Τι Σημαίνει η Δολοφονία Γρηγορόπουλου για Πέντε Παιδιά της Gen Z

Έχουν περάσει 13 χρόνια από εκείνο το Σάββατο που το σκοτάδι σκέπασε την Αθήνα. Ήταν 6 Δεκεμβρίου 2008. Το ρολόι έδειχνε 21.00. Και τότε, ένας κρότος σκόρπισε τον θάνατο. Στη συμβολή των οδών Μεσολογγίου και Τζαβέλλα στα Εξάρχεια, ακούγονταν κραυγές. Ο κόσμος γινόταν ολοένα και πιο πυκνός. Σε εκείνο το σημείο, ο 15χρονος Αλέξης Γρηγορόπουλος έπεσε νεκρός από τη σφαίρα του ειδικού φρουρού Επαμεινώνδα Κορκονέα, που τον χτύπησε στην καρδιά. Τον μετέφεραν στον Ευαγγελισμό, όμως ήταν ήδη αργά. Δεν είχε σφυγμό. Τότε ξεκίνησαν όλα.

Μαθητές, φοιτητές, εκπαιδευτικοί, ηλικιωμένοι, αναρχικοί, αριστεροί, ανένταχτοι, ξεχύθηκαν σαν ποτάμι σε όλη τη χώρα. Αυτό το σώμα ανθρώπων, τόσο πολυσύνθετο και πολυσυλλεκτικό, έγινε ένα, ενώθηκε στους δρόμους για να φωνάξει για τον Αλέξη, για την καταπίεση, για τη νέα αυτή γενιά που δολοφονείται καθημερινά. Η εξέγερση του Δεκέμβρη καίει σαν φωτιά, δεν ξεφτίζει, ούτε θα ξεχαστεί. Από το 2008 μέχρι σήμερα, κάθε Δεκέμβρης φέρνει στον νου τις στιγμές εκείνες. Και κάθε 6η του μήνα, πηγαίνουμε στην οδό Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, εκεί που δεσπόζει η φωτογραφία του και αφήνουμε ένα κόκκινο λουλούδι. Από τότε μέχρι σήμερα, 13 χρόνια μετά, «αυτές οι μέρες είναι του Αλέξη».

Μιλήσαμε με παιδιά που ανήκουν στην Gen Z. Μία γενιά η οποία μπορεί να μην έζησε εκείνες τις ημέρες, αλλά θεωρεί πως οι ερωτήσεις που έθεσε ο Δεκέμβρης είναι πιο επίκαιρες από ποτέ. Ο Δεκέμβρης είναι ένα σημείο συνάντησης των αγώνων του χθες με τους αγώνες του σήμερα.

Φοιτήτρια Νομικής Αθηνών

Τη στιγμή που μου ζητήθηκε να γράψω ποια είναι η σημασία αλλά και ο συμβολισμός της επετείου δολοφονίας του Γρηγορόπουλου, ανέτρεξα στη στιγμή που το έμαθα. Αν και ήμουν μόνο πέντε ετών τότε και δεν αντιλαμβανόμουν πολλά πράγματα, δεν θα ξεχάσω ποτέ τον φόβο που αισθάνθηκα στο άκουσμα της λέξης «δολοφονία παιδιού», ενός 15χρονου. Επίσης δεν θα ξεχάσω ποτέ την ανασφάλεια που αισθανόμουν εκείνες τις μέρες, τις «μέρες του Αλέξη», τις μέρες που καθημερινά έβλεπα στην οθόνη της τηλεόρασης του σαλονιού μου την Αθήνα να φλέγεται. Πολλοί λένε ότι τα παιδιά έχουν τις καλύτερες διαισθήσεις και πλέον συμφωνώ απόλυτα.

Τις μέρες του Δεκέμβρη του 2008, οι σημερινοί 18άρηδες βλέπαμε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, φοβόμασταν για το κατά πόσο αυτή η οργή που βλέπαμε θα μπορούσε να επηρεάσει τις δικές μας ζωές και κυρίως διαισθανόμασταν ότι κάτι άλλαζε, όπως απεδείχθη μετά με την οικονομική κρίση που ακολούθησε. Περνώντας τα χρόνια και αρχίζοντας να καταλαβαίνω περισσότερα, πάντα μου έμενε ένα αναπάντητο «γιατί;». Γιατί έπρεπε να συμβεί το τραγικό αυτό συμβάν; Ειδικότερα στην καλοκαιρινή μου προετοιμασία για τις πανελλαδικές, το 2020, αναγκάστηκα να βγαίνω περισσότερο στην περιοχή των Εξαρχείων καθώς το φροντιστήριό μου βρισκόταν πολύ κοντά. Έτσι βρέθηκα στο σημείο που δολοφονήθηκε ο Γρηγορόπουλος. Όταν το συνειδητοποίησα, τρελάθηκα ακόμη περισσότερο διότι σκεφτόμουν πόσο εύκολα θα μπορούσα να βρίσκομαι εγώ στη θέση του άτυχου παιδιού. Θα μπορούσε να μου έχει συμβεί σε κάποια έξοδό μου μετά τα μαθήματά μου, καθώς η συγκεκριμένη περιοχή είναι γεμάτη από άτομα ηλικίας σαν του 15χρονου Αλέξη.

Αναζητώντας περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες για τη μοιραία νύχτα της 6ης Δεκέμβρη, σταδιακά με τα χρόνια, πάντα με έπιανε μια αυθόρμητη συγκίνηση, ανακαλώντας τα ανάμεικτα συναισθήματα που μου έχουν αποτυπωθεί από εκείνες τις μέρες. Μόνο ρίγος αισθάνομαι σκεπτόμενη την αδικία που όπλισε το χέρι του δολοφόνου του Γρηγορόπουλου και που στέρησε τη ζωή ενός παιδιού. Ωστόσο, νιώθω θυμό για το γεγονός ότι ποτέ δεν δόθηκε ουσιαστική απάντηση στο γιατί έπρεπε να συμβεί αυτό. Χρέος μου θεωρώ ότι είναι να κρατώ τη μνήμη του Αλέξη ζωντανή και προστατεύοντάς την από την αμαύρωσή της, που κάθε χρόνο επιδιώκουν παρακρατικά στοιχεία, αλλοιώνοντας τον συμβολισμό της ημέρας. Για εμένα, ο Αλέξης πάντα θα είναι ο συμμαθητής/συνάδελφος/φίλος που ο Κορκονέας δεν επέτρεψε σε εμένα αλλά και στην ίδια την κοινωνία να γνωρίσουμε. Υπόσχεση στον εαυτό μου είναι να παλέψω απέναντι στην αστυνομική και κρατική αυθαιρεσία, αλλά και να αγωνιστώ για να μην υπάρξει ποτέ ξανά άλλο αναπάντητο «γιατί», σαν αυτό του 15χρονου Αλέξη.

Φοιτητής τμήματος Νηπιαγωγών Φλώρινας

Η 6η Δεκεμβρίου για έναν άνθρωπο που σέβεται, τιμά και αγωνίζεται για τις ατομικές του ελευθερίες, σημαίνει πολλά. Θεωρώ πως είμαι τέτοιου είδους άτομο, οπότε η 6η Δεκέμβρη για μένα σημαίνει πολλά. Μπορεί να μην έζησα το γεγονός της δολοφονίας του Αλέξη, καθώς ήμουν τότε στην τρυφερή ηλικία των πέντε ετών, αλλά στο πέρασμα των χρόνων και σε συνδυασμό με τις πορείες που γίνονται κάθε χρόνο, έχω μπει στη διαδικασία να αναζητήσω πληροφορίες για το συμβάν αυτό. Έχω καταλήξει ότι πρόκειται για μια δολοφονία εν ψυχρώ. Δεν γίνεται, προφανώς, τα «μαγικά» όπλα των αστυνομικών να σημαδεύουν στον αέρα και να πετυχαίνουν στο ψαχνό. Η δολοφονία λοιπόν, κατ' εμέ, δηλώνει τη δίχως όρια χρήση της έννομης βίας η οποία μπορεί να φτάσει και στην ψυχρή δολοφονία ενός 15χρονου παιδιού. Με λυπεί απίστευτα ότι ορισμένοι συνομήλικοί μου -και όχι μόνο- θεωρούν αυτό το συμβάν ως ένα τυχαίο γεγονός που προκλήθηκε από έναν «ανεγκέφαλο» αστυνομικό. Δεν είναι έτσι. Το κράτος, μαζί με τα εντεταλμένα όργανά του, προσπαθεί να φιμώσει τη νέα γενιά κάθε εποχής. Προσπαθεί να φιμώσει τις ιδέες, τα όνειρα, τις ανησυχίες, τις αντιδράσεις. Δεν θα τους αφήσουμε όμως, εμείς, οι νέοι. Οι προοδευτικοί που ονειρευόμαστε ένα πολύχρωμο και όχι μονόχρωμο μέλλον. Γιατί, η δολοφονία ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τους νέους της εποχής, οι οποίοι στη συνέχεια αντέδρασαν δυναμικά ενάντια σε ένα μέλλον που τους ήταν αβέβαιο και άγνωστο.

Φοιτήτρια Νομικής Αθηνών

Δεκατρία χρόνια πριν, η Αθήνα δονούνταν από το σύνθημα «Στις τράπεζες λεφτά, στη νεολαία σφαίρες». Η δολοφονία του 15χρονου Αλέξη από αστυνομικό, πυροδότησε το 2008 την εξέγερση μιας ολόκληρης γενιάς. Μιας γενιάς που είχε χάσει το δικαίωμα να ονειρεύεται, που ζούσε μέσα στην επισφάλεια και βίωνε τα προμηνύματα της οικονομικής κρίσης, που ξέσπασε αμέσως μετά στην Ελλάδα. Βίωνε την αστυνομική καταστολή, την περικοπή των εργασιακών δικαιωμάτων, την εντατικοποίηση και την υποβάθμιση των σπουδών, την έλλειψη προοπτικής μετά το πτυχίο. Για όλα αυτά κραύγασε ο Δεκέμβρης. Μαθητές και μαθήτριες, φοιτητές και φοιτήτριες από τις καταλήψεις και τις πορείες φώναξαν «φτάνει πια» στην τότε κυβέρνηση, αλλά και σε ολόκληρο το πολιτικό κατεστημένο, που έχει στο στόχαστρο τη νεολαία.

Σήμερα, οι ερωτήσεις που έθεσε ο Δεκέμβρης είναι πιο επίκαιρες από ποτέ. Είμαστε αντιμέτωποι με μια κυβέρνηση που έχει θέσει στο στόχαστρο τη νέα γενιά, ρίχνοντάς της όλες τις ευθύνες που η ίδια δεν θέλει να αναλάβει. Με μια κυβέρνηση που έχει ως κεντρική πολιτική το δόγμα νόμος και τάξη, καθώς βιώνουμε μια ακραία αστυνομική καταστολή κάθε κοινωνικής κινητικότητας, από τον αποκλεισμό των φοιτητών και των φοιτητριών στο προαύλιο της ΑΣΟΕΕ από άνδρες των ΜΑΤ, μέχρι την ακραία καταστολή μεγάλων κινητοποιήσεων, όπως την ιστορική συγκέντρωση στο Εφετείο και από την απαγόρευση των διαδηλώσεων με νόμο του κράτους μέχρι την επικείμενη είσοδο της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας στις σχολές μας. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η λύση σε όλα είναι η αστυνομία, παρότι πριν λίγες μέρες, για άλλη μια φορά, γίναμε μάρτυρες μιας δολοφονίας από όπλο αστυνομικού, όταν η αστυνομία δολοφόνησε εν ψυχρώ τον 18χρονο Νίκο Σαμπάνη και πριν τρία χρόνια η αστυνομία σκότωσε στο ξύλο τον Ζακ Κωστόπουλο.

Στο σύνθημα «Στις τράπεζες λεφτά, στη νεολαία σφαίρες…», υπήρχε και μία δεύτερη στροφή του συνθήματος. «Ήρθε η ώρα για τις δικές μας μέρες». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήρθε η ώρα για τις μάχες της δικιάς μας γενιάς για να ανατραπεί αυτή η κατάσταση. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήρθε η στιγμή να ακουστούν οι δικές μας φωνές.

Φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης ΕΚΠΑ

Όταν μου ζητήθηκε να περιγράψω τι σημαίνει για εμένα η εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008, δεκάδες εικόνες άρχισαν να περνούν από το μυαλό μου. Εικόνες μνήμης, συζήτησης, αναζήτησης, ακόμα και αντιπαράθεσης για το συμβάν που πυροδότησε τη μεγάλη κοινωνική έκρηξη αλλά και για τον χαρακτήρα της ίδιας της έκρηξης. Ο ισχυρισμός ότι τα Δεκεμβριανά του 2008 είναι μια υπόθεση καθαρά της επομονομαζόμενης χαμένης γενιάς, είναι σχεδόν παράδοξος. Οι δυναμικότατες μαθητικές κινητοποιήσεις και οι καταλήψεις και η μεγάλη δημοσιογραφική κάλυψη των γεγονότων των ημερών εκείνων -εδώ γίνεται λόγος και για τη δημοσιογραφία που άσκησε πόλεμο στην εξέγερση, διαστρεβλώνοντάς την και παρουσιάζοντάς τη ως περιθωριακή- δεν επιτρέπουν στα νέα παιδιά να στέκονται αδιάφορα απέναντι σε αυτή την τομή στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Η δολοφονία του 15χρονου Αλέξανδρου, ήρθε να επιστήσει την προσοχή της κοινωνίας στους αγώνες ενάντια στον κρατικό αυταρχισμό και την καταστολή. Παράλληλα έδωσε, μαζί με το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, την ολοένα και αυξανόμενη ανεργία, την επισφάλεια και τη γενικότερη κρίση εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα, το τελειωτικό χτύπημα στον τοίχο πίσω απ' τον οποίο κρυβόταν η σκοτεινή πλευρά της «χρυσής εποχής», μιας εποχής που δεν έμαθε στους πολιτικούς εκφραστές της να σέβονται την ανθρώπινη ζωή. Δεκατρία χρόνια μετά, ίσως δικαιώνονται όσοι είχαν προφτάσει να χαρακτηρίσουν τα ιστορικά συμβάντα ως εικόνες από το προσεχές μέλλον, καθώς όλα τα στίγματα που πυροδότησαν την εν λόγω έκρηξη παραμένουν ανεξίτηλα. Οι κατασταλτικοί μηχανισμοί δρουν ανεξέλεγκτα, οι νέες γενιές εργαζομένων πορεύονται χωρίς να γνωρίζουν κάτι άλλο πέρα από την επισφάλεια, η εξουσία γίνεται πιο κυνική και αδίστακτη στην άσκηση πολιτικής. Αυτό το στοιχείο, λοιπόν, είναι κομβικό για να κατανοήσουμε την επικαιρότητα της εξεγέρσης του Δεκέμβρη και τη σύνδεση της σημερινής νεολαίας με αυτή και να μιλήσουμε για το σημείο συνάντησης των αγώνων του χθες με τους αγώνες του σήμερα.

Φοιτητής Δημόσιας Διοίκησης Παντείου

Τα όνειρα της νέας γενιάς είναι αλεξίσφαιρα. Φέτος συμπληρώνονται 13 χρόνια από τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Ήταν 6 Δεκέμβρη όταν ο αστυνομικός Επαμεινώνδας Κορκονέας αποφάσισε να πυροβολήσει και να δολοφονήσει στα Εξάρχεια τον νεαρό Αλέξη. Δεκατρία χρόνια μετά, τίποτα δεν μπορεί να ξεχαστεί. Η κρατική δολοφονία του Αλέξη αποτέλεσε την σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής μιας ολόκληρης γενιάς. Χιλιάδες νέοι/ες για πολλές εβδομάδες διαδήλωναν καθημερινά σε όλη τη χώρα για τη στυγερή δολοφονία. Γιατί στο πρόσωπο του Αλέξη έβλεπαν τα δικά τους πρόσωπα. Επειδή γνώριζαν πως θα μπορούσαν να είναι εκείνοι στη θέση του. Οι μαθητές και οι φοιτητές βγήκαν στους δρόμους και φώναξαν ένα δυνατό «φτάνει πια».

Η οργή και η αγανάκτηση κάλυπτε τα πάντα. Οι μεν πάλευαν για ένα σχολείο που θα συγκρούεται με τη λογική του εξεταστικού κέντρου, που θα μορφώνει και δεν θα εξοντώνει. Οι δε αντιστάθηκαν σε ένα μέλλον που, όπως επιβεβαιώθηκε, φάνταζε δυσοίωνο. Η εξέγερση του 2008 αποτέλεσε μια από της κορυφαίες μάχες της νέας γενιάς στη σύγχρονη ιστορία και απόδειξη πως όταν το νεολαιίστικο κίνημα στηρίζεται στις δημοκρατικές δομές και διαδικασίες μπορεί να καταφέρει πολλά. Οι μάχες, άλλωστε, εκείνης της γενιάς είναι ο οδηγός για τους αγώνες του σήμερα. Απέναντι στην κυβέρνηση των δολοφόνων, που πριν λίγες εβδομάδες σκότωσε ξανά, αυτήν τη φορά ένα 18χρονο παιδί Ρομά, έχουμε χρέος να παλέψουμε για να μη γίνει συνήθεια η βαρβαρότητα. Η αστυνομοκρατία, η βία στον λαό και τη νεολαία, τα χημικά και το ξύλο, η πανεπιστημιακή αστυνομία, η κατάργηση των διαδηλώσεων, το ξύλο στη Νέα Σμύρνη, το ξύλο στην οικεία Ινδαρέ - είναι πολλά από τα παραδείγματα που δείχνουν πως χρειάζεται πολύ σκληρή μάχη για να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τη δυστοπία του αστυνομικού κράτους και να ανατρέψουμε αυτήν τη σάπια κατάσταση. Όμως, όπως έλεγε και ένα από τα συνθήματα εκείνης της περιόδου, «οι σφαίρες σας δεν ακουμπάνε τα όνειρά μας, γιατί αυτά είναι αλεξίσφαιρα».

Η Ήβη Αποφάσισε να Γίνει Σεξεργάτρια για να Είναι Αφεντικό του Εαυτού της

Τι Παρίσια, τι Πατήσια: Η Παράνοια της Αναζήτησης Σπιτιού στην Αθήνα

Ellinofono Rave: Η Λίστα του Spotify με Rave Anthems Από Βανδή και Ρουβά Μέχρι Πάμελα

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.