Εκατομμύρια Άνθρωποι Έχουν Ψωρίαση και η Πανδημία την Επιδείνωσε

«Στο πρώτο lockdown πρόσεξα κάτι κακάδια στο δέρμα μου, στο κεφάλι», λέει ο 30χρονος Mattia. «Νόμιζα ότι είχα κάποια μυκητίαση, αλλά αργότερα ο δερματολόγος μού είπε ότι ήταν ψωρίαση».

Η ψωρίαση είναι ένα χρόνιο αυτοάνοσο που προκαλεί φλεγμονή του δέρματος. Δημιουργεί κόκκινα κομματάκια που ξεφλουδίζουν στο δέρμα του κεφαλιού, στους αγκώνες, στα γόνατα, στα χέρια, στα νύχια, ακόμη και στον ποπό σου.  Στην ουσία το ανοσοποιητικό σου δουλεύει φουλ, παρόλο που το σώμα σου δεν δέχεται επίθεση και παράγει περισσότερα δερματικά κύτταρα απ’ όσα χρειάζονται. Έτσι το δέρμα σου είναι πιο πυκνό και προκαλεί δερματικές βλάβες. 

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, περίπου 100  εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο ζουν με ψωρίαση. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η πανδημία έχει κάνει τα πράγματα χειρότερα για τους ασθενείς, καθώς η πάθηση σχετίζεται με στρες, άγχος, κατάθλιψη και άλλα ψυχικά ζητήματα. Μια μελέτη του 2020 που βασίστηκε σε μια online έρευνα δείχνει ότι  43,7% των συμμετεχόντων είδαν τα συμπτώματά τους να επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ο Dr Michele Cardone, δερματολόγος στο Santagostino Medical Centre στο Μιλάνο, απέδωσε την αύξηση περιπτώσεων στη μικρότερη έκθεση στον ήλιο, το αυξημένο στρες, το άγχος και την κατάθλιψη. «Το δέρμα είναι όργανο. Είναι σαν μια προέκταση του εγκεφάλου μας», λέει. Άλλες παθήσεις του δέρματος που εμφάνισαν πολλοί κατά τη διάρκεια της πανδημίας είναι δερματίτιδα από τα αντισηπτικά και ακμή από τη μάσκα.

Όπως πολλές άλλες χρόνιες ασθένειες, η ψωρίαση είναι πολυπαραγοντική, που σημαίνει ότι επηρεάζει κι άλλα μέρη του σώματος. Περίπου σε ένα 30% των περιπτώσεων, σχετίζεται με αρθρίτιδα και μπορεί να προκαλέσει επώδυνο πρήξιμο και άκαμπτες αρθρώσεις. Επίσης μπορεί να συνδέεται με διαβήτη και υπερλπιδαιμία (υψηλά ποσοστά λίπους στο αίμα).

Οι αιτίες αυτής της δερματικής πάθησης δεν είναι σαφείς – είναι ένας συνδυασμός γενετικής και περιβαλλοντικών, αλλά και ψυχολογικών παραγόντων. Εκτός από το στρες, το αλκοόλ, οι τοπικοί τραυματισμοί, τα εγκαύματα ή οι αλλεργικές αντιδράσεις σε φάρμακα που χρησιμοποιούνται για θεραπεία μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε εξάρσεις.

Ο 31χρονος Giovanni ζει με την ψωρίαση από την εφηβεία του. Λέει ότι τα πρώτα συμπτώματα εμφανίστηκαν μετά από μια περίοδο μεγάλου στρες. «Ήμουν  15 και δυσκολευόμουν να έχω επαφή με τον κόσμο. Κάποια στιγμή άρχισαν να βλέπω σημάδια στα χέρια και σύντομα εμφανίστηκαν βαθιές γραμμές στα νύχια μου». Από τότε, εξαπλώθηκε γρήγορα και σε άλλα σημεία του σώματος και έγινε λιγότερο ή περισσότερο βαριά ανάλογα τη φάση.

Η 31χρονη Diana αντιμετωπίζει ψωρίαση τα τελευταία έξι χρόνια. «Στην αρχή νόμιζα ότι ήμουν αλλεργική στα συνθετικά υφάσματα. Είχα έντονη φαγούρα πίσω από τα γόνατα, που απλωνόταν και στα δύο πόδια», λέει. Δοκίμασε να αλλάξει τελείως τα ρούχα της και να φοράει μόνο φυσικά υφάσματα. Τα καινούργια της ρούχα την έκαναν να ιδρώνει λιγότερο και βελτίωσαν το δέρμα της, αλλά όχι πολύ. Τελικά πήγε σε έναν δερματολόγο που της έκανε την επίσημη διάγνωση.

Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για την ψωρίαση, η αντιμετώπιση μπορεί να κάνει τα συμπτώματα πιο διαχειρίσιμα. Σε πιο ήπιες περιπτώσεις, οι γιατροί συστήνουν αλοιφές και κρέμες για τοπική χρήση. Αν τα συμπτώματα είναι πιο έντονα ο γιατρός μπορεί να καταφύγει σε σύγχρονα βιολογικά φάρμακα που ρυθμίζουν τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού και μειώνουν και τη φλεγμονή στον οργανισμό και στο δέρμα, όπως εξηγεί ο Berardesca.

Οι χρόνιες νόσοι μπορεί να κοστίζουν ακριβά, τουλάχιστον σε χώρες όπως η Ιταλία, όπου μόνο οι πολύ βαριές περιπτώσεις ψωρίασης καλύπτονται από την ασφάλεια. Η αγορά κατάλληλων προϊόντων για ευαίσθητο δέρμα είναι επίσης κάτι αναγκαίο αλλά κοστίζει. «Πρέπει να αγοράζεις τα πάντα από το φαρμακείο και να ξοδέψεις τετραπλάσια χρήματα για κρέμες και απορρυπαντικά», λέει η Diana.

Δυστυχώς, εφόσον η πάθηση επιδεινώνεται αν είσαι σε δύσκολη ψυχολογική κατάσταση, γίνεται φαύλος κύκλος. Αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως μια αυστηρή δίαιτα, η διακοπή του καπνίσματος και του ποτού είναι σημαντικό κομμάτι της θεραπείας για κάποιους ασθενείς με ψωρίαση.

«Ο δερματολόγος με συμβούλεψες να αποφεύγω διεγερτικά όπως ο καφές, το τσάι, το κακάο, τα πικάντικα φαγητά, τα γαλακτοκομικά, το αλκοόλ και το κάπνισμα», λέει ο Mattia. Αλλά δεν είναι τόσο εύκολο. Ο Mattia δυσκολεύεται να κόψει το κάπνισμα και το ποτό γιατί είναι freelancer και έχει πολλή πίεση με τις προθεσμίες. «Αν ήθελα να λύσω πραγματικά το πρόβλημα, θα έπρεπε να αλλάξω όλη μου τη ζωή», λέει ο Mattia.

Γι’ αυτό ειδικοί όπως ο Cardone πιστεύουν ότι η αντιμετώπιση των ζητημάτων ψυχικής υγείας είναι εξίσου σημαντι΄κη με την αντιμετώπιση των ορατών προβλημάτων στο δέρμα. «Πάντα συστήνω συμβουλευτική με ψυχολόγο και τη δημιουργία μιας καλής σχέσης με τον γιατρό», λέει. Φυσικά το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν όλοι τα χρήματα για ψυχοθεραπεία, ούτε μπορούν να αντιμετωπίσουν με άλλους τρόπους τους στρεσογόνους παράγοντες.

Αλλά για όσους μπορούν, η αποζημίωση μπορεί να είναι πολύ μεγάλη. Για παράδειγμα, ο Giovanni μετά από χρόνια εξάρσεων και θεραπείες με κορτιζονούχες κρέμες, κατάφερε να θέσει τα συμπτώματά του υπό έλεγχο. «Το μυστικό είναι ότι αντιμετώπισα τις καταστάσεις που μου προκαλούσαν άγχος. Η ψωρίαση ήταν σαν καμπανάκι, ένα σημάδι ότι κάτι δεν πήγαινε καλά στη ζωή μου».

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο VICE Italy.

Περισσότερα από το VICE

«Κανείς Δεν Γλιτώνει» - Γιατί η Λευκορωσία Ρίσκαρε τα Πάντα για να Συλλάβει τον 26χρονο Βlogger

Θεοκλής Ζαούτης: Ο «Αμερικανός» της Επιτροπής Λοιμωξιολόγων Μιλάει (Ικαριώτικα) για Όλα

Στρέιτ Άνδρες: Ακολουθήστε τις Συμβουλές Μόδας που Δίνουν οι Λεσβίες

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.