Πώς θα Διασωθούν οι Μητροπόλεις από Παλιρροιακά Κύματα;

Δυο πράγματα έχουμε μάθει από τις παράκτιες καταστροφές της τελευταίας δεκαετίας, ότι οι πλημμύρες είναι ολέθριες και πως πρόκειται να έρθουν κι άλλες. Και στο μέλλον η καταστροφή θα στοιχίζει ακόμα πιο πολύ, καθώς περισσότεροι άνθρωποι μετακομίζουν σε παραλιακές μητροπόλεις ενώ την ίδια στιγμή η στάθμη των ωκεάνιων υδάτων αυξάνεται και τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται πιο συχνά.

Μια μητρόπολη όπως η Νέα Υόρκη δεν έχει την επιλογή να εμποδίσει τον επόμενο τυφώνα Sandy να την χτυπήσει. Η μόνη ελπίδα που έχει, είναι να περιορίσει τη ζημιά που θα κάνει ο τυφώνας όταν περάσει από εκεί. Αλλά η λεπτομέρεια κάνει τη διαφορά: Να κατασκευάσει νέα αναχώματα και να αναδιαμορφώσει τους υδάτινους διαύλους για να επιβραδύνει τις πλημμύρες από τις καταιγίδες ή να απαιτήσει από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων να εκσυγχρονίσουν τα κτίρια τους με αυξημένη προστασία έναντι των καταιγίδων; Μακροπρόθεσμα, το να γίνουν ογκώδεις μηχανικές εργασίες οικονομικά έχει περισσότερο νόημα από ότι απλώς να ανακατασκευαστεί οτιδήποτε καταστρέφεται;

Η ανεύρεση απαντήσεων προϋποθέτει αξιολόγηση ενός περίπλοκου συνόλου μεταβλητών: Πως αναμένεται να αλλάξουν τα μοτίβα των καταιγίδων και η στάθμη των θαλάσσιων υδάτων καθώς θερμαίνεται το κλίμα; Που μετακινείται ο πληθυσμός μέσα στην πόλη; Και πόσο θα στοιχίσει μια μελλοντική ζημιά συγκριτικά με το πόσο μεγάλος θα είναι ο λογαριασμός για να γίνουν αυτές οι προσπάθειες περιορισμού της στο παρόν;

Το πώς μπορούμε να πετύχουμε αυτή την ισορροπία είναι το αντικείμενο μιας συναρπαστικής εργασίας που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Science και χρησιμοποιεί την πόλη της Νέα Υόρκη ως μοντέλο. Οι συγγραφείς της δεν μασάνε τα λόγια τους σχετικά με το τι επικρατεί σήμερα στις παραλιακές μητροπόλεις, γράφοντας ότι «παρά τα περιουσιακά στοιχεία αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων που βρίσκονται σε παράκτιες περιοχές πλημμυρικής επικινδυνότητας, οι επενδύσεις για προστασία είναι συχνά ανεπαρκείς».

Αρχικά, οι συγγραφείς της εργασίας ανέπτυξαν ένα μοντέλο για την εξάπλωση του φαινομένου και το κόστος των ζημιών μετά από ισχυρές καταιγίδες στη Νέα Υόρκη. Χρησιμοποίησαν 549 προσομοιώσεις μετεωρολογικών παλιρροιών λόγω θύελλας, σε ένα φάσμα που καλύπτει από «εξαιρετικά χαμηλής πιθανότητας φαινόμενα να συμβούν» όπως ο τυφώνας Sandy μέχρι πιο συχνές καταιγίδες. Υπολογίζοντας τμηματικά τα κόστη για αυτές τις προσομοιώσεις καταιγίδων, η ομάδα υπό τον Dr. Jeroen C. J. H. Aerts από το Πανεπιστήμιο VU στο Άμστερνταμ κατάφερε να αναπτύξει ένα χάρτη προβλεπόμενων δαπανών απόρροια τέτοιων φαινομένων για την πόλη της Νέα Υόρκης.

Ένας χάρτης του μοντέλου ζημίας που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη και το οποίο περιλαμβάνει τον αριθμό των κατοικιών και το σύνολο των κτιρίων σε κάθε δήμο. Image: Aerts et. al supplemental materials

Οι συγγραφείς εκτίμησαν ότι μόνο η πόλη της Νέας Υόρκης αναμένεται να ξοδεύει 174 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο για τις ζημίες λόγω πλημμύρων εάν δεν εφαρμοστούν νέες τεχνικές διαχείρισης της κρίσης. Η ομάδα συνέκρινε το μοντέλο της με τα πραγματικά κόστη μετά το πέρασμα της Sandy και διαπίστωσαν ότι ήταν «πολύ κοντά στις πραγματικές ζημιές που προκάλεσε η Sandy».

Οπότε, έχοντας ως βάση το ποιο είναι το ύψος του κόστους των ζημιών μετά από καταιγίδα, η ομάδα κατασκεύασε τρία μοντέλα για να προβάλλει μελλοντικά αυτά τα κόστη, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη στάθμη των θαλάσσιων υδάτων και τη δραστηριότητα των καταιγίδων είναι χαμηλές, μεσαίες ή υψηλές αντιστοίχως. Αυτό επέτρεψε στην ομάδα να φτιάξει μια ανάλυση κόστους-οφέλους των δυο βασικών στρατηγικών περιορισμού των ζημιών καθώς και ένα υβρίδιο των καλύτερων τμημάτων και των δυο στρατηγικών. Η πρώτη στρατηγική αφορά στην εφαρμογή νέων κανονισμών στην κατασκευή κτιρίων ώστε να αντέχουν περισσότερο στις πλημμύρες και η δεύτερη τη μεγάλης κλίμακας διαχείριση των πλημμύρων, όπως η κατασκευή νέων υδατοφρακτών.

Όπως ίσως μπορείτε να φανταστείτε, η εφαρμογή νέων οικοδομικών κανονισμών που θα έχουν στόχο τη μείωση των ζημιών από τις πλημμύρες, πχ, τα νέα κτίρια θα πρέπει να είναι υπερυψωμένα και στις νέες κατασκευές θα πρέπει να υπάρχει αντιπλημμυρική προστασία, είναι οικονομικά η πιο αποδοτική κίνηση που μπορεί να γίνει.

Αλλά όπως σημείωσαν οι συγγραφείς «δεδομένου του μεγάλου αποθέματος υφιστάμενων κτιρίων στη Νέα Υόρκη, αυτό ίσως να είχε μόνο οριακά αποτελέσματα εάν συμβεί κι άλλος τυφώνας τα αμέσως επόμενα χρόνια», ενώ και το να πείσεις τον κόσμο να συμμορφωθεί με ένα κανονισμό για τις πλημμύρες είναι μια μεγάλη πρόκληση. Επιπροσθέτως, η υγρή και η ξηρή αντιπλημμυρική θωράκιση μπορεί να περιορίσει τις ζημίες μόνο έως ένα βαθμό και ίσως να μην κάνει τη μεγάλη διαφορά εάν πρόκειται για την πλημμύρα του αιώνα.

Η άλλη εναλλακτική είναι να τοποθετηθούν μεγάλα αντιπλημμυρικά φράγματα σε όλους τους υδάτινους δίαυλους της Νέας Υόρκης. Η παρακάτω εικόνα, στα αριστερά, δείχνει ένα από τα τρία διαφορετικά σενάρια που παρουσιάστηκαν στο  Science, στο οποίο ο συνδυασμός αναχωμάτων, βελτιωμένης διαχείρισης των υδάτων και υδατοφρακτών καταιγίδας έχει σχεδιαστεί για να μετριάσει την πλημμύρα μετά από καταιγίδα.

Αν και κάτι τέτοιο θα ήταν πιο αποτελεσματικό στο να επιβραδυνθεί η πλημμύρα, είναι επίσης και εξαιρετικά δαπανηρή επιλογή. Οι συγγραφείς αναφέρουν ότι η μέγιστη επένδυση που απαιτείται από την πόλη της Νέας Υόρκης είναι μεταξύ 14,7-21,8 δις δολαρίων, με την ετήσια συντήρηση να φθάνει πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια.

«Εάν σου πω να ανυψώσεις το σπίτι σου αυτό θα στοιχίσει 20.000-30.000 δολάρια» είπε κατά την τηλεφωνική συνομιλία μας ο ένας εκ των συγγραφέων, ο Dr. Erwann Michel-Kerjan από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανία. «Εάν όμως μιλάμε για την πόλη της Νέας Υόρκης, χρειάζονται δισεκατομμύρια για να κατασκευαστούν τα φράγματα. Εάν κοιτάξετε στους χάρτες, αυτά είναι τεράστια».

«Χρειάζονται 5-10 χρόνια για να σχεδιαστούν αυτά τα πράγματα και άλλα πέντε με δέκα χρόνια για να κατασκευαστούν, κι αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να αναλύσουμε σήμερα εάν θα τα κατασκευάσουμε σε 20 χρόνια από σήμερα» συνέχισε.

Η εικόνα πάνω δεξιά δείχνει την υβριδική στρατηγική, που θα περιλαμβάνει οικονομικά αποδοτικά φράγματα σε συνδυασμό με τις πιο αποτελεσματικές αλλαγές στον οικοδομικό κώδικα, και η οποία θα βασίζεται στα δεδομένα της FEMA για τις πλημμύρες που συμβαίνουν μια φορά τον αιώνα.

Τα αποτελέσματα είναι αρκετά ακραία. «Καμία από τις στρατηγικές που προβλέπει φράγματα αντιπλημμυρικής προστασίας δεν είναι οικονομικά ελκυστική υπό τις τρέχουσες κλιματικές συνθήκες ή με βάση το σενάριο της μικρής κλιματικής αλλαγής» γράφουν οι συγγραφείς, εννοώντας ότι τα επόμενα 100 χρόνια εάν η αλλαγή του κλίματος έχει μικρότερες επιπτώσεις από ότι αναμένεται, η επένδυση για αντιπλημμυρική βελτίωση σε μεγάλη κλίμακα δεν θα αξίζει. Απλώς θα στοίχιζε φθηνότερα να καθαρίσουν μετά το πέρασμα του τυφώνα.

Ωστόσο, με βάση το μοντέλο μεσαίας κλιματικής αλλαγής, το υβριδικό μοντέλο αξίζει να εφαρμοστεί. Και εάν η κλιματική αλλαγή είναι χειρότερη από ότι έχει προβλεφθεί με ‘ταχύ λιώσιμο των πάγων και σημαντική αύξηση της δραστηριότητας των καταιγίδων’ η θέσπιση ενός υβριδικού πλάνου διαχείρισης καταιγίδων θα μπορούσε να εξοικονομήσει περίπου 50 δις δολάρια.

Ένας πίνακας κόστους-οφέλους (BCR) για τρία μοντέλα φράγματος, καθώς επίσης και του υβριδικού μοντέλου της ομάδας. BCR πάνω από 1 σημαίνει ότι η εφαρμογή αλλαγών θα εξοικονομήσει χρήματα κατά τον επόμενο αιώνα.

Αυτά βέβαια από μακροοικονομική άποψη, γιατί το να σταματήσουμε τις πλημμύρες ουσιαστικά είναι αδύνατο και η αυστηρή οικονομική ανάλυση δεν μετράει το γεγονός ότι ανεξαρτήτως του τι έγινε, θα χαθούν ζωές και ο κόσμος θα χάσει τα σπίτια του. Αλλά οι βελτιώσεις θα κάνουν τη διαφορά, εάν αρχίσουμε να τις δουλεύουμε σύντομα. Με απλά λόγια, οι συγγραφείς γράφουν ότι «είναι οικονομικά αποτελεσματικό να επενδύσεις σε ένα σύστημα υδατοφρακτών καταιγίδας το 2040, εάν η κλιματική αλλαγή γίνει σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο, αν και αυτή η στρατηγική χρειάζεται να μελετηθεί τώρα».

Φυσικά, τίθεται ένα μεγάλο ερώτημα (έτσι ακριβώς το αναφέρουν οι συγγραφείς) το ποιος θα πληρώσει για όλα αυτά. Οι βελτιώσεις των μεμονωμένων κτιρίων το πιο πιθανό είναι να καλυφθούν από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων, ενώ οι δαπανηρές βελτιώσεις πιθανώς θα απαιτούν ένα μείγμα κονδυλίων της πόλης, της πολιτείας και των ομοσπονδιακών κονδυλίων.

«Το μεγάλο ερώτημα σε όλα αυτά τα πράγματα είναι ποιος θα το πληρώσει;» είπε ο Michel-Kerjan. «Ποιος θα πληρώσει για όλα αυτά φράγματα ή ποιος θα πληρώσει για τις οικονομικές συνέπειες, ακόμα και για τις ανθρώπινες συνέπειες εάν αποτύχουμε να τα κατασκευάσουμε;».

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση που προκύπτει από την εργασία υποστηρίζει ότι «με περισσότερα από 50 εκατομμύρια τουρίστες που επισκέπτονται την πόλη κάθε χρόνο, ένας φόρος 10 δολαρίων- αντίστοιχος με τον φόρο υψηλής ασφάλειας που επιβλήθηκε μετά την 11η Σεπτεμβρίου και τον οποίο πληρώνει οποιοσδήποτε αγοράζει εισιτήριο μετ’επιστροφής για τις Ηνωμένες Πολιτείες-θα μπορούσε να βοηθήσει».

«Η ενίσχυση της οικονομικής προστασίας είναι ζωτικής σημασίας επίσης» γράφουν οι συγγραφείς. «Αυτό το 80% των νοικοκυριών και το 95% των μικρών επιχειρήσεων στην περιοχή που πλημμύρισαν από την Sandy και  δεν είχαν ασφάλεια για πλημμύρες προκαλεί ενόχληση, καθώς είναι κάτι που η ομοσπονδιακή κυβέρνηση διαθέτει με επιδοτούμενο επιτόκιο για πολύ κόσμο. Πρόσφατος νόμος που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ καταργεί σταδιακά κάποια από αυτά τα επιτόκια, και έτσι είναι πιθανό να κάνει την επένδυση σε προληπτικά μέτρα περιορισμού του κινδύνου ακόμα πιο ελκυστική προκειμένου να μειωθεί το κόστος των ακριβότερων ασφαλειών σε περίπτωση πλημμύρας».

Σε κάθε περίπτωση, είναι θετικό να βλέπουμε ότι υπάρχουν ουσιαστικά οικονομικά επιχειρήματα για τη βελτίωση της διαχείρισης των πλημμύρων στην πόλη της Νέας Υόρκης- και η οικονομική βιωσιμότητα είναι αυτό που έχει τελικά σημασία. Αν και το μοντέλο της Νέας Υόρκης δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε άλλες πόλεις έτσι ακριβώς, η γενική προσέγγιση φαίνεται να είναι μάλλον ευέλικτη. Κι αυτό είναι σημαντικό επειδή αυτή τη στιγμή δεν είμαστε απόλυτα βέβαιοι πως η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει τις ακτές μας, αλλά και σε ποιο βαθμό. Όπως καταλήγουν οι συγγραφείς «η αβεβαιότητα είναι αυτονόητη σε τέτοιες εκτιμήσεις, αλλά δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσει την απραξία».

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.