To internet και τα social media, έπαιξαν σημαντικό ρόλο τις τελευταίες τραγικές μέρες. Βοήθησαν στην αλληλεγγύη, βοήθησαν στην εγρήγορση, στην ενημέρωση. Ήταν από τις ελάχιστες φορές που οι χρήστες στην Ελλάδα το χρησιμοποίησαν με θετικό τρόπο και παρόλα τα προβλήματα που προκάλεσε η ασυνεννοησία, τελικά προέκυψε κάτι πραγματικά όμορφο που βοήθησε ουσιαστικά και γέμισε τους πάντες με ελπίδα. Ωστόσο, επειδή σε κάθε νόμισμα υπάρχουν δύο όψεις, αυτές τις ημέρες γίναμε μάρτυρες αρκετών περιπτώσεων κατά τις οποίες χρήστες των Social Media ανέβασαν φωτογραφίες που, υποτίθεται πως προέρχονταν από την καταστροφή στο Μάτι Αττικής, όμως, στην πραγματικότητα ουδεμία σχέση είχαν με την τραγωδία. Στον βωμό των like κάποιοι θυσίασαν την έγκυρη πληροφόρηση και έγιναν -ίσως χωρίς να το καταλάβουν- πομποί διάδοσης ψευδών ειδήσεων. Ας ρίξουμε μια ματιά στις πιο viral περιπτώσεις.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Πυροσβέστης που Δροσίζεται
Μία από τις εικόνες που είδαμε να «παίζουν» πολύ αυτές τις μέρες είναι αυτή που δείχνει έναν κατάκοπο πυροσβέστη να έχει κάτσει στηριζόμενος στη ρόδα ενός οχήματος και να βρέχει το πρόσωπό του με ένα μπουκάλι νερό. Είναι μια εικονική φωτογραφία. Και σίγουρα συνέβη κάποια αντίστοιχη στιγμή και τις τελευταίες μέρες. Όμως δεν προέρχεται από τις φετινές πυρκαγιές. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι σχετικά με το που τραβήχτηκε η συγκεκριμένη φωτογραφία, όμως, με ένα απλό ψάξιμο στις διαδικτυακές μηχανές αναζήτησης τη βρίσκουμε σε πολλά άρθρα για τις φωτιές που είχαν ξεσπάσει πέρσι στη Βορειοανατολική Αττική.
Κάποιοι θέλησαν να εκφράσουν τον πόνο τους για την «Ελλάδα που καίγεται» αναρτώντας status updates με την παραπάνω -εντυπωσιακή- εικόνα. Βέβαια, αυτό που πιθανότατα δεν γνώριζαν οι περισσότεροι από αυτούς είναι πως στη συγκεκριμένη εικόνα δεν βλέπουμε κάποιο σημείο της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Μαραθώνα, αλλά το Λος Άντζελες. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, πρόκειται για screen shot από ένα βίντεο που έχει ανέβει εδώ και μήνες στο YouTube και δείχνει μια τεράστια πλαγιά πάνω από τον Interstate 405 να φλέγεται. Ο πιο εύκολος τρόπος να καταλάβει κανείς ότι πρόκειται για καρέ από το εν λόγω βίντεο είναι να παρατηρήσει το αυτοκίνητο που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από αυτό που επιβαίνει ο άνθρωπος που απαθανατίζει την τρομακτική αυτή σκηνή. Είναι ακριβώς το ίδιο και μάλιστα, δεν μπορείς να πεις πως πρόκειται για μοντέλο που βλέπεις συχνά στους Ελληνικούς δρόμους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Παππούς με το Γατάκι
Θυμίζει μια περίπτωση που είχαμε παρουσιάσει πριν από κάποιο διάστημα. Κυρίως επειδή περιλάμβανε έναν ηλικιωμένο άνθρωπο, μία γάτα και αρκετές ψευδείς πληροφορίες που ξεκαθαρίστηκαν έπειτα από τη συνέντευξη που είχε δώσει στο VICE η φωτογράφος. Αυτήν τη φορά θα είναι λίγο δύσκολο να βρούμε τον άνθρωπο που απαθανάτισε τη συγκεκριμένη, πολύ δυνατή, σκηνή μιας και πρόκειται για υλικό που τραβήχτηκε στο Τουρκικό χωριό Bolu Mudurnu τον Ιανουάριο. Σου λέει ο άλλος: «έχει παππού, έχει φωτιά, έχει και γατάκι για να πιάσω και τους φιλόζωους, ας το ανεβάσω. Θα πάει καλά». Το γεγονός δε, ότι ο άνθρωπος στη φωτογραφία φοράει χειμωνιάτικα ρούχα δεν έκανε εντύπωση σε κανέναν κι έτσι την είδαμε να φιγουράρει σε πολλά status updates και άρθρα.
Ο Πυροσβέστης και το Μωρό
Μπορώ να καταλάβω τους ανθρώπους που ανεβάζουν μια φωτογραφία όπως η παραπάνω -με τον παππού και τη γατούλα- για να παρουσιάσουν την κατάσταση με έναν πιο δραματικό τόνο. Αυτούς που δεν «πιάνω» με τίποτα, είναι όσους χρησιμοποίησαν μια συγκλονιστική εικόνα που έχει κερδίσει βραβείο Πούλιτζερ και μάλιστα, πριν από τριάντα χρόνια. Ο άνθρωπος που απαθανάτισε τη στιγμή λεγόταν Ron Olshwanger -απεβίωσε φέτος- και το ιδιαίτερο είναι πως κέρδισε το σημαντικότατο αυτό βραβείο χωρίς να είναι φωτογράφος: «Είμαι απλά ένας επιπλοποιός που έτυχε να βγάλω μια φωτογραφία και αισθάνομαι περίεργα που θα γίνω δέκτης αυτής της διάκρισης μπροστά σε τόσους επαγγελματίες του χώρου που θαυμάζω», δήλωνε στους New York Times το 1989.
Σε διάφορα περίεργα μέρη των ελληνικών Social Media άρχισε να εμφανίζεται χθες το παραπάνω screen shot, χωρίς φυσικά να φαίνεται ποιος το έγραψε και πότε. Οι φίλοι που το ανέβασαν άρχισαν να κάνουν λόγο για «τέρατα» που έχουν πολιτικές σκοπιμότητες. Ωστόσο, αυτό που δεν έκαναν ήταν να επιβεβαιώσουν ότι πρόκειται, όντως, για κείμενο που έχει αναρτηθεί αυτές τις μέρες και όχι για κάτι άλλο. Μαντέψτε ποιο από τα δύο ισχύει τελικά. Στην πραγματικότητα πρόκειται για σχόλιο της Έλιας Ζερβού, η οποία, υπήρξε κάποια στιγμή υποψήφια με τη «Δημιουργία Ξανά» του Θάνου Τζήμερου. Πρόκειται για κάτι το οποίο είχε όντως γράψει στο προφίλ που διατηρεί στο Facebook, αλλά πριν από έναν χρόνο και κατά τη διάρκεια των προαναφερθέντων φωτιών στην Βορειοανατολική Αττική. Αυτό δεν κάνει την ανάρτησή της λιγότερο εμετική, όμως, η αλήθεια είναι πως δημοσιεύτηκε κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες.
Το καμένο χέρι
Αν επρόκειτο για το χέρι πυροσβέστη έπειτα από πολύωρες μάχες με τις φλόγες θα ήταν πράγματι μια δυνατή φωτογραφία. Η πραγματικότητα βέβαια είναι πολύ διαφορετική. Στην παραπάνω εικόνα βλέπουμε την Katy Emslie, μια φοιτήτρια από το Αμπερντίν, η οποία έπαθε εγκαύματα έπειτα από έκρηξη φορτιστή κινητού Power Bar η οποία είχε ως αποτέλεσμα να καεί το δωμάτιό της. Τραβήχτηκε ακριβώς πριν από τρία χρόνια και απ'όσο ξέρω, η 28χρονη σήμερα Βρετανίδα δεν εργάζεται ως πυροσβέστης στη χώρα μας.
Αν είναι troll είναι εξοργιστικό. Σε περίπτωση που δεν είναι, οι άνθρωποι που την ανεβάζουν πρέπει να επιστρέψουν άμεσα στο σχολείο για κάποια έξτρα μαθήματα. Σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα πρόκειται για φωτογραφία που έπαιξε πολύ στο twitter και κυρίως από ξένους χρήστες που ήθελαν να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα. Δεν νομίζω πως χρειάζεται να αναφέρουμε τους λόγους που η εν λόγω εικόνα είναι ψεύτικη. Βέβαια, έχει ενδιαφέρον να πούμε μερικά πράγματα για το Κοάλα που βλέπουμε σε αυτή. Πρόκειται για τη Sam, η οποία έγινε γνωστή στην Αυστραλία το 2009 και κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών του «Μαύρου Σαββάτου», όταν ένας εθελοντής πυροσβέστης της έδωσε να πιει νερό από μπουκάλι κρατώντας το χέρι της. Το τρομερό με αυτήν τη φωτογραφία είναι το γεγονός, ότι, παρότι τα συγκεκριμένα ζώα δεν πλησιάζουν εύκολα τον άνθρωπο, ούτε πίνουν νερό -καλύπτουν τις ανάγκες τους τρώγοντας φύλα ευκαλύπτου-, η Sam δέχτηκε τη βοήθεια. Δυστυχώς, απεβίωσε στο καταφύγιο όπου μεταφέρθηκε λόγω των εγκαυμάτων που είχε στο σώμα της με τους Αυστραλούς να πενθούν για τον χαμό της, μιας και επρόκειτο για τη μασκότ που στα μάτια τους αντιπροσώπευε την ελπίδα.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
Κάποιοι θέλησαν να εκφράσουν τον πόνο τους για την «Ελλάδα που καίγεται» αναρτώντας status updates με την παραπάνω -εντυπωσιακή- εικόνα. Βέβαια, αυτό που πιθανότατα δεν γνώριζαν οι περισσότεροι από αυτούς είναι πως στη συγκεκριμένη εικόνα δεν βλέπουμε κάποιο σημείο της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Μαραθώνα, αλλά το Λος Άντζελες. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, πρόκειται για screen shot από ένα βίντεο που έχει ανέβει εδώ και μήνες στο YouTube και δείχνει μια τεράστια πλαγιά πάνω από τον Interstate 405 να φλέγεται. Ο πιο εύκολος τρόπος να καταλάβει κανείς ότι πρόκειται για καρέ από το εν λόγω βίντεο είναι να παρατηρήσει το αυτοκίνητο που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από αυτό που επιβαίνει ο άνθρωπος που απαθανατίζει την τρομακτική αυτή σκηνή. Είναι ακριβώς το ίδιο και μάλιστα, δεν μπορείς να πεις πως πρόκειται για μοντέλο που βλέπεις συχνά στους Ελληνικούς δρόμους.
Σε διάφορα περίεργα μέρη των ελληνικών Social Media άρχισε να εμφανίζεται χθες το παραπάνω screen shot, χωρίς φυσικά να φαίνεται ποιος το έγραψε και πότε. Οι φίλοι που το ανέβασαν άρχισαν να κάνουν λόγο για «τέρατα» που έχουν πολιτικές σκοπιμότητες. Ωστόσο, αυτό που δεν έκαναν ήταν να επιβεβαιώσουν ότι πρόκειται, όντως, για κείμενο που έχει αναρτηθεί αυτές τις μέρες και όχι για κάτι άλλο. Μαντέψτε ποιο από τα δύο ισχύει τελικά. Στην πραγματικότητα πρόκειται για σχόλιο της Έλιας Ζερβού, η οποία, υπήρξε κάποια στιγμή υποψήφια με τη «Δημιουργία Ξανά» του Θάνου Τζήμερου. Πρόκειται για κάτι το οποίο είχε όντως γράψει στο προφίλ που διατηρεί στο Facebook, αλλά πριν από έναν χρόνο και κατά τη διάρκεια των προαναφερθέντων φωτιών στην Βορειοανατολική Αττική. Αυτό δεν κάνει την ανάρτησή της λιγότερο εμετική, όμως, η αλήθεια είναι πως δημοσιεύτηκε κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες.
Αν επρόκειτο για το χέρι πυροσβέστη έπειτα από πολύωρες μάχες με τις φλόγες θα ήταν πράγματι μια δυνατή φωτογραφία. Η πραγματικότητα βέβαια είναι πολύ διαφορετική. Στην παραπάνω εικόνα βλέπουμε την Katy Emslie, μια φοιτήτρια από το Αμπερντίν, η οποία έπαθε εγκαύματα έπειτα από έκρηξη φορτιστή κινητού Power Bar η οποία είχε ως αποτέλεσμα να καεί το δωμάτιό της. Τραβήχτηκε ακριβώς πριν από τρία χρόνια και απ'όσο ξέρω, η 28χρονη σήμερα Βρετανίδα δεν εργάζεται ως πυροσβέστης στη χώρα μας.
Αν είναι troll είναι εξοργιστικό. Σε περίπτωση που δεν είναι, οι άνθρωποι που την ανεβάζουν πρέπει να επιστρέψουν άμεσα στο σχολείο για κάποια έξτρα μαθήματα. Σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα πρόκειται για φωτογραφία που έπαιξε πολύ στο twitter και κυρίως από ξένους χρήστες που ήθελαν να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα. Δεν νομίζω πως χρειάζεται να αναφέρουμε τους λόγους που η εν λόγω εικόνα είναι ψεύτικη. Βέβαια, έχει ενδιαφέρον να πούμε μερικά πράγματα για το Κοάλα που βλέπουμε σε αυτή. Πρόκειται για τη Sam, η οποία έγινε γνωστή στην Αυστραλία το 2009 και κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών του «Μαύρου Σαββάτου», όταν ένας εθελοντής πυροσβέστης της έδωσε να πιει νερό από μπουκάλι κρατώντας το χέρι της. Το τρομερό με αυτήν τη φωτογραφία είναι το γεγονός, ότι, παρότι τα συγκεκριμένα ζώα δεν πλησιάζουν εύκολα τον άνθρωπο, ούτε πίνουν νερό -καλύπτουν τις ανάγκες τους τρώγοντας φύλα ευκαλύπτου-, η Sam δέχτηκε τη βοήθεια. Δυστυχώς, απεβίωσε στο καταφύγιο όπου μεταφέρθηκε λόγω των εγκαυμάτων που είχε στο σώμα της με τους Αυστραλούς να πενθούν για τον χαμό της, μιας και επρόκειτο για τη μασκότ που στα μάτια τους αντιπροσώπευε την ελπίδα.
