shaman india
Φωτογραφίες: Noel Foning
Πρόσωπα

Ένας Σαμάνος Εξηγεί πώς Βοηθάει Ανθρώπους να Συνδεθούν με Αγαπημένα τους Πρόσωπα που Έχουν Πεθάνει

Μιλήσαμε με έναν σαμάνο από την περιοχή των Ανατολικών Ιμαλαϊων, σχετικά με το θέμα της καθοδήγησης των ψυχών των πεθαμένων και της προσέγγισής τους με τους ζωντανούς.
DG
Κείμενο Diwash Gahatraj
NF
φωτογραφίες Noel Foning

Στις αρχές Ιουνίου αυτής της χρονιάς, η αδελφή του Sunny Subba αυτοκτόνησε. Συντετριμμένος, ο 36χρονος Subba -που ζει στην πόλη Καργκαπούρ στη Δυτική Βεγγάλη της Ινδίας- αναζητούσε μάταια απαντήσεις ώστε να εξηγήσει την τελική απόφαση της αδελφής του. Καθώς καμιά απάντηση δεν έβγαζε νόημα, αποφάσισε να αναζητήσει έναν σαμάνο.

«Μόνο ένας σαμάνος θα μπορούσε να δείξει τον σωστό δρόμο στην ψυχή της αδελφής μου και να απαντήσει στα ερωτήματά μας», είπε στο VICE.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Κι έτσι, ο Subba κανόνισε μια ειδική άδεια ταξιδιού παρά τους περιορισμούς μετακινήσεων λόγω της πανδημίας προκειμένου να φέρει έναν σαμάνο από την πόλη Νταρτζίλινγκ που απέχει 17 ώρες με το αυτοκίνητο. «Η Καργκαπούρ δεν διαθέτει χώρο γαι τις σαμανιστικές δοξασίες και γι' αυτό πήραμε τηλέφωνο τους γνωστούς μας στο Νταρτζίλινγκ ώστε να μας βρουν έναν σαμάνο. Μας σύστησαν τον Man Bahadur Limbu. Μάθαμε ορισμένα ενδιαφέροντα γεγονότα για την αδελφή μας μέσω του σαμάνου».

Ο Man Bahadur Limbu είναι «φεντάνγκμπα», δηλαδή σαμάνος ιερέας της υψηλότερης τάξης στην κοινότητα των Λίμπου. Η φυλή των Λίμπου ανήκει στην εθνοτική ομάδα Κιράτι η οποία είναι γηγενής στο Νεπάλ, το Μπουτάν και τις λοφώδεις περιοχές της Δυτικής Βεγγάλης και του Σικίμ στην Ινδία.

Man Bahadur Limbu is a “phedangba,” a shaman priest of the highest order in the Limbu community.

Ο Man Bahadur Limbu.

Στη διάρκεια των τριών τελευταίων δεκαετιών, ο Λίμπου επικοινωνεί με πνεύματα και, όπως το θέτει, καθοδηγεί «ένα χαμένο πεθαμένο πνεύμα στον τελικό προορισμό του». Ο 50χρονος άνδρας λέει πως είναι ο εκλεκτός στην κοινότητά του στο να βοηθά να ενωθούν αυτά τα πνεύματα με τους προγόνους τους - μια απασχόληση που επιβίωσε για αιώνες παρά τη διαπόμπευση και τη δίωξή της.

Ο σαμανισμός ασκείται για αιώνες, σε διάφορες μορφές και από διάφορους πολιτισμούς, από τους ιθαγενείς κατοίκους του Αμαζονίου έως τους ιθαγενείς Ινουίτ (Εσκιμώους) της Καναδικής Αρκτικής. «Αυτό το σύστημα πεποιθήσεων είναι ζωντανό εδώ και πολλές γενιές σε διάφορες ιθαγενείς κοινότητες στην περιοχή των Ανατολικών Ιμαλαϊων», είπε ο Amit Khawas, κοινωνιολόγος που ζει στο Σιλιγκούρι της Δυτικής Βεγγάλης. «Οι σαμάνοι θεωρούνται ειρηνοποιοί της κοινότητας, θεραπευτές της πίστης και γιατροί με γνώση των τοπικών βοτάνων και των γιατρικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να θεραπεύσουν κοινές ασθένειες».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Λίμπου μυήθηκε στον σαμανισμό όταν ήταν έφηβος και ζούσε κοντά στα σύνορα του Νεπάλ με το Θιβέτ. Γεννήθηκε σε μια οικογένεια ιερέων από το Ταπελτζούνγκ στο Νεπάλ. «Και οι δύο γονείς μου ήταν σαμάνοι και συνειδητοποίησαν από νωρίς πως ο νεότερος γιος τους ήταν λίγο διαφορετικός από τα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας», είπε.

Το σημείο καμπής ήταν όταν ο έφηβος Λίμπου επέστρεφε σπίτι μετά το κόψιμο ξύλων στο δάσος. «Είδα ένα μυθικό πλάσμα που έμοιαζε με φαλακρό νεαρό αγόρι», είπε. «Σε μια κατάσταση ύπνωσης, τον ακολούθησα μέχρι μια κορφή λόφου αλλά δεν μπορώ να ανακαλέσω στη μνήμη μου τι συνέβη εκεί. Λίγες ώρες αργότερα, κρατούσα ένα μάτσο θεραπευτικά φυτά που συνήθως χρησιμοποιούνται από γηραιότερους σαμάνους για να θεραπεύσουν την πνευμονία, τον πονόλαιμο, τις πληγές, τις ουλές και τις αλλεργίες του δέρματος. Αυτά τα φυτά είναι υπερβολικά σπάνια για έναν έφηβο ώστε να τα αναγνωρίσει, αλλά το περιστατικό εξηγήθηκε από τους γονείς μου ως πιθανότητα να έχω λάβει τη σοφία των σαμάνων όσο ήμουν υπνωτισμένος».

Το επόμενο πρωί, οι γονείς του Λίμπου οργάνωσαν μια τελετή μύησης του έφηβου αγοριού στην ιεροσύνη. Μετά την τελετή, ένας μεγαλύτερος σε ηλικία φεντανγκμπά από την κοινότητα τον πήρε υπό την προστασία του. Σταδιακά δίδαξε τον Λίμπου να αναγνωρίζει τα φαρμακευτικά φυτά και να τελεί τελετές της κοινότητας όπως γάμους και κηδείες.

Στις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν ο Λίμπου ήταν 18 ετών, η κοινότητα των Λίμπου στο Νταρτζίλινγκ τον κάλεσε να δουλέψει ως ιερέας της, οπότε μετακόμισε στην πόλη-τουριστικό προορισμό με τους λόφους, που είναι γνωστός για τις σμαραγδένιες φυτείες πράσινου τσαγιού του.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στην περιοχή των Ανατολικών Ιμαλαϊων, οι διάφορες εθνοτικές ομάδες ονομάζουν αλλιώς τους σαμάνους τους. Οι κοινότητες που μιλούν τη γλώσσα του Νεπάλ αποκαλούν τους σαμάνους ιερείς «Τζάκρι», ενώ οι Λεφκάς αποκαλούν τους δικούς τους «Μπουμθίνγκ» (για τους άνδρες) και «Μουν» (γυναίκες). Οι Θιβετιανοί Μπούτια αποκαλούν τους ιερείς τους «Λάμα» και «Λμίνοι».

Προκειμένου να φτάσει τη φάση της μετάβασης στο διαλογισμό, όπου ο φεντανγκμπά μπορεί να συνδεθεί με τα πνεύματα, ο Λίμπου χτυπάει ένα μεταλλικό πιάτο που λειτουργεί ως κουδούνι με ένα ξύλινο ραβδί και παίζει ένα δερμάτινο τύμπανο. Λέει, επίσης, πως η ενδυμασία του τον βοηθάει να συνδέεται με τον κόσμο των πνευμάτων - είτε πρόκειται για τα κουδούνια που είναι περασμένα στη ζώνη του, είτε για τα περιδέραια που φοράει γύρω από τον λαιμό του, ή για τη λευκή και κόκκινη φούστα του, ή για το διακοσμημένο με φτερά τουρμπάνι του. «Πηδαώ και στριφογυρνάω πάνω από 100 φορές γύρω από τον βωμό σε διαφορετικές συνειδησιακές φάσεις», προσέθεσε. «Αποκτώ ιδιαίτερη δύναμη από το θείο για να το κάνω αυτό».

shaman attire

Ο Sanjog Rasaily, ένας 25χρονος δημόσιος υπάλληλος από το Νταρτζίλινγκ, έχει υπάρξει μάρτυρας της πρακτικής του σαμανισμού στην κοινωνία του. Λέει πως οι σαμάνοι αποτελούν σεβαστά πρόσωπα στην περιοχή, διότι πιστεύεται πως έχουν τη δύναμη να αλληλεπιδρούν με τον κόσμο των πνευμάτων μέσω αλλαγών της συνειδησιακής τους κατάστασης.

«Ο σκοπός τους συνήθως είναι να κατευθύνουν τις πνευματικές ενέργειες από τον κόσμο των ζωντανών στον “άλλο” κόσμο», είπε. «Παρότι επιστημονικά αμφισβητήσιμοι, συχνά εργάζονται ως συναισθηματικοί θεραπευτές που κάνουν τους αγαπημένους νεκρούς να προσεγγίσουν τις οικογένειές τους».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι κάτοικοι από τις περιοχές των Ανατολικών Ιμαλαϊων διαθέτουν πολύ ισχυρή πίστη στα σαμανικά έθιμα που επιβιώνουν για αρκετές γενιές, είπε ο ανθρωπολόγος Samar Kumar Biswas, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Βεγγάλης.

«Αλλά η πράξη της επικοιωνίας με τα πνεύματα είναι μια μαγικοθρησκευτική πεποίθηση, που είναι δύσκολο να αποδειχθεί επιστημονικά», είπε.

Limbu getting ready for a shamanic ceremony.

Πριν από λίγους μήνες, μια οικογένεια στο Νταρτζίλινγκ που είχε χάσει τον 80χρονο πρεσβύτερό της κάλεσε τον Λίμπου για ένα «τσίντα» - την τελετή που βοηθά έναν σαμάνο να συνδεθεί με την ψυχή του εκλιπόντος.

Στη διάρκεια της τελετής, ο σαμάνος γλίστρησε σε μια κατάσταση έκστασης καθώς έπαιζε το τύμπανό του. «Μετά τη σύνδεση με το πνεύμα του πεθερού μου, μίλησε στη διάλεκτό μας, των Λίμπου, για να μας πει πως το πνεύμα ήθελε να φροντίσουμε επιμελώς την πεθερά μου», είπε ο Manju Limbu, που ήταν παρών στην τελετή.

Limbu in a shamanic ceremony.

Ο Subba, που ήθελε να συνδεθεί με το πνεύμα της εκλιπούσας αδελφής του, βρήκε επίσης εγγύητητα μετά τη σαμανική τελετουργία στην οποία ηγήθηκε ο Λίμπου. «Μας είπε ότι αποφάσισε να βάλει ένα τέλος στη ζωή της με τη δική της βούληση και πως είναι ευτυχισμένη στη μετά θάνατον ζωή της», είπε. «Το πνεύμα της αδελφής μου επικοινώνησε μέσω του σαμάνου για να μας πει για δύο φουστάνια που είχε αγοράσει πρόσφατα και για τα οποία η οικογένεια δεν γνώριζε. Ενώ ήμασταν έντονα δύσπιστοι, τα βρήκαμε μέσα σε μια βαλίτσα όπως μας είχε πει ο σαμάνος».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Λίμπου είναι ένας έντονα δραστήριος σαμάνος. Το πρόγραμμα των ραντεβού του για τον Ιούλιο γέμιζε γρήγορα όσο εκείνος συζητούσε στο τσατ στην αρχή αυτού του μήνα. Δέχεται προσκλήσεις από διαφορετικά μέρη των λόφων Νταρτζίλινγκ, το Σιλιγκούρι, το Σικίμ και το Νεπάλ.

«Η δουλειά ενός σαμάνου μπορεί να είναι πολύ κουραστική, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά», είπε στο VICE η σύζυγός του Lakshamaya. «Πρέπει να ταξιδεύει πολύ. Ανησυχώ για την υγεία του καθώς συχνά γυρίζει στο σπίτι από τις τελετές τις πρώτες πρωινές ώρες».

DSC_6458.jpg

Οι δυνάμεις των σαμάνων συχνά λέγεται πως περνούν από γενιά σε γενιά. Ο Λίμπου πιστεύει πως ο τρίτος του γιος, που είναι 26 ετών, έχει δείξει σημάδια χαρισμάτων ενός σαμάνου. «Ορισμένες φορές τρέμει στην πανσέληνο (τη νύχτα) και πέφτει σε έκσταση», είπε ο Λίμπου. «Στο παρελθόν, έχασα τον πατέρα μου λίγα χρόνια αφού μυήθηκα σε αυτήν την πρακτική. Τώρα ίσως πρέπει να κάνω στην άκρη για χάρη του γιου μου στο μέλλον».

Περισσότερα από το VICE

Η Κυρία Βάσω Αφηγείται πώς Είναι να Είσαι Μητέρα Ενός Τρανς Κοριτσιού στην Ελλάδα

Αυτός ο Οπαδός Έγινε Meme ως το Πρόσωπο της Απογοήτευσης

Οι «Ανατριχίλες» Είναι η Horror Σειρά Βιβλίων που Μεγάλωσε Εκατομμύρια Millennials

Ακολουθήστε το VICE σε FacebookInstagram και Twitter.