Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε Έναν Αντιφασίστα

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια επικίνδυνη άνοδος του φασισμού, του ναζισμού και της ακροδεξιάς. Η Ευρώπη γέμισε την τελευταία δεκαετία με μορφώματα που εξαπολύουν ρητορική μίσους συνεχώς, στην Αμερική εκλέχθηκε πρόσφατα πρόεδρος ο Ντόναλντ Τραμπ και στην Ελλάδα, οι ναζί της Χρυσής Αυγής, πέρα από το εδώλιο των κατηγορουμένων, κάθονται σε βουλευτικά έδρανα έχοντας κερδίσει σχεδόν διψήφιο ποσοστό στις εκλογές. Παράλληλα, ακροδεξιές και φασιστικές οργανώσεις ξεπηδούν συνεχώς με έναν απογοητευτικά ανεξέλεγκτο ρυθμό.

Την ίδια στιγμή, η Ευρώπη και η Ελλάδα γίνονται τόπος υποδοχής ανθρώπων που ξεριζώνονται από τα σπίτια τους λόγω συρράξεων και πολέμων, με αποτέλεσμα να ζούμε μια από τις μεγαλύτερες μεταναστευτικές κρίσεις του αιώνα. Οι άνθρωποι αυτοί, δέχονται ολοένα και περισσότερες ρατσιστικές και δολοφονικές επιθέσεις από ακροδεξιές και ναζιστικές ομάδες. Τι σημαίνει, όμως, αντιφασίστας; Θα χτυπούσε ποτέ έναν ναζί χωρίς να τον προκαλέσει; Ειναι υπέρ της βίας; Μια αντιφασίστρια, η Βίκυ*, μας εξηγεί τι ακριβώς σημαίνει να αγωνίζεσαι προς αυτή την κατεύθυνση λέγοντας «Όχι σε κάθε φασισμό», απαντώντας σε δέκα ερωτήσεις.

VICE: Τι σημαίνει αντιφασίστας, σήμερα; Tι ακριβώς μάχεσαι;
Βίκυ: Ο αντιφασισμός είναι η μάχη ενάντια σε κάθε είδους καταπίεση που επιβάλλεται από έναν άνθρωπο σε έναν άλλο άνθρωπο. Είτε αυτό αφορά τη φυλετική κυριαρχία που υποτίθεται πως θέλουν να επιβάλλουν οι δηλωμένοι νεοναζί, είτε πρόκειται για τον σεξισμό και την πατριαρχία που φασιστικά κατηγοριοποιεί τις γυναίκες σαν κατώτερες, ή τη μάχη ενάντια στην ομοφοβία. Αν όμως το καλοσκεφτείς, ακόμη και ο καπιταλισμός καταλήγει να είναι ένα είδος φασισμού. Είναι η υπεροχή των πλουσίων ενάντια στους φτωχούς. Είναι ένα είδος φασισμού το να απολαμβάνει μια συγκεκριμένη μερίδα του κόσμου περισσότερα προνόμια. Οπότε είναι μια μάχη ενάντια στο παγκοσμιοποιημένο καπιταλιστικό σύστημα. Μάχεσαι για την ισότητα όλων. Ανεξάρτητα από το ποιος είσαι, από το πού έρχεσαι, θα έπρεπε να έχεις τα ίδια δικαιώματα με όλους τους άλλους.

Αν δεν ζεις σε ένα φασιστικό καθεστώς, όπως ήταν για παράδειγμα η Ιταλία του Μουσολίνι ή ένα ναζιστικό καθεστώς, όπως αυτό του Χίτλερ γιατί να δηλώνεις αντιφασίστας;
Δεν χρειάζεται να ζεις σε ένα μη εκλεγμένο καθεστώς που έχει επιβάλλει φασιστική κυριαρχία με τη βία ή να ζεις σε ένα καθεστώς που φτιάχνει καινούρια Άουσβιτς. Οι καταυλισμοί των προσφύγων είναι σύγχρονα «εκδημοκρατισμένα» Άουσβιτς έτσι κι αλλιώς, αν και δεν είναι μόνο αυτό το θέμα. Στην Ευρώπη υπάρχει άνοδος του φασισμού και της ακροδεξιάς σε όλες τις χώρες. Στην Ελλάδα, η Χρυσή Αυγή, ένα καθαρά ναζιστικό κόμμα, μέλη του οποίου δολοφονούν κόσμο και κάνουν και άλλου είδους εγκλήματα, βρίσκεται στη Βουλή και μάλιστα μετά από μια –υποτίθεται- δημοκρατική διαδικασία εκλογών. Υπάρχουν δηλαδή 500.000 άνθρωποι ανάμεσα μας που αποφάσισαν να τους οπλίσουν το χέρι. Στην Αυστρία υπάρχει το Αυστριακό Κόμμα της Ελευθερίας (Austrian Freedom Party - Freiheitliche Partei Österreichs, FPÖ), ένα ακροδεξιό ρατσιστικό λαϊκίστικό κόμμα που αυξάνει την εκλογική του επιτυχία. Στο Βέλγιο, υπάρχει το Vlaams Belang, ένα φασιστικό κόμμα με υποστηρικτές που προσκυνούσαν τον Χίτλερ. Στη Βουλγαρία υπάρχει το Ataka και το Πατριωτικό Μέτωπο που επίσης έχουν έδρες στη Βουλή - βλέπουμε μέχρι και πογκρόμ κατά των Ρομά της χώρας. Στη Γαλλία υπάρχει το Εθνικό Μέτωπο. Στη Γερμανία υπάρχει το NPD, του οποίου ο αρχηγός ποζάρει μπροστά σε εικόνες του Ρούντολφ Ες, και το AfD. Δεν είναι λοιπόν το ότι ο φασισμός τελείωσε με την Ιταλία του Μουσολίνι ή ότι ο Ναζισμός πέθανε μετά τη δίκη της Νυρεμβέργης και το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Βλέπουμε πως η Ευρώπη δεν μαθαίνει από τα λάθη της. Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να αναβιώσουν αυτά τα καθεστώτα, υπάρχουν άνθρωποι που καθημερινά ζουν και αναπνέουν για να εξαπλώσουν τη ρητορική του μίσους. Δεν έχει σταματήσει το φαινόμενο του ναζισμού και του φασισμού, άρα δεν σταματάει και ο πόλεμος εναντίον τους.

Έχεις μπλέξει ποτέ σε κάποιο μπάχαλο με φασίστες;
Φυσικά. Μου έχει τύχει να μπλεχτώ σε απλό τσακωμό με βρισιές και σε πιο hardcore τσακωμό με μπουνιές και κλωτσιές. Στην Ελλάδα οι φασίστες βγαίνουν και κάνουν πογκρόμ στους δρόμους, δεν είναι δύσκολο να τους πετύχεις.

Είσαι υπέρ της βίας;
Εξαρτάται. Δεν είμαι υπέρ της βίας γενικότερα. Δεν έχω χτυπήσει ποτέ μου άνθρωπο επειδή διαφώνησα μαζί του σε έναν ουδέτερο καβγά και γενικώς επιλέγω να μην τσακώνομαι. Συζητάω. Όταν όμως μιλάμε για ξύλο σε φασίστες είναι αυτοάμυνα. Στην Ελλάδα υπάρχει το σύνθημα «Μορφώστε τους Ναζί», όμως όσοι το φωνάζουν ξεχνούν πως η μόρφωση δεν έχει να κάνει με το πόσα πανεπιστήμια έχει τελειώσει ο άλλος. Και ο Μέγκελε ήταν γιατρός στο Άουσβιτς. Αυτό δεν τον έκανε λιγότερο επικίνδυνο ή καλό άνθρωπο. Επίσης μην ξεχνάμε πως αυτοί οι άνθρωποι είναι η βία προσωποποιημένη. Την εκπροσωπούν, την επικροτούν και ζουν μέσα από αυτή. Είναι οι άνθρωποι που στρέφονται κατά των ελευθεριών και των δικαιωμάτων της πλειονότητας των ανθρώπων.

Θα χτυπούσες ένα ναζί χωρίς να σε προκαλέσει;
Έχω κάνει την ίδια ερώτηση στον εαυτό μου στο παρελθόν. Ναι, θα τον χτυπούσα και μάλιστα με ευχαρίστηση. Δεν θα χτυπούσα έναν ψηφοφόρο της Χρυσής Αυγής, αλλά θα χτυπούσα ένα μέλος της οργάνωσης άνετα. Πάντα όμως ισότιμα. Δεν είμαι υπέρ των οργανωμένων επιθέσεων πολλών ατόμων σε ένα άτομο. Είναι ύπουλο και άτιμο. Αυτό είναι δική τους πρακτική. Σίγουρα δεν θα τον σκότωνα, δεν θα μπορούσα να ζήσω με τη σκέψη πως έχω αφαιρέσει μια ζωή, ακόμη κι αν ήταν η ζωή ενός φασίστα. Ωστόσο δεν είναι η βία το παράδειγμα που θέλεις να δώσεις στον κόσμο ώστε να ασχοληθεί με τον αντιφασισμό. Είναι η μη βία. Όταν δηλαδή έχεις την επιλογή ή το έδαφος να το κάνεις, τον εκθέτεις ή προσπαθείς να τον αλλάξεις και μελλοντικά να αποτινάξει την ναζιστική ιδεολογία.

Πιστεύεις ότι θα πρέπει να ανήκεις σε ένα συγκεκριμένο πολιτικό χώρο για να είσαι αντιφασίστας;
Όχι. Παραδοσιακά, ίσως, οι μεγαλύτεροι αντιφασιστικοί αγώνες έχουν δοθεί από αναρχικούς και κομμουνιστές. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτές οι δυο θεωρίες είναι βασισμένες στην ισότητα και την αλληλεγγύη. Αυτό που θα έπρεπε να γίνει όμως είναι να λύσουμε κάποια ζητήματα όπως η ισότητα, ο σεξισμός, η ομοφοβία και ο ρατσισμός, ανεξάρτητα από την οικονομική πολιτική που θέλει να ασκήσει κάθε πολιτικός χώρος, αριστερός, δεξιός, αναρχικός ή κεντρώος. Συνήθως τα δεξιά ή φιλελεύθερα κόμματα παίρνουν σπανιότερα αποφάσεις που οδηγούν στην ισότητα. Αυτό δεν σημαίνει πως ένας δεξιός δεν μπορεί να μάχεται τον φασισμό, σε καμιά περίπτωση.

Η Αστυνομία καλώς υπάρχει ή θα έπρεπε να καταργηθεί;
Στην Ελλάδα, πριν από λίγο καιρό, στη Σχολή Δόκιμων Αξιωματικών δήλωναν περήφανα πως είναι φασίστες. Αυτό, βέβαια, δεν χρειάζεται καν να το δηλώσουν επειδή είναι φανερό από τη συμπεριφορά τους και από την κακομεταχείριση που υφίστανται ευπαθείς ομάδες όταν βρεθούν σε αστυνομικά τμήματα. Δεν είναι λίγες οι φορές που η Αστυνομία έχει κατηγορηθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πάντα, βέβαια, υπάρχουν εξαιρέσεις και ενδεχομένως να πετύχεις ανθρώπους στα σώματα ασφαλείας που διατηρούν το παιδικό όνειρο «Να γίνω αστυνομικός και να μάχομαι υπέρ του αδύναμου», όμως στην πλειονότητά τους οι αστυνομικοί σε όλο τον κόσμο κάνουν κατάχρηση εξουσίας. Είναι ο πυρήνας του συγκεκριμένου επαγγέλματος φασιστικός. Το είδαμε και την Αμερική με τους πυροβολισμούς εναντίον μαύρων πολιτών και όχι μόνο.

Μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα, οι ναζί υπερψηφίστηκαν και από την Ελληνική Αστυνομία. Περίπου το 40-50% των αστυνομικών στις τελευταίες εκλογές τούς ψήφισε γνωρίζοντας τη δράση τους και αυτό μόνο ασφαλές δεν είναι για μια κοινωνία. Τους ψήφισαν ενώ γνώριζαν και αυτό προκαλεί μια βεβαιότητα για τη συγκάλυψη της δράσης τους από ένα μέρος της αστυνομίας, των ανθρώπων που πληρώνουμε για να εφαρμόζουν «το γράμμα το νόμου». Επίσης προκύπτει ακόμη ένα ζήτημα που έχει να κάνει με τη βία και τη νομιμότητά της, σε προκαθορισμένους νόμους από ένα συγκεκριμένο σύστημα. Υποτίθεται πως η Αστυνομία είναι εκεί για να προασπίζεται τη νομιμότητα ενός δημοκρατικού καθεστώτος. Είμαστε σίγουροι ότι στην Ελλάδα υπάρχει αυτή η δημοκρατία, όταν σχεδόν το 50% των ανθρώπων αποφάσισαν να μην ψηφίσουν στις τελευταίες εκλογές; Πόσο ηθικό είναι το να κυβερνούν όλη την κοινωνία όταν τους ψήφισε μόνο η μισή και πόσο λογικό είναι να αποφασίζουν ποιος είναι παράνομος και ποιος όχι;

Τι μπορείς να κάνεις για να μεταδώσεις τον αντιφασισμό σήμερα;
Πρώτον, θα πρέπει να επισημαίνουμε τον φασισμό του σήμερα. Είναι λάθος πιστεύω να υποδεικνύουμε πρώτα τον φασισμό του παρελθόντος, διότι οι άνθρωποι έχουν στο μυαλό τους ότι φασισμός και ναζισμός είναι μονάχα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όχι. Αυτό είναι το τελευταίο στάδιο. Πρέπει να συγκρουστείς και να μάθεις να ξεχωρίζεις αυτά τα φαινόμενα στο σήμερα και κατ' επέκταση στο χθες. Βρισκόμαστε σε μια κομβική στιγμή, στην οποία υπάρχει πολιτική αστάθεια, αναταραχή, οικονομική κρίση και μετανάστευση. Όλα αυτά τα φαινόμενα με εξαίρεση τη μετανάστευση, υπήρχαν και στο Βερολίνο του 1930 και βοήθησαν θα λέγαμε την άρρωστη ιδέα του Χίτλερ να δημιουργήσει τη Ναζιστική Γερμανία. Τότε δεν υπήρχαν μετανάστες, αλλά υπήρχαν οι Εβραίοι που προπαγανδίστηκαν από τους ναζί σαν τον αποδιοπομπαίο τράγο, σαν την πηγή του κακού.

Θα πρέπει να μάθουμε να τα αναγνωρίζουμε αυτά και να βάλουμε ίσως ένα ειδικό μάθημα στα σχολεία που να τα διδάσκει και να δρομολογεί τις συνειδήσεις προς μια αντίθεση κατεύθυνση. Το σχολείο είναι σημαντικό επειδή μαθαίνουμε από μικροί να συνυπάρχουμε με άλλους ανθρώπους. Κοινωνικοποιούμαστε. Είναι εκεί που θα μάθουμε πως το φυσιολογικό είναι να καθίσουμε στο ίδιο θρανίο με τον μετανάστη, τον πρόσφυγα, τον ομοφυλόφιλο και το τρανς άτομο. Στα θρανία θα έπρεπε να διδάσκεται η ισότητα και η αποδοχή ώστε μεγαλώνοντας να έχουμε λιγότερα τραυματισμένα άτομα και μια κοινωνία πιο ανοιχτή, πιο δημοκρατική, χωρίς αποκλεισμούς και περιθωριοποίηση στη διαφορετικότητα.

Τι σημαίνει η καταδίκη της Χρυσής Αυγής για εσένα;
Είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει καταδίκη, έστω και τώρα. Και λέω έστω, επειδή άργησε τρομακτικά πολύ να φτάσει στο δικαστήριο με την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης. Η οργάνωση αυτή έχει παρακρατική δράση ετών χωρίς ποτέ να έχει τιμωρηθεί. Έπρεπε να φτάσουμε στο σημείο να έχουμε νεκρούς όπως τον Σαχζάτ Λουκμάν και τον Παύλο Φύσσα, δεκάδες τραυματίες συνδικαλιστές και Αιγύπτιους μετανάστες που δέχτηκαν δολοφονικές επιθέσεις. Μέχρι όμως να μπουν αυτά τα γεγονότα σε μια δικογραφία, είχαμε εκατοντάδες επιθέσεις χωρίς καμιά δίωξη. Αυτό που αποκαλούμε «βαθύ κράτος», έδινε στον Μιχαλολιάκο και τους υπόλοιπους Χρυσαυγίτες την αίσθηση της ελευθερίας και της ασυλίας. Θα πρέπει να αναγνωριστούν θεσμικά σαν μια εγκληματική ναζιστική οργάνωση δολοφόνων και να υπάρξει δεδικασμένο. Αυτό θα ανοίξει τον δρόμο για περισσότερες καταδίκες τέτοιων εγκλημάτων στο μέλλον και κυρίως θα δείξει πως δεν μένουν ατιμώρητοι. Κυρίως, θα είναι μια δικαίωση για τα θύματά της.

Θα ήθελες να ποινικοποιηθεί ο ναζισμός;
Όχι. Έναν ναζί, αν τον κλείσεις φυλακή υπάρχει το ενδεχόμενο να παραμείνει ναζί. Κάποια στιγμή θα βγει και πάλι ίσως να συνεχίσει να είναι ναζί. Υπάρχει επίσης η άποψη πως ορισμένοι άνθρωποι έλκονται από την παρανομία. Επιπλέον, χωρίς φυσικά να ταυτίζω φυσικά τις δυο ιδεολογίες, αυτό θα άνοιγε μελλοντικά τον δρόμο για πολιτικές διώξεις άλλων θεωριών όπως η αναρχία. Δεν θα ήταν σωστό να ποινικοποιήσεις τη σκέψη αλλά την πράξη. Η μόνη πραγματική επανάσταση σε κάθε τομέα έχει σαν αποτέλεσμα να αλλάξει ο άνθρωπος. Θα πρέπει οι άνθρωποι να μην θέλουν να είναι ναζί όχι από φόβο μην τους κλείσουν φυλακή. Αλλά επειδή θα γνωρίζουν πόσο άρρωστο είναι να μισείς έναν άλλον άνθρωπο και να θέλεις να τον εξοντώσεις επειδή έτυχε να είναι διαφορετικός από εσένα.

*Το όνομα έχει αλλάξει για προσωπικούς λόγους της αντιφασίστριας

Περισσότερα από το VICE 

Γιατί να μην Είναι 10.000 Ευρώ το Πρόστιμο για το Κόκκινο Φανάρι;

Γιατί να Αποκαλέσεις την Ουρανία Μιχαλολιάκου «Χοντρή»; Το ότι Είναι Ναζί δεν Αρκεί;

H Μέρα που οι Κραυγές Ενός Ζώου με Έκαναν Χορτοφάγο