Το «Κατέβασμα» του Λογαριασμού της The Breeder Είναι η Απόδειξη ότι το Instagram δεν Είναι η νέα Μορφή Τέχνης

Ένα από τα highlights στο φετινό Art Basel Miami Beach ήταν το πάνελ που διοργανώθηκε με τίτλο «Instagram as Artistic Medium». Ένας διάλογος ανάμεσα στις ισχυρότερες προσωπικότητες της σύγχρονης τέχνης για το πως το instagram έχει επηρεάσει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την τέχνη, πως έχει συνδράμει στην ανάπτυξη της αλλά και το πως έχει φτάσει να αποτελεί μέρος της. Όπως για παράδειγμα η εικαστικός Amalia Ulman, που χρησιμοποιεί το instagram ως καλλιτεχνικό μέσο για να δημιουργήσει μία περσόνα που κινείται μεταξύ ενός wannabe μοντέλου, μιας Λολίτας και μιας γυναίκας σε mid-life crisis - κάτι σαν τη δική μας Άννα Γούλα.

Ενώ το instagram ανεβάζει τα κέρδη του κάνοντας παρέα με το ultimate trend που εδώ και καιρό αποτελεί η σύγχρονη τέχνη και οι άνθρωποι που την περιβάλλουν, το ίδιο σαν μέσο λογοκρίνει και «κατεβάζει» κάθε απόπειρα ριζοσπαστικής χρήσης που έχει ως σκοπό την εγκαθίδρυσή του ως πραγματική μορφή τέχνης.

Το πιο γνωστό «κατέβασμα» λογαριασμού που ξεκίνησε να αντιμετωπίζει το instagram σαν κάτι καινούργιο στη σύγχρονη τέχνη, συνέβη στο προφίλ του Richard Prince, o οποίος όντας ίσως ο μοναδικός καλλιτέχνης που άνοιξε πραγματικό διάλογο ενσωματώνοντας το νέο μέσο στην πρακτική του, πάτησε άθελα του το «κόκκινο κουμπί» όταν επαναφωτογράφισε την εικόνα «Spiritual America» που τράβηξε ο Gary Gross το 1983, στην οποία απεικονίζεται η 10χρονη τότε Brooke Shields να στέκεται γυμνή μέσα σε μία μπανιέρα, και την δημοσίευσε στο account του.

Αντίστοιχα στην Ελλάδα, ο μοναδικός φορέας τέχνης που πήρε στα σοβαρά το instagram και προσπάθησε να κάνει μια νέα και πιο πρωτοποριακή προσέγγιση εκτός από την προώθηση του εαυτού του, είναι η γκαλερί The Breeder. Μέσα από το #instagramweproject έδινε κάθε Σαββατοκύριακο τη δυνατότητα σε κάποιον καλλιτέχνη ή curator να παρουσιάσει ένα καλλιτεχνικό project αποκλειστικά για το instagram της γκαλερί @thebreedergallery. Μετά από δώδεκα παρουσιάσεις, ο λογαριασμός της The Breeder «κατέβηκε» λόγω του έργου της Νατάσας Παπαδοπούλου, το οποίο μάλιστα δεν περιείχε καν γυμνό - απλά αφήνει να εννοηθεί.

Με αφορμή την πρωτοβουλία ενός τέτοιου concept, την πραγματική σχέση που θα μπορούσε να έχει το instagram με τη σύγχρονη τέχνη καθώς και το παράδοξο του να σου «μπλοκάρουν» τον λογαριασμό λόγω υπόνοιας γυμνού, έκανα μια μικρή κουβέντα για θέματα instagram με τους ιδιοκτήτες της γκαλερί The Breeder Γιώργο Βαμβακίδη και Στάθη Παναγούλη.

VICE: Πως πήρατε την απόφαση να παρουσιάσετε ένα project αποκλειστικά μέσω instagram;
The Breeder: Oι οθόνες των συσκευών μας αποτελούν νέα αναπόσπαστα κομμάτια της ζωής μας, εναλλακτικά περιβάλλοντα που μπορούν να κατασκευάσουν ένα νέο τρόπο θέασης και αντιμετώπισης της τέχνης, αλλά και της ζωής - άρα το instagram φάνταζε ιδανικός ψηφιακός «κόσμος» επαναπροσδιορισμού των καλλιτεχνικών πρακτικών. Έτσι ξεκινήσαμε το #instagramweproject (instagram Weekend Project) όπου κάθε Σαββατοκύριακο κάποιος καλλιτέχνης ή curator παρουσίαζε ένα project αποκλειστικά για το instagram της γκαλερί @thebreedergallery.

Με ποιον τρόπο διαλέγετε τους καλλιτέχνες που συμμετέχουν;
Αρχικά επιλέξαμε καλλιτέχνες με τους οποίους ήδη συνεργαζόμαστε στη gallery, και κάποιοι χρησιμοποίησαν πρώτη φορά το instagram, αλλά και καλλιτέχνες που ακολουθούσαμε στο instagram και μας άρεσε η δουλειά τους.

Ποιο ήταν το τελευταίο project που παρουσιάστηκε μέσα από το instagram της Breeder και γιατί πιστεύετε πως θεωρήθηκε explicit εφόσον δεν περιείχε γυμνό;
Το «Born Nude», είναι το προτζεκτ της Νατάσας Παπαδοπούλου που απεικονίζει ένα συγκαλυμμένα γυμνό γυναικείο σώμα σε διάφορες δυναμικές στάσεις, όπου το αιδοίο έχει αντικατασταθεί από ένα γυναικείο στόμα. Είναι ένα χιουμοριστικό σχόλιο στη τέχνη του πορτρέτου και στο καλλιτεχνικό γυμνό, με αναφορές στο «Rape» του Μagritte, ένα έργο της δεκαετίας του 1940.

H γυναικεία σεξουαλικότητα είναι κάτι το οποίο έχει δαιμονοποιηθεί και για το γυναικείο σώμα υπάρχουν διάφορα στερεότυπα για το πως θα πρέπει να αποδίδεται στην τέχνη. Επειδή το instagram απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό, είναι πιο εύκολο να παρενοχλήσει τα αισθητικά πρότυπα της μαζικής κουλτούρας.

Πιστεύετε ότι είναι δυνατόν σήμερα το account μιας γκαλερί να κλείνει λόγω της υπόνοιας γυμνού, ή θεωρείτε ότι είναι κάτι άλλο που «σόκαρε», όπως το προηγούμενο project σας;
To προηγούμενο μας project ήταν το «Psypoop & Poopsy» του Poka-yio, ο οποίος φωτογράφισε κακάκια σκύλων στο Παλαιό Ψυχικό δείχνοντας μια ειρωνική όψη της μπουρζουά συνοικίας. Μάλλον, τους έπεσαν βαριά όλα αυτά…

Σκοπεύετε να φέρετε ποτέ κάποιο από αυτά τα project στην γκαλερί;
Δε θα εξυπηρετούσε το σκοπό του να φέρουμε κάποιο από τα projects στη γκαλερί αφού αντιλαμβανόμαστε το instagram ως μια παράλληλη πλατφόρμα, εναλλακτική του φυσικού χώρου.

Ποια είναι μερικά από τα αγαπημένα σας accounts;
Είναι πάρα πολλά, αλλά σίγουρα της @jenniferhiggie η οποία στο λογαριασμό της ξαναδιαβάζει την ιστορία της τέχνης από φεμινιστική άποψη, ή του @hansulrichobrist που παίζει με την φόρμα του instagram και ποστάρει κείμενα γραμμένα στο χέρι από σημαντικούς καλλιτέχνες και διανοητές της εποχής μας αλλά και διάφοροι καλλιτέχνες που επεκτείνουν τον προσωπικό τους κόσμο στο instagram.

Πόσο εύκολο πιστεύετε ότι είναι για ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης να αποτελέσει μορφή τέχνης, όταν οτιδήποτε radical κόβεται;
Κάθε μέσο έχει τις ιδιαιτερότητες του, η τέχνη όμως δε θα έπρεπε να λογοκρίνεται ή να πατρονάρεται, πράγμα που θίγει ένα σημαντικό θέμα το οποίο όμως δεν είναι λόγος να σταματήσουμε αλλά αντιθέτως συνεχίζουμε, και γι αυτό ακολουθήστε μας στο νέο μας account @the_breeder_gallery.

Είναι προφανές ότι ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης με πάνω από 300 εκατομμύρια χρήστες και με μοναδική φιλοδοξία να τους υπερδιπλασιάσει, δεν μπορεί παρά να είναι στην ουσία του συντηρητικό, διαφυλάσσοντας έτσι μια προσχηματική γειτνίαση μεταξύ των χρηστών του. Από την άλλη αν υποθέσουμε πως η τέχνη οφείλει να εναντιώνεται σε προσχήματα και συντηρητισμούς, καταλαβαίνουμε τους λόγους που το instagram δυσκολεύεται να γίνει παρακλάδι της.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.