροσωπία συνιστά παραβίαση των κανονισμών του Twitter. Οι λογαριασμοί του Twitter που απεικονίζουν ένα άλλο πρόσωπο με παραπλανητικό τρόπο μπορούν να ανασταλούν μόνιμα με βάση την πολιτική για πλαστοπροσωπία του Twitter».

Οι κανονισμοί και στις δυο περιπτώσεις είναι υπέρ μας και προσπαθήσαμε σε πολλές περιπτώσεις να κλείσουμε τους λογαριασμούς στο Facebook και τοTwitter, αλλά όποτε διαγράφονται ένας άλλος ξεφυτρώνει λίγες εβδομάδες αργότερα.

Νομικά, η χρήση των φωτογραφιών δεν αποτελεί παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων, αλλά σίγουρα αποτελεί παραβίαση της ιδιωτικής ζωής. Το πρόβλημα είναι ότι η αστυνομία πιθανώς έχει να κάνει πιο επείγοντα πράγματα από το να αποκαλύψει την ταυτότητα οποιουδήποτε αντιγράφει και αναρτά μερικές φωτογραφίες σε ένα προφίλ του Facebook.

Ψεύτικε εαυτέ, εάν διαβάζεις αυτό εδώ, σε παρακαλώ άκουσε τη συμβουλή που σου έχω δώσει: μίλα σε κάποιον για αυτό που κάνεις. Υπάρχουν βασικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να το κάνεις είναι να μοιραστείς τα συναισθήματά σου με κάποιον που εμπιστεύεσαι ή κάποιον ο οποίος είναι εκπαιδευμένος να παρέχει σωστές συμβουλές. Αυτά τα ψεύτικα προφίλ είναι δεκανίκι. Πέτα το δεκανίκι και βάζω στοίχημα ότι τελικά θα μπορείς να βαδίσεις με ευκολότερο τρόπο από ότι τα τελευταία οκτώ χρόνια.

Προς το παρόν, θα συνεχίσω να περνάω πολύ χρόνο ψαρεύοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσπαθώντας να βρω ποιος εξακολουθεί να κλέβει το πρόσωπό μου.

Περισσότερα από το VICE

Τι Έγινε Όταν Ζήτησα από Έλληνες Καπνιστές να Σβήσουν το Τσιγάρο τους σε Κλειστούς Χώρους

Φόνοι, Ναρκωτικά, Γυναίκες: Οι Έλληνες Ρεμπέτες Ήταν Πολύ Σκληροί για να Πεθάνουν

Τι Είναι οι «Βασιβουζούκοι»; Όλα όσα μου Μαθαίνει το Ελληνικό Ποδόσφαιρο