«Νεκρώσιμη Μόδα» - Πώς Επιλέγουν οι Άνθρωποι τα Τελευταία τους Ρούχα

Αν και συχνά λέμε «Μαζί σου θα τα πάρεις;», όπως ανακαλύπτουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι, μπορείς να πνεύσεις τα λοίσθια με στιλ - και με τους δικούς σου όρους. Η «νεκρώσιμη μόδα» είναι μια φυσική εξέλιξη του κινήματος του death positivity, το οποίο ενθαρρύνει τους ανθρώπους να σκεφτούν πώς θέλουν να αντιμετωπιστεί η σορός τους (μεταξύ άλλων), πολύ προτού τους καταβάλλει η ασθένεια ή τα γηρατειά. Με όλο και περισσότερους καταναλωτές να επιλέγουν να προσαρμόσουν το lifestyle τους –και το deathstyle τους- από την κούνια στο μνήμα, η προετοιμασία του συνόλου με το οποίο αποχαιρετάς τα εγκόσμια γίνεται προτεραιότητα για πολλούς.

Δεν υπάρχουν και πολλά επίσημα στοιχεία που να αφορούν το ντύσιμο των νεκρών, αλλά οι αριθμοί του μεγαλύτερου επαγγελματικού οργανισμού της βιομηχανίας των κηδειών, της Εθνικής Ένωσης Οίκων Τελετών (NFDA) δείχνουν ότι οι Αμερικανοί ενδιαφέρονται λιγότερο από ποτέ για τις παραδοσιακές τελετές ταφής. Η έρευνα της NFDA για το 2017 έδειξε μια στροφή προς τις υπηρεσίες κηδειών σε ιδιαίτερους χώρους και ανέφερε ότι η προσοχή στον θρησκευτικό χαρακτήρα της τελετής βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό. Έδειξε, επίσης, ότι οι οικολογικές κηδείες κερδίζουν σε δημοτικότητα. Η μεταστροφή προς το προσωπικό και η απομάκρυνση από το θεσμικό, μπορεί να εξηγήσει γιατί πολλοί άνθρωποι παρατάνε «τα καλά τους», για να φορέσουν αυτό που οι ίδιοι ή το αγαπημένο τους πρόσωπο θα φορούσαν, αν ήταν εν ζωή.

Σύμφωνα με την Amber Carvaly, εργολάβο κηδειών και συνιδρύτρια του πρωτοποριακού death positive οίκου τελετών αποκλειστικά για γυναίκες, Undertaking LA, το ντύσιμο των νεκρών με ρούχα της επιλογής τους, ανεξάρτητα από το πόσο εξωφρενικά θεωρούνται, είναι το πιο σωστό. «Η προσωπική μου άποψη είναι ότι αυτά θα είναι τα τελευταία σου ρούχα. Γιατί να σε νοιάζει τι σκέφτονται οι άλλοι; Είσαι νεκρός. Επιτέλους έχεις απελευθερωθεί από αυτό. Οπότε, φόρα ό,τι θέλεις», είπε στο VICE. Η Carvaly πρόσθεσε ότι της έχουν κάνει κάποιες ασυνήθιστες θεωρητικές ερωτήσεις, όπως το κατά πόσο μπορεί αφαιρέσει τα άκρα ή τα δόντια πριν από την ταφή, αλλά λέει ότι στην πράξη πάντα σέβεται τις επιθυμίες της οικογένειας και τον τρόπο που θέλει να παρουσιάσει το αγαπημένο της πρόσωπο.

Χάρη στη διαφάνεια της βιομηχανίας, μιας άλλης death-positive πρακτικής, η Carvaly παραδέχεται ότι προτιμά τα χαλαρά ρούχα. «Τα κολλητά ρούχα είναι πολύ δύσκολο να τοποθετηθούν. Όπως και τα πολύ σκληρά. Οι σοροί -και κυρίως οι σοροί που δεν έχουν βαλσαμωθεί- ιδρώνουν και σε δυσκολεύουν να τραβήξεις τα μανίκια και τα μπατζάκια. Αν ο νεκρός είναι μεγάλης ηλικίας, μπορεί να γλιστράει η επιδερμίδα του, πράγμα που ουσιαστικά σημαίνει ότι το δέρμα μπορεί να ξεκολλήσει. Επομένως, από σεβασμό απέναντι στον νεκρό, του οποίου τη σορό πρέπει να διατηρούμε όσο το δυνατόν πιο άθικτη, συνιστώ πάντα στον κόσμο να φέρνει πιο φαρδιά ρούχα», είπε.

Η Carvaly είπε ότι πολλοί άνθρωποι σκέφτονται την εμφάνιση, χωρίς να υπολογίζουν τη διαδικασία: «Πρέπει να ντύσουμε τη σορό χωρίς να τη σηκώσουμε όρθια, οπότε όλα τα ρούχα πρέπει να είναι λίγο πιο χαλαρά και ξεχειλωμένα. Αν δώσεις ρούχα σε ένα γραφείο κηδειών κάποιας αλυσίδας, πάω στοίχημα ότι θα τα κόψει από πίσω και θα τα φορέσει στη σορό σαν ρόμπα. Υποθέτω, λοιπόν, ότι μπορείς να φέρεις ό,τι σου αρέσει». Με άλλα λόγια, αν θέλεις οπωσδήποτε να φορέσεις εκείνο το κολλητό φόρεμα Herve Leger για μια τελευταία φορά, η διαδικασία της τοποθέτησής του πάνω στη θνητή σου σάρκα μπορεί να αποδειχτεί λίγο πιο μακάβρια και καταστροφική από όσο φαντάζεσαι. Φυσικά, ο προγραμματισμός της ταφής με κάποιο ένδυμα αψηφά διάφορες συνήθεις ανησυχίες, όπως την αξία μεταπώλησης ή το να δείχνεις ωραία από όλες τις γωνίες και από αυτήν την άποψη, οι πελάτες είναι ελεύθεροι να επιλέξουν το ντύσιμο που τους ταιριάζει καλύτερα.

Η κοινωνική λειτουργός και καλλιτέχνης Kate Higgins λέει ότι επέλεξε να προβλέψει νομικά το τελευταίο της σύνολο στη διαθήκη της και να το επιμεληθεί από την κορφή ως τα νύχια - από το μήκος της φράντζας («Ένα εκατοστό πάνω από τα φρύδια») μέχρι το χρώμα του πεντικιούρ της («Αν και δεν θα είναι ορατά, θέλω να είναι βαμμένα κόκκινα με μανό CND 17»). Όταν έφτασε η στιγμή της επιλογής του φορέματος, διάλεξε κάτι που να ταιριάζει με την αισθητική της και που της ξυπνά ζεστές αναμνήσεις. «Θέλω να θαφτώ με το μπλε χάντρινο φόρεμα (είτε μπορεί να κουμπωθεί στην πλάτη, είτε όχι) που φορούσα στον γάμο του καλύτερου φίλου μου. Αυτή ήταν από τις πιο ευτυχισμένες μέρες της ζωής μου και νιώθω πολύ όμορφη με αυτό το φόρεμα», είπε. Η Higgins δήλωσε ότι αισθάνεται καλά για τις επιλογές της και λέει αστειευόμενη: «Υποθέτω ότι ακόμη και στον θάνατο θέλω να έχω τον έλεγχο». Αλλά πρόσθεσε ότι πιστεύει πως αυτό είναι καλό, καθώς έχει χάσει φίλους της ξαφνικά, οι οποίοι άφησαν το βάρος της διευθέτησής της κηδείας τους στους αγαπημένους τους. Επιπλέον, η Higgins λέει ότι ούτως ή άλλως είναι η δική της κηδεία και θέλει να εξασφαλίσει ότι θα επιμεληθεί την εμφάνισή της με τον δικό της κομψό τρόπο. «Η οικογένειά μου είναι καθώς πρέπει και συντηρητική. Δεν θέλω να επιχειρήσουν για τελευταία φορά να με ντύσουν “γουστόζικα”», είπε.

VICE Video: Είναι Πολύ Ακριβό να Πεθαίνεις στην Ελλάδα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Η Amy Cunningham είναι μια προοδευτική εργολάβος κηδειών και ιδιοκτήτρια του γραφείου κηδειών Fitting Tribute (Αρμόζων Φόρος Τιμής), μιας οικολογικής, οικογενειακής επιχείρησης στη Νέα Υόρκη. Είπε ότι η οργάνωση ενός ξεχωριστού και τρυφερού τελευταίου αποχαιρετισμού δεν χρειάζεται να περιλαμβάνει παγιέτες και επώνυμες μάρκες (αν και γίνεται, αν αυτό είναι που θέλεις). Η επιχείρησή της επικεντρώνεται στις «πράσινες ταφές», οι οποίες μολύνουν λιγότερο το περιβάλλον σε σχέση με τις παραδοσιακές ταριχεύσεις σε φέρετρο και σε αυτό το πλαίσιο, το απλό σάβανο αποκτά μεγαλύτερη σημασία.

Παροτρύνει τις οικογένειες να συμμετέχουν στο απλό τελετουργικό της περιποίησης και ένδυσης του νεκρού - με ή χωρίς τη βοήθεια ενός εργολάβου κηδειών. «Αξίζει να ντύσεις το αγαπημένο σου πρόσωπο. Δεν με νοιάζει αν θα είναι με ένα κουβερλί από το σπίτι ή με κάτι άλλο που θα φέρει την ενέργεια και την αγάπη της οικογένειας. Είναι ένα υπέροχο σύμβολο», δήλωσε η Cunningham.

Θυμήθηκε μια συγκεκριμένη πελάτισσα, της οποίας τα μεταποιημένα ρούχα ήταν ένας φόρος τιμής στο έργο της ως καλλιτέχνιδα. Η Gertrude Berg, γνωστή ως Gertie στους φίλους της, ήταν καλλιτέχνιδα και σχεδιάστρια, η οποία έφτιαχνε ενδύματα από άχρηστα υφάσματα που πετούσε η βιομηχανία της μόδας. Ζήτησε από την Cunningham να τη βοηθήσει να διαλέξουν το τελευταίο της σύνολο στο νεκροκρέβατό της.

Η Cunningham θυμάται να επισκέπτεται την Berg στο νοσοκομείο, για να διευθετήσουν το θέμα: «Μπήκα μέσα και είδα την Gertie πολύ αδύνατη, με ένα σωληνάκι στη μύτη, αλλά ήταν πολύ ενημερωμένη, εκφραστική και ενθουσιασμένη με τη συνάντησή μας και νομίζω ότι της ανέβασε τη διάθεση. Ξεκίνησε, λοιπόν, να μου περιγράφει τι ήθελε - και το μόνο που ήθελε ήταν ένα σάβανο… ήθελε να είναι απλό και φτιαγμένο από λινό ύφασμα», είπε η Cunningham. «Φεύγοντας από το νοσοκομείο εκείνη τη μέρα, θυμήθηκα ότι ένας φίλος από το Νιου Χάμσαϊρ, που συμμετέχει στο κίνημα των σπιτικών κηδειών, μου είχε στείλει πρόσφατα κάτι λινά, vintage τραπεζομάντιλα και κάποια κομμένα υφάσματα. Πήρα, λοιπόν, τηλέφωνο την Kate Hoover και της είπα: “Θα ήθελες να φτιάξεις ένα σάβανο για μια υπέροχη σχεδιάστρια, που θέλει μια απλή ταφή με σάβανο;”».

Η Berg, δυστυχώς, δεν κατάφερε ποτέ να εγκρίνει η ίδια το τελικό σχέδιο - έπεσε σε κώμα πρoτού ολοκληρωθεί. Αλλά η Cunningham πιστεύει ότι θα της άρεσε: «Είναι σημαντικό που είχα αυτήν τη συνάντηση με την Gertie, που μπορέσαμε να το κουβεντιάσουμε λίγο περισσότερο και που φτιάξαμε κάτι που εκείνη δεν φανταζόταν ότι ήταν δυνατό. Το σάβανο ήταν πολύ ξεχωριστό».

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.

Περισσότερα από το VICE

«Σεβάσου τη Ζωή» - Το Βίντεο που Αξίζει να Δεις Σήμερα

Η Ελένη Δολοφονήθηκε Επειδή Είπε «Όχι»

Η Περίεργη Ιστορία της πιο Γνωστής Περίπτωσης Απαγωγής Ανθρώπου Από Εξωγήινους στην Ελλάδα