Η Διάσκεψη για τα Δικαιώματα των Ανδρών Ήταν Λίγο «Αγόρια Ιππότες, Κορίτσια Μαύρες Κότες»

Το σαββατοκύριακο 21-22 Ιουλίου, το παγκόσμιο κίνημα για τα δικαιώματα των ανδρών βρέθηκε στο Λονδίνο για τη Διεθνή Διάσκεψη για τα Προβλήματα των Ανδρών 2018 (ICMI) – μια ετήσια συγκέντρωση που φέρνει κοντά τους Ακτιβιστές για τα Δικαιώματα των Ανδρών (MRA) και τους ομοϊδεάτες τους από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία, την Ινδία και την Ευρώπη. Ως κάποιος που παρακολουθεί το κίνημα για τα δικαιώματα των ανδρών για αρκετό καιρό, ήθελα να παρευρεθώ και εγώ, εν μέρει για να μάθω τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτές τις εκδηλώσεις, αλλά και για να δω αν οι παρευρισκόμενοι ήταν τελικά ένα τσούρμο παλαβοί που μισούν τις γυναίκες, όπως πιστεύεται.

Ποιοι είναι λοιπόν οι MRA; Αυτό που συνειδητοποιεί κανείς σε συγκεντρώσεις όπως το ICMI είναι ότι, στον βαθμό που υπάρχει ένα «ανδρικό κίνημα», στην πραγματικότητα πρόκειται απλώς για διάφορες ομαδούλες που ασχολούνται με συναφή ζητήματα. Σε αυτές, υπάρχουν τέσσερα βασικά στρατόπεδα: επιμέλεια παιδιών, ενδοοικογενειακή βία, ψευδείς κατηγορίες (βιασμοί και σεξουαλικές επιθέσεις) και περιτομή (ένα ζήτημα που εξακολουθεί να απασχολεί έντονα το κίνημα). Αν προσθέσετε και ένα μάτσο κόσμου που πιστεύει ότι ο κόσμος είναι γυναικοκεντρικός και διάφορους τύπους της alt-right, θα έχετε την πλήρη εικόνα.

Από άποψη ηλικιών, οι συμμετέχοντες του ICMI κυμαίνονταν ανάμεσα σε 20άρηδες άνδρες και συνταξιούχους, με την κύρια ομάδα να είναι μεσήλικες. Υπήρχαν επίσης και κάποιες γυναίκες, οι περισσότερες από τις οποίες αντιμετωπίζονταν σχεδόν σαν διασημότητες (η σκηνοθέτιδα Cassie Jaye, για παράδειγμα, μοίραζε με χαρά υπογεγραμμένα DVD του ντοκιμαντέρ της The Red Pill).

Αυτό που ενώνει όλες αυτές τις ομάδες και τα άτομα είναι η πεποίθηση ότι το σύστημα υπονομεύει τους άνδρες, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Ορισμένοι εκπρόσωποι του ICMI το αποδίδουν αυτό σε μια συνολική αφέλεια που χαρακτηρίζει τους κυβερνώντες, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τις γυναίκες με τις καλύτερες προθέσεις. Άλλοι βλέπουν τον φεμινισμό ως μια κακόβουλη συνωμοσία με στόχο τη διάλυση της πυρηνικής οικογένειας και τη δημιουργία μιας νέας εποχής αδύναμων ανδρών και σοσιαλιστικού κρατικού ελέγχου.

Ας πάμε τώρα στο μεγάλο ερώτημα: είναι το κίνημα των δικαιωμάτων των ανδρών εγγενώς μισογυνιστικό;

Στις αρχές του 2018, το Νομικό Κέντρο για τη Φτώχεια στον Νότο (SPLC) χαρακτήρισε επισήμως δύο οργανώσεις για τα δικαιώματα των ανδρών ως ομάδες μίσους, προσδιορίζοντας τα μέλη τους ως «υποστηρικτές της ανδρικής υπεροχής». Συντριπτικά, ομάδες ή ιστότοποι που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ανδρών παρουσιάζουν επιχειρήματα με μισογύνικες προκαταλήψεις, είτε συγκαλυμμένες είτε κατάφωρες. Οι MRA έχουν συνήθως μια νοοτροπία θύματος -βλέπουν τους εαυτούς τους ως συστηματικά διωκόμενους, ενώ θεωρούν ότι οι γυναίκες τυγχάνουν καλύτερης μοίρας- και πολλοί είναι απροκάλυπτα αντιφεμινιστές.

Επιστρέφουμε, λοιπόν, στο ερώτημα: Ο μισογυνισμός χαρακτηρίζει το κίνημα, σε σημείο που να μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά του; Αδιαμφησβήτητα. Όπως έχει επισημάνει το SPLC, αν και ορισμένοι υπέρμαχοι των δικαιωμάτων των ανδρών «εκφράζουν εύλογες και μερικές φορές σοβαρές ανησυχίες για την αντιμετώπιση των ανδρών, το πιο αξιοσημείωτο είναι ο μισογύνικος τόνος που επικρατεί».

Mακιγιάζ Χωρίς Καθρέφτη

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook

Ωστόσο: Είχε το ICMI να κάνει αποκλειστικά με το μίσος απέναντι στις γυναίκες; Όχι. Ορισμένοι από τους ομιλητές που είδα κατάφεραν να περάσουν το μήνυμά τους -την ανάγκη υποστήριξης ανδρών θυμάτων σεξουαλικής βίας, για παράδειγμα-, χωρίς να καταφεύγουν σε μισογύνικη ρητορική ή να παρουσιάζουν τους άνδρες ως τα μεγάλα θύματα της κοινωνίας. Ακόμη και σε αυτήν τη περίπτωση, όμως, δεν θα χρειαζόταν πολύς χρόνος, για να ξεκινήσουν τα μέλη του ακροατηρίου να κάνουν τη σύνδεση με τον φεμινισμό ως το απόλυτο κακό. Θα σκεφτόταν κανείς ότι οι ομιλητές ίσως να ένιωθαν τουλάχιστον λίγο άβολα, δεδομένου ότι μιλούσαν μπροστά από πανό που απεικόνιζαν την «Ψεύτρα Φεμινίστρια του Μήνα» - όπως φάνηκε όμως, δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Κατά κανόνα, όσο πιο ξεκάθαρα πολιτικός ήταν ένας ομιλητής, τόσο περισσότερο πλησίαζε τον κατάφωρο μισογυνισμό. Σε μία από τις χειρότερες στιγμές, ένας αυστριακός πολιτικός ακτιβιστής παρουσίασε την πολιτική του πλατφόρμα κατά της γυναικοκρατίας, απαιτώντας να γίνονται υποχρεωτικά τεστ πατρότητας κατά τη γέννηση (γενικά, το κίνημα των ανδρών έχει εμμονή με την απιστία) και αναγνωρίζοντας την ύπαρξη ενός κοινού εδάφους με τους λευκούς εθνικιστές. Οι περισσότεροι παρευρισκόμενοι που παρακολουθούσαν, κουνούσαν συγκαταβατικά τα κεφάλια τους όσο μιλούσε.

Πολλοί από τους ομιλητές του MRA που ήταν εκεί δεν φαίνονταν να έχουν ενσωματωθεί στο κίνημα, επηρεασμένοι από τον δογματισμό –διαδικτυακό και μη–, αλλά λόγω κάποιας δύσκολης προσωπικής κατάστασης. Φυσικά, δεν ήταν δυνατόν να εξακριβώσει κανείς αν όλες αυτές οι ιστορίες ήταν απόλυτα αληθινές -ή τουλάχιστον, αν οι άνδρες ήταν απλώς τα θύματα– ωστόσο, οι περισσότερες ακουγόταν φριχτές.

Ένας ομιλητής, για παράδειγμα, είχε εμπλακεί σε μια σκοτεινή υπόθεση παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, η οποία απορρίφθηκε, όταν η Υπηρεσία Προστασίας Παιδιών αποφάνθηκε ότι ο κατήγορος ήταν αναξιόπιστος. Από την άλλη πλευρά, κάποιος άλλος έκανε μια αναλυτικότατη παρουσίαση σχετικά με το «φεμινιστικό κυνήγι μαγισσών», το οποίο τον έκανε να χάσει τη δουλειά του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Η παρουσίασή του, μάλιστα, περιλάμβανε ακόμη και ένα περίεργο διάγραμμα-αράχνη, όπου κατονόμαζε συγκεκριμένες φεμινίστριες και περιέγραφε λεπτομερώς πώς τον είχαν αδικήσει.

Ίσως αυτή η έντονη συναισθηματική εμπλοκή να είναι ο λόγος που οι νεοφερμένοι πιστεύουν σε αυτήν τη ρητορική που θέλει τους άνδρες να είναι το καταπιεσμένο φύλο, κάτι που έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με τα στοιχεία που υπάρχουν. Ας πάρουμε την ενδοοικογενειακή βία, για παράδειγμα: θα ήταν ανόητο να αρνηθεί κανείς ότι οι άνδρες δεν πέφτουν ποτέ θύματα ενδοοικογενειακής βίας (συμπεριλαμβανομένων και περιπτώσεων όπου ο δράστης είναι άνδρας), αλλά ο ισχυρισμός ότι οι άνδρες είναι με κάποιον τρόπο τα μεγαλύτερα θύματα (είτε αριθμητικά, είτε με το να έχουν σκληρότερη αντιμετώπιση από το σύστημα) αποτελεί μια πλήρη στρέβλωση της πραγματικότητας.

Αυτή η στρέβλωση μπορεί να προέρχεται από μια υπερβολική συναισθηματική αντίδραση (π.χ. λόγω της ανικανότητας να δει κανείς πέρα από την προσωπική του τραυματική εμπειρία), από μια εσωτερικευμένη δυσπιστία απέναντι στις γυναίκες (μισογυνισμό) ή από έναν συνδυασμό και των δύο - είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς.

Αν τα δικαιώματα των ανδρών έχουν μια στρατηγική αδυναμία -πέρα από τον εξόφθαλμο μισογυνισμό που υιοθετούν τόσα πολλά από τα μέλη του κινήματος- αυτή είναι η ανικανότητα να συναισθάνονται τις γυναίκες που μπορεί να βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση ή ακόμη και να χτίζουν γέφυρες με εκστρατείες για τα δικαιώματα των γυναικών. Αυτή η παράλειψη σημαίνει ότι ακόμη και όταν το κίνημα εντοπίζει πραγματικά προβλήματα -τη σεξουαλική κακοποίηση των ανδρών, για παράδειγμα– οι τακτικές που εφαρμόζονται είναι ακατάλληλες για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Φυσικά, υπήρχαν και εξαιρέσεις όσον αφορά αυτό στο ICMI. Όταν ένα θύμα ενδοοικογενειακής βίας επιδοκίμασε πρόσφατες ενημερωτικές εκστρατείες με στόχο να γίνει πιο ανοιχτό το κίνημα και να ενθαρρύνει περισσότερα τα θύματα να μιλήσουν, ξεκίνησα να πιστεύω ότι μπορεί να υπάρξει κάποια χρησιμότητα σε ένα κίνημα για τα δικαιώματα των ανδρών – τουλάχιστον, αν αυτό ξεκινήσει από το μηδέν και δεν είναι μολυσμένο από τις πεποιθήσεις που εκπροσωπούνται στο υπάρχον κίνημα. Επίσης, παρά τα ελαττώματά του, το κίνημα ασχολείται επίσης σοβαρά με την ψυχική υγεία των ανδρών.

Συχνά, όμως, η συζήτηση φτάνει να κινείται γύρω από τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται μπορεί να γίνει απάνθρωπη, είτε σκόπιμα είτε τυχαία (οι άνδρες γενικά είναι «άνδρες», ενώ οι γυναίκες είναι συνήθως «θηλυκά»), ενώ η συζήτηση καταλήγει συχνά σε μονοπάτια που είναι προβληματικά και οι απόψεις που ακούγονται σε κάνουν να ανατριχιάζεις. Προς το τέλος του σαββατοκύριακου, για παράδειγμα, ένας υποστηρικτής του κινήματος Men Going Their Own Way –το οποίο παροτρύνει τους άνδρες να αποφεύγουν τις σχέσεις με τις γυναίκες- αμφισβήτησε έναν ομιλητή που βιάστηκε να αποδώσει τη συμπεριφορά μιας συγκεκριμένης γυναίκας στον φεμινισμό και όχι στη φύση των γυναικών.

Αυτές οι νοοτροπίες είναι που σε κάνουν να μην μπορείς να πάρεις στα σοβαρά το κίνημα (για να μην αναφερθούμε στον μισογυνισμό και τη στερεοτυπική απεικόνιση των φεμινιστριών ως γυναίκες που μισούν τους άνδρες) - και τελικά θα καταλήξει να βλάπτει εκείνους που θέλει να προστατεύσει.

Περισσότερα από το VICE

Ούτε στην Αθήνα, Ούτε Πουθενά: Τα Δελφίνια Ανήκουν στις Θάλασσες, Όχι στις Δεξαμενές

«Οι Νεκροί Βρέθηκαν Αγκαλιασμένοι» - Φωτογραφίες και Μαρτυρίες από την Αργυρή Ακτή

To Παγκόσμιο Κύπελλο CONIFA Είναι το Μουντιάλ των Hipsters