«Έγκλημα» στις Ελληνικές Θάλασσες

Ο τρίτος κύκλος της σειράς ντοκιμαντέρ VICE Specials προβάλλεται κάθε Τρίτη βράδυ στις 00:15 (η ημέρα και η ώρα προβολής ενδέχεται να αλλάξουν τον Νοέμβριο) στην τηλεόραση του ANT1. Η εκπομπή VICE Specials παρουσιάζει ιστορίες και δημοσιογραφικές έρευνες μηνών των συνεργατών του ελληνικού γραφείου του VICE, για την οικονομία, την πολιτική, το περιβάλλον, τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και τον πολιτισμό ή τη μουσική.

Στο τρίτο επεισόδιο του τρίτου κύκλου της σειράς VICE Specials, με τίτλο «Ψάχνοντας τα Ψάρια», το VICE διερευνά ένα αόρατο έγκλημα που συμβαίνει στις θάλασσες.

Tο 90% του πληθυσμού των ψαριών παγκοσμίως υπεραλιεύεται. Eνώ, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, η μάχη κατά της υπεραλίευσης μοιάζει να χάνεται. Συγκεκριμένα το 31,4% των ψαριών υπεραλιεύεται, ενώ το 58,1% βρίσκεται σε καμπανάκι κινδύνου.

Το 62% των ιχθυαποθεμάτων στον Ατλαντικό και, αντίστοιχα, το 82% στη Μεσόγειο υπεραλιεύεται, ενώ σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας το 2009, η υπεραλίευση κοστίζει παγκοσμίως περισσότερα από 32 δισ. ευρώ σε χαμένα έσοδα και κέρδη κάθε χρόνο. Το συνολικό κόστος υπολογίζεται περίπου σε 1,5 τρισ. ευρώ τα προηγούμενα 30 χρόνια.

Στην Ελλάδα, μια χώρα που περιβάλλεται από θάλασσα και έχει μάλιστα τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς συμβαίνει, καθώς δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία. Η κατάσταση πάντως φαίνεται ανησυχητική. Οι περίπου 24.000 επαγγελματίες ψαράδες αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης. Έτσι, χρησιμοποιούν πολλές φορές παράνομες πρακτικές ψαρέματος χωρίς να συνειδητοποιούν ότι με αυτό τον τρόπο δεν βάζουν σε κίνδυνο μόνο το θαλάσσιο περιβάλλον, αλλά και την ίδια τους τη ζωή.

Φαίνεται λοιπόν ότι όλοι ζούμε σε μια ψευδαίσθηση, ότι η θάλασσα είναι μια ανεξάντλητη πηγή αποθεμάτων. Έτσι, περισσότεροι αλιευτικοί στόλοι από όσους η θάλασσα μπορεί να αντέξει, ψαρεύουν χρησιμοποιώντας πολλές φορές παράνομες πρακτικές ή αλιεύοντας μικρά ψάρια που δεν έχουν προλάβει να αναπαραχθούν ούτε μία φορά.

Παρά τα μέτρα προστασίας, τους προληπτικούς ελέγχους και τα υψηλά πρόστιμα στους παραβάτες, η εικόνα στις ελληνικές θάλασσες εξακολουθεί να είναι αποθαρρυντική. Η αλιευτική θνησιμότητα αυξάνεται συνεχώς την τελευταία δεκαετία, ενώ τα μικρά ψάρια αλιεύονται με ολοένα και μεγαλύτερους ρυθμούς σε ολοένα και μικρότερο μέγεθος. Αυτό σημαίνει ότι δεν προλαβαίνουν να αναπαραχθούν ώστε να διατηρήσουν το μέγεθος του αλιευόμενου αποθέματος.

Για δυο μήνες καταγράψαμε την κατάσταση στις ελληνικές θάλασσες συνειδητοποιώντας ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο η άγνοια των ψαράδων, οι παράνομες πρακτικές και η απροθυμία του κράτους να εφαρμόσει τα απαραίτητα μέτρα, αλλά και κάποια συμφέροντα που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα. Και αυτό είναι κάτι που θα έπρεπε να μας προβληματίσει.

Σύμφωνα με την WWF, μετά τον ερυθρό τόνο, το επόμενο είδος που κινδυνεύει άμεσα είναι ο ξιφίας. Η Ελλάδα, η Ιταλία, το Μαρόκο και η Ισπανία είναι οι κύριοι παραγωγοί ξιφία στη Μεσόγειο. Η Αλεξία Τσαγκάρη ταξίδεψε στην Κυλλήνη και πέρασε τρεις ημέρες σε ένα καΐκι ψάχνοντας για ξιφία στο Ιόνιο.

Παραγωγή/Έρευνα: Αλεξία Τσαγκάρη
Παραγωγή: Κατερίνα Κοντίνη
Κάμερα: Αλεξία Τσαγκάρη
Μοντάζ: Διονύσης Τσιρώνης
Μιξάζ: Βαγγέλης Κατσινάς
Σήμα Αρχής: Βασίλης Αντωνιάδης

Περισσότερα από το VICE Τι Γνώμη Έχουμε για την Ελληνική Αστυνομία;

Ένας Διοργανωτής Πολυτελών Οργίων Μιλάει για τα Βίτσια των πιο Πλούσιων Ανθρώπων του Κόσμου Μιλήσαμε με τον Άνθρωπο που Πέθανε στις 19 Αυγούστου 2011