Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε Κάποιον που Ήταν σε Κώμα

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Φαντάσου μια μέρα, τελείως ξαφνικά, να ξεκινήσεις να μη νιώθεις καλά. Όχι τίποτα φοβερό στην αρχή, αλλά ικανό να σε κάνει να ανησυχήσεις. Ύστερα, τις επόμενες εβδομάδες, η αδιαθεσία δεν λέει να φύγει, αλλά εντείνεται χαρακτηριστικά, ώσπου τελικά βρίσκεσαι σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου και ένας γιατρός σού λέει ότι πρέπει να σε βάλει σε τεχνητό κώμα επ’ αόριστον, αν θες να έχεις ελπίδα να μείνεις ζωντανός.

Μοιάζει με εφιάλτη, αλλά αυτή ήταν η πραγματική εμπειρία της Lauren Banton Williams. Μια 28χρονη που περίπου τέτοια εποχή πέρσι παρουσίασε ξαφνικά μια καρδιακή πάθηση που λέγεται οξεία μυοκαρδίτιδα - στην ουσία μια φλεγμονή της καρδιάς που προκαλείται συχνά από ιογενείς λοιμώξεις και αυτοάνοσες διαταραχές. Η Lauren μπήκε σε τεχνητό κώμα για κάτι λιγότερο από τρεις βδομάδες, κατά τις οποίες έπαθε καρδιακή ανακοπή – η καρδιά της σταμάτησε να χτυπάει για 30 συνεχόμενα λεπτά. Κόντρα σε όλες τα προγνωστικά –οι πιθανότητες να επιβιώσει ήταν 0,1%– είναι ακόμη ζωντανή σήμερα.

Της μίλησα, για να μάθω πώς ήταν να είναι σε κώμα και να έχει βρεθεί τόσο κοντά στον θάνατο.

VICE: Θυμάσαι πώς ήταν να πέφτεις σε κώμα;
Lauren Banton Williams: Το τελευταίο που θυμάμαι είναι ότι μου είπαν ότι θα με βάλουν σε κώμα, αλλά δεν ήταν σίγουροι για πόσο. Υπολόγιζαν για περίπου δυο βδομάδες. Πραγματικά στεναχωρήθηκα, επειδή ήταν δυο μέρες πριν από τα γενέθλιά μου και είχα σχέδια. Όταν συνειδητοποίησα ότι θα χάσω τα γενέθλιά μου, ξεκίνησα να ανησυχώ αν θα ήμουν ξύπνια τα Χριστούγεννα. Οι γιατροί μού είπαν ότι δεν ήταν σίγουροι για τίποτα, αλλά ότι το κώμα ήταν η μόνη μου ελπίδα να επιβιώσω. Προσπάθησα να εξηγήσω με μεγάλη ένταση ότι θα ήθελα πολύ να μείνω ζωντανή. Προτού χάσω τις αισθήσεις μου, κοίταξα το στήθος μου και είπα, «Έλα καρδούλα, μπορείς». Ήξερα σε αυτήν τη φάση ότι μπορεί να μην ξυπνούσα ποτέ, αλλά έπρεπε να πιστέψω ότι υπήρχε ελπίδα να τα καταφέρω.

Είχες συναίσθηση με κάποιο τρόπο τον καιρό που ήσουν σε κώμα;
Ο καιρός που ήμουν σε κώμα ήταν σαν να κοιμόμουν για βδομάδες – δεν θυμάμαι να έχω συναίσθηση όσο δεν είχα τις αισθήσεις μου, να συνειδητοποιώ κάτι που έγινε ή μου είπαν. Όμως, λένε ότι σε κάποια φάση, όταν σήκωσα το χέρι μου να το βάλω στο στόμα μου όπου ήταν ο αναπνευστικός σωλήνας, ο ψυχοθεραπευτής μου με συμβούλεψε να κατεβάσω το χέρι και το έκανα, οπότε ίσως κάτι να περνούσε μέσα μου.

Βλέπεις ποτέ όνειρα ή έχεις υποσυνείδητες αναμνήσεις από τον καιρό που ήσουν σε κώμα;
Έχω αναμνήσεις, αλλά όταν λέω αναμνήσεις, δεν ξέρω αν ήταν όνειρα ή όχι. Το πιο αξιομνημόνευτο όνειρο που είχα, είναι ότι με είχαν συναρμολογήσει ξανά και διάφορα μέλη μου ήταν ξύλινα. Περίμενα σε κάποιου είδους μηχάνημα, μαζί με πολλά άλλα σώματα, τη σειρά μου για να φύγω και η έξοδος ήταν μέσα από μια μηχανική δαγκάνα που περιοδικά άνοιγε λιγάκι. Έσπρωχναν τα σώματα από το άνοιγμα και έπεφταν σε ένα λασπωμένο χωράφι. Ήταν παράξενο.

Συνειδητοποίησες ποτέ ότι ήσουν κοντά στον θάνατο;
Όταν έπαθα καρδιακή ανακοπή, είχε περάσει λιγότερο από μια ώρα από τότε που με είχαν βάλει σε κώμα. Η μαμά μου ήταν η πρώτη που πρόσεξε ότι είχα παγώσει, επειδή μου κρατούσε το χέρι. Ειδοποίησε τη νοσοκόμα δευτερόλεπτα προτού σβήσουν όλα τα μηχανήματα. Δεν είχα ιδέα τι συνέβαινε.

Πώς ένιωσες όταν ξύπνησες τελικά;
Η πρώτη μου ανάμνηση είναι από δυο μέρες αφότου με ξύπνησαν, όταν είδα τα αδέρφια μου και τους έπιασα τα χέρια, αλλά δεν μπορούσα να μιλήσω, επειδή ο αναπνευστικός σωλήνας είχε κάνει αρκετή ζημιά. Θυμάμαι να νιώθω να τραμπαλίζομαι, σαν να ήμουν στο κατάστρωμα ενός πλοίου. Δεν είχα ιδέα τι μου είχε συμβεί ή γιατί ήμουν στο νοσοκομείο, αλλά θυμάμαι να νιώθω ανακούφιση που είδα πρόσωπα ανθρώπων που αγαπούσα – και θυμάμαι ότι το θέαμα μού έφερε δάκρυα στα μάτια.

Πώς ήταν να προσπαθείς να καλύψεις όσα είχες χάσει;
Θυμάμαι ότι ένιωσα μεγάλη έκπληξη, όταν ρώτησα την ημερομηνία. Δεν επικοινώνησα με φίλους, ούτε ήθελα να δω το κινητό μου μια-δυο βδομάδες αφότου ξύπνησα. Συνειδητοποίησα ότι μπορούσα να ανταπεξέλθω καλύτερα στην κατάστασή μου, αν δεν την έβλεπα στο πλαίσιο της προηγούμενης ζωής μου. Το ότι ήξερα πως είχα ένα σωρό φίλους που ζούσαν τις ζωές τους κανονικά με έκανε να νιώθω ότι η κατάστασή μου ήταν ακόμη πιο φρικτή.

Ποια πιστεύεις ότι ήταν η μεγαλύτερη παρανόηση που είχες για το κώμα, που τώρα ξέρεις ότι δεν ισχύει ή ότι είναι τελείως διαφορετική στην πραγματικότητα;
Υποθέτω πως η πιο κοινή παρανόηση θα ήταν ότι κάποιος σε κώμα ακούει ή νιώθει τι συμβαίνει γύρω του. Νομίζω πως ίσως υποσυνείδητα μπορεί να νιώσει κάποια πράγματα, αλλά γενικά νομίζω ότι είναι τελείως αποκομμένος. Επίσης, νομίζω ότι κάτι σημαντικό που μπορεί να μην καταλαβαίνουν οι άνθρωποι είναι ότι είναι πολύ δύσκολο για τους γιατρούς να επαναφέρουν κάποιον από το κώμα, όταν νιώθουν ότι είναι η κατάλληλη στιγμή. Συχνά θέλει πολλές προσπάθειες, η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει πολύ και να είναι οδυνηρό για όσους εμπλέκονται σε αυτή.

Έπρεπε να αλλάξεις ριζικά τη συμπεριφορά σου μετά, επειδή ήσουν σε κώμα;
Περισσότερο επειδή κάτι πήγε τόσο πολύ στραβά με την καρδιά μου και όχι επειδή ήμουν σε κώμα – αλλά ναι, έχω αλλάξει ως προς κάποια πράγματα. Δεν μπορώ να πω με σιγουριά αν αναγκάστηκα ή αν αυτό συμβαίνει όταν αντιμετωπίζεις κατά πρόσωπο τη θνητότητά σου, αλλά έχω την επιθυμία να φροντίσω καλύτερα τον εαυτό μου – μια συνειδητοποίηση ότι η ζωή είναι πολύτιμη και ότι θέλω να γαντζωθώ πιο σφιχτά πάνω της. Βασικά, δεν παρτάρω τόσο πολύ όσο προηγουμένως. Μου αρέσει να κοιμάμαι νωρίς και να ξυπνάω το πρωί και η στάση «γάμησέ το» εξαφανίστηκε.

[VICE Video] Οι Βδέλλες που Θεραπεύουν

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Πώς το κώμα άλλαξε την άποψή σου για τη ζωή και τον θάνατο;
Σκέφτομαι τη ζωή και τον θάνατο πολύ περισσότερο από προηγουμένως. Ξέρω ότι ακούγεται ζοφερό, αλλά δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Ο θάνατος είναι κομμάτι της ζωής και το ότι έφτασα τόσο κοντά του με έκανε να το συνειδητοποιήσω. Αναγκάστηκα να παλέψω πολύ, για να κρατήσω τη δική μου και μεγάλο διάστημα πονούσα εξωφρενικά ή ένιωθα τις φρικτές συνέπειες του να παίρνω και να διακόπτω τόσο μεγάλες δόσεις ηρεμιστικών. Ήταν πολύ τρομακτική και μοναχική εμπειρία, που δεν θα ευχόμουν σε κανέναν.

Οι προτεραιότητές σου στη ζωή άλλαξαν, από τότε που ανάρρωσες πλήρως;
Μετά από αυτήν την εμπειρία, οι αξίες και οι προτεραιότητές μου έχουν γίνει πολύ πιο ξεκάθαρες. Είναι δύσκολο να το εξηγήσω, αλλά νιώθω ότι ξέρω περισσότερο από ποτέ τι έχει σημασία για μένα. Η οικογένειά μου ήταν πάντα σημαντική, αλλά τώρα με διαφορετικό τρόπο – τους βάζω πριν απ’ οτιδήποτε άλλο. Επίσης, νιώθω ότι εκείνοι περισσότερο από τον καθέναν ξέρουν πώς ήταν η εμπειρία αυτή για μένα. Ένιωσαν τις συνέπειες από πρώτο χέρι, έτσι κατά κάποιο τρόπο αισθάνομαι ότι είναι πιο εύκολο να νιώσω ότι έχω επαφή μαζί τους, παρά με οποιονδήποτε άλλον. Υποθέτω πως το μόνο που θέλω είναι να έχω γύρω μου ανθρώπους που τους νοιάζομαι και με νοιάζονται, να είμαι χαρούμενη και υγιής. Είναι αυτά που ήθελα πάντα, αλλά τώρα δεν χρειάζομαι όλα τα επιπλέον πράγματα.

Ακολουθήστε τον Tom Usher στο Twitter. Περισσότερα από το VICE

Κάπως Έτσι (Φρίκη) Είναι να Γυρίζεις στα 40 σου στο Πατρικό σου Πόσο Εύκολο Είναι να Καταδικαστείς στην Ελλάδα αν Βρεθεί το DNA σου σε Έναν Τόπο Εγκλήματος; Αμπελόκηποι Είναι η Λεωφόρος Αλεξάνδρας, ο ΠΑΟ, τα Προσφυγικά και η ΓΑΔΑ