Πού Πήγε Διακοπές το Ελληνικό Καλοκαίρι;

Photo by Facebook user KiKa An

Ιούλιος και το Instagram δεν έχει πλημμυρίσει ακόμη φωτογραφίες με πατούσες γεμάτες άμμο, φρέντο που να στηρίζεται σε κάποια γραμμωμένη (τουλάχιστον 4-pack) κοιλιά με φόντο με φόντο κάποια ονειρική παραλία. Όχι. Σύννεφα, που και που καμιά ομπρέλα, είναι τα βασικά συστατικά του timeline. Το “πάρε και καμιά ζακέτα” που θυμίζει πάντα τη μαμά, έχει γίνει “καραμέλα” πλέον, ενώ οι επίδοξες νύφες, αλλά και παραθεριστές κοιμούνται και ξυπνάνε πατώντας το F5 στη σελίδα της ΕΜΥ.

Το θέμα παίρνει διαστάσεις στο γραφείο, αφού οι άδειες πλησιάζουν. Με τα σύννεφα μαζεμένα τριγύρω, τηλεφωνώ στον Αντώνη Λάλο, διευθυντή του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου της ΕΜΥ, για να ζητήσω εξηγήσεις για την απουσία του καλοκαιρινού ήλιου.

“Τα καλοκαίρια στην Ελλάδα είναι αρκετά μεγάλα. Εάν προσπαθήσουμε να βγάλουμε συμπεράσματα από 2-3 ημέρες στη σειρά, προφανώς και θα είναι λάθος" σημειώνει και συνεχίζει τονίζοντας πως “κοιτώντας, επομένως, είτε την Αθήνα, είτε τον κορμό της ηπειρωτικής χώρας, που έχει συννεφιά ή βρέχει, αυτά εντάσσονται στα παιχνίδια του καιρού. Είναι άλλο να λέμε πως το καλοκαίρι είναι μεγάλο και ζεστό κι άλλο να ξέρουμε μέρα με την ημέρα τι συμβαίνει. Με αυτή τη λογική έχουμε κάποιες ημέρες δροσερές. Αυτό σημαίνει πως κανένα καλοκαίρι δεν είναι ίδιο με το προηγούμενο”.

“Και για πόσο καιρό θα κυκλοφορούμε έχοντας στο νου μας να μην ξεχάσουμε τη ζακέτα;” ρωτάω εναγωνίως, περιμένοντας μια καθησυχαστική απάντηση, που όμως δεν έρχεται ποτέ! “Το Σαββατοκύριακο θα "κόψουν" οι μπόρες και θα ανέβει λίγο η θερμοκρασία. Αλλά μεσοβδόμαδα, θα αρχίσουν και πάλι, με πτώση της θερμοκρασίας. Με όσες επιφυλάξεις μπορεί να έχω για το πόσο θα “ανέβουν” οι βροχές ή πόσο πολύ θα πέσει η θερμοκρασία. Ο καιρός έχει γρήγορες αλλαγές. Μπορεί αυτά που σας λέω σήμερα, την Κυριακή να είναι μπούρδες".

Που οφείλεται όμως αυτή η κυκλοθυμία του καιρού; Είναι τωρινό ή πάντα έτσι ήταν; “Κανονικά, μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού θα έπρεπε για τουλάχιστον μια εβδομάδα να είμαι πάρα πολύ σίγουρος για το πως θα είναι ο καιρός", απαντά ο μετεωρολόγος και προσθέτει: "Δεν είμαι γιατί ο καιρός φαίνεται πως δεν θέλει ακόμη να προσαρμοστεί φέτος. Είναι λίγο ατακτούλης. Ε αφού είναι ατακτούλης, εάν τον πιάσουμε για 2-3 ημέρες, είμαστε ικανοποιημένοι".

Ακούγοντας τον μετεωρολόγο περνούν από μπροστά μου σκηνές από τις δευτερότριτες ταινίες θρίλερ που έχω δει με την αλλαγή του καιρού. Τον διακόπτω για να τον ρωτήσω εάν υπάρχει κάποια ένδειξη κλιματικής αλλαγής που να ευθύνεται για αυτό, αλλά ο Αντώνης Λάλος είναι καθησυχαστικός.

“Ο φετινός χειμώνας ήταν περίεργος, σε όλη την Ευρώπη. Το είδαμε και στην Ελλάδα, δεν είχαμε πολλά κρύα. Κάποιοι μάλιστα, έκαναν το σταυρό τους, επειδή δεν κάψανε πολύ πετρέλαιο. Είχαμε αρκετές βροχές. Η δυτική και η βόρεια Ευρώπη πλημμύρισε, αλλά και αυτοί δεν είχαν χιόνια. Εμείς τη γλιτώσαμε κατά λάθος", υπογραμμίζει. Τι εννοεί, όμως, όταν λέει πως τη γλιτώσαμε;

“Θα μπορούσαμε να έχουμε πολύ πιο σοβαρά επεισόδια βροχοπτώσεων. Υπάρχει μια πολύ διαφορετική κυκλοφορία στην ατμόσφαιρα, την οποία και παρακολουθούμε. Και δεν σχετίζεται με τίποτε από όσα έχετε ακούσει στο παρελθόν, για παράδειγμα το “Ελ Νίνιο”. Υπάρχει μια μετατόπιση βορειότερων συστημάτων προς το νότο, ήδη από το χειμώνα, τα οποία επιμένουν να κινούνται νοτιότερα, ακόμη και τώρα. Αυτές οι βροχές είναι πιο φυσιολογικές σε βορειότερα πλάτη από τη χώρα μας, που θα έπρεπε να έχουμε ζέστες και μελτέμια μόνο”.

Νιώθω να βουτάω όλο και πιο βαθιά στην επιστήμη και τολμώ να ρωτήσω γιατί συμβαίνει αυτό, με την αυτοπεποίθηση πως θα αντιληφθώ αμέσως την επιστημονική εξήγηση.

"Γενικά συστήματα που πέρναγαν βορειότερα χειμώνα – καλοκαίρι, κινήθηκαν νοτιότερα, ήταν πλούσια σε υδρατμούς, δεν είχαμε πολλούς βοριάδες, ακόμη και το καλοκαίρι -όπως δεν είχαμε και το χειμώνα- και απλά φέρνουν αρκετές βροχές, με έναν πιο ήπιο καιρό γενικά, χειμώνα – καλοκαίρι.Θα δούμε στη συνέχεια, κάθε μήνα που θα περνάει, πόσο πιο πολύ προς αυτή τη λογική θα είναι το καλοκαίρι ή θα αλλάξει. Οι μετεωρολόγοι και οι κλιματολόγοι έχουν υπομονή. Μεγαλύτερη από τους δημοσιογράφους".

Για την “ανυπομονησία” συμφωνώ απολύτως. Και έτσι, τηλεφωνώ και στον μετεωρολόγο του ΑΝΤ1, Τάσο Αρνιακό, όπου επιβεβαιώνει πως αυτό το αλλοπρόσαλλο καλοκαίρι οφείλεται στη μετατόπιση βορειότερων συστημάτων πιο νότια. Ο γνωστός μετεωρολόγος προσπαθεί να μου το αναλύσει:

“Η Αμερική, κυρίως το χειμώνα, πλήρωσε τη μεγάλη κάθοδο των πολικών συστημάτων. Η Ευρώπη λιγότερο. Το κύμα της Αμερικής ήρθε στην Ευρώπη λίγο καθυστερημένα και την επηρεάζει κυρίως τώρα, το καλοκαίρι. Εμμέσως, επηρεάζει και εμάς, ξώφαλτσα θα έλεγα, αφού συστήματα που περνάνε βορειότερα κατηφορίζουν μερικές μοίρες νοτιότερα και έτσι κάνουν τη ζημιά τους”.

Ακούω συνεχώς για συστήματα και ναι, δεν είναι ντροπή να ρωτήσω τι σημαίνει ο όρος στη μετεωρολογία. “Είναι η ροή που έρχεται κυματιστά”, μου απαντά ο Τάσος Αρνιακός και με ρίχνει στα βαθιά της επιστήμης του: “Ο καιρός λειτουργεί σαν μια ημιτονοειδής καμπύλη. Με εξάρσεις και κοιλώματα. Οι εξάρσεις είναι όταν έχουμε ζέστη και τα κοιλώματα όταν έρχεται κρύο από τους πόλους. Εκεί παίζουμε εμείς. Αυτά λέγονται κύματα Rosbby. Τώρα μας επηρεάζει ένα τέτοιο, με ψυχρότερες μάζες, που συνήθως αυτές περνάνε από τη Σερβία και πάνω. Εμείς επηρεαζόμαστε περισσότερο από το ζεστό κύμα της Αφρικής. Εν τούτοις φέτος, αυτό το ψυχρό κύμα έχει κατέβει νοτιότερα στην Ευρώπη.Κάποια συστήματα από αυτά κατεβαίνουν ακόμη πιο νότια, 1-2 μοίρες και επηρεάζουν κι εμάς, κυρίως της βόρειες και δυτικές περιοχές της χώρας, με χαμηλότερες -του κανονικού- θερμοκρασίες, βροχές και καταιγίδες”.

Μπορεί να μην έχω βουτήξει φέτος στη θάλασσα, αλλά ήδη νιώθω να κολυμπάω στα ανοιχτά της επιστήμης της μετεωρολογίας. “Δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο”, σπεύδει να συμπληρώσει ο μετεωρολόγος και προσθέτει πως “και το περσινό καλοκαίρι ήταν ήπιο, σε σχέση με άλλα καλοκαίρια που είχαμε καύσωνες”.

Άρα, αυτό που πρέπει να κάνουμε, είναι να περιμένουμε να φύγουν αυτά τα συστήματα από τη χώρα μας. Για πόσο καιρό ήρθαν; Χρησιμοποιώ κάτι που θυμόμουν από το Λύκειο, πως ο καιρός “ταξιδεύει” από τη Δύση προς την Ανατολή. Ο γνωστός μετεωρολόγος με επιβεβαιώνει και μου αναλύει τα δεδομένα: “Για το λόγο αυτό κοιτάμε τον καιρό της Ιταλίας και όχι της Τουρκίας. Κοιτάμε πάντα δυτικά. Έτσι, ο καιρός της Ισπανίας και της Ιταλίας, έρχεται στην Ελλάδα”.

Τι θα γίνει όμως; Που είναι ο καυτός ελληνικός ήλιος; Αυτούς τους καύσωνες που μπορούσαν να βγάλουν off ακόμη και τα δίκτυα της ΔΕΗ, δεν θα τους δούμε φέτος;

“Βλέποντας τι συμβαίνει σε αυτές τις δύο χώρες, παρατηρούμε πως μέχρι τις 20 με 25 Ιουλίου δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά πως θα υπάρξει καύσωνας. Ο Ιούλιος είναι ο πιο καυτός μήνας του έτους. Τον Αύγουστο -που οι ημέρες μικραίνουν και οι νύχτες μεγαλώνουν- για να έχουμε καύσωνα χρειάζονται 5 με 6 ημέρες ζεστές. Τότε φαίνεται, όταν η θερμοκρασία τη νύχτα δεν πέφτει κάτω από τους 27 βαθμούς. Όταν έχουμε τόσο ζεστές νύχτες, καθώς προστίθενται και τα 40αρια της ημέρας, τότε είναι που φαίνονται οι καύσωνες. Τότε υπάρχει έντονη δυσφορία. Αν είναι κάτι καύσωνες “γιαλαντζί”, όπως οι φετινοί των 1-2 ημερών, δεν το πολυκαταλαβαίνει ο κόσμος. Γιατί δεν έχουν προλάβει ακόμη να ζεσταθούν η άσφαλτος και οι τοίχοι”.

Τι θα γίνει όμως; Αυτούς τους καύσωνες που μπορούσαν να βγάλουν off ακόμη και τα δίκτυα της ΔΕΗ, δεν θα τους δούμε φέτος; “Θα είναι ένα ήπιο καλοκαίρι, σε αντίθεση με τις “Κασσάνδρες” που προέβλεπαν πως θα είναι “το πιο ζεστό καλοκαίρι της 100ετίας”, μας απαντά ο Τάσος Αρνιακός.

Ολοκληρώνοντας τη συνομιλία μας, ρωτάω για μια τελευταία φορά εάν θα πρέπει να συνεχίσουμε να έχουμε τις ζακέτες και τα φούτερ μας στο αυτοκίνητο. “Ένα ελαφρύ μπουφάν καλό θα είναι να το έχουμε, ειδικά το βράδυ και για αυτούς που θα παραθερίσουν στις ηπειρωτικές και ορεινότερες περιοχές”, συμβουλεύει ο μετεωρολόγος.

Γράφοντας το άρθρο σκέφτομαι πως η μετεωρολογία, ίσως και να έχασε ένα μεγάλο ταλέντο. Και πριν προλάβετε να απαντήσετε “τον κακό σου τον καιρό”, να σας ευχηθώ “καλό και ανέφελο καλοκαίρι”.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.