Κάπως Έτσι Είναι Όταν Υποφέρεις από Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας

Το άρθρο αρχικά δημοσιεύτηκε στο VICE Australia, στις 12 Οκτωβρίου 2016.

Στην Αυστραλία, η εβδομάδα που διανύουμε είναι αφιερωμένη στην ψυχική υγεία. Για κάθε πολιτεία αυτή η ειδική εβδομάδα αρχίζει και τελειώνει σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, αλλά τη Δευτέρα έγιναν πολλά πράγματα παράλληλα. Έτσι, θέλω να εξηγήσω γιατί αυτή η εβδομάδα οφείλει να δίνει την αίσθηση ότι είναι μια σημαντική παρότρυνση για επαγρύπνηση και να σας πω πώς είναι να ζεις με μια κοινή και ελάχιστα κατανοητή ψυχική ασθένεια: την οριακή (ή μεταιχμιακή) διαταραχή προσωπικότητας ή ΜΔΠ.

Περίπου 1-2 % των Αυστραλών υποφέρουν από ΜΔΠ. Οι γυναίκες έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να πάσχουν από τη νόσο συγκριτικά με τους άνδρες. Συχνά συνδέεται με (ή διαγιγνώσκεται λάθος ως) άλλες ψυχικές ασθένειες, που σημαίνει ότι μπορεί να χαθεί μέσα σε άλλες ευρύτερες συζητήσεις. Μπορεί να καμουφλαριστεί ως κατάθλιψη, άγχος και διπολική διαταραχή. Μπορεί να είναι γενετική ή μπορεί να καταλήξει σε τραύμα. Μπορεί επίσης να είναι και τα δύο ή τίποτα από αυτά.

Είναι δύσκολο να δώσεις έναν απλό ιατρικό ορισμό για τη ΜΔΠ, αλλά έχω ακούσει να τη συνοψίζουν ως «χρόνιο παραλογισμό». Σκεφτείτε σοβαρές αλλαγές διάθεσης, παρορμητικότητα, αστάθεια και πάρα πολλή εκρηκτική οργή.

Η ΜΔΠ είναι σαν να αιωρείσαι πάνω από ένα πάρτι, πάνω από τις κουβεντούλες και τα γέλια, κοιτάζοντας κάτω τους χαμογελαστούς ανθρώπους που καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλον, και να σκέφτεσαι: γιατί όχι εγώ; Σε οδηγεί σε αυξημένη αμφιβολία για σένα και μίσος. Σε κάνει να νιώθεις σαν ένας μπλεγμένος κομψός τύπος που αέναα σαβουριάζεται άκομψα από τα σκαλιά. Ξέρεις ότι κάτι μέσα σου είναι μπλεγμένο και ακόμα κι αν σου έχουν πει ακριβώς τι είναι, απομένεις να αναρωτιέσαι γιατί.

Υπάρχει πάντα αυτή η ασφυκτική αίσθηση απομόνωσης. Λέω «αίσθηση» διότι μπορεί να περιβάλλομαι από τους πιο υποστηρικτικούς φίλους και ακόμα να πιστεύω ότι είναι εκεί έξω για να μου δημιουργήσουν προβλήματα ή να με κοροϊδέψουν πίσω από την πλάτη μου. Η τραγωδία της ΜΔΠ είναι πως χαρακτηρίζεται από τόσο εγωκεντρισμό που με αλλάζει ως άτομο. Γίνομαι τοξικά ναρκισσιστής – μισώ τον εαυτό μου σε τέτοιο βαθμό που με παράλογο τρόπο προβάλλω τις συναισθηματικές ανασφάλειές μου σε εκείνους που βρίσκονται γύρω μου.

Είναι σχεδόν αυτονόητο να πω ότι είναι δύσκολο να κρατήσει κανείς σχέσεις. Ο συνδυασμός τού να μη νιώθεις απολύτως τίποτα ενώ φοβάσαι τα πάντα δεν είναι και τόσο διασκεδαστικός. Η ΜΔΠ με κάνει να ξεσπάω και μου επιτρέπει να ξεστομίζω τα πιο σκληρά πράγματα. Πιστέψτε με, υπάρχει μόνο περιορισμένος αριθμός φορών που τα αγαπημένα σου πρόσωπα θα συγχωρήσουν την έλλειψη ελέγχου.

Ο κόσμος συχνά συζητά για τη ΜΔΠ περιγράφοντας ένα «κενό». Για μένα είναι περισσότερο μια ταλάντωση μεταξύ του απίστευτα κενού και του απίστευτα γεμάτου. Συνέχεια βλέπω την πισίνα του γείτονά μου τον χειμώνα˙ απλώς ένα άδειο μπολ με σκονισμένα μπλε πλακάκια. Φαντάσου να στέκεσαι στη μέση της όταν ξαφνικά αρχίζει να γεμίζει. Πνίγεσαι στη στιγμή. Ο κόσμος περιγράφει τη ΜΔΠ σαν ένα γύρισμα. Ένας μεγάλος διακόπτης που κλείνει σε μια αόρατη στιγμή.

Νομίζω ότι είναι αυτή η ακανόνιστη ταλάντωση που κάνει τη ΜΔΠ τόσο δύσκολο γίνει κατανοητή – ειδικά από εκείνους που είναι κοντά μου. Διότι, επιφανειακά φαίνεται ότι είμαι ένας δύστροπος μαλάκας. Όπως κάθε ψυχική νόσος, είναι καλύτερα να αντιμετωπίζεται με υπομονή και συμπάθεια. Δυστυχώς, όπως η κατάθλιψη ή η υπομανία, ρίχνει το βάρος σε ανθρώπους που δεν είναι απαραιτήτως σε θέση να βοηθήσουν ή να καταλάβουν, ανεξάρτητα από το πόσο πολύ ενδιαφέρονται για σένα. Σε μια σχέση, η ΜΔΠ μπορεί να κάνει και τους δύο συντρόφους να νιώθουν απομονωμένοι.

Φέρνει στην επιφάνεια την κακή μου πλευρά. Πάντα είχα ένα διαβολικό τρόπο να χειρίζομαι τις λέξεις, ιδιαίτερα τις μοχθηρές. Η ΜΔΠ είναι σαν την όραση του Εξολοθρευτή που αναδεικνύει τις χαραμάδες στην πανοπλία των άλλων. Σε αντίθεση με τη μανία μου, που τείνει να με κάνει χαρισματικό και εύγλωττο, μια «μεταστροφή» ή «στιγμή» της ΜΔΠ με κάνει πικρόχολο και αγενή.

Θυμάμαι μια φορά σε ένα δείπνο να κραδαίνω το μαχαίρι του βουτύρου στη μαμά του φίλου μου και στις φίλες της, όλες από τη μεταπολεμική γενιά, επειδή έκαναν παράπονα για την κυβέρνηση Gillard. Τις κατηγόρησα ότι «γάμησαν στεγνά τη γενιά μου». Με κοιτούσαν σοκαρισμένες με ανοιχτό το στόμα, οπότε πρόσθεσα ότι θα έπρεπε να πάνε «να σνιφάρουν αμίαντο από κάνα μπουρί». Δεν είναι κάτι που πετάει ένας λογικός άνθρωπος στις 6.00 το απόγευμα, σε βραδινό με ενήλικες που μόλις έχει γνωρίσει.

Φυσικά, το ξέσπασμα δεν μου έδωσε καμία αίσθηση ανακούφισης. Μετατράπηκε σε έναν εσωτερικό μονόλογο προσωπικής αλληλοκατηγορίας και μίσους για τον εαυτό μου. Κάθε απόφαση τιμωρείται αναδρομικά.

Είναι μια ασθένεια οφθαλμαπάτη. Νιώθεις σαν κάποιος χωρίς δακτυλικά αποτυπώματα. Δεν έχεις ταυτότητα. Μετακινείσαι συνεχώς μεταξύ πραγμάτων, ανθρώπων και παθών. Παρατηρητές μπορεί να ξεγελαστούν και να σε δουν σαν τολμηρό άτομο που δεν φοβάται να αλλάζει. Στην πραγματικότητα, είσαι κάποιος που δεν έχει αίσθηση του εαυτού του. Μερικές φορές νιώθω σαν φίδι που αλλάζει δέρμα επ' άπειρον.

Η ΜΔΠ δεν είναι κάτι το οποίο συζητιέται, αλλά πρέπει. Η αυτοκτονία είναι επιδημία στην Αυστραλία και η ΜΔΠ βοηθάει στο να πάνε οι άνθρωποι προς τα κει. Το στίγμα γύρω από τη ΜΔΠ είναι καταστροφικό. Ο κόσμος που κατηγορεί τους πάσχοντες ότι το χρησιμοποιούν σαν δεκανίκι ή δικαιολογία για αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά, το μόνο που κάνει είναι να μας σπρώχνει βαθύτερα στον λάκκο της απομόνωσης που χειροτερεύει τα συμπτώματα και τον πόνο. Η συζήτηση μπορεί να διώξει πολύ από τον πόνο και όσο διανύουμε την Εβδομάδα Ψυχικής Υγείας καλύτερα να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία για να τη φέρουμε στο φως του ήλιου και να τη διαλύσουμε με μια μπουνιά.

Ευτυχώς, η ΜΔΠ είναι ιάσιμη με συνεπή θεραπεία, αυτογνωσία και υποστήριξη. Δεν είναι σύντροφος για μια ζωή όπως η κατάθλιψη ή το άγχος. Το φάντασμα σίγουρα μπορεί να αποκαλυφθεί. Αλλά, όπως σε όλες οι ψυχικές ασθένειες, για να γίνει αυτό απαιτεί λίγη αγάπη από φίλους, αγνώστους και τον εαυτό σου.

Και αυτό που είναι χάλια στη ΜΔΠ είναι πως κάνει δύσκολο το να βρεις την αγάπη.

Περισσότερα από το VICE

Δείτε την Ιταλική Αστυνομία να Συλλαμβάνει Έναν Μαφιόζο Φυγά στο Μυστικό του Καταφύγιο

Μπήκαμε στο Εργοστάσιο «Φάντασμα» στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης

Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε ένα Άτομο με Σιλικόνη στο Στήθος