Πρώτη φορά πήγα στο αντιρατσιστικό φεστιβάλ πριν 10 χρόνια. Γινόταν κοντά στα δικαστήρια της Ευελπίδων, δίπλα στο Πεδίο του Άρεως. Η συντονιστική επιτροπή της διοργάνωσης προσπαθούσε να αναδείξει τα ραγίσματα στον καθρέφτη της «ισχυρής Ελλάδας», τους νεκρούς μετανάστες στα ολυμπιακά εργοτάξια, τη μαύρη εργασία στην αγροτική παραγωγή, το ρατσισμό που υπέβοσκε στη συγκρότηση της καθημερινότητας των πόλεων. Η απήχηση ήταν περιορισμένη. Αυτή η συζήτηση – που αποδείχθηκε προμήνυμα κινδύνου – αφορούσε τότε μόνο τους ίδιους του μετανάστες, τους προοδευτικούς διανοούμενους και τους ακτιβιστές του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος. Η χώρα πάλλονταν στο μεθύσι της προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων και επαναλάμβανε πεισματικά την αφήγηση του «φιλόξενου τόπου»
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στην Ελλάδα του 2014, της οικονομικής κρίσης και της ακροδεξιάς ανόδου που δε θυμίζει σε τίποτα το 2004, το αντιρατσιστικό φεστιβάλ μεγάλωσε. Δε χώραγε στα παλιά του λημέρια και μετακόμισε στην Πανεπιστημιούπολη. Ενηλικιώθηκε. Φέτος συμπλήρωσε τα 18 του χρόνια. Το τριήμερο που μας πέρασε, χιλιάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών, όλων των επαγγελμάτων και των εθνικοτήτων αγνόησαν την τυποποίηση της βραδινής εξόδου στην Κολοκοτρώνη, το λιώσιμο στον καναπέ μπροστά στην οθόνη, ακόμα και τα πολύ δελεαστικά προημιτελικά του Μουντιάλ και μαζεύτηκαν εδώ για να συζητήσουν, να διαφωνήσουν, να εξομολογηθούν, να γελάσουν, να συγκινηθούν και να χορέψουν. Η αυλαία έπεσε με το ίδιο σύνθημα που άνοιξε: «Να σβήσουμε τα σύνορα. Να νικήσουμε το φόβο. Να μη γίνει ο κόσμος φυλακή». Πήγα λοιπόν στο αντιρατσιστικό φεστιβάλ, άκουσα αλβανικό hiphop και ρεμπέτικα από τον Κορακάκη, είδα ένα σπάνιο θεατρικό δρώμενο για την ομοφοβία, χάζεψα τις εκθέσεις φωτογραφίας, παρακολούθησα τα κορίτσια από τη Γεωργία να χορεύουν ξεχασμένους χορούς στην παράδοση του Καυκάσου, αγόρασα κοσμήματα που φτιάχνε μόνη της η Κάρμεν από τη Βολιβία με πέτρες από τον Αμαζόνιο, δοκίμασα μπιριάνι από την Τανζανία και τούρκικη τυρόπιτα και μίλησα με ένα από τα πλέον «αόρατα» κομμάτια του κοινωνικού ιστού, τις γυναίκες των μεταναστευτικών κοινοτήτων. Διηγήθηκαν στο Vice τις ιστορίες τους. Ανάμεσα τους και μια κοπέλα εντελώς ίδια με μένα και τα παιδιά της γενιάς μας, χωρίς όμως τα δικά μας δικαιώματα , όπως αυτά αποτυπώνονται στο δελτίο της Αστυνομικής Ταυτότητας που κουβαλάμε στην κωλότσεπη
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Λορέττα (Σιέρα Λεόνε Πρόεδρος Ένωσης Αφρικανών Γυναικών)
Είμαι στην Ελλάδα περίπου 30 χρόνια, μόνη μου, τα παιδιά μου ζουν στην Αφρική. Πολλές γυναίκες από την Αφρική έρχονται στην Ελλάδα μόνες τους με σκοπό να στέλνουν λεφτά στις οικογένειες τους πίσω. Τώρα βέβαια δεν έχουμε λεφτά να στείλουμε. Εγώ είμαι άνεργη. Είναι πολύ δύσκολο να βρεις δουλειά την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Πολλές γυναίκες είναι ανασφάλιστες και καταφεύγουν σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις όταν έχουν προβλήματα υγείας. Το να έχεις άδεια παραμονής είναι πολύ μεγάλη ταλαιπωρία. Εγώ ποτέ δεν κατάφερα να τα έχω και τα δύο. Παλιότερα είχα δουλειά αλλά δεν είχα άδεια παραμονής. Τώρα έχω άδεια παραμονής αλλά δεν έχω δουλειά. Ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα κατά την άποψη μου είναι όταν γεννά στην Ελλάδα το παιδί σου, το στέλνεις στο σχολείο και όταν μεγαλώσει κινδυνεύει να απελαθεί. Το άλλο θέμα είναι ο ρατσισμός. Δε λέω ότι όλοι οι Έλληνες είναι ρατσιστές, υπάρχει όμως. Για παράδειγμα με μας που είμαστε αφρικανές συμβαίνει το εξής: επειδή βλέπουν ότι πολλά κορίτσια από την Αφρική εκδίδονται μας αντιμετωπίζουν συχνά πολύ προσβλητικά όλες. Αυτές που εκδίδονται βέβαια, πρέπει να ξέρετε ότι είναι όλες θύματα trafficking. Είναι πολύ δύσκολο να τις πλησιάσουμε και να τις βοηθήσουμε γιατί τις απειλούν και τους κάνουν πλύση εγκεφάλου.Εστα (Νιγηρία)
Είμαι 55 χρονών και ζω περίπου 20 χρόνια στην Ελλάδα. Ταξίδεψα με βίζα, αν δεν έχεις βίζα είναι δύσκολο. Θυμάμαι είχε φτάσει πρώτη η ξαδέρφη μου και μου έλεγε ότι στην Ελλάδα έχει ωραίο καιρό σαν την Αφρική, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη έχει κρύο. Ήρθα λοιπόν, μ’ άρεσε και έμεινα. Έχω πέντε παιδιά. Τα δύο μένουν εδώ και τα άλλα τρία στο εξωτερικό, στο Λονδίνο και στην Αμερική. Δούλευα 18 χρόνια ως οικιακή βοηθός. Τώρα είμαι άνεργη και δε βρίσκω δουλειά. Έχω πολύ λίγα ένσημα για να βγω στη σύνταξη. Ευτυχώς μου στέλνουν λεφτά τα παιδιά μου και μπορώ να επιβιώνω. Είμαι ανασφάλιστη όμως. Πριν μερικούς μήνες ήμουν πολύ άρρωστη. Πήγα στο νοσοκομείο και μόνο για τις εξετάσεις μου ζήτησαν 200 ευρώ. Προφανώς δεν τα χα. Δε φοβάμαι τόσο τη Χρυσή Αυγή. Φοβάμαι περισσότερο την κυβέρνηση. Οι φασίστες κάνουν κακό στους ανθρώπους μας επειδή η κυβέρνηση δε μας αναγνωρίζει, όπως συμβαίνει στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη. Εγώ σκέψου, έχω περάσει τη μισή μου ζωή στην Ελλάδα. Δεν πρόκειται να πάω πουθενά αλλού. Δε γίνεται το κράτος να κάνει ότι δεν υπάρχω. Η Αστυνομία μας φέρεται πολύ ταπεινωτικά. Αν όμως πάρει διαφορετικές εντολές από την κυβέρνηση αυτό μπορεί να αλλάξει.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μαρλίν (Σουδάν)
Είμαι 35 ετών και ήρθα πριν 16 χρόνια στην Ελλάδα με τον άντρα μου. Είναι Έλληνας, γνωριστήκαμε στο Σουδάν και μετά αποφασίσαμε να ζήσουμε στην Ελλάδα. Η γλώσσα ήταν το πρώτο πράγμα που με ζόρισε. Είναι δύσκολη η ελληνική γλώσσα. Τα παιδιά μου γεννήθηκαν εδώ και επειδή ο πατέρας τους είναι Έλληνας, πήρα ελληνική ιθαγένεια. Στο σχολείο βέβαια, τα παιδιά μου είχαν αντιμετωπίσει ρατσιστική συμπεριφορά. Πολύ περισσότερο στο δρόμο. Τους σταματάνε οι αστυνομικοί για έλεγχο και μόλις διαπιστώσουν ότι έχουν ελληνική ταυτότητα, αντί να τους αφήσουν ευγενικά, απορούν, ρωτάνε «που τη βρήκες;» και τους τραβολογάνε μέχρι το τμήμα για να κάνουν ταυτοποίηση. Είναι όλα αγόρια εν τω μεταξύ. Σε λίγο καιρό πρέπει να πάνε στρατό. Άντε τώρα να τους πείσεις ότι αυτή είναι η πατρίδα τους που τους φέρεται έτσι. Στο αντιρατσιστικό ήρθα πέρσι πρώτη φορά. Φτιάχνουμε χένα εδώ. Στο Σουδάν όταν μια κοπέλα παντρεύεται κάνει χένα. Είναι αυτό που διαχωρίζει τα κορίτσια από τις γυναίκες.Ντέμπυ (Φιλιππίνες)
Ήρθα με τον άνδρα μου πριν 25 χρόνια ζητώντας πολιτικό άσυλο. Ήταν πολύ ενεργός πολιτικά και γι’ αυτό μας κυνηγούσαν. Είχαμε προβλήματα με την Αστυνομία αλλά επιβιώσαμε. Οι άνθρωποι που ήρθαν αργότερα ταλαιπωρούνται ακόμα. Εγκλωβίζονται στη γραφειοκρατία και στήνονται στις ουρές από τα ξημερώματα. Ο γιος μου ήταν 5 ετών όταν φτάσαμε στην Ελλάδα, πήγε στο ελληνικό σχολείο, έμαθε και τις δύο γλώσσες αλλά ακόμα δεν έχει πάρει ελληνική ιθαγένεια. Φτιάξαμε ένα παιδικό σταθμό για τα παιδία των μεταναστών. Εκεί δουλεύω τώρα. Έχουμε παιδιά από 16 εθνικότητες. Κάθε χρόνο κάνουμε ένα πολιτιστικό – θρησκευτικό φεστιβάλ. Είναι την εποχή που ανθίζουν τα λουλούδια στις Φιλιππίνες. Μου λείπουν οι συγγενείς μου. Δεν τους ξαναείδα ποτέ. Απαγορεύεται να πάμε στις Φιλιππίνες. Εγώ μεγάλωσα σ’ ένα μικρό χωριό που κολυμπούσαμε στο ποτάμι και βρέθηκα ξαφνικά στην Αθήνα. Αν είχα επιλογή θα προτιμούσα να επιστρέψω εκεί αλλά δεν έχω. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή ζουν περίπου 25.000 γυναίκες από τις Φιλιππίνες. Υπήρχε παράδοση να έρχονται εδώ και να δουλεύουν ως «εσωτερικές» στα σπίτια. Είναι υπομονετικές και προσαρμόσιμες. Είναι όμως πολύ δύσκολο αυτό που κάνουν. Στην πατρίδα τους ήταν καθηγήτριες οι περισσότερες. Έχουμε πολλά περιστατικά γυναικών που κακοποιήθηκαν στα σπίτια που δούλευαν, σεξουαλικά ή με φυσική βία. Δεν καταγράφονται τα πιο πολλά. Οι γυναίκες αυτές κρατιούνται από την πίστη σ’ ένα καλύτερο μέλλον.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ελιόνα (Αλβανία)
Είμαι 34 ετών και ήρθα στην Ελλάδα πριν 18 χρόνια με λεωφορείο από το Αργυρόκαστρο. Ο άνδρας βέβαια δεν ήταν το ίδιο τυχερός. Χρειάστηκε να περπατήσει το βουνό. «Ακολουθείς τα βήματα της κατσίκας» όπως λέει. Τώρα προσπαθούμε να τα ξεχάσουμε αυτά και να πιστέψουμε σε μια Ευρώπη χωρίς σύνορα. Εγώ σπούδασα εδώ αγγλική φιλολογία, δούλεψα πολλά χρόνια ως δημοσιογράφος. Τώρα είμαι άνεργη. Παλιά σκεφτόμουν «τι κρίμα, να μη μπορώ να κάνω αίτηση στο Δημόσιο». Πλέον ούτε οι Έλληνες μπορούν, θα μου πεις. Ερχόμαστε συχνά στο αντιρατσιστικό φεστιβάλ. Ελπίζω όμως κάποια στιγμή να μην υπάρχει η λέξη «ρατσισμός» και άρα ούτε η ανάγκη για ένα αντιρατσιστικό φεστιβάλ. Με ρωτάνε καμιά φορά «Από πού είσαι;». «Από την Αλβανία» απαντάω. «Α! δε σου φαίνεται» λένε. Ξέρεις και σ’ αυτή την αντίδραση υπάρχει ένας υπόρρητος ρατσισμός. Έχω ακούσει ότι κάποια παιδιά από την Αλβανία συνεργάστηκαν με τη Χρυσή Αυγή. Αν ισχύει, σίγουρα δεν αντιπροσωπεύει την αλβανική κοινότητα. Εμείς είμαστε κάθετα αντίθετοι σ’ αυτό. Αυτό που συνέβη είναι ότι οι πρώτοι Αλβανοί εργάτες αναβαθμίστηκαν με τα χρόνια σε προϊστάμενους και τη θέση τους πήραν άλλοι μετανάστες εξαθλιωμένοι από την Ασία ή την Αφρική. Έτσι, προέκυψε η ιεραρχία: Έλληνας εργοδότης, Αλβανός προϊστάμενος και μετανάστες από διάφορες χώρες εργάτες.Αθηνά (Ελλάδα)
Είμαι 24 χρονών. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Ελλάδα. Οι γονείς μου είναι από τις Φιλιππίνες. Τελείωσα το ελληνικό σχολείο και σπούδασα Διοίκηση Επιχειρήσεων. Στη ΣΤ’ Δημοτικού , θυμάμαι, ένας δάσκαλος είπε στον πατέρα μου που έκανε παράπονα «Η κόρη σου θα πάρει 10 μόνο στο γυμνάσιο». Με αγνοούσε πάντα στην τάξη. Οι περισσότεροι φίλοι μου είναι Έλληνες. Μόνο όταν κοιτάω τον εαυτό μου στον καθρέφτη λέω «Ουπς, δεν είμαι Ελληνίδα». Όταν πηγαίνω στις Φιλιππίνες δε νιώθω άνετα και ασφαλής. Είναι σα να φαίνεται ότι δεν έχω μεγαλώσει εκεί. Μου φαίνεται άδικο ότι δεν έχω ελληνική ιθαγένεια. Δε μπορώ καν να ταξιδέψω πουθενά αλλού εκτός από τις Φιλιππίνες. Η ξαδέρφη μου πήγε στον Καναδά και μετά από πέντε χρόνια πήρε την υπηκοότητα. Συμμετέχω στην οργάνωση Generation.2 που βασική της επιδίωξη είναι τα παιδιά δεύτερης γενιάς να αναγνωριστούν και να έχουν τα δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
