Scrap or Die

O Shorty Rock στους δρόμους του Central, στη γειτονιά που είναι το επίκεντρο της ανταλλαγής μετάλλων του Κλήβελαντ. All photos by Peter Larson.

Ένα πολύ ζεστό απόγευμα του Ιουλίου, συμμετείχα στη διάρρηξη μίας ερειπωμένης αποθήκης στην ανατολική πλευρά του Κλήβελαντ. Έλαβα μέρος σε μία ληστεία μετάλλων που είχε οργανώσει ένας άνδρας, ο Τζέι Τζάκσον. Ήταν ντυμένος σαν υδραυλικός και φορούσε ένα μπλε καπέλο του μπέιζμπολ. Από τη σωματική του διάπλαση καταλάβαινες ότι στο παρελθόν είχε κάνει χρήση κρακ. Συνεχίζει να κάνει παρανομίες, αλλά δεν έχουν σχέση πλέον με τη διακίνηση και τη χρήση ναρκωτικών. Ο Τζέι ζει αρπάζοντας χαλκό και ατσάλι από εγκαταλειμμένα κτίρια, όπως αυτά στα οποία τρυπώσαμε, και τα πουλάει σε ρακοσυλλέκτες με το κιλό για να βγάζει εύκολα χρήματα.

«Το να μαζεύεις σκουπίδια είναι μία επιχείρηση» μου λέει και με οδηγεί να περάσουμε μέσα από μία τρύπα σε έναν από τους τοίχους της αποθήκης. «Είναι μία απλή δουλειά και βγάζεις αρκετά χρήματα».

Νωρίτερα την ίδια μέρα, χρησιμοποίησα την εφαρμογή της Google Street View για να εντοπίσω την περιοχή που έχει γίνει κέντρο εμπορίου σκουπιδιών, γνωστή ως Central,  που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της πόλης. Το κτίριο όμως που διαρρήξαμε με τον Τζέι φαινόταν πολύ διαφορετικό από αυτό που αντίκρισα στην οθόνη του υπολογιστή μου. Οι φωτογραφίες στη Google είχαν τραβηχτεί το 2009 κι έδειχναν ένα όμορφο κτίριο με γραφεία,  όλα τα  παράθυρα ήταν στην θέση τους και υπήρχαν μεγάλα ξύλινα κάγκελα που εμπόδιζαν την είσοδο στο κτίριο. Τώρα όμως έμοιαζε με βομβαρδισμένο κτίριο στο Αφγανιστάν. Όλα τα παράθυρα ήταν σπασμένα και τα παντζούρια διαλυμένα. Στο πάτωμα κείτονταν ψοφίμια, το ταβάνι είχε καταρρεύσει και μπορούσες να διακρίνεις τα μερεμέτια απ’ όπου κάποτε περνούσαν οι σωληνώσεις, τα καλώδια κι ο εξαερισμός. Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι βρισκόμασταν μόλις 10 λεπτά με το αυτοκίνητο από τα μεγάλα στάδια, τους ουρανοξύστες και τα καλά εστιατόρια στο κέντρο του Κλήβελαντ.

Μπορεί για μένα το μέρος αυτό να ήταν μόνο ένα αχούρι, για τον Τζέι όμως ήταν ένας πραγματικός θησαυρός. «Θα μπορούσα να φέρω τους πυρσούς και να κόψω αυτό το κουτί του χάλυβα» είπε και περπατώντας στις μύτες των ποδιών του κακοχαρακτήρισε τη δουλειά των άλλων κλεφτών μετάλλων που είχαν έρθει νωρίτερα και είχαν χρησιμοποιήσει κάθε μέσο για να αποσυναρμολογήσουν το κτίριο.

Ο Τζέι και οι συνεργάτες του δεν κάνουν «αρπαχτές». Εργάζονται σε ομάδες, ζουν σε εγκαταλειμμένα κτίρια, όπως αυτό που ήμασταν, για πολλές εβδομάδες και ξεριζώνουν μέσα από εκεί οτιδήποτε αξίζει. Ένας κλέφτης σαν τον Τζέι μπορεί να κερδίζει και μερικές χιλιάδες δολάρια από μία τέτοια δουλειά. Οι κλέφτες μετάλλων είναι τόσο καλοί στο να ξεριζώνουν τα μέταλλα από τα κτίρια που πολλές φορές οι Αρχές του Κλήβελαντ αναγκάζονται να τοποθετούν δοκούς στήριξης έτσι ώστε να μην καταρρεύσουν οι οικοδομές. Μάλιστα ο Τζέη αναγνώρισε ότι στην ουσία «κατεδαφίζει» την πόλη και ότι την περίοδο αυτή, η «δουλειά» του πάει πολύ καλά.

Όπως συμβαίνει σε όλες τις πληγείσες οικονομίες, έτσι κι εδώ, η καλή τύχη των κλεφτών μετάλλων οφείλεται στην κακοτυχία των επιχειρήσεων στην πόλη. Μεταξύ του 2000 και του 2008, στην επαρχία της Κιουγιαχόγκα, στην οποία περιλαμβάνεται το Κλήβελαντ, έβαλαν λουκέτο οι περισσότερες επιχειρήσεις στην χώρα, 80.000 σπίτια κατασχέθηκαν από τις τράπεζες, που, όπως υπολογίζεται, είναι ένα στα οκτώ σπίτια. Ολόκληρες γειτονιές ερήμωσαν ή πουλήθηκαν σε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, οι οποίοι στη συνέχεια τις εγκατέλειψαν.

Η ανατολική πλευρά της πόλης, η καρδιά της «βιομηχανίας αρπαγής μετάλλων» και η πιο χτυπημένη από την οικονομική κρίση, μοιάζει σαν το κατεστραμμένο στόμα ενός χρήστη μεθαμφεταμίνης που έχει σάπια δόντια όπου κι αν κοιτάξεις, και μεγάλα κενά ανάμεσά τους. Σε αυτά τα κενά κάποτε υπήρχαν σπίτια και επιχειρήσεις που έδιναν ζωή σε χιλιάδες κατοίκους του Οχάιο. Σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον 16.000 άδειες κατοικίες, όλες γεμάτες  αντικείμενα, τα οποία μπορούν να κλαπούν. Αλουμίνια, μεταλλικές συσκευές, χάλκινα καλώδια, υδραυλικά που περιμένουν τους κλέφτες να τα ξεριζώσουν από τους τοίχους.

Ο Jay Jackson κατηφορίζει σε ένα κρυφό μονοπάτι προς το Wilkoff and Sons, ένα από τα μεγαλύτερα μαγαζιά αγοράς και πώλησης μετάλλων στο Κλήβελαντ. Αγοράζουν τα περισσότερα από τα μέταλλά τους από μικρότερες επιχειρήσεις, τα κόβουν και τα στέλνουν σε άλλες περιοχές της Αμερικής ή και πιο μακριά. Ο Jay είπε ότι κλέβει συχνά μέταλλα από αυτή τη μάντρα και τα στέλνει σε άλλες.

Εξαιτίας της στεγαστικής κρίσης του 2007 και της αύξησης στην τιμή των μετάλλων παγκοσμίως, οι κλοπές μετάλλων έχουν ανθίσει σε όλη την Αμερική. Και πολύ περισσότερο στο Κλήβελαντ, όπου υπάρχει το μεγαλύτερο ποσοστό κλοπής μετάλλων, στη χώρα.Ως αποτέλεσμα, το Κλήβελαντ έχει μετατραπεί στην πόλη, όπου δέκα στα 20 καλύμματα φρεατίων χάνονται μέσα σε μία νύχτα και ένα μικρό παιδί πέφτει σε μια από τις τρύπες που άφησαν πίσω. Εκεί, όπουοι άνθρωποι λένε για αστεία ότι παθαίνουν ηλεκτροπληξία όταν περπατούν στο δρόμο, διότι τα καλώδια γείωσης έχουν ξεριζωθεί από όλους τους τηλεφωνικούς στύλους. Εκεί όπου τα χάλκινα αγάλματα στο κέντρο της πόλης που τιμούν σημαντικές προσωπικότητες από την ιστορία της Αμερικής, έχουν αντικατασταθεί από γύψινα βαμμένα στο χρώμα του χαλκού έτσι ώστε να αποτρέπουν τους κλέφτες. Οι κλέφτες μετάλλων, με άλλα λόγια, κυκλοφορούν παντού, και με περίσσιο  θράσος καταστρέφουν τις υποδομές της πόλης, ακόμη και υπό το φως της ημέρας, σαν τα όρνια που  πλανώνται πάνω από ένα κοπάδι αρουραίων και το ακολουθούν μέχρι την άκρη του γκρεμού.

Έτσι, εγώ κι ο Τζέι δεν εκπλαγήκαμε που, αφού  είχαμε  τρυπώσει στην αποθήκη, βρήκαμε μπροστά μας έναν άλλον κλέφτη. Βρώμαγε και ήταν ιδρωμένος, μας είπε ότι τον έλεγαν Σον. Τον πιάσαμε να βγάζει κάποια βαριά δοκάρια που ο Τζέη πίστευε ότι θα μπορούσε να του αποφέρουν περίπου $300 ο τόνος. Φυσικά, ο Σον αρνήθηκε να φωτογραφηθεί και δεν φάνηκε πολύ χαρούμενος που μας είδε γιατί ήθελετο σημείο μόνο για τον εαυτό του. Προσπαθώντας να μας τρομάξει, μας διηγήθηκε μία ιστορία, πως εργαζόταν για τον ιδιοκτήτη του κτιρίου, και ότι προσπαθούσε να το σώσει μετατρέποντάς το σε ιχθυοτροφείο. «Πιθανότατα θα είναι εδώ σε περίπου μία ώρα», δήλωσε ο Σον. Ο Τζέι όμως δεν πείστηκε από αυτήν την ιστορία.

Ήταν προφανές ότι ο Σον δεν ήθελε να μου μιλήσει, αλλά όταν τον ρώτησα πόσα κερδίζει σε μία κλοπή, εκείνος  βρήκε την ευκαιρία να μου πει «ζω σε ένα πολύ ωραίο σπίτι. Εάν έβλεπες πού μένω δεν θα σου περνούσε ποτέ από το μυαλό ότι κλέβω μέταλλα. Για να γίνεις κλέφτης μετάλλων πρέπει να είναι στο αίμα σου. Βγάζω περίπου 200 δολάρια την ημέρα. Ξέρω τι πρέπει να κάνω για να κερδίζω χρήματα».

Ο Τζέι κι εγώ αφήσαμε το Σον να κάνει τη δουλειά του. Όταν βγήκαμε από την αποθήκη και αντίκρισα το φως της ημέρας ρώτησα τον Τζέι γιατί δεν βρίσκει μία πιο αξιοσέβαστη δουλειά.Με κοίταξε σαν να ήμουν ηλίθιος και μου έδειξε μια απόδειξη 511 δολαρίων.

«Αυτά τα χρήματα» είπε «δεν τα βγάζουν κάποιοι ούτε μέσα σε μια εβδομάδα. Εάν εργαστώ κάπου με τον κατώτατο μισθό, δεν θα έχω όλα αυτά. Θα βγάζω περίπου 300 δολάρια. Τι να μου κάνουν 300 δολάρια. Τι μπορείς να προσφέρεις στην οικογένειά σου βγάζοντας 300 δολάρια;» Δεν είχα να του δώσω καμία απάντηση.

Σωροί από μέταλλα στο Wilkoff and Sons. Η σκάλα στα δεξιά χρησιμοποιείται από τους κλέφτες μετάλλων για να μπαίνουν κρυφά μέσα.

Παρότι γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Κλήβελαντ, αυτή η τρύπα  μέσα στην οποία  σύρθηκα με τον Τζέι δεν συγκρινόταν σε τίποτα με όσα είχα δει στα 20 χρόνια που πέρασα εκεί μεγαλώνοντας σε αυτήν  την πόλη. Είμαι από εκείνους που διαβάζετε σε διάφορα περιφερειακά περιοδικά και που περιγράφουν εκτενώς το πώς έχει αναβιώσει η πόλη, χάρις στην αναπαλαίωση και την αστική ανακαίνιση. Υπάρχει μια ανανεωμένη ζωτικότητα στη δυτική πλευρά του Κλήβελαντ, και αυτό το βλέπω όταν βρίσκομαι με  παλιούς φίλους μου, οι οποίοι, τελειώνοντας το κολέγιο, δεν πήραν το πλοίο για να μετακομίσουν σε άλλες πόλεις, όπως έκανα εγώ. Ζουν σε ευρύχωρα λοφτ δυτικά του ποταμού Κιουγιαχόγκα, όπου οι παλιές αποθήκες μετατρέπονται σε εναλλακτικούς χώρους κατοικιών για καλλιτέχνες, μια πόλη στην οποία δεν είναι δύσκολο να βρεις κηπευτικά προϊόντα, να  πιεις το παραδοσιακό τοπικό είδος μπύρας. Το  IPA – θυμίζει λίγο το αναγεννημένο Μπρούκλιν, κάτι μεταξύ πόλης και προαστίου.

Πίσω στην ανατολική πλευρά, υπάρχει μία εντελώς διαφορετική ιστορία. Εκεί, οι παλιές και εγκαταλειμμένες αποθήκες και τα εργοστάσια δεν πρόκειται να ανακαινιστούν σύντομα. Θα συνεχίσουν απλώς να σαπίζουν σε κοινή θέα για πολλά χρόνια, ίσως και δεκαετίες. Εδώ οι ιστορίες κλοπής μετάλλου, που αποτελούν σαφές σύμπτωμα της μελαγχολικής προοπτικής της  οικονομίας της πόλης, αποτελούν την γκρίζα βιομηχανία.

Ενώ βρισκόμουν στην πόλη,  με προσκάλεσαν  σε ένα  δείπνο στην οικογένεια της φίλης μου, η οποία ζούσε στο Κλήβελαντ για δεκαετίες. Ο καθένας στο τραπέζι είχε να διηγηθεί από μια ιστορία τρόμου για την κλοπή μετάλλων. Ανέκδοτες ιστορίες για τοπικές εκκλησίες και ινστιτούτα αισθητικής που τα διέρρηξαν για να ξεριζώσουν τις  μονάδες κλιματισμού και για σπίτια στα οποία εισέβαλαν για να αρπάξουν τις καλωδιώσεις.

«Είναι πολύ λυπηρό να βλέπεις ανθρώπους να γράφουν στις πόρτες των σπιτιών τους ΟΧΙ ΧΑΛΚΟΣ», είπε ο πατέρας της φίλης μου. «Αλλά, κατά τη γνώμη μου, έτσι τους προσκαλούν στα σπίτια τους».

Έχοντας περάσει τόσο χρόνο με τον Τζέι και μαθαίνοντας πώς ξεγυμνώνουν τα σπίτια οι κλέφτες μετάλλων και τι ακριβώς αναζητούν, ήμουν περίεργος να μάθω την άλλη πλευρά της εξίσωσης, δηλαδή πώς καταφέρνουν να προστατεύσουν τα κλοπιμαία.

Ένα πρωί, κι ενώ περιφερόμουν στην ανατολική πλευρά σε ένα μέρος που δεν απέχει πολύ από εκεί όπου πέρασα χρόνο με τον Τζέι, γνώρισα έναν τύπο που ακούει στο παρατσούκλι «Σόρτι Ροκ». Έσπρωχνε ένα καρότσι του σούπερ μάρκετ γεμάτο μέταλλα στην 55η λεωφόρο στο Σέντραλ και συμφώνησε να τον ακολουθήσω ενώ σάρωνε τις γειτονιές και συγχρόνως πουλούσε τα κλοπιμαία σε μία μάντρα. Δε χρειάστηκε να περπατήσουμε πολύ, υπήρχαν αμέτρητα εγκαταλειμμένα κτίρια και σημεία πώλησης μετάλλων σε κάθε γειτονιά. Αν ο Τζέι είναι επαγγελματίας κλέφτης μετάλλων, ο Σόρτι εκπροσωπεί το μέσο όρο, δηλαδή τους απλούς απατεώνες που πουλούν ό,τι βρουν στο δρόμο για να επιβιώσουν.

Ο Σόρτιήταν φυσικά κοντός και μιλούσε γρήγορα με νότια προφορά. Όπως  έσπρωχνε το ξεχαρβαλωμένο καρότσι του, μου εξήγησε ότι το παιχνίδι του ήταν απλά να αρπάζει  ό,τι έβρισκε, να γεμίζει το καλάθι και να το σκάει. Η καλύτερή του απόδοση μέχρι σήμερα, αρπάζοντας και εν συνεχεία πουλώντας μέταλλα, είναι τα 111 δολάρια, αυτό συμβαίνει όμως σπανίως.

Μια περιοχή ξεφορτώματος σε μια από τις πολλές μάντρες του Κλήβελαντ, όπου οι κλέφτες μετάλλων μπορούν να μαζέψουν οικιακές συσκευές και καταναλωτικά είδη, για να αποσπάσουν μετά τα μέταλλα.

Την ημέρα που γνώρισα το Σόρτι, έκανε μικροκλοπές σε σκελετούς κτιρίων από τις 5.30 το πρωί. Κατευθυνόταν προς το κέντρο ανακύκλωσης New Western Reserve όπου θα εξαργύρωνε τα κλοπιμαία. Καθώς περπατούσε, ο  Σόρτι μου διηγήθηκε την ιστορία του, μία τυπική ιστορία κλεφτών μετάλλων. Στα 51 του, είχε περάσει  οκτώ χρόνια στη φυλακή, και από το 2002 που αποφυλακίστηκε, δεν είχε καταφέρει να βρει μια σταθερή δουλειά. «Είμαι έξω από τη φυλακή πολύ περισσότερο από τα χρόνια που ήμουν μέσα», μου είπε. «Και δεν μπορώ ούτε καν να εργαστώ σε ένα εμπορικό κέντρο.»

Ως νέος άνθρωπος, ο Σόρτι δεν είχε φανταστεί ποτέ τον εαυτό του μες στη λάσπη και στον ιδρώτα να δουλεύει υπό 32 βαθμούς κελσίου, κλέβοντας μέταλλα στους δρόμους του Κλήβελαντ για λίγα δολάρια . Μου είπε ότι καταγόταν από το Άρκανσο και του είχαν μείνει ένα με δύο χρόνια για να πάρει πτυχίο από το κολέγιο στην Τζόρτζια, αλλά τον είχαν αποβάλει επειδή διέπραξε ληστεία με αποτέλεσμα μετά να πάρει την κάτω βόλτα.

Όσο ο Σόρτι μου μιλούσε για το χρόνο που περνά στις μάντρες, μου ήρθε αμέσως στο μυαλό ο Τζέι. Ακόμη κι αν ο Τζέι κάνει μεγαλύτερες «δουλειές» από τον Σόρτι, οι ιστορίες τους είναι παρόμοιες. Ο Τζέι έχει μπει 6 φορές  σε σωφρονιστικά ιδρύματα κυρίως για ναρκωτικά και συμφώνησε να με βοηθήσει κατόπιν εντολής των τοπικών αρχών, για να αποφύγει ξανά τη φυλακή, ύστερα από μία βίαιη φιλονικία που είχε με έναν άλλο συλλέκτη μετάλλων για το ποιος θα μεταφέρει το φορτίο. Και, όπως πολλοί από τους συλλέκτες μετάλλων που γνώρισα, έτσι και ο Τζέι έχει ιστορικό στη χρήση ναρκωτικών ουσιών, και η δουλειά αυτή αρχικά τον βοηθούσε να εξασφαλίζει τη δόση του. Τώρα, όμως, που είναι σχετικά «καθαρός», μία από τις μεγαλύτερές του δουλειές είναι να αγοράζει κλεμμένα μέταλλα από τοξικομανείς σε εξευτελιστικές τιμές και στη συνέχεια να τα πουλάει στις μάντρες βγάζοντας κέρδος.

Ο Σόρτι ήταν ομιλητικός τύπος. Όπως έσπρωχνε το καρότσι στο δρόμο, μου αφηγείτο και ιστορίες για τη συλλογή μετάλλων. Η πιο ενδιαφέρουσα, που δεν κατάφερα όμως να επαληθεύσω, ήταν για έναν άνδρα που έγινε εκατομμυριούχος από τα σκουπίδια μετάλλων που είχε μαζέψει από το Case Western Reserve και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, 2 μεγάλα ιδρύματα στο Κλήβελαντ που απλώνονται σε μία τεράστια έκταση  της πόλης.

«Αυτός ο μάγκας άνοιξε το σπίτι και άρχισαν», μου είπε, «να πέφτουν από παντού μόνο μέταλλα. Θα κέρδισε τουλάχιστον 2.000 δολάρια σε μια ώρα από την πώληση αυτών των αντικειμένων». Η ιστορία αυτή ήταν μία διαφορετική εκδοχή των ιστοριών του Οράτιου Άλγκερ, του συγγραφέα του 19ου αιώνα, όπου οι καταδικασμένοι στη μιζέρια καταλήγουν πλούσιοι και ευτυχείς ύστερα από σκληρό προσωπικό αγώνα.

Παρότι είναι πολύ δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι σε μεμονωμένες περιπτώσεις οι κλέφτες μετάλλων μπορεί να κερδίζουν εκατομμύρια από αυτή τη δουλειά, όταν το μέσο εισόδημα του Κλήβελαντ φθάνει  μόλις τα είκοσι χιλιάδες ευρώ το χρόνο και ο ένας στους τρεις ανθρώπους ζεί κάτω από το όριο της φτώχειας, μπορεί όντως η κλοπή μετάλλων να προσφέρει πολλές ευκαιρίες απασχόλησης - νόμιμες και παράνομες- στην πόλη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσφορά μετάλλων είναι ατελείωτη, οι κίνδυνοι να τους πιάσουν είναι ελάχιστοι, και η δυνατότητα διανομής είναι τόσο εύκολη όσο το περπάτημα στην 55η λεωφόρο. Γι’ αυτό και η δουλειά αυτή φαίνεται σχεδόν σαν μια λογική σταδιοδρομία για πολλούς.

«Μακάρι να γνώριζα γι’ αυτήν τη δουλειά από τότε που ήμουν 20 χρονών» λέει ο Σόρτι φθάνοντας στο Κέντρο Ανακύκλωσης, μία θλιβερή μάντρα στημένη στην γωνία του δρόμου. «Τώρα θα είχα τη δική μου νόμιμη εταιρία και θα ήμουν παντρεμένος με 25 παιδιά». Μετά ο Σόρτι ακολούθησε μία τυπική διαδικασία, την οποία είχα παρακολουθήσει δεκάδες φορές κατά την διάρκεια του ταξιδιού μου. Ένας άνδρας χωρίς να μιλάει, στοίχιζε τα αντικείμενα και τα τοποθετούσε στο τσιμεντένιο πάτωμα, όπου και τα ζύγιζε και τα έβγαζε φωτογραφία. Μετά,  ένας άλλος τύπος του έβγαλε ένα εισιτήριο με το οποίο ο Σόρτι θα εξαργύρωνε το ποσό που αναλογούσε στο φορτίο που συγκέντρωσε. Όταν ο Σόρτι πήγε να πάρει τα χρήματα, πρόσθεσαν τα στοιχεία του φορτίου στο ηλεκτρονικό προφίλ που εμπεριείχε το φάκελο με τη φωτογραφία του Σόρτι. Αυτό το καινούριο σύστημα είναι επιβεβλημένο από την ισχύουσα νομοθεσία η οποία θεσπίστηκε για τον εντοπισμό των κλεμμένων μετάλλων και την επιστροφή τους στον αρχικό πωλητή. Όμως, σύμφωνα με τους αστυνομικούς του Κλήβελαντ όπως ο υπαστυνόμος Χέδερ Μιτς, η νομοθεσία αυτή δεν βοηθά καθόλου στην επίλυση του προβλήματος καθώς είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κάποιος τα κλεμμένα από τα μη κλεμμένα μέταλλα. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που ένας ιδιοκτήτης παρατάει μερικούς παλιούς νεροχύτες ή μεταλλικά καλώδια ή μέταλλα τα οποία παλαιότερα μπορεί να είχαν ξεριζωθεί από κάποιο εγκαταλειμμένο κτίριο. Επιπροσθέτως, τους κλέφτες μετάλλων δεν τους καταγγέλλουν ποτέ ,γιατί συνήθως εισβάλλουν σε ερειπωμένα σπίτια όπου δεν υπάρχει κάποιος να τους δει και να τους καταγγείλει. Επίσης οι κλέφτες μετάλλων ταξιδεύουν σε όλη την πόλη ακόμη και σε γειτονικές πολιτείες για να αποσυναρμολογήσουν οικοδομές, και πολλές φορές καλύπτουν τα κλοπιμαία λιώνοντάς τα μαζί με άλλα σκουπίδια  με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο μετά  για τις Αρχές να τους εντοπίσουν. Ο Σόρτι όμως δε χρειάζεται να κάνει τίποτα απ’ όλα τα παραπάνω. Εκείνος φόρτωσε το καρότσι του με μέταλλα, τα οποία και μετέφερε μόλις ενάμισι χιλιόμετρο μακριά, χωρίς πολλή φασαρία. Όταν έλαβε τα χρήματά του, μου «άστραψε» την απόδειξη, η αμοιβή για 5 ώρες στους δρόμους ήταν μόλις 5,54 δολάρια.

Ο δημοτικός σύμβουλος Anthony Brancatelli, έξω από ένα εκαταλειμμένο σπίτι, στο σλάβικο χωριό.

Την τελευταία δεκαετία, η «διάλυση» μετάλλων, αποτελεί  φαινόμενο σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ. Όπως γίνεται με τις περισσότερες μυστικές και παράνομες δραστηριότητες, είναι δύσκολο να εντοπιστεί ο ακριβής αριθμός, αλλά ο Γκάρι Μπους, ένας εμπειρογνώμων στην κλοπή μετάλλων που εργάζεται για το  Ινστιτούτο Ανακύκλωσης Βιομηχανικών Υλικών ( ISRI ) στην Ουάσιγκτον, πιστεύει ότι έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση στην κλοπή μετάλλων τα τελευταία χρόνια. Το ISRI δημιούργησε ένα σύστημα ειδοποίησης, το 2008, έτσι ώστε τα αστυνομικά τμήματα και οι μάντρες να ειδοποιούν ο ένας τον άλλον σε περίπτωση εγκληματικής δραστηριότητας. Μάλιστα, ορισμένες υπηρεσίες της αστυνομίας, συνήθως η υπηρεσία δίωξης των ναρκωτικών και των σεξουαλικών εγκλημάτων, αναλαμβάνουν και αποστολές σχετικές με τη διερεύνηση κλοπής μετάλλων, και σύμφωνα με το ISRI, οι καταγγελίες για κλοπές μετάλλων αυξήθηκαν περισσότερο από 500 τοις εκατό μεταξύ του 2009 και του 2012.

Εν τω μεταξύ, η εικόνα του βρώμικου κλέφτη μετάλλων έχει διεισδύσει για τα καλά στην πολιτιστική συνείδηση των ΗΠΑ. Μάλιστα, η νέα δραματική τηλεοπτική σειρά Low Winter Sun που έχει ως έδρα το Ντιτρόιτ, αφηγείται ιστορίες από κυκλώματα ναρκωτικών και κλοπής μετάλλων, ενώ ο γνωστός ράπερ του Ντιτρόιτ Ντάνι Μπράουν,  διασκεύασε την επιτυχία «trapordie» του Young Jeezy η οποία αφορά έναν έμπορο ναρκωτικών, και την ονόμασε «scrap or die» γιατί  αφηγείται τον ταξικό πόλεμο που μαίνεται μεταξύ των κλεφτών μετάλλων και των ιδιοκτητών ακινήτων. «This metal crowbar’s gonna get us through the door» ραπάρει «We come to take everything, nigga, fuck the landlord».

Είναι απόλυτα κατανοητό γιατί το Ντιτρόιτ, το πιο ζωντανό παράδειγμα μεταβιομηχανικής κρίσης – αποτελεί την καλύτερη τοποθεσία  για να γραφτούν ιστορίες για την κλοπή μετάλλων. Ο κλέφτης μετάλλων είναι ο ιδανικός αντιήρωας που τρυπώνει μέσα στις σκιές και τα συντρίμμια της αμερικανικής οικονομίας και προσπαθεί να βγάλει κέρδος με οποιοδήποτε τρόπο. Πολλοί κλέφτες μετάλλων μπήκαν στο παιχνίδι για να αντικαταστήσουν τις χαμένες δουλειές τους και τώρα, με 14 εκατομμύρια άδεια σπίτια σε όλες τις ΗΠΑ, αποτελούν παράδειγμα της άλυτης οικονομικής κρίσης και των μεγάλων επιπτώσεων στις αμερικανικές πόλεις. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα που να ενσωματώνει τις αντιφάσεις που προκύπτουν από την οικονομική ύφεση, από αυτούς τους τερμίτες. Αποτελούν ένα από τα πιο ολέθρια αποτελέσματα της κρίσης, που, στην κυριολεξία, διαλύουν το μέλλον των πόλεων και βάζουν και τους Αμερικανούς να συμμετέχουν σε αυτό το εμπόριο, στην προσπάθειά τους να μαζέψουν ένα-ένα τα κομμάτια της αμερικανικής οικονομίας, από ανάγκη και ζωσμένοι από πραγματικές τύψεις.

Παρότι η τοποθεσία αυτών των «σκληρών αμερικανικών ιστοριών» που γράφονται στις εφημερίδες και στα περιοδικά, είναι το Ντιτρόιτ, το Κλήβελαντ έχει πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από την πόλη της αυτοκινητοβιομηχανίας. Είναι αλήθεια ότι το Ντιτρόιτ έρχεται δεύτερο σε ληστείες μετάλλων από το Κλήβελαντ, σε εθνικό επίπεδο αλλά δεν κατατάσσεται στη λίστα με τους δέκα πρώτους όσον αφορά τις κατά κεφαλήν κλοπές. Στο Κλήβελαντ σημειώνονται 73 κλοπές ανά 100,000 κατοίκους, σύμφωνα με τη μελέτη του Πανεπιστημίου της Ινδιανάπολης. Η επόμενη πόλη είναι το Φλιντ στο Μίσιγκαν με 66 κατά κεφαλήν κλοπές. Το Κλήβελαντ συνεχίζει να είναι το νούμερο ένα, αφού, μάλιστα, εδώ οι ληστείες μετάλλων τράβηξαν την προσοχή ακόμη και του FBI, το οποίο πρόσφατα διεξήγαγε έρευνα και συνέλαβε οργανωμένα κυκλώματα μεταφοράς κλεμμένων μεταλλικών υλικών από πολιτεία σε πολιτεία αλλά και ληστές σε ομοσπονδιακούς ηλεκτρικούς υποσταθμούς.

Σε εθνικό επίπεδο, οι ειδικοί θεωρούν ότι η αύξηση στις ληστείες μετάλλων ξεκίνησε στις αρχές του 2008, ως αποτέλεσμα της εκτίναξης των τιμών του χάλυβα και του χαλκού εξαιτίας της υπερβολικής ζήτησης σε αυτά τα μέταλλα παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Τζόε Πίκαρντ, επικεφαλής οικονομολόγο στο AccordingISRI, οι τιμές των μετάλλων άρχισαν να σκαρφαλώνουν και να φθάνουν στο αποκορύφωμά τους το 2011, όταν ο χαλκός άγγιξε την τιμή των 4 δολαρίων τα 500 γραμμάρια. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες μαντρών, οι αστυνομικοί αλλά και οι ίδιοι οι ληστές μετάλλων πιστεύουν ότι η αύξηση στη ζήτηση ήταν αποτέλεσμα της βιομηχανικής ανάπτυξης της Κίνας. Ωστόσο ο Τζόε μου είπε ότι πιστεύει πως έχει να κάνει και με την αμερικανική παραγωγή ορυκτών που έχει πέσει περισσότερο από το αναμενόμενο. Όπως και να ’χει, περί το 30% των μετάλλων που ξεριζώνονται παράνομα από τα σπίτια και τις αποθήκες των ΗΠΑ δεν είναι απίθανο να περνάει σε άλλη ήπειρο. Ένα μεγάλο μέρος του προϊόντος επαναπωλείται πίσω στους αγοραστές, με τη μορφή του φθηνού βιομηχανικού καταναλωτικού προϊόντος. Παρότι η εξόρυξη μετάλλων στις ΗΠΑ έχει πέσει τα τελευταία χρόνια και το μπαμ στην κινεζική οικονομία και στην κατασκευή και αγορά ακινήτων έχει ηρεμήσει, οι εγκληματίες που έμαθαν να κλέβουν μέταλλα μεταξύ του 2008 και του 2011 δεν φαίνεται να έχουν μειωθεί. Αντιθέτως, έχουν προσαρμόσει τις ικανότητές τους στις ληστείες εγκαταλειμμένων από τη δανειακή κρίση σπιτιών.

Όλα τα παραπάνω έχουν μετατρέψει το Κλήβελαντ σε εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη των ληστών μετάλλων. Σύμφωνα με το δημοτικό σύμβουλο Άντονι Μπρακατέλι, ο οποίος ηγείται της προσπάθειας για την καταπολέμηση της ληστείας μετάλλων στην πόλη, η φαινομενικά απεριόριστη προσφορά των μεταλλικών απορριμμάτων που διατίθενται από τη μοναδικά πολιορκούμενη αγορά κατοικιών στην πόλη, είναι ένας άλλος βασικός παράγοντας που ευθύνεται για την έκρηξη  του φαινομένου. Και ο Άντονι το γνωρίζει καλά, αφού ο δικός του δήμος περιλαμβάνει τη σλαβική συνοικία, την πολωνική, τη μαύρη  αλλά και την ισπανόφωνη, που υπέστησαν τις πιο σκληρές κατασχέσεις σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη γειτονιά στις ΗΠΑ που τώρα δοκιμάζεται από τις ληστείες μετάλλων.

Ένα πρωί, συνάντησα τον Άντονι σε ένα πολωνικό εστιατόριο στην καρδιά της σλαβικής συνοικίας. Χρειάστηκαν 15 λεπτά μέχρι να φθάσει από την είσοδο στο σημείο που καθόμουν γιατί σε κάθε του βήμα έπρεπε να κάνει και από μία θερμή χειραψία με κάθε πρόσωπο που τον χαιρετούσε, και να λέει αρκετά εξυπνα αστεία για να εντυπωσιάσει, αλλά όχι τόσο αστεία που να προσβάλει κάποιον. Είχε την εμφάνιση πολιτικού ακόμη και εκείνη την καυτή μέρα του καλοκαιριού, φορούσε ένα σακάκι που δεν του έπεφτε τέλεια, και καρφίτσα στο πέτο.

Τρώγοντας  τοστ και αυγά ομελέτα, ο Άντονι μου εξήγησε ότι τα στεγαστικά προβλήματα εντοπίζονται στα τέλη της δεκαετίας του '90, όταν οι άνθρωποι μετακόμιζαν μαζικά, αγοράζοντας ακίνητα, επενδύοντας σε αυτά και στη συνέχεια πουλώντας τα σε εξωφρενικές τιμές.

Τότε οι ανακαινίσεις των παλαιών σπιτιών ήταν υπερτιμημένες, αφού έφθαναν και τα 100.000 δολάρια. Κάπως έτσι ξεκίνησε και το πρώτο κύμα κατασχέσεων. Στη συνέχεια, στη δεκαετία του 2000, η αγορά κατοικίας έγινε πολύ ανταγωνιστική χάρη σε «εξωτικούς» μηχανισμούς χρηματοδότησης. Οι τράπεζες έδιναν σαν καραμέλες τα  στεγαστικά δάνεια και οι άνθρωποι αγόραζαν σπίτια ξεπερνώντας τις δυνάμεις τους με αποτέλεσμα να μην  έχουν καμία δυνατότητα μετά, να πληρώσουν τα χρέη τους. Εκείνη την εποχή, το 2008,  εκτοξεύθηκαν οι τιμές των κλεμμένων μετάλλων. Το δέλεαρ αυτών των υψηλών τιμών ανήγαγε την πρακτική αυτή σε οργανωμένο  έγκλημα. Παιδιά όπως ο Τζέι, άρχισαν να εργάζονται σε ομάδες που ενοικίαζαν βιομηχανικό εξοπλισμό για να διανύσουν μεγαλύτερες αποστάσεις. Στη συνέχεια, οι ληστές μετάλλων «έγδυναν» γειτονιές που δεν είχαν εγκαταλειφθεί εντελώς ακόμα, και σύντομα άρχισαν να εξαφανίζονται ακόμη και τα καλύμματα των φρεατίων, ενώ οι ηλεκτρικοί υποσταθμοί έγιναν πρωταρχικός τους στόχος.

«Ήταν τόσο άσχημα τα πράγματα» είπε ο Άντονι «που οι εργολάβοι έρχονταν στη μάντρα και έδιναν το τρακαρισμένο φορτηγό τους αντί να βγουν έξω να δουλέψουν. Την ώρα, όμως, που η υπόλοιπη χώρα βγαίνει από τη στεγαστική κρίση, το ποσοστό του Κλήβελαντ στα ενυπόθηκα δάνεια και τις κατασχέσεις παραμένει στο 9,5 τοις εκατό. Ο Άντονι είναι ανένδοτος όσον αφορά την πρόταση να γκρεμίσουν τα εγκαταλειμμένα σπίτια, με στόχο τη λύση των στεγαστικών προβλημάτων της πόλης. Μάλιστα είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Τράπεζας Cuyahoga County Land Bank, η οποία αγοράζει ερειπωμένες κατοικίες και είτε τις γκρεμίζει είτε τις ανακαινίζει και τις πουλάει. Ο Άντονι μου είπε ότι τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν πάρει μέχρι και 500 εγκαταλειμμένα ακίνητα.

Μετά το πρωινό, ο Άντονι με πήγε στο πρώτο χαμόσπιτο, ένα εγκαταλειμμένο σπίτι στην περιοχή του, μόλις λίγα λεπτά μακριά από την 55η λεωφόρο. Το μέρος έμοιαζε σα να είχε λεηλατηθεί από τους Ούνους. Η μπροστινή πόρτα ήταν ορθάνοιχτη, όλα τα αλουμίνια κομμένα, και ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς από μεταλλικά κομμάτια- ακόμα και το κάγκελο της βεράντας- είχε ξεριζωθεί.

Στις γυψοσανίδες είχαν κάνει τρύπες μέσα από τις οποίες είχαν βγάλει όλες τις σωληνώσεις και τα ηλεκτρικά καλώδια. Ο Άντονι παρέχει απλές λύσεις κόβοντας τις παροχές ρεύματος και νερού, γιατί όταν εισβάλλουν οι ληστές και κόβουν τις σωληνώσεις και τα καλώδια, τα σπίτια είτε πλημμυρίζουν είτε πιάνουν φωτιά.

«Δεν μπορώ να πείσω να το κατεδαφίσουν» μου είπε ο Άντονι την ώρα που βγαίναμε  από την αποπνικτική ατμόσφαιρα της ερειπωμένης κατοικίας πίσω στο λαμπερό ήλιο.

«Όσο περισσότερα εγκαταλειμμένα σπίτια υπάρχουν, τόσο περισσότερα εγκαταλειμμένα σπίτια θα αποκτήσουμε. Γι’αυτό και πρέπει να τα βγάλουμε από την αγορά.»

Το σκεπτικό του Άντονι είναι ότι τα  άδειαμέρη είναι καλύτερα από τα κατεστραμμένα γιατί η ζημιά που προκαλούν οι κλέφτες μετάλλων, τα κάνει να μην πωλούνται πια. Ο Σόρτι Ροκ μπορεί να κερδίζει 100 δολάρια για λίγα μεταλλικά θραύσματα, για την επισκευή όμως του σπιτιού που καταστρέφει, χρειάζονται δεκάδες χιλιάδες δολάρια.

Αφού βγήκαμε από το χαμόσπιτο, πήγαμε στη σλάβικη συνοικία, όπου κάθε γειτονιά είχε τον δικό της κήπο, ενώ μεταξύ των σπιτιών υπήρχε άπλετος κενός χώρος της τάξεως δύο ή τριών σπιτιών, όπου κι αν κοίταζες. Σε ένα τετράγωνο υπήρχε ένα τεράστιο ποδηλατοδρόμιογια τους ποδηλατικούς αγώνες, που χτίστηκε πάνω σε ακίνητα που αποκτήθηκαν από κατασχέσεις.

Από τα 20 χρόνια ζωής μου στο Κλήβελαντ, μου ήταν πολύ δύσκολο να πιστέψω ότι στη σλαβική συνοικία, όλοι άνω των 13 ετών είχαν από ένα ποδήλατο, πόσο μάλλον ένα δικό τους ποδηλατοδρόμιο, αλλά είναι σαφές ότι οι κάτοικοι και οι αρχές της σλαβικής συνοικίας έχουν κερδίσει τόση γη μέσω της διαδικασίας εξαγοράς, που ούτε εκείνοι ξέρουν τι να την κάνουν.

Εάν όμως ο Άντονι και οι κάτοικοι στηρίξουν την πρόταση κατεδάφισης, αυτό σημαίνει ότι άνθρωποι σαν τον Τζέι και τον Σόρτι θα μείνουν χωρίς δουλειά, και χωρίς προοπτικές πρόσληψης σε μία νόμιμη θέση, άρα η κατεδάφιση θα κοστίσει εργασιακές ευκαιρίες. Φεύγοντας από τη σλαβική συνοικία, σκέφτηκα κάτι που μου είχε πει ο Σόρτι. «Υπάρχουν χιλιάδες εγκαταλειμμένα σπίτια στο Κλήβελαντ» είπε, «Τι κάνουν με όλα αυτά που υπάρχουν μέσα σε αυτά τα σπίτια; Tα στέλνουν στις χωματερές. Γιατί λοιπόν δεν αφήνουν έναν άνεργο να μπει μέσα και να πάρει ό, τι χρειάζεται. Αφού ούτως ή άλλως θα το κατεδαφίσουν».

Ίσως αυτό να είναι και το παράδοξο της υπόθεσης. Οι ίδιες οι οικονομικές δυνάμεις που προκάλεσαν την κρίση βοήθησαν και στην εμφάνιση των κλεφτών μετάλλων, οι οποίοι επιβιώνουν από τα συντρίμμια. Συνεπώς όσο η τοπική αυτοδιοίκηση, όπως ο ‘Αντονι, βλέπει τους κλέφτες μετάλλων ως εχθρούς που λεηλατούν τους πόρους των πόλεων, ενώ και οι δύο πλευρές είναι υπεύθυνες για την καταστροφή της οικονομίας, δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσουν να πληγώνουν η μία την άλλη, μέχρι να βρεθεί ένα νέο βάλσαμο για τις πληγές τους. Είναι και οι δύο στο ίδιο πλοίο που βυθίζεται.

Η κατεδάφιση έχει μία θετική πλευρά, την ευκαιρία να χτιστεί κάτι καινούργιο  στην περιοχή που έχει υποστεί τόσες καταστροφές. Η σλαβική συνοικία αποτελεί, δυστυχώς, παράδοξο για την ανατολική πλευρά του Κλήβελαντ, με το ποδηλατοδρόμιο και τους κοινοτικούς της κήπους. Σε αντίθεση με τη δυτική πλευρά και τους εναλλακτικούς χώρους εργασίας π. χ. για καλλιτέχνες μέσα σε παλιά εργοστάσια, η ανατολική πλευρά μοιάζει περισσότερο με μία πόλη – φάντασμα που βλέπεις στα παλιά γουέστερν. Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος να φυτρώνουν ζιζάνια στη μέση του δρόμου και να τρυπώνουν μέσα στα ακάλυπτα φρεάτια.

Η Henrietta “Cookie” Kolger, ιδιοκτήτρια του Tyroler Scrap

Την ώρα που οι ληστές μετάλλων περνούν μία αξιοπρεπή ζωή με τα κέρδη από αυτή τη δουλειά, το μεγάλο στοίχημα είναι να αποκτήσουν τη δική τους μάντρα. Οι ιδιοκτήτες μαντρών δεν λερώνουν ποτέ τα χέρια τους και σπάνια τους καταγγέλλουν. Έχοντας την περιέργεια να μάθω πόση ηθική έχει (ή μάλλον δεν έχει) ένας άνθρωπος που δέχεται να αγοράσει κλεμμένα αντικείμενα, ρώτησα τους ληστές μετάλλων ποιο είναι το καλύτερο μέρος για να πουλήσει κάποιος τα κλοπιμαία και τότε όλοι μου έδωσαν μόνο ένα όνομα. Χενριέτα Κόλγκερ γνωστή και ως Κούκι (μπισκότο).

Τόσο ο Τζέι όσο και ο Άντονι μου είχαν πει ότι στη μάντρα της Χενριέτα με το όνομα «Tyroler Scrap» αγοράζουν  οποιοδήποτε κομμάτι από μέταλλο. Δεν έχει σημασία πόσο λυγισμένο, σχισμένο, ή αποκολλημένο είναι. Ο υπαστυνόμος Μιτς την είχε στη λίστα με τις υποδειγματικές μάντρες και μάλιστα ένα θύμα ληστείας μετάλλων στο οποίο έτυχε να πάρω συνέντευξη, μου είπε ότι πήρε πίσω τα κλοπιμαία από τη μάντρα της.

Προσπαθούσα να κλείσω συνέντευξη με την Κούκι εδώ και εβδομάδες αλλά κάθε φορά που της τηλεφωνούσα έβγαινε ο γραμματέας της και μου έλεγε να ξαναπροσπαθήσω «πρέπει να καλέσετε πριν τις 3 το μεσημέρι, δε μένει ποτέ μέχρι αργά το απόγευμα» «δεν έρχεται πριν τις 2,30 το μεσημέρι. Καλέστε πάλι αύριο.», «Γαμώτο, μόλις την έχασες, πήγε στην τράπεζα να κάνει μία κατάθεση».

Η Κούκι και οι συνεργάτες της είχαν δίκιο να είναι επιφυλακτικοί. Τα πράγματα είχαν αρχίσει να γίνονται επικίνδυνα στη μάντρα. Τοπικοί δημοσιογράφοι και αστυνομικοί την ενοχλούσαν πολύ συχνά τον τελευταίο καιρό και το μοναδικό πράγμα που δεν ήθελε, ήταν να μπλέξει άσχημα. Τελικά, αφού επισκέφθηκα τη μάντρα για δύο συνεχόμενες ημέρες και της εξήγησα ότι το μόνο που με ενδιέφερε είναι να γνωρίσω τη δική της εκδοχή της ιστορίας, αφού έτσι και αλλιώς όλοι μιλούσαν για εκείνη, συμφώνησε να κάτσουμε να μου μιλήσει.

Η μάντρα της Κούκι δε μοιάζει με τις υπόλοιπες μάντρες στην ανατολική 55η λεωφόρο, που εμφανίστηκαν με την αύξηση των τιμών στα υπολείμματα μετάλλων. Η μάντρα  «Tyroler» είναι μία μικρή οικογενειακή επιχείρηση που λειτουργεί από το 1935. Πέρασε στην ιδιοκτησία του μακαρίτη συζύγου της Κούκι, Ρόμπερτ Μπέκερ, το 1988. Ο Μπέκερ ήταν ένας άνδρας που ζούσε για να δουλεύει με το μέταλλο, ξόδευε και την τελευταία του δεκάρα για να αγοράζει μέταλλα.

Δύο μήνες μετά την πραγματοποίηση του ονείρου του, ο Ρόμπερτ έπαθε καρδιακή προσβολή και πέθανε στα 45 του χρόνια. Πριν πεθάνει, η Κούκι, εργαζόταν ως μάνατζερ σε ένα ξενοδοχείο και για να τιμήσει τον σύζυγο της αποφάσισε να κρατήσει ανοιχτή τη μάντρα. Την επιχείρηση τώρα την έχουν αναλάβει η μεγάλη της κόρη, ο μικρότερός της γιος και ο δεύτερος σύζυγός της.

Όπως όλες οι μικρές μάντρες, έτσι και η «Tyroler» έχει στήσει απ’ έξω ένα μεγάλο φορτηγό που δέχεται τα μεγάλα φορτία, και σε ένα γκαράζ βαμμένο γαλάζιο υπάρχει ένα περίπτερο πληρωμών και ένας ακόμη θάλαμος για τα αντικείμενα που φέρνουν στα καρότσια. Το περίπτερο των πληρωμών είναι ο χώρος όπου η Κούκι περνά τις περισσότερες ημέρες, ανοίγοντας την ταμειακή μηχανή και δίνοντας στους ληστές μετάλλων πράσινα χαρτονομίσματα.

Μετά από τόση διαφήμιση ένιωσα απογοήτευση όταν γνώρισα τη μεγάλη αφεντικίνα των συλλεκτών μετάλλων στο Κλήβελαντ. Πίστευα ότι θα συναντούσα μία σκληρή, ομιλητική και ψυχρή καταφερτζού. Αλλά όταν πήγα στο ξύλινο περίπτερο πληρωμών που το κλιματιστικό έκανε θόρυβο και ο χώρος μύριζε μεξικάνικο φαγητό που μόλις είχαν παραγγείλει, είδα έναν άλλον άνθρωπο. Η Κούκι είναι μία χλωμή, ταλαιπωρημένη γυναίκα με τρεμάμενη φωνή και με κιρσούς στα πόδια που διακρίνονταν εύκολα από το κάτασπρο και διαφανές της δέρμα. Φορούσε άνετα παπούτσια και έκανε βαριά βήματα, δυσκολευόταν να διασχίσει τη μάντρα. Αλλά καμάρωνε το νέο της κοντό κούρεμα. Το κάνουν όλες οι γυναίκες στις δυτικο-κεντρικές πολιτείες που διαβάζουν το περιοδικά που διαφημίζουν αυτό το κούρεμα.’Hταν όμως ξεκάθαρο ότι η Κούκι γνώριζε την πραγματική της αξία στην κοινότητα και μάλιστα πίστευε ότι ήταν καλός άνθρωπος. «Τους φέρομαι πολύ καλά», μου είπε όταν ρώτησα για τη φήμη που έχει στους πελάτες της. «Δεν είμαι προκατειλημμένη. Δεν τους θεώρησα ποτέ κατώτερούς μου. Εδώ και πολλά χρόνια οι περισσότεροι πελάτες μου με αποκαλούν μαμά. Όταν έρχονται στη μάντρα, φωνάζουν: Τι κάνεις μαμά; Πώς είσαι σήμερα;»

Αναπολούσε τα χρόνια όταν τα φτωχά μαύρα παιδάκια έρχονταν ξυπόλητα και βρώμικα στη μάντρα και πουλούσαν τα αλουμινένια ντενεκεδάκια παγωτού το καλοκαίρι. Οι υπερβολικές ρυθμίσεις της βιομηχανίας επιτάσσουν να είσαι άνω των 18 για να μπορείς να πουλήσεις μέταλλα σε μία μάντρα, ακόμη κι αν πρόκειται για το άδειο κουτί της σόδας.

Όταν άρχισα να της λέω τι είχα μάθει για την εμπορία μετάλλων στο Κλήβελαντ, το πρόσωπο της Κούκι άναψε όταν σκέφθηκε ότι «σηκώνουν» τα σπίτια ανθρώπων και οι μάντρες πουλούν τα μέταλλα σε χώρες όπως η Κίνα. Μου είπε ότι είχε πιέσει την τοπική αυτοδιοίκηση να δώσει άδεια για συλλογή μετάλλων αλλά κανείς δεν την άκουσε.

Όπως όλες οι μάντρες στο Κλήβελαντ, η «Tyroler», ζητά ταυτότητες, όμως αυτό δεν εμποδίζει τους ληστές μετάλλων. Όταν τη ρώτησα γιατί μου υπέδειξαν τη μάντρα της σαν το μέρος που αγοράζει όλα τα κλοπιμαία, εκείνη φάνηκε σα να πληγώθηκε.

«Όταν οι άνθρωποι συλλαμβάνονται προσπαθούν να πουν δικαιολογίες που θα τους απαλλάξουν από μπελάδες», μου είπε.

«Αλλά, ο Ρίτσαρντ θα σου πει, που είναι ο υπεύθυνος της μάντρας, Ρίτσαρντ δέχομαι καλύμματα φρεατίων;»

Ο Ρίτσαρντ ο δεύτερός της σύζυγός, μου χτύπησε την πλάτη, και με γεμάτο στόμα μου είπε: «Ο μόνος τρόπος για να τα πάρουμε είναι μόνο εάν έχουμε άδεια από τον κατασκευαστή». Είχα αναφέρει στην Κούκι ότι μια από τις πηγές μου την κατηγόρησε ότι αγοράζει καλύμματα φρεατίων.

«Έχω ακούσει ότι όταν κλείνουν οι μάντρες έρχονται κάποιοι και τα αγοράζουν» «Πληρώνουν λιγότερα γι’ αυτά.

Η Κρις κι εγώ είμαστε οι μόνοι που ζυγίζουμε τα πράγματα». Μετά ρώτησε την κόρη της. «Κρις εάν σου έφερνα ένα φορτηγό με καλύμματα φρεατίων τι θα μου έλεγες; »

Η Κρις έβαλε το κεφάλι μέσα στο περίπτερο και είπε «Δεν θα το αγοράζαμε, κανείς εδώ δεν θα τα αγόραζε, απαγορεύεται να τα αγοράσουμε».
Είχα έρθει στην «Tyroler» γνωρίζοντας το όνομα ενός τύπου που αρπάζει φρεάτια και είχε παραδοθεί στις Αρχές πριν από μερικούς μήνες. Όταν ρώτησα την Κούκι να το ελέγξει, τα χέρια της άρχισαν να τρέμουν και η φωνή της ακούστηκε ταραγμένη. Σε αντίθεση με τις νεότερες μάντρες που χρησιμοποιούν προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών για να ελέγχουν φωτογραφίες και προφίλ, στην «Tyroler» χρησιμοποιούσαν ακόμη μπλοκάκι για τα αρχεία της.

«Πέσμου πώς γράφεται το επίθετό του και θα κοιτάξω» είπε η Κούκι.

«Τ-Ζ-Ε-Φ-Ρ-Ε-Ι   Σ-Ο-Υ-Γ-Κ-Α-Ρ-Τ» απάντησα.

Ο Σούγκαρτ δε βρέθηκε πουθενά. Όλα φαίνονταν εντάξει. Δεν είχαμε τίποτε άλλο να πούμε και χαιρετηθήκαμε.Φεύγοντας από τη μάντρα έτρεξα σε έναν συλλέκτη μετάλλων και του ζήτησα να τον φωτογραφίσω αλλά εκείνος έφυγε.

«Δεν έχω να σου πω τίποτα» μου είπε.