Μια Ακτιβίστρια των FEMEN Eξηγεί Γιατί Έδειξε τα Στήθη της σε ένα Μουσουλμανικό Συνέδριο

To θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να πολεμήσεις τον μισογυνισμό της θρησκείας; Ακτιβίστριες από το πανευρωπαϊκό φεμινιστικό γκρουπ FEMEN ξεγυμνώνουν τα στήθη τους σε διάφορα events (κυρίως μουσουλμανικά) εδώ και χρόνια, με ανάμεικτα αποτελέσματα.

Η τελευταία τους παρέμβαση έλαβε χώρα το βράδυ του Σαββάτου που μας πέρασε, στο Pontoise κοντά στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια ενός διήμερου συνεδρίου με τίτλο Salon Musulman (Μουσουλμανικό Σαλόνι). Φέτος, το ετήσιο event επικεντρώθηκε στη «μουσουλμάνα γυναίκα». Δύο ακτιβίστριες ανέβηκαν στη σκηνή και διέκοψαν την ομιλία δύο ιμάμηδων. Μιλήσαμε σε μια από αυτές, για να μάθουμε τι έγινε.

«Ήμουν εγώ και μια άλλη γυναίκα, η Myriam», λέει η Tara, μία από τις ακτιβίστριες. «Πήγαμε στο συνέδριο, περιμέναμε μέχρι την τελευταία ομιλία και, όταν άρχισαν να μιλούν οι δύο ιμάμηδες για το Κοράνι και ουσιαστικά προέτρεψαν τους άντρες να χτυπούν τις γυναίκες τους, ανεβήκαμε στη σκηνή. Φορούσαμε djellabas (παραδοσιακές ρόμπες οι οποίες είναι δημοφιλείς στο Μαρόκο και την Αλγερία) και, όταν τις αφαιρέσαμε, ήμασταν γυμνές από πάνω, με συνθήματα γραμμένα στα στήθη μας. Εγώ είχα γράψει "είμαι προφήτης του εαυτού μου", ενώ η άλλη είχε γράψει "δεν θα υποταχτώ σε κανέναν". Μείναμε στη σκηνή για περίπου δέκα δευτερόλεπτα, οπότε και έφτασε η ασφάλεια του event».

«Η Myriam ξυλοκοπήθηκε από άνδρες που ήταν στο κοινό, αλλά και από τους υπεύθυνους ασφαλείας της εκδήλωσης. Έπειτα, μας οδήγησαν έξω». Ένα βίντεο από το event δείχνει μια από τις γυναίκες να δέχεται κλωτσιές, καθώς οδηγείται μακριά από τη σκηνή.

Αν κοιτάξουμε τις «ρίζες» των FEMEN, που ξεκίνησαν αρχικά στην Ουκρανία ως ένα φεμινιστικό κίνημα που εναντιωνόταν στη σεξουαλική εκμετάλλευση των γυναικών από την Ανατολική Ευρώπη, τότε η δράση του «παραρτήματος» στο Παρίσι είναι κάπως ασυνήθιστη. Αν και οι στόχοι του κινήματος είναι να αγωνιστεί κατά της «πατριαρχίας που εκφράζεται μέσω της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των γυναικών, της δικτατορίας και της θρησκείας», το γαλλικό κομμάτι της ομάδας επικεντρώνεται κυρίως στο Ισλάμ. Γιατί λοιπόν διάλεξαν τη συγκεκριμένη εκδήλωση ως στόχο;

«Τη διαλέξαμε επειδή είχε ως βασικό της θέμα τις γυναίκες. Το βρήκαμε αδιανόητο ότι σε μια τέτοια εκδήλωση δεν καλέστηκε να μιλήσει ούτε μια γυναίκα. Επιπλέον, επιλέξαμε συγκεκριμένα τους δύο αυτούς ιμάμηδες, μιας και εκείνοι έχουν εκφράσει απίστευτα βίαιες απόψεις κατά των γυναικών στο παρελθόν, όπως το να καλούν άνδρες να διαπράττουν βιασμό, λέγοντας πως το Κοράνι δικαιολογεί τέτοιες ενέργειες».

Η Tara δεν έχει άδικο. Οι δύο ιμάμηδες ήταν ο Nader Abou Anas -είχε υποστηρίξει τον βιασμό εντός του γάμου- και ο Mehdi Kabir - οι ομιλίες του για το Ισλάμ και τις γυναίκες δεν χαρακτηρίζονται από προοδευτική διάθεση. Μερικά σχόλια από τις ομιλίες του Anas είναι και τα ακόλουθα: «Μια γυναίκα πρέπει να έχει την άδεια του άνδρα της για να φεύγει από το σπίτι.Το απόγευμα, αν ο άνδρας έχει ανάγκες αλλά εκείνη δεν έχει όρεξη, τότε ο άντρας θα "σπάσει". Πρέπει να ξέρει ότι οι άγγελοι θα την καταριούνται όλη νύχτα αν αρνηθεί να κάνει σεξ με τον άνδρα της, χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος».

Αν και ο Kabir δεν είναι τόσο ευθύς, έχει δώσει ομιλίες όπου κριτικάρει αυστηρά τους άνδρες εκείνους που επιτρέπουν στις γυναίκες, στις αδερφές τους και στις κόρες τους να φεύγουν από το σπίτι φορώντας άρωμα, μιας και αυτό αποτελεί ξεκάθαρο δείγμα ότι είναι πόρνες. (Το BuzzFeed France σημείωσε, βέβαια, πως οι δύο γυναίκες διέκοψαν τον Kabir, τη στιγμή που εκείνος έλεγε στο κοινό πως οι μουσουλμάνοι «πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Προφήτη, ο οποίος ποτέ δεν χαστούκισε την γυναίκα του»).

Το να αντιτίθεσαι σε τέτοιες απόψεις είναι λογικό από κάθε άποψη. Όμως, οι FEMEN δείχνουν τον δρόμο της προόδου σε αυτά τα θέματα; Στο παρελθόν, η οργάνωση έχει δεχτεί ισχυρή κριτική για την εμμονή της με το Ισλάμ, την ίδια στιγμή που ο μισογυνισμός υπάρχει παντού, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν σημειώσει ότι την οργάνωση διακρίνουν Ισλαμοφοβικά ένστικτα. Η σελίδα των FEMEN France στο Facebook έσπευσε να τονίσει ότι οι δύο ακτιβίστριες που ανέβηκαν στη σκηνή προέρχονται από μουσουλμανικές οικογένειες, αλλά αυτή η τοποθέτηση είναι κάπως υπερβολική.

«Μια από τις γιαγιάδες μου είναι μουσουλμάνα, ενώ η άλλη είναι καθολική», μας λέει η Tara, «αλλά οι γονείς μου είναι άθεοι και η θρησκεία δεν ήταν κάτι που υπήρχε γύρω μου όσο μεγάλωνα».

Άρα, δεν φαντάζει κάπως αλαζονικό να μπαίνεις σε μουσουλμανικούς χώρους και να κρίνεις αυστηρά τους ανθρώπους εκεί -και τις γυναίκες- για το ότι είναι θρησκόληπτοι; «Δεν είμαστε ενάντια στην πίστη και τα πιστεύω των γυναικών, υποστηρίζουμε το δικαίωμα της επιλογής. Όσοι θέλουν να πιστεύουν σε κάποια θρησκεία μπορούν. Επικεντρωνόμαστε κυρίως στο γεγονός ότι τα περισσότερα θρησκευτικά κείμενα είναι κατά των γυναικών».

Το σημείο αυτό δεν φαίνεται τόσο ξεκάθαρο όσο θέλει να το παρουσιάζει η Myriam. Με τη σεμνότητα να αποτελεί ένα βασικό κομμάτι της μουσουλμανικής πίστης, κάτι που ισχύει και με τις περισσότερες θρησκείες, το να παρουσιάζεσαι γυμνόστηθη φαντάζει ως ένας τρόπος να κερδίσεις την υποστήριξη άλλων άθεων και όχι των ατόμων που προσπαθεί να αγγίξει το μήνυμα των FEMEN.

Πιστεύει πως αυτές τους οι ενέργειες θα οδηγήσουν τελικά στο να τους γυρίσουν την πλάτη οι μουσουλμάνες και όχι να τις πάρουν με το μέρος τους; «Ναι, είναι πιθανό αυτό, αλλά οι δράσεις μας εκφράζονται με συγκεκριμένο τρόπο».

Το καλό κομμάτι τέτοιου είδους ενεργειών είναι φυσικά η δημοσιότητα. Η ενέργειά τους καλύφθηκε από όλες τις γαλλικές εφημερίδες, με τα διεθνή μέσα να ακολουθούν λίγο αργότερα. Η όλη ιστορία άλλωστε ήταν ένας παράδεισος του PR: τα στήθη, οι φωνές, οι ιμάμηδες που φάνηκαν να νιώθουν ιδιαίτερα άβολα. Τελικά όμως, βγήκε κάτι καλό από όλο αυτό; Τα περισσότερα άρθρα ανέφεραν ελάχιστα για τις σεξιστικές ομιλίες των ιμάμηδων και επικεντρώθηκαν κυρίως στις ενέργειες των FEMEN.

Αυτό βέβαια δεν αποτελεί νέο για τα μέλη της ομάδας, ούτε για οποιαδήποτε άλλη ομάδα διαδηλωτών που θέλει να σοκάρει. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι από τη στιγμή που η εν λόγω ομάδα είναι τόσο επιθετική, ουσιαστικά τονίζει θέματα που κάνουν κακό, που εξευτελίζουν και που, τελικά, σκοτώνουν γυναίκες κάθε μέρα. Εν τέλει όμως, θα ήταν λογικά κυνικό να πει κανείς πως η πιο επιταχυμένη καμπάνια των FEMEN είναι αυτή που προβάλλει την ίδια την ομάδα.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.