«Δεν Είναι Τιμωρία η Ζωή, Είναι Χαρά» - Μιλήσαμε με τον Ιδεαλιστή Δήμαρχο Πάτρας που Νίκησε τη Χρυσή Αυγή

Κείμενο: Μαρία Λούκα

Ο Κώστας Πελετίδης δηλώνει «κομμουνιστής» σε μια εποχή που ευνοεί την πολτοποίηση των πολιτικών ιδεολογιών, τη σύγχυση ταυτοτήτων και την απαξίωση των μεγάλων ιδεών. Μπορείς να τον συμπαθήσεις ή να τον αντιπαθήσεις, μπορείς να βρεις σαγηνευτική ή ρετρό και αφελώς ρομαντική τη ρητορική του, μπορείς να ταυτιστείς μαζί του ή να διαφωνήσεις με σφοδρότητα. Δεν μπορείς όμως να μην αναγνωρίσεις ότι στη χώρα που η ασυνέπεια εξαγγελιών και πράξεων ανάχθηκε σε αυτονόητο παρότι κακόγουστο πολιτικό χόμπι, ο ίδιος επέλεξε χωρίς αυτάρεσκους βερμπαλισμούς να μετατρέψει το όραμα του σε εφαρμοσμένη πολιτική. Δεν μπορείς να μην το σκεφτείς, κάνοντας ζάπινγκ στην ΕΡΤ που επιμένει να μεταδίδει ομιλίες και εκδηλώσεις της Χρυσής Αυγής. Η δράση του το αποδεικνύει.

Ο Κώστας Πελετίδης, το 2015 αρνήθηκε με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να παραχωρήσει χώρο στη Χρυσή Αυγή. Γι' αυτήν του την πράξη οδηγήθηκε στα δικαστήρια ύστερα από μήνυση του τότε βουλευτή της Χρυσής Αυγής –και δικηγόρου του Γιάννη Καλαμπόκα στην υπόθεση της δολοφονίας του Νίκου Τεμπονέρα- Μιχάλη Αρβανίτη.

Με τον Δήμαρχο Πάτρας, μιλήσαμε την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου, λίγη ώρα αφότου το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πάτρας, κήρυξε την αθωότητά του. «Είστε ικανοποιημένος από την απόφαση;», τον ρώτησα. «Είμαι ικανοποιημένος. Αξίζει να παλεύεις για δίκαια πράγματα, για το καλό, για την ίδια τη ζωή ακόμα κι αν ο νόμος δεν είναι με το πλευρό σου. Και καταδικαστέα να ήταν η απόφαση, ήξερα ότι έπραξα το σωστό και θα δεχόμουν τις συνέπειες. Εμείς δεν πρόκειται να αλλάξουμε, θα συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο», απάντησε. Σ' αυτήν τη μάχη είχε στο πλευρό του τους κατοίκους της Πάτρας, συλλόγους και ομάδες από όλη την Ελλάδα, το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών, το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Ωστόσο, η κεντρική διοίκηση, υπήρξε ακατανόητα φειδωλή: «Πέρα από μια δήλωση συμπαράστασης του υπουργού Εσωτερικών, δεν υπήρξε κάποια άλλη κίνηση στήριξης από την κυβέρνηση» λέει.

Η νεοναζιστική οργάνωση τον κατηγόρησε επίσης ότι αρνήθηκε να τους δώσει στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των παιδιών μεταναστών που φιλοξενούνται στους παιδικούς σταθμούς του Δήμου. Σε φωτεινή αντιπαραβολή με τους δημάρχους που σιγοντάρουν ή ανέχονται τις ενορχηστρωμένες ξενοφοβικές αντιδράσεις για την ένταξη των προσφυγόπουλων στα σχολεία, ο Κώστας Πελετίδης προσεγγίζει το ζήτημα με βαθιά ευαισθησία: «Δεν υπάρχουν ξένα παιδιά. Όλα τα παιδιά είναι δικά μας. Είναι πανανθρώπινες αξίες αυτά τα πράγματα. Δεν μπορείς να ξεχωρίζεις τους ανθρώπους με βάση τη φυλή ή το έθνος», λέει.

Ο ίδιος έχει προσφυγικές – ποντιακές καταβολές, είναι πρόεδρος του Παμμικρασιατικού Συνδέσμου Πατρών και Περιχώρων και θεωρεί την ιστορία της πόλης συνυφασμένη με το προσφυγικό στοιχείο. Υπερασπίζεται την ιστορική μνήμη ως πολύτιμο φυλαχτό και οδηγό για το μέλλον: «Υπάρχει απώλεια ιστορικής μνήμης και απώλεια αξιών. Δεν μπορούμε να ξεχνάμε τη Μικρασιατική Καταστροφή και το ένα εκατομμύριο πρόσφυγες που έφτασαν τότε στην Ελλάδα, ούτε τα μεταναστευτικά ρεύματα των Ελλήνων στο εξωτερικό. Οι Έλληνες μετανάστες στο εξωτερικό παλεύουν για ίσα δικαιώματα. Φανταστείτε να μην τους επέτρεπαν να πάνε τα παιδιά τους στο σχολείο. Ο Δήμαρχος πρέπει να είναι υπόδειγμα κι όχι να στέκεται απέναντι στις ανάγκες μικρών παιδιών και των οικογενειών τους. Αυτό είναι πραγματικά μικρόψυχο. Η ανθρωπότητα κι εμείς εδώ, ζήσαμε το τέρας του ναζισμού. Δε θέλουμε να το ξαναζήσουμε».

Ο Κώστας Πελετίδης δεν αμφιταλαντεύεται για φύση της Χρυσής Αυγής και δεν πρόκειται να επισκεφτεί με τα στελέχη της όχι απλά το Καστελόριζο αλλά ούτε το περίπτερο της γειτονιάς του. «Η Χρυσή Αυγή είναι συστημικό κόμμα, ποτέ δε στάθηκε απέναντι στο κεφάλαιο, ποτέ δεν πήγε κόντρα στους εφοπλιστές. Χτυπά μόνο τα λαϊκά στρώματα, αυτούς που βρίσκονται σε ευάλωτη θέση, τους μετανάστες, τους ρομά, τους βιοπαλαιστές», υποστηρίζει.

Η αταλάντευτη αντιφασιστική και αντιρατσιστική του δράση είναι μια μόνο όψη της πολιτικής που ασκεί στον Δήμο. Υπάρχουν μια σειρά από πρωτοβουλίες που έχει πάρει και τον καθιστούν ένα ξεχωριστό υπόδειγμα δημάρχου που συσπειρώνει μια πόλη. Ο Πελετίδης δεν είναι χθεσινός στην Πάτρα και η εκλογή του δεν ήταν ένα πυροτέχνημα της στιγμής. Αγαπάει την πόλη του, κατά κάποιο τρόπο την επέλεξε, αφού γεννήθηκε στην Κοζάνη και σπούδασε στην Ιταλία αλλά πήγε να ζήσει στην Πάτρα. Εκεί εργάστηκε χρόνια ως καρδιολόγος, υπήρξε συνδικαλιστής στον υγειονομικό χώρο και από το 1999 είναι μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου. Κέρδισε την εμπιστοσύνη του κόσμου και τώρα φαίνεται να την ανταποδίδει. Στα χρόνια που είναι δήμαρχος και παρά το σφιχτό δημοσιονομικό κορσέ της κρίσης, εφήυρε τρόπους να ανακουφίσει τα πιο αδύναμα κομμάτια του τοπικού πληθυσμού.

Εξασφάλισε διατροφή για τους άπορους της πόλης και διανομή κατ' οίκον για όσους αδυνατούν να βγουν από το σπίτι λόγω αναπηρίας ή ηλικίας, απάλλαξε τις οικογένειες με εισόδημα έως 25.000 ευρώ τον χρόνο από την πληρωμή τροφείων στους παιδικούς σταθμούς. Εξασφάλισε πρωινό για 1.500 παιδιά φτωχών οικογενειών και καθιέρωσε κολατσιό για όλους τους μαθητές. Αύξησε τα δημοτικά τέλη για ιδιοκτήτες ακινήτων άνω των 750 τετραγωνικών μέτρων για να ελαφρύνει ή να διαγράψει τα τέλη απόρων, πολυτέκνων και ανθρώπων με αναπηρία. Εκχώρησε σε άπορους την εκμετάλλευση των ελαιόδεντρων του δήμου και χρειάστηκε να παρέμβει απέναντι σε αστυνομικούς και ιερείς που τους παρενοχλούσαν με το επιχείρημα ότι «αυτές τις ελιές τις μαζεύουμε εμείς για να βγάζουμε το λάδι για τα καντήλια της Εκκλησίας». Αποκατέστησε τη δημόσια πλαζ της πόλης παρακάμπτοντας γραφειοκρατικά εμπόδια, μελέτες επι μελετών και δυσθεώρητους προϋπολογισμούς με μόλις 1.000 ευρώ.

«Είναι πολύ μικρά τα περιθώρια που υπάρχουν για να ασκήσεις κοινωνική πολιτική, το οικονομικό πλαίσιο είναι πολύ αρνητικό. Στην πραγματικότητα έχεις δύο επιλογές: είτε θα κάτσεις να περιμένεις παρακολουθώντας τις εξελίξεις είτε θα βοηθήσεις, όσο μπορείς, αξιοποιώντας την παραμικρή χαραμάδα. Οι κοινωνικές δράσεις που κάνουμε έχουν κόστος. Επιλέξαμε, ωστόσο, να εξοικονομήσουμε λεφτά από κάποια κονδύλια που υπάρχουν για εκδηλώσεις και προβολή του δήμου και για λειτουργικά έξοδα του δημάρχου, όπως αυτοκίνητα. Αυτά τα σταματήσαμε. Σταματήσαμε και τις εργολαβίες. Αξιοποιήσαμε το δυναμικό και τα μέσα που υπήρχαν. Σίγουρα δεν μπορούμε να κάνουμε αυτά που ονειρευόμασταν αλλά δείχνουμε μια κατεύθυνση, τηρούμε μια συνέπεια. Έχουμε διαλέξει μετερίζι», αναφέρει χαρακτηριστικά. Γι' αυτά που δεν μπορεί να βρει λύσεις, επειδή δεν περνούν από το χέρι του, βρίσκει ιδέες για να στείλει ένα μήνυμα συμμετοχής και διεκδίκησης. Στις 3 Απριλίου 2016 ξεκίνησε από την Πάτρα η μεγάλη πορεία κατά της ανεργίας με προορισμό το Σύνταγμα. Ήταν επικεφαλής και περπάτησε ο ίδιος 220 χιλιόμετρα για να φθάσει στην Αθήνα.

Έχει όμως και μια γερά σμιλευμένη αντίληψη ελευθερίας. Δεν είναι τυχαίο ότι εκεί που οι άλλοι δήμαρχοι έπαιζαν καθυστερήσεις για να μη διαταράξουν τη σχέση τους με την Εκκλησία, ο Κώστας Πελετίδης ανακοίνωσε την απόφαση του δήμου για τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου απαντώντας με ευγένεια μεν αλλά και αποφασιστικότητα στις ενστάσεις που διατυπώθηκαν. «Είχαμε αντιδράσεις. Κάθε πράγμα που ακούγεται πρώτη φορά πυροδοτεί εντάσεις. Μέσα από τη συζήτηση νομίζω πως ο κόσμος κατανόησε ότι είναι δικαίωμα του καθενός να διαθέσει όπως επιθυμεί το σώμα του και πέρα από τις εκκλησιαστικές παραδόσεις. Εμείς προχωράμε το έργο, επειδή θα διαμορφώσει μια δυνατότητα, για όσους το επιθυμούν, να επιλέξουν πώς θα γίνει η κηδεία τους. Είναι ζήτημα σεβασμού της επιλογής αλλά και διευκόλυνσης των οικογενειών που υφίστανται την ταλαιπωρία και τη δαπάνη να πηγαίνουν στη Βουλγαρία για να εκπληρώσουν το αίτημα ενός αγαπημένου προσώπου»

Όση ώρα μιλούσαμε, δεν τοποθετήθηκε ούτε μια φορά σε πρώτο ενικό πρόσωπο. Επέμενε ευλαβικά σ' ένα «εμείς» που μπορεί να είναι ακόμα ακαθόριστο και ρευστό αλλά υπονοεί μιαν απροσχεδίαστη και γνήσια σεμνότητα και μια βαθιά εμπιστοσύνη στη συλλογική δουλειά. 40 χρόνια μέλος του ΚΚΕ χωρίς να το προτάσσει εμφατικά στη δημόσια συζήτηση για να διχάσει, χωρίς όμως και να το αποκρύπτει υποκριτικά, έχει δομήσει μια κοσμοκατασκευή που απορρίπτει την εξατομίκευση και τον κοινωνικό δαρβινισμό. «Όταν είσαι μόνος σου είσαι ένα εγώ, το εγώ του καθενός μας είναι πολύ λίγο, δε φτάνει. Χρειάζεται ένα εμείς. Η συμμετοχή σε μια συλλογικότητα, σ' ένα κόμμα όπως το ΚΚΕ, ανοίγει ορίζοντες, διαδίδει αξίες που σου γεμίζουν τη ζωή και σου δίνουν κουράγιο να συνεχίσεις» αναφέρει. Με την ίδια σεμνότητα μου απάντησε κι όταν τον ρώτησα αν θα μεταπηδήσει από το Δήμο στη Βουλή κάποια στιγμή: «Εμείς δεν έχουμε κάποια προσωπική φιλοδοξία, κάποια μεγάλη αξίωση για τη μούρη μας. Κάποιος μπορεί να είναι μπροστά και κάποιος πίσω. Σημασία έχει να πιστέψει ο κόσμος στα χέρια του και το μυαλό του».

Ναι, ο Κώστας Πελετίδης είναι κομμουνιστής, όσο παλιομοδίτικος, φορτισμένος ή νοσταλγικός ακούγεται αυτός ο όρος. Από αυτούς τους παλιούς που λένε τα μαρξιστικά βιβλία και απεικονίζονται στις ασπρόμαυρες γκραβούρες των εργατικών αγώνων, που όλοι είχαμε από έναν στο σόι μας ή στη γειτονιά μας, που ακόμα κι αν διαφωνούσαμε μαζί του τον θαυμάζαμε επειδή γέμιζε το περιβάλλον μας με τιμιότητα και λαϊκότητα. Από αυτούς που δεν αντιμετωπίζουν την Αριστερά ως ξαναμμένη νεανική αυταπάτη ή ανώδυνο και ανέξοδο ενήλικο προσδιορισμό αποσυνδεδεμένο από ιστορικά συμφραζόμενα και σύγχρονες πρακτικές, που δεν ενστερνίζονται το περιβόητο «τέλος της ιστορίας» και πιστεύουν ότι η ιστορία έχει πολλές στροφές ακόμα να κάνει κι ενδεχομένως σε κάποια από αυτές να φανεί το ξέφωτο.

«Ο καπιταλισμός είναι σε παρακμή σε όλα τα επίπεδα, οικονομικά, κοινωνικά και αξιακά. Έχουμε τη δυνατότητα να φτιάξουμε καλύτερη την κοινωνία μας. Είμαστε πιο ώριμοι και φωτισμένοι από παλιά. Είμαι αισιόδοξος και πρέπει να είμαι αισιόδοξος. Δεν γίνεται να βλέπεις το παιδί σου να μαραζώνει, να χρειάζεται ψυχοθεραπεία ή να φεύγει στο εξωτερικό, επειδή δε μπορεί να βρει το μέλλον του. Τα νέα παιδιά έχουν δύναμη και πρέπει να την αξιοποιήσουν για την αλλαγή» μου λέει. Από όλα όσα είπαμε με τον Δήμαρχο κρατάω για την αποφώνηση του, διαφορετική από τις αναπαραστάσεις μιζέριας που έχουν εύλογα ή παραμορφωτικά αποδοθεί στην αριστερά. Ένα απόσταγμα απλότητας: «Είμαστε προσωρινοί σ' αυτόν τον πλανήτη. Δεν έχουμε δύο ζωές για να χαραμίσουμε τη μία. Μια ζωή έχουμε και πρέπει να τη γευτούμε. Δεν είναι τιμωρία η ζωή, είναι χαρά».

Περισσότερα από το VICE

Η Ελλάδα Βρίσκεται Πλέον Κοντά στη Νομιμοποίηση της Φαρμακευτικής Κάνναβης

Η Ανατριχιαστική Ιστορία του Καθολικού Μοναχού που Συνελήφθη για Ασέλγεια σε Παιδιά Πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη

Όλα όσα Έμαθα για την Ελληνική Βιομηχανία του Γάμου Προσπαθώντας να Παντρευτώ