Αναμνήσεις από τη New Rave Σκηνή, Δέκα Χρόνια Μετά

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Υπάρχουν μερικές ιστορίες που λέγονται ξανά και ξανά. Αν έχεις πάρει ανάσα φορώντας μάσκα αερίων των Altern8 στο Fantasia, αν έχεις φτύσει κάποιον στη συναυλία των Sex Pistols στο 100 Club, αν κάποτε είχες καταφέρει να περάσεις από τον Steve Strange στην πόρτα του Blitz Club ή αν θυμάσαι τους Sonic Youth στην πρώτη τους περιοδεία στην Αγγλία, τότε αυτές είναι ιστορίες και στιγμές για τις οποίες θα σου ζητηθεί να μιλήσεις πολλές φορές στη ζωή σου. Θα σου αγοράζουν ποτά, θα σε ρωτάνε πόσο ψηλός είναι ο Thurston Moore από κοντά, θα σε ρωτάνε τέλος πάντων για τα πάντα. Μπορεί να σου ζητήσουν να μιλήσεις και σε κάποιο ντοκιμαντέρ του BBC Four, να ανασύρεις από τη μνήμη σου εκείνες τις στιγμές και να πεις πόσο απίστευτες ήταν. Θα κοιτάξεις την κάμερα και θα πεις ότι με το που μπήκες στον χώρο ένιωσες ότι όλοι ήταν φίλοι σου και πως δεν είχες ξανανιώσει κάτι τέτοιο ποτέ.

Αλλά κανείς δεν θέλει να μάθει πώς ήταν η new rave. Κανείς δεν σε ρωτάει πώς ήταν όταν πήγαινες να αγοράσεις ένα κόκκινο τζιν στο γυναικείο τμήμα του H&M, γιατί κανένα άλλο κατάστημα δεν τα είχε. Κανείς δεν θέλει να μάθει γιατί διαλύθηκαν οι ADHDJs. Κανείς δεν θέλει να μάθει πώς ήταν να σε κλοτσάνε στη μάπα οι Dandi Wind στο 333.

Αυτό τον μήνα θα έπρεπε να γιορτάζουμε τα δέκα χρόνια από τη γέννηση της new rave. Όμως αυτό δεν θα γίνει, γιατί η new rave έχει εξοστρακιστεί από τη συλλογική πολιτισμική μας μνήμη. Είναι περίεργο να ξέρεις πως η μουσική σκηνή μέσα στην οποία πέρασες ένα μεγάλο μέρος των εφηβικών σου χρόνων έχει σχεδόν απαγορευθεί με την κατηγορία της «απόλυτα κακόγουστης».

Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι, ακόμα και τότε υπήρχε πολύς κόσμος που δεν την έπαιρνε στα σοβαρά. Ο John Harris της Guardian την αποκάλεσε «φτωχότατη νεανική τάση που σύντομα θα ξεχαστεί». Ακόμα και οι Klaxons, η μπάντα που ξεκίνησε την ιστορία, θα έλεγαν αργότερα πως ήταν απλώς «ένα ανέκδοτο που ξέφυγε». Ουσιαστικά, η new rave ήταν κάτι που έζησε για οκτώ μήνες του 2006. Ξεκίνησε στο New Cross, μετακόμισε στον κόσμο της μόδας και πέθανε όταν άρχισαν να αντιγράφουν κάποια στοιχεία της οι παρουσιαστές του Τ4.

Δεν έχω κάποια πικρία για τη φήμη που αποκόμισε η new rave, αλλά σίγουρα πιστεύω πως η επιρροή της έχει υποτιμηθεί. Θεωρώ πως έσβησε από μόνη της την τελευταία φλόγα του εκτρώματος της indie φάσης του Camden και άνοιξε τον δρόμο για τη σαφώς πιο πειραματική μουσική σκηνή που ζούμε σήμερα.

Για να καταλάβει κανείς πόσο σημαντική ήταν η new rave σκηνή πρέπει να κάνει ένα ταξίδι στον χρόνο στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 2000, μια εποχή που οι Libertines, οι Rakes και οι Others δεν ήταν απλώς δημοφιλείς, ήταν και σέξι. Φαντάζει δύσκολο να πιστέψει κανείς σήμερα ότι τότε μπορούσες να είσαι σε μπάντα με κιθάρα και να βγάζεις λεφτά, αλλά ναι, τότε αυτό γινόταν με σχετική ευκολία, μιας και το indie πουλούσε. Υπήρχαν εκατοντάδες μπάντες και hype-αρισμένα gigs κάθε βράδυ της εβδομάδας. Μπάντες όπως οι Hot Club de Paris και οι Good Books έκαναν κόσμο να σχηματίζει τεράστιες ουρές για να τους δει. Ήταν παντελώς παράλογο.

Το μόνο πρόβλημα με εκείνη την περίοδο ήταν πως η μουσική ήταν ολότελα και ξεδιάντροπα άθλια. Ήταν πολύ αρσενική, πολύ λευκή, πολύ απασχολημένη με το να φαίνεται έξυπνη και πολύ βαρετή.

Οι indie βραδιές εκείνης της εποχής το είχαν πιάσει αυτό. Στα μεγάλα indie «παλάτια» του βόρειου Λονδίνου και του West End, τα μεγάλα tracks της βραδιάς, αυτά που οδηγούσαν τον κόσμο σε ξέφρενους χορούς, δεν ήταν ποτέ κιθαριστικά. Ήταν σχήματα όπως οι Justice Vs Simian, κομμάτια όπως το Deceptacon των Le Tigre ή το Standing Ιn the Way of Control στην εκτέλεση των Soulwax. Βασικά έπαιζε πολύ Soulwax.

H συνειδητοποίηση πως τα κομμάτια με συνθεσάιζερ, μεγάλα beats και ρομποτικές φωνές ήταν απείρως καλύτερα από τις μπούρδες ας πούμε των Thee Unstrung, ήταν νομίζω αυτό που γέννησε τη new rave. Ήταν η αποδοχή της απλής αλήθειας: η ηλεκτρονική μουσική έχει πιο πολλή πλάκα.

Οι Klaxons, η μπάντα που κατέληξε να ηγείται της σκηνής, ήταν μια μπάντα που αντιπροσώπευε πλήρως αυτή την άβολη φάση του indie. Γνωρίστηκαν στο New Cross και ήθελαν να βάλουν κάτι άλλο στον ήχο τους, πέρα από τις ίδιες βαρετές κιθάρες. Άρχισαν λοιπόν να διαβάζουν φουτουριστική λογοτεχνία και να ακούν παλιούς rave δίσκους. Δεν είχαν ποτέ κάποιο σχέδιο να αλλάξουν την πορεία της μουσικής, ή να βάλουν ένα μεγάλο κομμάτι της rave κουλτούρας μέσα στη μουσική τους. Ήθελαν απλώς να φτιάξουν κάτι πιο λογοτεχνικό, κάτι πιο πολύχρωμο, πιο βρετανικό, έναν ήχο που δεν ήταν απλώς μια ξεπατικωτούρα των Ramones.

Τον όρο new rave τον σκέφτηκε ο ιδρυτής της Angular Records Joe Daniel, ενώ ήταν και το άτομο που έδωσε το πράσινο φως για την κυκλοφορία των πρώτων single των Klaxons. Ακόμα κι αυτός, όμως, θεωρεί ότι ήταν απλώς μια αναφορά στο τι γινόταν εκείνη την περίοδο στο Λονδίνο: «Ήταν βολικό που έμοιαζε σαν αντίδραση νομίζω, αν και εμείς απλώς προσπαθούσαμε να προσθέσουμε ιδέες σε μια σκηνή από την οποία έλειπε η δημιουργικότητα. Εκείνη την περίοδο, μεγάλο μέρος της σκηνής του New Cross γούσταρε μπάντες από την πρώιμη φάση της Rough Trade –indie pop και post-punk– ενώ οι Klaxons φάνταζαν σαν κάτι πολύ φρέσκο. Θέλαμε μια φάση του στιλ "ας γίνουμε χάλια και ας περάσουμε καλά" και όχι να τσακωνόμαστε για το ποιος φορούσε τα πιο στενά παντελόνια».

Ο Daryoush Haj-Nafaji, που πλέον είναι fashion editor στο Complex, ήταν στην καρδιά της σκηνής, ως clubbing ρεπόρτερ και συνεργάτης του Cassette Playa, του τότε χαρακτηριστικού σχεδιαστή ρούχων της σκηνής. Εκείνος αντιμετωπίζει τη σκηνή ως αυτό που βοήθησε στην αλλαγή πλεύσης από την Αμερική προς την Αγγλία. «Η πιο κουλ βραδιά της εποχής λεγόταν Back to New York. Η ιδέα που υπήρχε τότε ήταν πως για να είσαι κουλ έπρεπε να αναπαράγεις την ατμόσφαιρα της Νέας Υόρκης από τα τέλη της δεκαετίας του '70. Ήταν πολύ "λευκό" όλο αυτό, πολύ ροκ, πολύ ρετρό. Ο κόσμος διψούσε για κάτι πιο καλλιτεχνικό και πιο βρετανικό. Ήταν μια αντίδραση στο "indie indie", γιατί μόνος ένας ηλίθιος δεν μπορούσε να γουστάρει λίγο χιπ χοπ, λίγη grime, dance μουσική. Έγινε αδύνατο να σου αρέσει μόνο η indie».

Η πρώτη μου εμπειρία με τη συγκεκριμένη σκηνή ήρθε μέσω ενός MySpace bulletin που προωθούσε ένα rave σε μια αποθήκη που οργάνωναν οι Klaxons και πιθανώς και ο Matthew Stone, κάπου στο Shoreditch. Υπήρχαν φώτα, λέιζερ, καπνοί, μάτια γυρισμένα, κόσμος να λέει σε άλλο κόσμο ότι δεν θα έπρεπε να ανησυχεί για τις σχολικές του εξετάσεις γιατί ήταν όλοι πανέμορφοι. Οι DJs έπαιζαν παλιά hardcore κομμάτια με πιάνο και όλοι ήταν εκεί για να περάσουν καλά. Ήταν η βραδιά που κούμπωσα το πρώτο μου χάπι. Η αστυνομία μας έδιωξε μετά από περίπου δεκαπέντε λεπτά, αλλά ήταν φανταστικά. Όλοι ήταν ντυμένοι άψογα, κούμπωναν τα πάντα ως μια οντότητα, αλλά σε αντίθεση με άλλα νεανικά κινήματα, υπήρχε μια γενική κατανόηση ότι όλο αυτό ήταν και λίγο κουτό. Ξέραμε πως αυτά που κάναμε δεν θα γράφονταν και με χρυσά γράμματα στις βίβλους της βρετανικής μουσικής ιστορίας.

«Όλοι ήξεραν ότι η φάση είναι λίγο ανέκδοτο», λέει ο Haj-Najafi. «Υπήρχε μια σοβαρότητα σε όλο αυτό, στους Klaxons σίγουρα άρεσε το rave, αλλά η όλη ιστορία με τον όρο new rave ήταν λίγο σαν αστείο».

Άσχετα όμως με το πόσο χαζό ήταν όλο αυτό, οδήγησε στην ανάπτυξη μιας ευρύτερης σκηνής. Το ίντερνετ θυμάται ακόμα new rave μπάντες όπως οι Shitdisco και οι New Young Pony Club, οι οποίες υπέγραψαν συμβόλαια με μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες και έβγαλαν κανονικά άλμπουμ. Το NME οργάνωσε και μια rave tour που συμπεριέλαβε μπάντες όπως οι Klaxons, οι CSS και οι Sunshine Underground. Αυτή η μεριά της σκηνής ήταν ουσιαστικά indie μπάντες που είχαν κάποιον που έπαιζε synth και οπαδοί της φάσης που απλώς κουνούσαν μανιωδώς glowsticks.

Για μένα όμως δεν ήταν κάτι τόσο επιφανειακό. Ήταν μια γενική κίνηση προς την κατεύθυνση της χορευτικής μουσικής και του πολύχρωμου streetwear, μια κίνηση που πλέον δεν εκπροσωπείται και τόσο από κάτι ή κάποιον στο διαδίκτυο, ειδικά μετά το MySpace-ικό τσουνάμι του Justin Timberlake.

Όπως και οι New Romantics, ήταν μια σκηνή που στην πραγματικότητα δεν είχε δικό της ήχο, αλλά είχε ένα πολύ δικό της στιλ. Μάρκαρε την περιοχή της με την οπτική της ταυτότητα, καθώς τα παιδιά της φάσης προσπαθούσαν πάντα να ξεπεράσουν το ένα το άλλο, με το να ντύνονται όλο και περίεργα και καρτουνίστικα. Σε κάποια φάση, το λουκ μου είχε ως εξής: Air Force One σε μοβ και κίτρινο, γυναικεία τζιν σε κόκκινο χρώμα από το H&M, μια φανέλα, ένα καρό πουκάμισο και ένα στραβοχυμένο κούρεμα. Ήταν ο τέλειος εφηβικός πειραματισμός, ένας τρόπος να αποσαφηνίσει κανείς την ταυτότητά του μέσω του ενδυματολογικού ανταγωνισμού.

Όπως ήταν απόλυτα φυσιολογικό, ο κόσμος της μόδας δεν άργησε να φανεί. Ξεκίνησε με μερικούς ψαγμένους σχεδιαστές όπως ο Cassette Playa, o Kim Jones, o Nicola Formachetti και ο Gareth Pugh, αλλά όταν η new rave μπήκε για τα καλά στον κόσμο της μόδας, η ιστορία έλαβε παγκόσμιες διαστάσεις. «Ήταν πολύ περίεργο, αλλά με κάποιον τρόπο όλα τα fashion shows στο Παρίσι το 2006 ήταν new rave», λέει ο Haj-Nafaji.

Λίγο αργότερα, η σκηνή άρχισε να «νερώνει» αισθητά. Το TopShop και το H&M άρχισαν να φτιάχνουν αντρικά τζιν με χρώματα, ενώ άρχισαν να αναδύονται μπάντες που ελάχιστα κοινά στοιχεία είχαν με την αυθεντική «συνταγή» της σκηνής. Θυμάστε τους Does It Offend You Yeah; Ε, αυτό. Τα απίθανα λουκ που χαρακτήριζαν τη σκηνή είχαν βγει πλέον σε πιο αναλώσιμες και εύκολες «διασκευές» και τα έβρισκες παντού.

Όταν πλέον ξεκίνησε η νεανική σειρά Skins, την επόμενη χρονιά, ήταν ξεκάθαρο πως το όλο πράγμα είχε γίνει πλέον μια μεγάλη σειρά από κλισέ, ένα κάρο glowsticks και ένας σκασμός από χρωματιστά Wayfarers. Αυτό δεν ήταν η new rave που ήξερα, ήταν η new rave της Madame Tussaud.

Ακόμα και αν ήταν όμως κάτι που έζησε για πάρα πολύ λίγο, εντούτοις η new rave έστρωσε τα θεμέλια των ήχων που ακούμε σήμερα. Για τη γενιά μου, η new rave βοήθησε στο να φύγουμε από τις κιθάρες και να πάμε περισσότερο προς τους παραγωγούς, μαθαίνοντάς μας πως η house, η techno, η jungle και το garage δεν ήταν μόνο για τύπους που φορούσαν μαύρα μεταξένια παντελόνια και άφτερ σέιβ Paco Rabanne. Μας έμπασε σε πράγματα πέρα από τα Carhartt και το χόρτο. Έθεσε τις βάσεις για τις nightlife εμπειρίες που θα ακολουθούσαν.

Εντόπισε αυτά που γίνονταν στη σκηνή του grime για παράδειγμα και τα παρουσίασε σε ένα ευρύτερο κοινό, μια δεκαετία πριν το κάνουν ονόματα όπως οι Cottweiler και o Kanye. «Ο Cassette Playa έβαζε JME στα show του, βραδιές όπως το Troubled Minds έβαζαν grime καλλιτέχνες όταν δεν το έκανε κανείς, οπότε το grime σίγουρα ήταν κομμάτι της φάσης. Προφανώς και είναι φουτουριστικός ήχος, οπότε ο κόσμος τον εκτιμούσε, μιας και δεν υπήρχε ουσιαστικά ως είδος η new rave», λέει ο Haj-Nafaji.

To grime δεν ήταν το μόνο είδος που αγκάλιασε η new rave. Η house, το electroclash, το queer punk και το νέο κύμα της ντίσκο, όλα καλωσορίστηκαν στη new rave. Σε σύγκριση με τις indie συναυλίες των προηγούμενων ετών, η new rave φάνταζε πολύ πιο ποικιλόμορφη και ανοιχτή σε ακούσματα. «Σταμάτησε την προσκόλληση της Αγγλίας στη Νέα Υόρκη και μας βοήθησε να αγκαλιάσουμε την πανέμορφη δημιουργική πραγματικότητα της λονδρέζικης ζωής, η οποία αφορούσε όλες τις φυλές και όλες τις κοινωνικές τάξεις», εξηγεί ο Haj-Nafaji.

H εντύπωσή μου είναι πως μέσω της εκ της συμβάσεως γελοιότητάς της, επειδή αγνοούσε πλήρως τι θα ακουγόταν καλό σε μερικά χρόνια από εκείνη τη στιγμή και επειδή ήταν τόσο φοβερά αναλώσιμη, η new rave οδήγησε μια ολόκληρη γενιά σε έναν πολύ πιο ευρύ πολιτισμικό ορίζοντα. Κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς ήταν, άρα όλοι μπορούσαν να είναι κομμάτι αυτής της σκηνής. Εισήγαγε άτομα που φορούσαν indie παρωπίδες σε σαφώς πιο προχωρημένα είδη, όπως το dubstep και το grime. Έβαλε φρένο στην τάση της κοινής ενδυματολογικής «φορεσιάς» και έβαλε τον κόσμο στο τριπάκι να πειραματιστεί πολύ, πολύ περισσότερο με τα ρούχα και το στιλ του. Κατέρριψε αυτή την αίσθηση σοβαρότητας που είχε επικρατήσει στη νεανική κουλτούρα από τότε που οι Strokes σταμάτησαν να χαμογελούν το 2001. Ουσιαστικά, έστρωσε τον δρόμο που μας οδήγησε στο σημείο που βρισκόμαστε τώρα.

Περισσότερα από το VICE

Πού Διασκεδάζουν Όσοι Πάνε για Ύπνο στις Εννέα το Πρωί;

Η «Σκοτεινή» Πλευρά της Μουσικής Βιομηχανίας

Βγάζοντας Φωτογραφίες στα Υπνοδωμάτια Γνωριμιών Μέσω Tinder