Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο τεύχος Μαρτίου του VICE magazine. Κάντε κλικ εδώ για να γίνετε συνδρομητές.
Τον περασμένο Ιούλιο, το FBI ανακοίνωσε πως έκλεισε τον φάκελο μιας από τις πλέον περιβόητες άλυτες υποθέσεις του: την εξαφάνιση του D.B. Cooper, που σύμφωνα με τον μύθο, πήδηξε από ένα αεροπλάνο κάπου πάνω από την περιοχή Πασίφικ Νορθ-Γουέστ με 200.000 δολάρια (σχεδόν 188.000 ευρώ) δεμένα στο σώμα του και εξαφανίστηκε.
Σύμφωνα με την περίληψη της υπόθεσης από το FBI, «το απόγευμα της 24ης Νοεμβρίου 1971, ένας άνδρας που δήλωνε ότι τον έλεγαν Dan Cooper πλησίασε το ταμείο της Northwest Orient Airlines στο Πόρτλαντ του Όρεγκον. Πλήρωσε με μετρητά για ένα εισιτήριο απλής μετάβασης με την πτήση 305, που είχε προορισμό το Σιάτλ της Ουάσινγκτον».
«Ο Cooper ήταν ένας ήσυχος άνθρωπος που φαινόταν να είναι κάπου στα 40 και φορούσε ένα κοστούμι με μαύρη γραβάτα και άσπρο πουκάμισο. Παρήγγειλε ένα ποτό -μπέρμπον με σόδα- καθώς η πτήση απογειωνόταν. Κάποια στιγμή μετά τις 3 το μεσημέρι, έδωσε στην αεροσυνοδό ένα σημείωμα το οποίο έγραφε πως είχε μια βόμβα στον χαρτοφύλακά του και πως ήθελε από εκείνη να κάτσει μαζί του», εξηγεί η περίληψη της υπόθεσης. «Η σοκαρισμένη αεροσυνοδός έκανε ό,τι της είπε. Ανοίγοντας έναν φτηνό χαρτοφύλακα, ο Cooper της έδειξε έναν σωρό από καλώδια και κόκκινες ράβδους και απαίτησε να γράψει ό,τι θα της έλεγε. Σύντομα, η αεροσυνοδός πήγαινε το σημείωμα που μόλις είχε γράψει στον πιλότο του αεροπλάνου, με το οποίο ο Cooper απαιτούσε τέσσερα αλεξίπτωτα και 200.000 δολάρια μετρητά».
Το τέλος της 45χρονης έρευνας για την εξαφάνιση του Cooper σημαίνει πως οι φάκελοι της υπόθεσης έγιναν δημοσίως διαθέσιμοι σύμφωνα με τον νόμο για την Ελευθερία της Πληροφορίας (Freedom of Information Act, FOIA). Συμπληρώσαμε λοιπόν μια αίτηση FOIA, ζητώντας τους φάκελους της έρευνας που σχετίζονταν με τον Cooper. Στις 30 Ιανουαρίου, το FBI μάς ενημέρωσε πως είχε δημοσιεύσει τους φακέλους στο online αρχείο του, πρακτική που ακολουθείται, αν τρία ή περισσότερα άτομα στείλουν αίτηση για τον ίδιο φάκελο. Η υπηρεσία δημοσίευσε τους εν λόγω φακέλους ιδιαίτερα γρήγορα, όταν ο δικηγόρος με έδρα την Ουάσινγκτον Mark Zaid τους απείλησε με μήνυση σε περίπτωση που δεν δημοσιεύσουν τα έγγραφα.
Όταν έκλεισε την υπόθεση, το FBI δήλωσε πως έκλεινε «μια από τις μακρύτερες και πιο κουραστικές έρευνες» στην ιστορία του, ώστε να εστιάσει «σε άλλες έρευνες με προτεραιότητα». Μέσα στα χρόνια, δεκάδες ερασιτέχνες ερευνητές έχουν προσπαθήσει να λύσουν το μυστήριο της εξαφάνισης του Cooper, μια υπόθεση που η υπηρεσία ονόμασε NORJAK (Northwest hijacking). Τα μόνα στοιχεία όμως που βρέθηκαν ήταν το αλεξίπτωτο του Cooper, η γραβάτα του και περίπου 5.800 δολάρια (σχεδόν 5.500 ευρώ) σε χαρτονομίσματα των 20 δολαρίων που είχαν τους ίδιους σειριακούς αριθμούς με τα χρήματα που έκλεψε από το αεροπλάνο και τα οποία βρέθηκαν από ένα νεαρό αγόρι το 1980. Παραμένει ακόμα άγνωστο αν ο Cooper επιβίωσε.
Οι εν λόγω φάκελοι, μόλις 393 σελίδες, αντιπροσωπεύουν την πρώτη φουρνιά του υλικού που συνέλεξε το FBI μέσα σε σχεδόν πέντε δεκαετίες και περιλαμβάνουν το πρώτο υπόμνημα της υπηρεσίας για την αεροπειρατεία, που συντάχθηκε μόλις μερικές ώρες μετά το συμβάν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
1. Αυτό είναι ένα σημείωμα που στάλθηκε στον ειδικό πράκτορα του FBI που ήταν υπεύθυνος στο Σαν Ντιέγκο την ημέρα της αεροπειρατείας και το οποίο τον ενημερώνει πως ένα UNSUB (unknown subject - άγνωστο άτομο) είχε μια βόμβα και απαιτούσε 200.000 δολάρια. Το «164-New» είναι κώδικας του FBI και σημαίνει «έγκλημα πάνω σε αεροσκάφος».
Περίπου 200 σελίδες επιπλέον εγγράφων δείχνουν πως το FBI προσπάθησε να εντοπίσει την ταυτότητα του αεροπειρατή. Τα υπόλοιπα έγγραφα που κυκλοφόρησε το FBI είναι κυρίως δημοσιεύματα εφημερίδων σχετικά με την εξαφάνιση του Cooper. Μπορεί να μην φαίνεται ιδιαίτερα ενδιαφέρον το ότι το FBI συνέλεξε τόσα δημοσιεύματα για την εξαφάνιση του Cooper, αλλά είχε τον λόγο του. Η υπηρεσία παρακολουθούσε τις εφημερίδες, για να καταγράψει τις νεότερες εξελίξεις και να εντοπίσει νέους μάρτυρες και πηγές για την υπόθεση.
2. Αυτό είναι ένα ρεπορτάζ του 1980, το οποίο συντάχθηκε από έναν δημοσιογράφο που υποστήριζε πως μια πηγή του είχε δώσει «περαιτέρω αποδείξεις», οι οποίες έλεγαν πως ο Cooper εμφανίστηκε στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης το 1997 και πως το που βρισκόταν ήταν γνωστό, «σε υψηλόβαθμα στελέχη της αμερικάνικης κυβέρνησης». Για το FBI, το ρεπορτάζ αυτό ήταν γεμάτο από ενδιαφέρονταν στοιχεία και δεν θα ήταν ασυνήθιστο, αν είχε προσπαθήσει να βρει την ταυτότητα της πηγής του δημοσιογράφου.
3. Αυτοί είναι μερικοί εκ των σειριακών αριθμών από τα χαρτονομίσματα των 20 δολαρίων που δόθηκαν στον Cooper. Το FBI δημοσίευσε αυτούς τους αριθμούς στις εφημερίδες, σε μια προσπάθεια να εντοπίσει τα χρήματα και πιθανόν και τον ίδιο τον Cooper. Περιέργως, πέρα από τα χρήματα που βρέθηκαν από ένα οκτάχρονο αγόρι, χρόνια μετά την εξαφάνιση του Cooper, μέχρι και σήμερα τα λεφτά που πήρε από το αεροπλάνο ο δράστης δεν έχουν εμφανιστεί.
4. Αυτό το χαρτονόμισμα των 20 δολαρίων θεωρήθηκε πως ήταν μέρος των κλοπιμαίων, αλλά εν τέλει αποδείχτηκε πως ήταν πλαστό: δόθηκε σε έναν συντάκτη του περιοδικού Newsweek ως μέρος μιας «συνέντευξης» με έναν άντρα που προσποιήθηκε πως ήταν ο Cooper.
Σε γενικές γραμμές, η υπηρεσία αρχικά δημοσιεύει τα πιο «εύκολα» έγγραφα –σε αυτήν την περίπτωση αποκόμματα εφημερίδων–, αλλά ο επόμενος κύκλος εγγράφων θα πρέπει να περιλαμβάνει συνεντεύξεις του FBI με μάρτυρες, οι οποίες μέχρι τώρα δεν έχουν δημοσιευτεί.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ