Τρόφιμοι Ψυχιατρικών Νοσοκομείων Γίνονται Θύματα Βίαιων Δεσιμάτων - Ως Πότε;

Το VICE Greece δίνει βήμα σε επιλεγμένες ανθρωπιστικές οργανώσεις και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τη δημιουργία της νέας στήλης «Ρισπέκτ», στην οποία κάθε Δευτέρα δημοσιεύονται προσωπικές ιστορίες, άρθρα άποψης, φωτογραφίες, ρεπορτάζ ή άλλες υποθέσεις που ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Στόχος μας είναι να ενημερώσουμε το κοινό και να ανοίξουμε διάλογο για ζητήματα, με τα οποία καταπιάνονται οι συγκεκριμένες οργανώσεις και αξίζουν την προσοχή όλων.

Το συγκεκριμένο άρθρο είναι από τους Γιατρούς του Κόσμου.

Στις 4 Σεπτεμβρίου 2015, κατά τις μεσημεριανές ώρες, εκδηλώνεται φωτιά σε δωμάτιο του 7ου Tμήματος Xρονίως Πασχόντων του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. Παρά τις προσπάθειες νοσηλευτών και εργαζομένων του νοσοκομείου, η φωτιά δεν περιορίζεται άμεσα με αποτέλεσμα τρεις ασθενείς να καταλήξουν νεκροί από τις αναθυμιάσεις. Οι δύο από αυτούς βρέθηκαν από τους πυροσβέστες, στον διάδρομο του τμήματος. Ο τρίτος εντοπίζεται καθισμένος στο ξύλινο παγκάκι απέναντι από τη «στάση» των νοσηλευτών, δεμένος με ιμάντα. Αντίστοιχα περιστατικά θανάτου καθηλωμένων ασθενών είχαν συμβεί και στο παρελθόν. Στις 3/6/2007 κάηκε στο Δρομοκαΐτειο νοσηλευόμενος που ήταν δεμένος στο κρεβάτι του. Το ίδιο συνέβη στις 15/2/2013 στον ψυχιατρικό τομέα του Νοσοκομείου Τρίπολης.

Τα συγκεκριμένα περιστατικά επανέφεραν στον δημόσιο λόγο το ζήτημα της πρακτικής της καθήλωσης, του δεσίματος δηλαδή, των ψυχικά ασθενών στα κρεβάτια τους. Οι προβληματικές συνθήκες που προκύπτουν από αυτή τη μεσαιωνική πρακτική αφορούν πρώτα και κύρια τα δικαιώματα του ανθρώπου και των ασθενών τα οποία παραβιάζονται κατάφωρα. Τρόφιμοι ψυχιατρικών νοσοκομείων αντί να δέχονται την κατάλληλη φροντίδα στη κοινότητα και σε ανοιχτές δομές, γίνονται θύματα βίαιων δεσιμάτων και αυστηρής καταστολής. Σήμερα, μόνο, εκτιμάται ότι παραπάνω από 400 άνθρωποι/ασθενείς/συμπολίτες μας, παραμένουν έγκλειστοι και καθηλωμένοι στα κρεβάτια των εναπομεινάντων ψυχιατρικών νοσοκομείων (Παπαγεωργίου, Δαφνί και Δρομοκαΐτειο). Παρά τις συνεχόμενες καταγγελίες από οργανώσεις και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι στιγμής από πλευράς πολιτείας για την αποϊδρυματοποίηση των συγκεκριμένων ανθρώπων είναι μικρά και αφορούν κατά βάση εξαγγελίες με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Το μαρτύριο αυτής της κατηγορίας των συνανθρώπων μας συνεχίζει να υφίσταται.

Η πρακτική της καθήλωσης είναι μία ακόμα προβληματική πτυχή του τρόπου που το Εθνικό Σύστημα Υγείας αντιμετωπίζει τους ψυχικά νοσούντες. Κύρια χαρακτηριστικά αυτής της «αντιμετώπισης» είναι η απόλυτη περιθωριοποίηση των ατόμων με ψυχική διαταραχή, η θεραπευτική αναποτελεσματικότητα και η αβελτηρία των ιθυνόντων σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο. Αξιοσημείωτη είναι και η συνολική έλλειψη εμπιστοσύνης στις πρώιμες παρεμβάσεις ψυχοκοινωνικής υποστήριξης οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν ως βασικός μηχανισμός πρόληψης ψυχικών εκδηλώσεων. Ποιος θα ήταν, άραγε, ο ρόλος των ψυχιατρικών νοσοκομείων σήμερα εάν οι υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας παρέμβαιναν εγκαίρως σε πρώιμο στάδιο μέσω ολοκληρωμένων και αποτελεσματικών ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων στην κοινότητα; Πόσοι άνθρωποι θα είχαν αποφύγει την ιδρυματοποίηση και τον μαρτυρικό εγκλεισμό εντός των ψυχιατρικών κλινικών αν η δημόσια διοίκηση είχε καταφέρει να τους εντάξει εξ’ αρχής σε ένα πλαίσιο αποτελεσματικών ψυχοθεραπευτικών διαδικασιών;

Φυσικά, την έλλειψη κεντρικής πολιτικής πάνω στα ζητήματα της αντιμετώπισης των ψυχιατρικά ασθενών έρχεται να συμπληρώσει η έλλειψη πόρων και η περικοπή των δημοσίων δαπανών που αφορούν την ψυχική υγεία. Παρά τις μεγάλες προσπάθειες που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι σε δομές ψυχικής υγείας, οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν καθημερινά, ελέω του περιορισμού των κρατικών δαπανών, είναι τεράστιες: ασταθής χρηματοδότηση, περικοπή προσωπικού, έλλειψη τεχνογνωσίας, καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και κατακερματισμός των υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, μεταξύ άλλων.

Tηγανίτες με Άρωμα Πρωτεϊνης

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Οι Γιατροί του Κόσμου μέσα από τη στοχευμένη δράση τους στα Ανοιχτά Πολυϊατρεία και στις κοινωνικές δομές που διαθέτουν ανά τη χώρα, προσβλέπουν σε ένα διαφορετικό μοντέλο παροχής υπηρεσιών Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης. Ένα μοντέλο που, πέραν της αντιμετώπισης, προτεραιοποιεί την πρόληψη των εκδηλώσεων διαταραχών ψυχικής υγείας μέσα από την έμφαση που δίνεται στην ευημερία η οποία είναι πολύπλευρη και εκδηλώνεται μέσω διαφορετικών διαστάσεων φροντίδας κάθε φορά: της σωματικής, της γνωστικής, της συναισθηματικής της κοινωνικής και της πνευματικής.

Σ’ αυτό ακριβώς το πλαίσιο, η οργάνωση των ΓτΚ προκρίνει την ενίσχυση των προληπτικών, δημόσιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε επίπεδο κοινότητας με τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι αναγκαίο να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην φροντίδα των αναγκών των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού μέσα από μια διαδικασία που θα προωθεί την κοινωνική συμπερίληψη των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας και την ομαλή επανένταξή τους στην κοινότητα. Παράλληλα, η Ελλάδα πρέπει να εκπληρώσει τη δέσμευσή της για μεταρρύθμιση του συστήματος ακολουθώντας μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ανάπτυξη του τομέα ψυχικής υγείας που θα οδηγήσει σε βελτιωμένη παροχή υπηρεσιών, βελτιωμένα αποτελέσματα και καλύτερο επίπεδο προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές.

Περισσότερα από το VICE

Η Άνοδος της Ψυχοθεραπείας Μέσω Instagram

Μια Μέρα με τον «Νεκροθάφτη των Φτωχών» της Θεσσαλονίκης

Το «Ηλεκτρονική Εποχή» του Λουκά Κυκλοφόρησε το 1991 και Περιγράφει Υπέροχα το Δυστοπικό 2019