Η Περίοδος για τις Άστεγες Γυναίκες δεν είναι Ταλαιπωρία, Είναι Εφιάλτης

Δεν υπάρχει γυναίκα που να περιμένει πως και πως να της έρθει η περίοδος. Ακόμα και μετά από δεκαετίες εμμηνόροιας, μπορεί να είναι μία επώδυνη, δαπανηρή ταλαιπωρία κάθε μήνα που σε κάνει να νιώθεις εντελώς ισοπεδωμένη. Όμως εάν είσαι γυναίκα που ζει στο δρόμο, το να έχεις περίοδο δεν είναι ταλαιπωρία, είναι εφιάλτης. Γιατί εάν δεν μπορείς να μαζέψεις αρκετά χρήματα για φαγητό ή στέγη, είναι απίθανο να μπορείς να αγοράσεις σερβιέτες ή ταμπόν.

Οι κλοπές από μπαρ είναι μία από τις επιλογές των άστεγων γυναικών με περίοδο αλλά είναι απίστευτα περιορισμένες. Συχνά, είναι πιθανό να έχεις πρόσβαση σε ταμπόν και σερβιέτες στους ξενώνες και τα καταφύγια αστέγων, αλλά τι κάνεις όταν είναι πλήρη; Δεδομένου ότι δεν υπάρχει σε σταθερή βάση η πρακτική να δίνουν δωρεάν δείγματα προϊοντων στις κλινικές σεξουαλικής υγείας -σε αντίθεση με τα προφυλακτικά για παράδειγμα- και δεν είναι δυνατό να συνταγογραφηθούν αυτού του είδους τα είδη, ως γυναίκα που έχει ανάγκη υπάρχουν πολύ λίγες υπηρεσίες στις οποίες μπορείς να στραφείς.

Τα είδη προσωπικής υγιεινής σε αυτή τη χώρα χαρακτηρίζονται ως μια «πολυτέλεια, όχι απαραίτητα αγαθά» και φορολογούνται με 5%. Για την ακρίβεια, το τι ακριβώς θεωρείται πολυτέλεια σε αυτό το θέμα, ως γυναίκες δεν έχουμε πραγματικά πολλά να πούμε - πρόκειται για ένα αέναο ερώτημα. Ωστόσο χωρίς τα μέσα για να αγοράσουν αυτά τα απλά «πολυτελή» αγαθά, οι άστεγες αναγκάζονται συνεχώς να περνούν τις δύσκολες μέρες του μήνα, χωρίς αυτά.

Επισκέφτηκα έναν ξενώνα μόνο για γυναίκες στο κέντρο του Λονδίνου για να πάρω μια ιδέα σχετικά με το τι κάνουν κάθε μήνα οι γυναίκες χωρίς οικονομικά μέσα για να αγοράσουν ταμπόν ή σερβιέτες. Η 21χρονη Zoe, μου είπε ότι συνήθως ξέμενε. «Όταν ζούσα στους δρόμους, στην πραγματικότητα ήταν ευκολότερο να βρω φαγητό ή οδοντόβουρτσες από ότι σερβιέτες ή ταμπόν» λέει. «Δεν είχα που να πάω για να βρω τέτοια πράγματα και προφανώς ντρεπόμουν πολύ να τα ζητήσω από αγνώστους».

«Θυμάμαι μερικές φορές που οι παλιές μου συμμαθήτριες περνούσαν από δίπλα μου ενώ ζητιάνευα κοντά στο Κάμντεν, μπορούσα να τις ρωτήσω εάν είχαν κάτι μαζί τους αλλά αυτό συνέβαινε μια στο τόσο» συνεχίζει. Στο τέλος, αναγκαζόταν να καταφύγει στην κλοπή από μαγαζιά - κάτι που πραγματικά δεν ήθελε να κάνει. «Συνήθιζα να κρύβω τα ταμπόν κάτω από τα παλτά και τα σακάκια» λέει, προσθέτοντας ότι θα ήταν ταπεινωτικό να την συλλάβουν για κλοπή σε κατάστημα πόσο μάλλον εάν την έπιαναν να κλέβει ταμπόν που θα ήταν «πολύ χειρότερα».

Η Zoe έγινε άστεγη αφότου τα πράγματα δεν πήγαν καλά με το αγόρι της. «Ζούσαμε μαζί, αλλά και οι δυο είχαμε πρόβλημα εθισμού στα ναρκωτικά και δεν συμπεριφερόμασταν καλά ο ένας στον άλλον» εξηγεί. «Σε κάποια φάση, σκεφτήκαμε να παντρευτούμε αλλά τα πράγματα δεν πήγαν καλά, οπότε άρχισα να μένω σε όλα αυτά τα διαφορετικά μέρη».

Σε ηλικία 20 ετών βρέθηκε να ζει για 6 μήνες στο δρόμο. Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος, οι περίοδοι ήταν μόνο ένα από τα μυριάδες προβλήματα που αντιμετώπισε.

Εκείνη την περίοδο, η Zoe ήταν τόσο λιποβαρής που οι περίοδοί της ήταν συχνά ακανόνιστες. Αυτό σημαίνει ότι όταν έρχονταν απρόσμενα πονούσε πολύ. «Με έκανε να αισθάνομαι πραγματικά αδύναμη. Έτρεμα».

«Τα έχω βάλει όλα στο πίσω μέρος του μυαλού μου γιατί ήταν τόσο ντροπιαστικά και τόσο φρικτά» λέει. Ακούγοντάς την, η ιδέα να βιώνει κανείς αυτές τις κράμπες ενώ περιπλανιέται στους δρόμους επειδή είναι φοβισμένη για να μείνει σε ένα μέρος, με κάνει να ντρέπομαι.

Δεν θα μπορούσε να ζητήσει πράγματα από ένα καταφύγιο; Όχι, λέει επειδή, δεν είχε ιδέα εάν θα της έδιναν. Επίσης κάποια καταφύγια, δεν ήξερε εάν θα την άφηναν καν να μπει μέσα. «Μερικές φορές, άνθρωποι έρχονταν σε μένα και έλεγαν "Υπάρχει ένα πραγματικά υπέροχο μέρος που μπορείς να πας και εκεί θα σε σώσουν" αλλά δεν μπορούσα να τους εμπιστευθώ» λέει. «Δεν είναι πάντα τόσο απλό, όσο νομίζουν οι άνθρωποι. Αυτοί οι χώροι δεν σου επιτρέπουν πάντα να μπεις».

Ευτυχώς για την Zoe βρήκε καταφύγιο, τελικά, σε έναν ξενώνα όπου βρίσκεται έξι μήνες τώρα.

Μια άλλη γυναίκα στον ξενώνα, την οποία επισκέφτηκα, η Ava, 25, επίσης έδινε αγώνα για να βρει προϊοντα προσωπικής υγιεινής όταν είχε περίοδο και ενώ ήταν άστεγη. Συχνά πήγαινε στις τουαλέτες των μαγαζιών. «Έκανα το χαρτί ρολό και το χρησιμοποιούσα ως σερβιέτα» λέει. Η Ava κατέληξε στους δρόμους επειδή ο πρώην άνδρας της την πέταξε από το σπίτι του οποίου το ενοίκιο πλήρωνε μάλιστα. Ήταν άστεγη συνολικά 4 μήνες.

«Ακόμα δεν καταλαβαίνω γιατί τα ταμπόν και οι σερβιέτες δεν είναι δωρεάν» λέει. «Εάν η κυβέρνηση μπορεί να μας προμηθεύσει με ενυδατική κρέμα και άλλα συνταγογραφούμενα προϊοντα, γιατί δεν μπορούν να μας δώσουν χρήματα για να αγοράσουμε προϊοντα για την προσωπική υγιεινή μας;». Και όσο περισσότερο θέτεις αυτό το ερώτημα ως γυναίκα στον εαυτό σου, τόσο πιο παράλογο φαίνεται. Πώς στο καλό βρεθήκαμε στη θέση όπου γυναίκες- οι οποίες, πρέπει να επαναλάβουμε, δεν έχουν απολύτως καμία επιλογή- πρέπει να διεισδύσουν στις τουαλέτες των μαγαζιών για να βάλουν χαρτί τουαλέτας στο εσώρουχό τους, ώστε το αίμα να σταματήσει να ποτίζει τα ρούχα τους;

Ίσως οι υπηρεσίες στη Βρετανία που φροντίζουν αστέγους να έχουν πιο ανδροκεντρικό πρόσωπο. Έκθεση από το St Mungo's, για την εμπειρία των γυναικών που είναι άστεγες λέει «οι υπηρεσίες εστιάζουν στους άνδρες και συχνά αποτυγχάνουν να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες των γυναικών οι οποίες επίσης χρειάζονται τη βοήθεια τους. Το να περιμένουν οι γυναίκες απλά να προσαρμοστούν στις υπηρεσίες που είναι σχεδιασμένες για άνδρες δεν είναι αρκετό. Οι πάροχοι υπηρεσιών πρέπει να κατανοήσουν τις ιδιαίτερες ανάγκες των άστεγων γυναικών».

Τα περισσότερα καταφύγια αστέγων έχουν προμήθειες σε ταμπόν και σερβιέτες για τις γυναίκες, αλλά οι γυναίκες που εγώ συνάντησα δεν φαίνεται να γνωρίζουν ότι συνήθως διατίθενται. Οπότε σε τι χρησιμεύει η υπηρεσία; Το να ζητήσεις ένα κουτί ταμπόν μπορεί να σε φέρει σε δύσκολη θέση - είναι ένα προϊον για προσωπική χρήση για ένα προσωπικό πρόβλημα. Ιδιαιτέρως εάν η μια νεαρή γυναίκα πρέπει να το ζητήσει από έναν άνδρα μέλος του προσωπικού.

Η Grace Wore, μια εθελόντρια του φιλανθρωπικού κέντρου για άστεγες Women at the Well, λέει ότι πολλές γυναίκες δεν θα ζητήσουν βοήθεια γιατί το βρίσκουν αρκετά περίεργο και αμήχανο, όταν το θέμα αφορά την περίοδό τους. «Παρέχουμε είδη υγιεινής στο κέντρο, αλλά συνήθως έχει πολύ κόσμο και αρκετές είναι οι γυναίκες που δεν βρίσκουν τη κατάλληλη στιγμή να ρωτήσουν. Σίγουρα είναι ένα πολύ προσωπικό θέμα, το οποίο γίνεται ακόμα χειρότερο όταν οι ορμόνες σου είναι στο "κόκκινο"». Και η αλήθεια είναι πως και μόνο ως ιδέα ότι πρέπει να ασχοληθείς με αυτό το πρόβληματα στο δρόμο ή σε ένα άγνωστο περιβάλλον, είναι αρκετά τρομακτική.

Η Wore συμπληρώνει ότι πολλές γυναίκες φοβούνται να ρωτήσουν, επειδή τα περισσότερα προϊόντα του κέντρου έρχονται από δωρεές και εκείνες δεν έχουν τίποτα να προσφέρυν. Παράλληλα τονίζει ότι ανάμεσα στις δωρεές σπάνια θα υπάρχουν προϊόντα, όπως οι σερβιέτες και τα ταμπόν – μόνο μερικές εταιρίες τα δίνουν. Κι αν οι χρηματικές δωρεές δεν είναι πολλές έναν μήνα, τότε οι γυναίκες θα πρέπει να βρουν έναν άλλο τρόπο να αγοράσουν τα πράγματα που έχουν ανάγκη.

Και τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα για τα άτομα που ζουν περισσότερο στο δρόμο και δεν έχουν επαφή με κέντρα. Για αυτούς τους ανθρώπους η ιδιωτική ζωή είναι ένα μακρινό όνειρο. Το μπάνιο στις δημόσιες τουαλέτες, όπως μου είπε μια γυναίκα στο hostel, είναι κανόνας. Αλλά όταν έχεις περίοδο θα πρέπει να βρεις ένα απομονωμένο μέρος ώστε να μην γίνεσαι αντιληπτή. Και με τις δημόσιες τουαλέτες να κοστίζουν μία λίρα, πλέον αυτό είναι ακόμα πιο δύσκολο. Οι τουαλέτες των fast food μοιάζουν σήμερα με καταφύγιο για τις άστεγες.

Μοιάζει περίεργο το ότι έχουν περάσει 80 χρόνια από τότε που ο Δρ. Earle Haas καταχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το σύγχρονο ταμπόν και όμως οι γυναίκες που ζουν στο δρόμο συνεχίζουν να γεμίζουν με χαρτί υγείας το βρακί τους κάθε μήνα, για να μην λερώνονται.

Αν η περίοδος είχε χαρακτηριστεί ως υγειονομική περίθαλψη, τότε τα κέντρα θα μπορούσαν να δίνουν δωρεάν σερβιέτες και ταμπόν στις γυναίκες. Δίνουμε προφυλακτικά στους άστεγους για καλό σκοπό – ώστε να κάνουν ασφαλές σεξ. Γιατί δεν μπορεί να γίνει το ίδιο και με τα προϊόντα που έχουν ανάγκη οι γυναίκες μια φορά τον μήνα; Αν το καλοσκεφτείς οι γυναίκες περνάνε 3.000 μέρες από τη ζωή τους αιμμοραγώντας.

Με την αύξηση των άστεγων γυναικών –περίπου ένας στους δέκα άστεγους στο Λονδίνο είναι γυναίκα- είναι ξεκάθαρο ότι δεν γίνονται πολλά για την παροχή δωρεάν υγειονομικής περίλθαψης. Και από όλα τα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι άστεγες γυναίκες, η μάχη με την περίοδο κάθε μήνα είναι περιττή και ταπεινωτική. Τα ταμπόν δεν είναι είδος πολυτελείας. Τελεία.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.