Τρυφερές Φωτογραφίες από τα Χρόνια του Εμπορίου Κοκαΐνης και της Βίας στην Κολομβία

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Australia.

Το 2011, ο Aμερικανός φωτογράφος Matthew O' Brien ταξίδεψε στο Ακαντί, μια παραθαλάσσια πόλη στο Τσοκό της Κολομβίας. Εκεί συνάντησε μια ομάδα ντόπιων παιδιών της φυλής Εμπερά να παίζουν πλάι στο ποτάμι. Τα φωτογράφισε με μια Polaroid 690. Καθώς τα παιδιά έβλεπαν τα πορτρέτα τους να εμφανίζονται, ο πατέρας τους, που ήταν εκεί κοντά, ρώτησε αν μπορούσε να κρατήσει κάποιες από τις φωτογραφίες. Ο O' Brien συμφώνησε. Τις τύλιξε σε φύλλα από ένα τετράδιο για να μη χαλάσουν και στη συνέχεια παρακολούθησε την οικογένεια να χάνεται μέσα στο δάσος.

Φυσικά, ο O' Brien κράτησε κάποιες φωτογραφίες από το Ακαντί για τον ίδιο. Βρίσκονται ανάμεσα στις πολλές που περιλαμβάνονταν στο βιβλίο του, No Dar Papaya (εκδ. Placer Press), μια συλλογή polaroid φωτογραφιών που τράβηξε στην Κολομβία ανάμεσα στα έτη 2003-2013.

Εκείνα τα δέκα χρόνια, ειδήσεις πολέμου, εμπορίου κοκαΐνης και βίας, κυριαρχούσαν στην Κολομβία. Οι τραγικές εικόνες μάλιστα είναι τόσο οικείες για τους ανθρώπους της Κολομβίας, που έχουν και ειδική λέξη: pornomiseria - «πορνό δυστυχίας». Αλλά όταν ο O' Brien έδειξε τις πρώτες εικόνες του σε μια Κολομβιανή συνάδελφο, εκείνη εξεπλάγη που είδε ότι δεν ήταν pornomiseria.

Δεν είχε σκοπό να φωτογραφίσει την ομορφιά και τη γενναιοδωρία της Κολομβίας, ως αντίστιξη προς τις φωτογραφίες που απεικόνιζαν εγκλήματα και σκληρότητα, αλλά στην πορεία, αυτό έκανε.

Ο O' Brien κέρδισε την Polaroid 690 σε έναν διαγωνισμό, τη δεκαετία του '90. Αλλά ακόμη και τότε, ήταν ασυνήθιστη μηχανή. Λέει ότι είναι δύσκολη στη χρήση, εν μέρει λόγω του ασυνήθιστου μικρού βάθους πεδίου. Με μια ψηφιακή μηχανή, ο O' Brien μπορεί να βγάλει άπειρα πορτρέτα. Αλλά με την Polaroid, πρέπει να διαλέγει πολύ προσεκτικά τις στιγμές του. Το 2008, ενώ βρισκόταν στα μισά του project για το βιβλίο του, το φιλμ που χρησιμοποιούσε για την κάμερα αποσύρθηκε από την κυκλοφορία.

Η δύσκολη χρήση της μηχανής και η έλλειψη του φιλμ, ανάγκασαν τον O' Brien να μην είναι βιαστικός και να δίνει βαρύτητα σε κάθε φωτογραφία. Ήταν μια μηχανή που τραβούσε την προσοχή και αυτό του έδινε την ευκαιρία να έχει διάδραση με τα μοντέλα του. Τους άφηνε να ποζάρουν, όπως θα ήθελαν να απεικονιστούν.

Ένα από τα αγαπημένα πορτρέτα του καλλιτέχνη απεικονίζει ένα μικρό αγόρι στο Πούντα Γκαλίνας, στη Λα Γκουαχίρα, να κρατάει ένα ραβδί με τροχούς στις δυο άκρες. Όταν ο O' Brien το ρώτησε τι ήταν αυτό, το αγόρι του είπε, «Είναι το παιχνίδι μου». Ήταν μια απομακρυσμένη περιοχή και όταν τα παιδιά ήθελαν να διασκεδάσουν, έφτιαχναν παιχνίδια απ' το τίποτα. «Ήταν περήφανο», θυμάται ο φωτογράφος.

Το No Dar Papaya είναι ένα βιβλίο γεμάτο χαρά, αλλά ο O'Brien δεν έχει μια ωραιοποιημένη εικόνα για την Κολομβία. Αν και οι Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις Κολομβίας (FARC) υπέγραψαν συμφωνία ειρήνης με την κυβέρνηση τον Νοέμβριο του 2016, υπάρχουν άλλες ένοπλες ομάδες. Ο O'Brien χαρακτηρίζει την κατάσταση ακόμη και επικίνδυνη. Εξακολουθεί να διαβάζει για τους ηγέτες των εργατικών κομμάτων και όσους οργανώνουν τους χωρικούς που έχουν σφαγιαστεί από δεξιές παραστρατιωτικές ομάδες και συνεχίζει να ακούει αφηγήσεις από πρώτο χέρι για τις θηριωδίες, από Κολομβιανούς φίλους.

Αλλά και ο ίδιος ο φωτογράφος έχει νιώσει φόβο κάποια στιγμή. Το 2010, τρεις άνδρες τον απείλησαν με μαχαίρι και τον λήστεψαν. «Θα με σκότωναν για ένα κινητό των 20 δολαρίων», γράφει στο βιβλίο του.

Αν δεν είσαι Κολομβιανός, ίσως είναι δύσκολο να αντιληφθείς κάποιο ίχνος αυτής της αγωνίας στο βιβλίο του O'Brien. Όμως άνθρωποι από την Κολομβία θα καταλάβουν τη σημασία του τίτλου του βιβλίου και στις σελίδες του θα αναγνωρίσουν ένα κομμάτι από το κοινό τους τραύμα.

No Dar Papaya κυριολεκτικά σημαίνει «Μη δίνεις παπάγια». Ως ιδιωματισμός, είναι μια προειδοποίηση για να μη δείχνεις αδυναμία. Με άλλα λόγια, να είσαι πάντα σε επιφυλακή. Ή, όπως το θέτει ο O'Brien, «μην είσαι εύκολος στόχος».

Κατά τη διάρκεια του project του, ο O' Brien είδε την Κολομβία να αλλάζει. Όταν φίλοι από την Κολομβία βλέπουν παλιότερα δείγματα δουλειάς του, αμέσως επισημαίνουν τις διαφορές σε σχέση με το σήμερα. Για παράδειγμα, οι αστυνομικοί δεν φορούν τις στολές που φορούσαν το 2003. Οι τουρίστες τότε φοβούνταν να ταξιδέψουν στην Κολομβία. Τώρα, τα χόστελ είναι γεμάτα με νέους που ταξιδεύουν με ένα σακίδιο στην πλάτη.

Ο φωτογράφος λέει ότι είναι έτοιμος να πάει παρακάτω και να επισκεφτεί κάποιο άλλο μέρος, αλλά νιώθει νοσταλγία για τη χώρα. Ζούσε σε ένα διαμέρισμα στο Μεντεγίν για έξι μήνες και του λείπει να φτιάχνει χυμό από τοπικά φρούτα στο μπλέντερ του και να αγοράζει αρέπας, τα λατινοαμερικάνικα σάντουιτς, από μια τοπική καντίνα. Δοκίμασε αρτόκαρπο για πρώτη φορά στο Σαν Άντρες. Σε κάποια φάση είχε μια κοπέλα στην Κολομβία και έχει ευτυχισμένες αναμνήσεις από τον καιρό που ήταν μαζί.

Ο O' Brien έχει καταφέρει να κρατήσει επαφή με κάποια από τα μοντέλα του, αλλά δυστυχώς δεν ξέρει τι απέγινε εκείνη η οικογένεια Εμπέρα που γνώρισε στο Ακαντί. Στην Κολομβία, χιλιάδες αυτόχθονες έχουν απειληθεί με βίαιο τρόπο από παράνομες ένοπλες ομάδες και έχουν διωχθεί από τα σπίτια τους. Αλλά ο O'Brien δεν έχει ξεχάσει την υπέροχη μέρα δίπλα στο ποτάμι και πώς χάρηκαν που πήραν τις πολαρόιντ. «Θέλω να πιστεύω ότι ακόμη έχουν κάπου αυτές τις φωτογραφίες», μου λέει ο φωτογράφος. «Μπορεί».

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.

Περισσότερα από το VICE

Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε Κάποιον που Αφαιρεί Τατουάζ (και τον Λένε «Θηρίο»)

Τα Stories του Instagram Άλλαξαν για Πάντα το Dating

Τα Εξάρχεια Έχουν Λόξιγκα