Σκεφτείτε τον πρώην σας για μια στιγμή. Αλλά κάντε το πραγματικά. Μπορεί να έχει περάσει καιρός από τότε που ήσασταν μαζί. Μπορεί να μη μιλάτε πια, μπορεί να έχει πάρει διαφορετικούς δρόμους ή μπορεί να είστε ακόμη φίλοι και να συναντιέστε τακτικά για μια μπίρα ή ένα ποτήρι κρασί.Υπάρχει μια γενικά αποδεκτή άποψη ότι ο μόνος τρόπος να γιατρευτείς μετά από έναν χωρισμό είναι να ξεπεράσεις το άτομο με το οποίο κάποτε ήσουν τόσο δεμένος. Είναι μια θεωρία που έχει γίνει γόνιμο έδαφος για διάφορες ρομαντικές κομεντί: η δραστική αλλαγή μαλλιών μετά από ένα χωρισμό, οι νύχτες που περνάς σε φίλους φλυαρώντας ή οτιδήποτε θα έκανε ένας από τους χαρακτήρες που ενσαρκώνει η Katherine Heigl, τρώγοντας με μελοδραματικό τρόπο παγωτό μέσα από το μπολ. Αλλά μπορεί να μην είναι τόσο απλό.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αφού το να τελειώσεις μια σχέση έχει τόσο φρικτή αίσθηση –για συγκεκριμένους λόγους στους οποίους θα αναφερθούμε σε ένα λεπτό– το αίσθημα της αυτοσυντήρησης απαιτεί να αδειάσουμε το δηλητήριο από τη ζωή μας. Αυτό κανονικά σημαίνει εξάλειψη όλων των ιχνών του πρώην σου. Ωστόσο, ο ψυχοθεραπευτής Δρ David Braucher διαπίστωσε ότι μπορείς να διαχωρίσεις το άτομο με το οποίο έβγαινες από τον τρόπο που το φαντάζεσαι αργότερα. Ξεκίνησε με έναν ασθενή του. «Αυτό που είπε ήταν ότι κάθε φορά που πετύχαινε κάτι, φανταζόταν την πρώην του να είναι περήφανος για αυτόν. Αυτός ο ασθενής είχε την ανάμνηση της πρώην του να λειτουργεί σχεδόν σαν αρκουδάκι», με έναν τρόπο που ο Bruacher περιγράφει ως όχι πολύ μακριά από τη θεωρία του Βρετανού ψυχαναλυτή Donald Woods Winnicott περί «μεταβατικού αντικειμένου».
Εάν μπορείς να θυμηθείς το πραγματικά καλό σεξ με τον πρώην σου και εξακολουθεί να σε ερεθίζει, τότε αυτός/ή γίνονται κάτι σαν φαντασίωση - αντί για το πρόσωπο που σου γάμησε τη ζωή.
«Όταν αυτός ο ασθενής μού έλεγε για την πρώην του, πραγματικά μιλούσε για κάτι που δημιούργησε. Δεν ήταν το άτομο όπως το είχε ζήσει, αλλά κάτι που έμοιαζε περισσότερο με κομμάτι του εαυτού του – όπως ακριβώς η παρηγοριά που βρίσκει ένα παιδί στο αρκουδάκι του, στην πραγματικότητα προέρχεται από το ίδιο το παιδί και όχι από το συγκεκριμένο αντικείμενο».Στο μπλογκ Psychology Today, ο Braucher το χαρακτηρίζει ως διάκριση μεταξύ των «ανακαλούμενων αισθημάτων και των αναμνήσεων – η εσωτερική εικόνα ενός πρώην» και «τα συναισθήματα που δημιουργούνται από την πραγματική παρουσία του/της». Για να είμαστε δίκαιοι, αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει για κάποιους. Εάν μπορείς να θυμηθείς, ας πούμε, το πραγματικά καλό σεξ με τον πρώην σου και εξακολουθεί να σε κάνει να νιώθεις καλά ή να σε ερεθίζει, τότε αυτός/αυτή γίνονται κάτι σαν φαντασίωση - αντί για το πρόσωπο που σου γάμησε τη ζωή, επειδή πηδήχτηκε με την καλύτερή σου φίλη ή κάτι τέτοιο. Εκείνες οι αναμνήσεις ενός πρώην που σε έκανε να νιώθεις καλά, μπορούν να μετατραπούν σε καύσιμο που προκαλεί περισσότερη θετική σκέψη από ό,τι αρνητική.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Δεν μπορείς ή δεν θα έπρεπε να είσαι φίλος με έναν πρώην, μέχρι να τον έχεις ξεπεράσει».
«Μαθαίνοντας να διαχωρίζεις την εσωτερική εικόνα ενός πρώην από το πραγματικό πρόσωπο, μπορεί να οδηγήσει στην εκτίμηση των δικών σου συναισθημάτων αγάπης», γράφει ο Braucher. «Ενώ μπορεί να αισθανόμαστε συνεχώς λαβωμένοι και θυμωμένοι από την παρουσία ενός πρώην, στον εσωτερικό μας κόσμο μπορεί να είμαστε σε θέση να νιώθουμε αγάπη και συμπόνια για το ίδιο αυτό πρόσωπο».Λοιπόν, ίσως, ακόμη είναι απλά μια θεωρία. Η Δρ Helen Fisher, μια ερευνήτρια και ειδική στη βιολογική ανθρωπολογία, δεν πείθεται το ίδιο εύκολα. Έχει αφιερώσει δεκαετίες ανάλυσης του τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν είμαστε ερωτευμένοι και στη συνέχεια μας απορρίπτουν. Πολλές από τις επιφυλάξεις της σχετικά με το πώς το κόλλημα με τον πρώην θα μπορούσε να απορρέει από τον τρόπο που οι εγκέφαλοί μας επεξεργάζονται στην πραγματικότητα την αγάπη, βασίστηκαν στο τι παρατήρησε μελετώντας την εγκεφαλική δραστηριότητα περισσότερων από 70 ανθρώπους.
«Κάναμε μαγνητική τομογραφία σε 15 άτομα που είχαν απορριφθεί κατά μέσο όρο 62 μέρες νωρίτερα και ήταν πραγματικά χάλια - πολύ χάλια» λέει, μιλώντας από τη Νέα Υόρκη. «Διαπιστώσαμε ότι υπήρχε δραστηριότητα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τα συναισθήματα της έντονης ρομαντικής αγάπης. Επίσης, διαπιστώσαμε ότι υπήρχε δραστηριότητα σε τρεις περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τη λαχτάρα και τον εθισμό και βρήκαμε δραστηριότητα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τον σωματικό πόνο και τη θλίψη που τον συνοδεύει».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Έτσι όταν σε απορρίψει κάποιος, είσαι ακόμη τρελά ερωτευμένος με το άτομο, νιώθεις βαθιά συνδεδεμένος μαζί του, το λαχταράς, έχεις εμμονή με τις σκέψεις σου γι' αυτό, νιώθεις απίστευτη θλίψη και σωματικό πόνο που τη συνοδεύει». Όχι ακριβώς το ιδανικό μείγμα για μια μεγάλη βραδιά που πέρασες αναπολώντας το τελευταίο σας φιλί, την τελευταία φορά που άφησε το άρωμά του στο κρεβάτι σου, την πρώτη φορά που ένιωσες το ανακάτεμα στο στομάχι σου που επιβεβαίωσε ότι τον αγαπούσες.Οι εγκέφαλοί μας είναι τόσο ισχυρά όργανα που μπορούν να δημιουργήσουν σωματικό πόνο όταν νιώθουμε συναισθηματικό τραύμα, αλλά εργάζονται υπερωρίες προσπαθώντας να καταλάβουν επειδή μια σχέση τελείωσε. «Οι άνθρωποι λένε: "έπρεπε να είχα πάει σε αυτό το ταξίδι μαζί της" ή "δεν έπρεπε να του έχω πει αυτό το πράγμα", "θα έπρεπε να είχα κάνει αυτό"» λέει η Fisher. «Προσπαθείς να καταλάβεις: τι έκανα λάθος; Τι θα μπορούσα να είχα κάνει διαφορετικά; Τι μπορώ να μάθω από αυτό για την επόμενη φορά; Οπότε ο εγκέφαλος είναι σε πολύ κακή κατάσταση».
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από τοNewsletterτου VICE Greece.
Η Ana θυμάται να «μπερδεύεται η κατάσταση» ενώ προσπαθούσε να παραμείνει κοντά σε έναν πρώην και να ανακτήσει την ισορροπία της. «Από την εμπειρία μου, να πω ότι δεν κατάφερα να είμαι φίλη με τους πρώην μου μέχρι να τους βγάλω εντελώς από το σύστημά μου και να αποδεχθώ πλήρως ότι με αυτό το άτομο δεν θα συμβεί τίποτα με τον τρόπο που θέλω. Μιλάω από την πλευρά του "απορριφθέντος" που είναι πληγωμένος, αλλά νομίζω ότι το ίδιο συμβαίνει και στις δύο πλευρές – δεν μπορείς ή δεν θα έπρεπε να είσαι φίλος με έναν πρώην μέχρι να τον έχεις ξεπεράσει».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σύμφωνα με την έρευνα που επικαλείται η Fisher στα δικά της βιβλία, γενικά περνάς δύο στάδια θλίψης σε μια σχέση: τη διαμαρτυρία και την παραίτηση. «Τελικά, οι περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την προσκόλληση γίνονται λιγότερο ενεργές, ο πόνος αρχίζει να φεύγει. Οι αναμνήσεις δεν φεύγουν. Και για αυτό πάντα θυμάσαι αυτό το πρόσωπο, αλλά ο πόνος που συνδέεται με εκείνες τις αναμνήσεις θα αρχίσει να διαλύεται. Και έπειτα θα βρεις κάποιο καινούριο πρόσωπο και θα αρχίσεις να αναρωτιέσαι γιατί το έκανες αυτό στον εαυτό σου», λέει καγχάζοντας.Ενώ μπορεί να υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι εκεί έξω που μπορούν να κοιτούν στοργικά το παρελθόν και να μετατρέπουν τους πρώην τους σε αφηρημένη έννοια, άλλοι είναι πολύ πιθανό να καταλήξουν να διώξουν τις αναμνήσεις από το μυαλό τους και να προχωρήσουν. Και οι δύο προσεγγίσεις βασίζονται στην ιδέα της φαντασίωσης: είτε μετατρέπουν τον πρώην σε σύμβολο που δεν σε τρομοκρατεί στο σήμερα είτε χρειάζονται να δημιουργήσουν ένα αφήγημα που βοηθάει να τους βγάλουν για τα καλά από τη ζωή τους.«Γνωρίζω ανθρώπους που για χρόνια κολλούσαν σε έναν πρώην. Μιλούσαν για τον πρώην, ήλπιζαν ότι ο πρώην θα επιστρέψει – και αυτό αρκετές φορές θα περιελάμβανε online παρακολούθηση και διάφορες προσπάθειες επανασύνδεσης», λέει ο Braucher. «Η μικρότερη αντίδραση από έναν πρώην θα μπορούσε να οδηγήσει σε εβδομάδες επί εβδομάδων ερωτήσεων τύπου "τι πιστεύεις ότι εννοούσε όταν είπε ότι της λείπω; Πιστεύεις ότι σημαίνει πως θα επιστρέψει;"». Τελικά, λέει, η ανάμνηση και η φαντασίωση έχουν τη δύναμη να συγκρουστούν «και να δημιουργήσουν μια εναλλακτική πραγματικότητα». Μάλιστα. Τώρα μπορείς να σταματήσεις να σκέφτεσαι τον/την πρώην σου. Εντάξει, εάν θέλεις.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
