Ναρκωτικά

Το Εμπόριο Ναρκωτικών Μπορεί να Βοηθήσει τους Ανθρώπους σε Χώρες Ρημαγμένες Από τον Πόλεμο

Έρευνα δείχνει πως το εμπόριο ναρκωτικών μπορεί να συντηρήσει ολόκληρες περιοχές και να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της τοπικής τους υποδομής, ενώ δεν παύει να είναι καταστροφικό και επικίνδυνο.
Max Daly
Κείμενο Max Daly
London, GB
A9AEFF
Κατασχεμένη κοκαΐνη. Φωτογραφία: Jeremy Horner / Alamy Stock Photο

Το εμπόριο ναρκωτικών μπορεί να βοηθήσει τις φτωχές κοινότητες να επιβιώσουν και να ευημερήσουν, σε ορισμένες από τις πιο ασταθείς και πιο βαριά πληγείσες από τους πολέμους χώρες, σύμφωνα με τα ευρήματα μιας βρετανικής, κυβερνητικά χρηματοδοτημένης έκθεσης.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τρεις από τις μεγαλύτερες χώρες-παραγωγούς ναρκωτικών: στο Αφγανιστάν, την Κολομβία και τη Μιανμάρ (πρώην Βιρμανία), που όλες έχουν βιώσει έντονη βία στην πρόσφατη ιστορία τους. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η παράνομη καλλιέργεια και διανομή ναρκωτικών είχε -σε ορισμένες περιπτώσεις- θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη και την οικοδόμηση της ειρήνης.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αποκαλύφθηκε, επίσης, ότι η βοήθεια για τους κατοίκους αυτών των πληγεισών από τον πόλεμο ζωνών παρεμποδιζόταν από μια νοοτροπία πολέμου κατά των ναρκωτικών. Τα σχετικά προγράμματα εναντίον των ναρκωτικών σε ορισμένες περιοχές έχουν υπονομεύσει την πρόοδο αναφορικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και έχουν τελικά ωθήσει τους ανθρώπους σε στενότερη εμπλοκή με το εμπόριο ναρκωτικών.

«Τα απλουστευτικά αφηγήματα για τα ναρκωτικά ως ''καλά'' ή ως ''κακά'' για την ανακούφιση της φτώχειας πρέπει να αποφεύγονται», είπε ο Jonathan Goodhand, Καθηγητής Σπουδών για τις (Πολεμικές) Συγκρούσεις στο Πανεπιστήμιο SOAS του Λονδίνου, που συντόνισε την έκθεση με τίτλο “Voices from the Borderlands 2020“ (Φωνές Από τις Παραμεθορίους 2020). Διατύπωσε το συμπέρασμα πως το εμπόριο ναρκωτικών είναι πάντοτε αντίθετο στην ειρήνη, την κοινωνική πρόοδο και την επιβίωση σε αυτές τις περιοχές ως «βαθιά προβληματικό».

cocaine and knife

Σύμφωνα με την έκθεση, στην Κολομβία, τη μεγαλύτερη παραγωγό κοκαΐνης παγκοσμίως, ορισμένοι παραγωγοί κόκας ήταν οργανωμένοι και δραστήριοι πολίτες, που επένδυσαν κέρδη από την κόκα στην κατασκευή κοινοτικών δρόμων και σχολείων. Σε μια έρευνα σε παραγωγούς κόκας σε δύο παραμεθόριες περιοχές της Κολομβίας, στο Τουμάκο και στο Πουέρτο Ασίς, οι μισοί απάντησαν πως η καλλιέργεια κόκας ήταν η μοναδική οικονομική επιλογή της οικογένειάς τους και σχεδόν όλοι είπαν πως ξόδεψαν ορισμένα από τα -προερχόμενα από την κόκα- χρήματά τους στην εκπαίδευση των παιδιών τους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι καλλιεργητές κόκας είπαν πως ήταν πρόθυμοι να συμμετάσχουν στο κυβερνητικό πρόγραμμα του 2016 για την αντικατάσταση της κόκας με άλλες, νόμιμες καλλιέργειες, αλλά αυτή η βοήθεια δεν ήρθε ποτέ. Ένας παραγωγός από τη Σάντα Μάρτα είπε: «Το κράτος μάς έχει εγκαταλείψει και επιβιώνουμε χάρη στον θάμνο της κόκας, διότι είμαστε αναγκασμένοι».

Μαρτυρίες από το Αφγανιστάν, το επίκεντρο της παγκόσμιας παραγωγής ηρωίνης, έδειξαν πως τα παράνομα δίκτυα εμπορίου έπαιζαν κεντρικό ρόλο στο οικιακό εισόδημα. Εκεί η βία και ο καταναγκασμός δεν ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας των ναρκωτικών, ωστόσο είχαν κεντρική θέση σε όλα τα δίκτυα εμπορίου στην περιοχή, γεγονός που καταδεικνύει πως η καταπολέμηση των παράνομων οικονομικών δραστηριοτήτων και η επέκταση του κρατικού ελέγχου δεν θα έφερναν απαραίτητα λιγότερο βίη και πιο ασφαλή διαβίωση.

Ένας καλλιεργητής παπαρούνας, ο Jangul, από την επαρχία Ναγκαρχάρ στο Αφγανιστάν, είπε στους ερευνητές πως μετά τον βομβαρδισμό του χωριού του, ένα πακέτο με όπιο που είχε θάψει κάτω από το σπίτι του τον βοήθησε να χτίσει τη νέα του κατοικία. Τότε, όταν είχε βρεθεί χωρίς δουλειά, χωρίς τα μέσα για να θρέψει την οικογένειά του, ο ξάδελφος ενός φίλου του, του προσέφερε χρήματα προκειμένου να μεταφέρει παράνομα μια ποσότητα ηρωίνης από το Αφγανιστάν στη Μόσχα. Παρότι αυτό ήταν επικίνδυνο, του επέτρεψε να ανοίξει ένα μικρό μαγαζί στο τοπικό παζάρι.



Στις πολιτείες Κατσίν και Σαν της Μιανμάρ, στα σύνορα της χώρας με την Κίνα και την Ταϊλάνδη, η έκθεση διαπιστώνει ότι η παραγωγή οπίου ήταν αναγκαία για τη διαβίωση πολλών φτωχών νοικοκυριών. Ωστόσο, στην ίδια έκθεση σημειώνεται πως οι αρνητικές επιπτώσεις των ναρκωτικών είχαν αυξηθεί με την έναρξη της ανακωχής. Στην πολιτεία Κατσίν, η ανακωχή έφερε δρόμους και εξαγωγικές βιομηχανίες - αλλά έφερε επίσης ναρκωτικά. Η χρήση ναρκωτικών παρουσιάζει την εικόνα ενός σπιράλ σε ορισμένες περιοχές, που προηγουμένως δεν είχαν προβλήματα ναρκωτικών.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Και στις τρεις αυτές χώρες, η βία δεν περιοριζόταν μόνο στις συμμορίες ναρκωτικών· περιλαμβάνει επίσης τις κυβερνητικές δυνάμεις, αλλά και παρακρατικές ένοπλες ομάδες, παρεμβάσεις εναντίον των ναρκωτικών -όπως το αναγκαστικό ξερίζωμα της κόκας στην Κολομβία και τον αμφιλεγόμενο βομβαρδισμό των εργαστηρίων παρασκευής ναρκωτικών στο Αφγανιστάν - καθώς και την «αργή βία» που συνδέεται με πρακτικές εκμετάλλευσης του εργατικού δυναμικού.

Η δυναμική είναι πάντοτε περίπλοκη. Η έκθεση περιγράφει λεπτομερώς πώς οι άνθρωποι σε αυτές τις περιοχές έπρεπε διαρκώς να κάνουν συμβιβασμούς όταν αποφάσιζαν αν θα έπρεπε να εμπλακούν ή όχι στην οικονομία των ναρκωτικών.

Οι κοινότητες-παραγωγοί κόκας στην Κολομβία έχουν αποκτήσει σημαντικά κοινωνιοοικονομικά δείγματα προόδου, αλλά με κόστος τη βία η οποία σχετίζεται με τα ναρκωτικά. «Αν υπήρχαν ευκαιρίες, κανείς δεν θα επέλεγε να δουλέψει με την κόκα, διότι σε κάνει σκλάβο», είπε ένας καλλιεργητής κόκας από το Πουέρτο Ασίς στους ερευνητές. Ωστόσο, η έκθεση αναφέρει πως τα υψηλά επίπεδα ανεπίσημης κατοχής γης και ανεπαρκούς συγκοινωνιακής υποδομής στις περιοχές-παραγωγούς κόκας καθιστούν πολύ δύσκολη τη συμμετοχή σε νόμιμες αγορές αγροτικών προϊόντων για τις οικογένειες των χωρικών. Στο Αφγανιστάν, τα χρήματα από το όπιο χρηματοδότησαν τις δημόσιες υπηρεσίες, το οδικό δίκτυο και την οικοδόμηση κατοικιών. Αλλά αυτές οι πόλεις που άνθησαν είναι φυτώρια διαφθοράς, αρπαγής γης και ανισότητας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ανεξάρτητη έρευνα είναι μέρος του Προγράμματος για τα Ναρκωτικά και την Τάξη (ή την έλλειψη τάξης), που χρηματοδοτείται από το βρετανικό κυβερνητικό Ταμείο Έρευνας Παγκόσμιων Προκλήσεων ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων στερλινών (περίπου 1,66 δισ. ευρώ), ταμείο το οποίο είναι μέρος του προϋπολογισμού υπερπόντιας βοήθειας του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών. Στοχεύει στο να ακουστούν οι φωνές των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται σε οικονομίες των ναρκωτικών στο Αφγανιστάν, την Κολομβία και τη Μιανμάρ, με σκοπό τη χάραξη πιο αποτελεσματικών στρατηγικών βοήθειάς τους.

«Τα ζητήματα που άπτονται των ναρκωτικών εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται πρωτίστως υπό ένα πρίσμα που τα συσχετίζει με την εγκληματικότητα και την ασφάλεια, και οι οργανισμοί για την ανάπτυξη και την οικοδόμηση της ειρήνης έχουν αποδειχτεί απρόθυμοι να εμπλακούν με το ''ταμπού'' των ναρκωτικών», αναφέρει η έκθεση. «Κι ενώ όσοι εμπλέκονται στην παράνομη οικονομία είναι μεταξύ όσων επηρεάζονται περισσότερο από αυτές τις πολιτικές, έχουν πολύ χαμηλά -ως ανύπαρκτα- επίπεδα εκπροσώπησης στον διάλογο για αυτές τις πολιτικές».

Η έκθεση καταλήγει με το συμπέρασμα ότι η τρέχουσα προσέγγιση από τον οργανισμό των Ηνωμένων Εθών για τα ναρκωτικά, όπως και άλλους διεθνείς φορείς που ασχολούνται με τις οικονομίες των ναρκωτικών, ήταν «υποκριτική, ανέντιμη, ακόμη και αντιπαραγωγική». Όπως αναφέρεται, απαιτούνται νέες προσεγγίσεις ώστε να αντιμετωπιστούν οι εδραιωμένες, παράνομες οικονομίες των ναρκωτικών. Η έρευνα κριτικάρει τους παγκόσμιους και εθνικούς φορείς, για φετιχισμό του ζητήματος των ναρκωτικών στις περιοχές-παραγωγούς, που τις αντιμετωπίζουν μόνο υπό αυτό το πρίσμα στις αναλύσεις τους και αγνοούν τις ευρύτερες κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές δυναμικές.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Οι οικονομίες των ναρκωτικών δεν μπορούν να καταπολεμηθούν πρωτίστως ως ένα ζήτημα εγκληματικότητας και ασφάλειας. Πολλοί από όσους εμπλέκονται στις παράνομες οικονομίες στις παραμεθόριες περιοχές που επηρεάζονται από τα ναρκωτικά και τις συγκρούσεις, αναγκάζονται να παίρνουν πολύ δύσκολες αποφάσεις καθημερινά», έγραψε ο Goodhand. «Κάνουν παζάρια στα οποία η βραχυπρόθεσμη επιβίωση μπορεί να εξασφαλιστεί με κόστος τη μακροπρόθεσμη απώλεια της υγείας και της ασφάλειάς τους. Πρέπει να αποφύγουμε τις πολιτικές και τα προγράμματα που κάνουν τέτοιου είδους συναλλαγές ακόμη πιο δύσκολες να τις διαχειριστεί κανείς».

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Ξυλοδαρμό σε Έγκυες και Κάμψεις: Οι Γυναίκες που Προσπαθούν να Αποδράσουν Από τη Βόρεια Κορέα

Ο Πελούμπ Μαρνικολάι Έπεσε Από το Παράθυρο του ΑΤ Πατησίων και Σκοτώθηκε Μυστηριωδώς

DJ.Silence: «Οι Περισσότεροι Rapper Θέλουν να Γίνουν πιο Λαϊκοί Από τους Λαϊκούς»

Ακολουθήστε το VICE σε Twitter, Facebook και Instagram.