Έφηβες Κοπέλες Καπνίζουν στην Εγκυμοσύνη για να Έχουν Μικρότερα Μωρά

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Ως κοινωνία, είμαστε συνηθισμένοι σε ιστορίες τρόμου γύρω από τη γέννα. «Είναι σαν να βγάζεις μια ολόκληρη πολυκατοικία με μπαλκόνια γύρω-γύρω από τον κώλο σου», όπως έλεγε παλιά η μάνα μου. Υπάρχει και μια αναγνωρισμένη ψυχική διαταραχή γι' αυτό: η τοκοφοβία ή, αλλιώς, ο υπερβολικός φόβος της γέννας.

Τώρα, μια ανθρωπολογική μελέτη του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας, που ξεκίνησε προ δεκαετίας, ανακάλυψε ότι οι έφηβες κοπέλες έχουν εσωτερικεύσει αυτό τον φόβο σε τέτοιο βαθμό που καταφεύγουν σε δραματικά μέτρα. Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Simone Dennis ανακάλυψε ότι επιλέγουν συνειδητά να καπνίζουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, πιστεύοντας ότι έτσι τα μωρά τους θα είναι μικρότερα και, κατ' επέκταση, ότι δεν θα έχουν τόσο τραυματική γέννα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κορίτσια ξεκίνησαν το κάπνισμα όταν έμαθαν ότι εγκυμονούν.

«Δεν θα έλεγα ότι είναι τάση», είπε η Dennis , «αλλά σίγουρα συμβαίνει με τέτοια συχνότητα που με έκανε να εντοπίσω ένα μοτίβο. Όπου κι αν πήγα, έβρισκα τουλάχιστον κάποια κορίτσια που μιλούσαν γι' αυτό».

Παρόλο που η επιστημονική κοινότητα ακόμα δεν έχει αποφασίσει αν ένα ποτήρι κρασί κατά το πρώτο τρίμηνο κάνει όντως κακό, υπάρχει σαφώς μια γενική παραδοχή από όλους τους ιατρικούς κλάδους εδώ και δεκαετίες ό,τι αφορά στο κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη: ΜΗΝ ΤΟ ΚΑΝΕΙΣ.

Το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη αυξάνει τον κίνδυνο της βρεφικής θνησιμότητας κατά 40 % περίπου. Μπορεί επίσης να προκαλέσει επιπλοκές στη γέννα, αποβολές, πρόωρη γέννα, θνησιγονία, χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση και αναπνευστικά προβλήματα στην παιδική ηλικία. Πολλές γυναίκες, παρ' όλα αυτά, καπνίζουν κατά την εγκυμοσύνη. Στην Αυστραλία, οι αριθμοί κυμαίνονται γύρω στο 14,5 % των εγκύων, αν και είναι δύσκολο να υπολογιστούν με ακρίβεια τα ποσοστά, λόγω του κοινωνικού στιγματισμού που ακολουθεί το άναμμα του τσιγάρου στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Υπολογίζεται ότι έως και το 1/4 των εγκύων λένε ψέματα όταν ερωτώνται αν καπνίζουν.

Ρώτησα την Dennis σχετικά με το προφίλ των έφηβων κοριτσιών που καπνίζουν κατά την εγκυμοσύνη. «Σε γενικές γραμμές, τα κορίτσια αυτά δεν προέρχονται από τη μεσαία τάξη, στην οποία η νομοθεσία κατά του καπνίσματος σημείωσε τη μεγαλύτερη επιτυχία. Ήταν πολύ νέες, με ηλικίες μεταξύ των 16 και 19 χρόνων. Οι περισσότερες δεν σπούδαζαν ούτε εργάζονταν full time και προέρχονταν από χαμηλές κοινωνικοοικονομικές ομάδες».

Ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο προέκυψε όταν η Dennis πήρε συνέντευξη από νεαρές εμφανώς εγκυμονούσες κοπέλες, τις οποίες εντόπισε να καπνίζουν σε δημόσιους χώρους. «Γινόταν ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι επρόκειτο για μια στρατηγική για να μειώσουν το βάρος του μωρού κατά τη γέννα». Με έναν ειρωνικό τρόπο, οι προειδοποιήσεις στα πακέτα ενίσχυσαν αντί να κλονίσουν την κοσμοθεωρία τους. «Βλέπεις προειδοποιήσεις στα πακέτα που λένε ότι το κάπνισμα προκαλεί ελάττωση στο βάρος του μωρού και αυτό συχνά συνοδεύεται από παραστατικές εικόνες με μικροσκοπικά βρέφη».

Γιατί φοβούνται τόσο αυτά τα κορίτσια να γεννήσουν μεγαλύτερα μωρά; «Οι περισσότερες φοβούνταν μη σκιστούν. Αρκετά μεγάλο ποσοστό από αυτές είχαν μεγαλύτερες αδερφές ή φίλες που είχαν ήδη γεννήσει και οι γυναίκες έχουν την τάση να διηγούνται την εμπειρία της γέννας σαν ιστορία τρόμου». Ο φόβος μιας τραυματικής εγκυμοσύνης ενισχύθηκε επίσης από την ανησυχία τους ότι ο κόλπος τους δεν θα ήταν ποτέ ξανά ίδιος. «Ανησυχούσαν ότι δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν όπως παλιά με τους άντρες αν επηρεαζόταν ο κόλπος κατά τη γέννα».

Όπως οι περισσότερες κακές ιδέες, η απόφαση να συνεχίσουν ή να ξεκινήσουν το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη δεν ήρθε από το πουθενά· ήταν μια πληροφορία που προήλθε από την οικογένεια και τις φίλες. «Αρκετές από αυτές ξεκίνησαν το κάπνισμα για πρώτη φορά όταν έμειναν έγκυες και έπαιρναν τσιγάρα από τους φίλους τους χωρίς να αγοράζουν οι ίδιες. Συχνά, τα κορίτσια είχαν γεννηθεί από μητέρες που επίσης κάπνιζαν ή προέρχονταν από οικογένειες που είχαν μεγάλο ιστορικό καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη και έτσι έλεγαν "εγώ δεν έπαθα τίποτα. Μια χαρά είμαι"».

Ένας άλλος φόβος που εντοπίστηκε ήταν η αύξηση του βάρους, ο οποίος –δεδομένου του κοινωνικού φετίχ να εμφανίζονται οι γυναίκες μετά τη γέννα το ίδιο λεπτές με πριν– δεν προκαλεί έκπληξη. «Στην πλειονότητά τους ήταν λεπτά κορίτσια, οπότε η προοπτική να αυξηθεί το βάρος τους ήταν τρομακτική για εκείνες».

Τα κορίτσια που ερωτήθηκαν ανέφεραν επίσης ότι ένιωθαν πιο άνετα όταν κάπνιζαν και γνώριζαν ότι περιμένουν κορίτσι. «Πίστευαν ότι τα μωρά που είναι κορίτσια θα γίνονταν λεπτά και θεωρούσαν ότι αυτό αργότερα θα ήταν ένα προσόν γι' αυτά. Όλα προέρχονται από τη σεξιστική άποψη ότι οι κοπέλες πρέπει να είναι λεπτεπίλεπτες και μικροκαμωμένες».

Λαμβάνοντας υπόψη όλη την ηθικολογία που περιβάλλει της έφηβες μητέρες μέχρι και σήμερα –πόσο μάλλον εκείνες που τις πιάνουν να καπνίζουν κατά την εγκυμοσύνη–, το γεγονός ότι οι συμμετέχουσες στην έρευνα της Dennis ήταν συνηθισμένες στη δημόσια διαπόμπευση δεν προκαλεί έκπληξη. «Πρόκειται για νεαρές γυναίκες που ήδη έχουν υποστεί έντονο κοινωνικό στιγματισμό λόγω της γενικής κοινωνικοοικονομικής τους κατάστασης. Τις κοιτούν έντονα στον δρόμο ή δέχονται παρατηρήσεις γι' αυτό που κάνουν. Όμως είναι καλές στο να επιστρέφουν τα σχόλια που δέχονται. Ήξεραν πολύ καλά πώς να διαχειριστούν την κατάστασή τους και σίγουρα είχαν μια νοοτροπία του στιλ "εγώ αποφασίζω, γι' αυτό σκάσε"».

Περισσότερα από το VICE

Γυναίκες Πρόσφυγες από τη Συρία Καταλήγουν Δεύτερες Σύζυγοι στην Τουρκία

Βρεθήκαμε στους Πρώτους Αγώνες Tαχύτητας με Drones στην Αθήνα

Η Γενιά των Millennials Προτιμά να «Σαπίζει» στους Καναπέδες απ' το να Βγαίνει Έξω