Συναντήσαμε τον Street Artist που Γέμισε την Αθήνα με Βουβά Πρόσωπα

Η κόλλα από τις αφίσες που μόλις είχαν «διακοσμήσει» την πλατεία Συντάγματος δεν είχε ακόμα στεγνώσει. Ο Γάλλος με τις μακριές τζίβες, σκούπισε τον ιδρώτα του και πέταξε τα σύνεργά του σε ένα κάδο πριν γίνει αντιληπτός από την αστυνομία. Είχε τελειώσει όχι μόνο την αποστολή του στην Αθήνα αλλά και ένα τεράστιο ταξίδι πέντε εβδομάδων από τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ ως τη Μεσόγειο. Ποιος είναι όμως αυτός ο καλλιτέχνης που ήρθε και έφυγε αθόρυβα, αφήνοντας πίσω του δεκάδες βουβά πρόσωπα κολλημένα σε τοίχους της Αθήνας;

Τον λένε Man Kloix (Μαν Κλουά) και είναι από τη Μασσαλία. Ασχολείται με τη γραφιστική όμως εδώ ήρθε με την ιδιότητα του street artist. Πριν από ένα χρόνο ξεκίνησε το τελευταίο του project με τίτλο Small is Big το οποίο εστιάζει στους ανθρώπους που αντιδρούν σε αυτά που συμβαίνουν στις ζωές τους και γύρω τους. Ανθρώπους που βγαίνουν στο δρόμο να διεκδικήσουν ένα δικαίωμα, που θέλουν να δουν μια αλλαγή στην κοινωνία τους.

Δεν τον απασχολούν οι πολιτικοί, ούτε οι θεσμικοί υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά ο πολίτης, η κοινωνία των πολιτών που δρα όταν βλέπει μια αδικία ή μια ανισότητα.

Κάπως έτσι ξεκίνησε να σχεδιάζει πορτρέτα ανθρώπων που τον ενέπνευσαν. Ο στόχος του ήταν τα έργα του να βρίσκονται στους δρόμους και να μεταφέρουν εκεί τα μηνύματά τους.

Το πρώτο του πορτρέτο ήταν του Έντουαρντ Σνόουντεν. «Είναι μια πολύ μεγάλη φυσιογνωμία για μένα. Είναι ένας άνθρωπος που ήταν μόνο ένας τεχνικός ο οποίος όμως συνειδητοποίησε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και απλά… το είπε σε όλους! Ακόμη κι αν πήρε πολύ μεγάλο ρίσκο για αυτό…» λέει με ενθουσιασμό ο Μαν.

Ψάχνοντας στο ίντερνετ για παρόμοιες ιστορίες ανθρώπων, έπεσε πάνω στο άλμπουμ του περιοδικού ΤΙΜΕ για το Πρόσωπο της Χρονιάς 2011. Το τιμώμενο πρόσωπο εκείνη τη χρονιά ήταν ο “Διαδηλωτής”. Ο φωτογράφος Πίτερ Χάπακ είχε τότε ταξιδέψει σε όλα τα μέρη όπου είχαν σημειωθεί μεγάλες διαδηλώσεις για να φωτογραφίσει τους άγνωστους πρωταγωνιστές τους. Από το Occupy Wall Street και το Occupy Oakland στις ΗΠΑ μέχρι τους Αγανακτισμένους της Αθήνας και της Μαδρίτης αλλά και τους διαδηλωτές της Αραβικής Άνοιξης σε Τυνησία και Αίγυπτο.

Ο Μαν κόλλησε με τις φωτογραφίες. «Έίναι φοβερές, έχουν μια απίστευτη ένταση στα πρόσωπά τους, σε κοιτούν στα μάτια. Ζωγράφισα αμέσως 3-4 και τις έστειλα στον Πίτερ Χάπακ ζητώντας την άδειά του. Του είπα ότι η ιδέα μου ήταν τα σχέδια να αφισοκολληθούν στο δρόμο και αυτός μου έδωσε την άδειά του».

Ο Γάλλος street artist σχεδίασε σχεδόν όλα τα πορτρέτα, γύρω στα 30 και προσπάθησε να βρει χρηματοδότηση ώστε να επισκεφθεί όλες αυτές τις πόλεις και να κολλήσει τις αφίσες του εκεί όπου έλαβαν χώρα τα γεγονότα.

Η χρηματοδότηση ήρθε από το Kiss Kiss Bank Bank, μια πλατφόρμα για crowd-funding και αμέσως μετά έκλεισε τα εισιτήριά του. Το ταξίδι προέβλεπε μια εβδομάδα σε κάθε πόλη. Νέα Υόρκη, Όουκλαντ, Μαδρίτη, Τύνιδα και Αθήνα. Το Κάιρο βγήκε εκτός σχεδίου λόγω ασφαλείας.

Μου αφηγήθηκε πώς ξεγέλασε αστυνομικούς και σεκιουριτάδες στην ισχυρά φρουρούμενη Wall Street αλλά και τους κινδύνους για τον ίδιο και τους άραβες φίλους του όταν βγήκε να κολλήσει αφίσες στην Τυνησία. Εμείς βρισκόμασταν στον τελευταίο σταθμό του.

-«Θα πάρουμε άλλη μπύρα;» ρωτάω.

-«Εννοείται!».

-«Ωραία, συνεχίζουμε».

Προσπάθησε να έρθει σε επαφή σχεδόν με όλους όσους φωτογραφήθηκαν από τον Χάπακ. «Έψαχνα παντού, facebook, yahoo groups, google, linkedin… Μου πήρε πολύ χρόνο και τύχη για να βρω όσους βρήκα. Μίλησα μαζί τους για όλα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν. Ένα κοινό στοιχείο που μου είπαν όλοι τους ήταν ότι είναι πολύ δύσκολο να αλλάξεις ολόκληρο το σύστημα με τη μια, χρειάζεται να συμμετέχεις στα κοινά και να κάνεις πράγματα. Το δεύτερο κοινό που είχαν ήταν η αναφορά σε εξτρεμιστικές ομάδες που ξεπήδησαν στις χώρες αυτές. Το τρίτο κοινό σημείο είναι ότι οι περισσότεροι από αυτούς έκαναν λόγο για άνοδο της αστυνομικής βίας. Στο Όουκλαντ, που παραδοσιακά είχαν φυλετικά προβλήματα, βλέπουν την αστυνομία να είναι περισσότερο στρατιωτικοποιημένη και βίαιη. Το ίδιο και στην Ελλάδα».

Στην Αθήνα «τίμησε» τα Εξάρχεια με 12 πορτρέτα μιας και είχε διαβάσει για την ιστορία αυτής της γειτονιάς αλλά και τη σχέση της με την street art. Απέτισε φόρο τιμής με άλλες 6 αφίσες στο σημείο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου. «Μπορεί να μην πρόκειται για μια διαδήλωση όμως υπήρξαν, δυστυχώς, και αλλού παρόμοια γεγονότα όπως στο Όουκλαντ αλλά και πιο πρόσφατα στην Τουρκία. Αυτά τα τραγικά γεγονότα έχουν ένα πολύ δυνατό συμβολισμό» μου λέει.

Όταν του μίλησα για το παρκάκι της Ναυαρίνου, εκεί κοντά, ενθουσιάστηκε. «Αυτό ακριβώς είναι το project μου. Small is Big. Δεν χρειάζεται να αλλάξεις τα πάντα μέσα σε μια στιγμή αλλά αν οι άνθρωποι αντιδράσουν μπορούν να καταφέρουν πολλά» αναφώνησε και κατευθύνθηκε στη γωνία του όπου κόλλησε μερικά ακόμα πορτρέτα.

Επόμενη σταθμός της αθηναϊκής περιοδείας του ήταν το Πολυτεχνείο. Αφού έμαθε για την ιστορία του και τον συμβολισμό που έχει, σκαρφάλωσε στην κεντρική πύλη και κόλλησε τέσσερις αφίσες. Μεταξύ τους και η στοχαστική έκφραση του Παύλου Π. που συμμετείχε στο κίνημα των αγανακτισμένων το 2011.

-«Γιατί δεν σχεδίασες τον Λουκάνικο;» τον ρωτάω. Όταν πρωτοείδα τα σχέδιά του στην ιστοσελίδα του, το μάτι έψαξε πρώτα για τον τετράποδο διαδηλωτή και μου έκανε εντύπωση που έλειπε μια τόσο μοναδική φιγούρα. Άλλωστε η φωτογραφία του στο ΤΙΜΕ είχε κάνει θραύση.

-(γέλιο) «Δεν τον σχεδίασα γιατί δεν συνειδητοποίησα τον συμβολισμό που είχε και επειδή νόμισα αρχικά ότι υπήρχαν πολλοί τέτοιοι σκύλοι κι όχι μόνο ένας. Όμως τώρα που μου το είπες ξέρω ότι θα τον σχεδιάσω σίγουρα μόλις γυρίσω στη Γαλλία».

Επόμενη στάση: Σύνταγμα.

Φτάνω με τη μηχανή και τον βρίσκω με τα σύνεργά του. Η κοπέλα του ετοιμαζόταν κι αυτή να βγάλει φωτογραφίες για το αρχείο τους.

Ο Μαν βγάζει μια αφίσα με το πορτρέτο της Ναταλίας Κ. και του Αντώνη, που γνωρίστηκαν στις διαδηλώσεις των αγανακτισμένων και την κολλάει σε ένα ΚΑΦΑΟ. Ο τροχονόμος απέναντι τον πέρασε για τουρίστα.

Κατεβαίνουμε τα σκαλιά και βγάζει μια δεύτερη αφίσα. Το πρόσωπο της Κατερίνας Π. γεμάτο ένταση αλλά και κόπωση. Μια μάσκα κρέμεται από το λαιμό της. Για ένα λεπτό μου έρχονται σκηνές από τον Ιούνιο του 2011, τότε που η πλατεία ήταν γεμάτη από τέτοια πρόσωπα, δακρυσμένα από τα χημικά αλλά με μια πίστη στα μάτια τους.

Μένω λίγο παραπάνω για να βγάλω φωτογραφίες. Έχουν περάσει δευτερόλεπτα και οι περαστικοί πλησιάζουν για να δουν τις αφίσες. Κάποιοι απλά τις προσπερνούν, μια κοπέλα βγάζει φωτογραφία με το κινητό της.

«Όποτε τελειώνω ένα έργο ή μια αφισοκόλληση στο δρόμο λέω πάντα αυτό… Ni vu, ni connu». Ούτε με είδαν, ούτε με ξέρουν.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.