FYI.

This story is over 5 years old.

Άποψη

Το 32% της Ελλάδας Συγχωρεί τον Βιασμό υπό Προϋποθέσεις - Γι' Αυτό Χρειαζόμαστε Περισσότερους Άνδρες Φεμινιστές

Ο πιο πολύς κόσμος έχει φεμινιστικές απόψεις αλλά δύσκολα θα αποκαλέσει κάποιος άνδρας τον εαυτό του «φεμινιστή» ή βλέπουμε γυναίκες που θεωρούν τον φεμινισμό κάτι κακό.
Άννα Νίνη
Κείμενο Άννα Νίνη

Από τη Νέα Ζηλανδία του 19ου αιώνα, την πρώτη χώρα που έδωσε στις γυναίκες νομικά και πολιτικά δικαιώματα, μέχρι σήμερα που οι γυναίκες παλεύουν για μισθολογική ισότητα, οι παρερμηνείες του φεμινισμού και των δικαιωμάτων είναι ατέλειωτες. Έναν αιώνα πριν, η αντιπολίτευση της Νέας Ζηλανδίας και οι άνδρες της εποχής καλλιεργούσαν έναν μύθο που έλεγε πως αν οι γυναίκες εκλεγούν ή αρχίσουν να ψηφίζουν, θα ενταχθούν στο κίνημα κατά του αλκοόλ και θα το καταργήσουν. Ήταν ένα από τα όπλα στη σεξιστική φαρέτρα τους ενάντια στα δικαιώματα των γυναικών.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σήμερα ο μύθος που υπάρχει, θέλει τις γυναίκες που αγωνίζονται για ίσα δικαιώματα να επιδιώκουν ύπουλα τη στέρηση δικαιωμάτων από τους άνδρες ή να χρησιμοποιούν αντίστροφο σεξισμό. Τα παραδείγματα παραπληροφόρησης είναι ατέλειωτα, με κυρίαρχο ίσως το ότι ο φεμινισμός είναι υπόθεση κάποιας ομάδας αξύριστων ατημέλητων γυναικών, που δεν αφορά πολλές γυναίκες και καθόλου τους άντρες.

«Στις 12 να είσαι σπίτι, τα κορίτσια δεν βγαίνουν ως αργά».

Υπάρχει, βλέπετε, ένα ύπουλο πλασάρισμα της ισότητας στον δυτικό κόσμο. Οι γυναίκες ψηφίζουν και ψηφίζονται, έχουν το δικαίωμα να εργάζονται και να καταγγέλλουν τον βιασμό και ο θύτης υποτίθεται πως τιμωρείται. Στην Ελλάδα οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα στην έκτρωση, έχουν τη δυνατότητα να έχουν αρκετούς ερωτικούς συντρόφους χωρίς –υποτίθεται- να κρίνονται από την κοινωνία. Αυτές οι υποτιθέμενες ελευθερίες όμως, δεν είναι θέσφατα και κυρίως δεν υπάρχουν πρακτικά όσο νομίζουμε.

Η δική μας ελευθερία συνεχίζει να καθορίζεται από τους άνδρες σε πολλά επίπεδα. Για παράδειγμα, στο όχι και τόσο μακρινό 2000, όταν διένυα την εφηβεία μου και μπαινόβγαινα στα σπίτια των φίλων μου, οι φράσεις που άκουγα συνεχώς από τους πατεράδες τους ήταν συνήθως «Στις 12 να είσαι σπίτι, τα κορίτσια δεν βγαίνουν ως αργά» ή «Μην το φοράς αυτό, δεν είσαι καμιά του δρόμου». Ακόμη δε, θυμάμαι τον πατέρα της τότε διπλανής μου στο σχολείο να της λέει αυστηρά «Σου έχω πει πως τα κορίτσια δεν αντιμιλούν, Χριστίνα» δίνοντάς της ένα χαστούκι, όταν εκείνη τόλμησε να διαφωνήσει σε κάτι ή μιας άλλης συμμαθήτριάς μας που μετά από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη στα 17 της, ο πατέρας της αποφάσισε να μην τη στείλει ξανά σχολείο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ευτυχώς ήμουν αρκετά τυχερή επειδή στο δικό μου σπίτι δεν υπήρχαν ποτέ τέτοια φαινόμενα - και λέω τυχερή διότι σήμερα είναι θέμα τύχης να μην είσαι θύμα ενδοοικογενειακής βίας ή ανισότητας στο ίδιο σου το σπίτι αν είσαι ο οποιοσδήποτε, πόσο μάλλον όταν είσαι γυναίκα.

Αυτά τα απλά πράγματα είναι ζητήματα που δεν είναι ακόμη λυμένα πίσω από τις κλειστές πόρτες της ελληνικής οικογένειας.

Για παράδειγμα, αν και είχα μεγαλύτερο αδερφό, οι γονείς μου δεν μας ξεχώρισαν ποτέ λόγω του φύλου και δεν κάναμε ποτέ πράγματα γεμάτα στερεότυπα επειδή εγώ ήμουν κορίτσι κι εκείνος αγόρι, κάτι που συμβαίνει στις περισσότερες οικογένειες, ίσως και χωρίς την κακή πρόθεση των γονέων. Τα χαρτζιλίκια ήταν πάντα τα ίδια επειδή όπως έλεγε ο πατέρας μου, «πάντα πρέπει να πληρώνεις τα πράγματά σου και να είσαι ανεξάρτητη» και οι δουλειές στο σπίτι γίνονταν από όλους μας διότι ωρυόταν πως «το νοικοκυριό είναι ζήτημα όλων όσων μένουν εντός του σπιτιού». Μπορεί να ακούγεται ασήμαντο αλλά το να βλέπεις τον πατέρα σου να γυρνά κατάκοπος από τη δουλειά του και να βοηθάει την επίσης κουρασμένη μητέρα σου στο μαγείρεμα και στις δουλειές του σπιτιού, αντί να κάθεται, είναι μια εικόνα που σε εκπαιδεύει από μικρή ηλικία σε θέματα ισότητας. Είναι σημαντικό σε μια πατριαρχική κοινωνία, πέρα από τη μητέρα σου, να σου λέει ο πατέρας σου ότι κουμάντο στο σώμα σου και στις διαθέσεις σου μπορείς να κάνεις μόνο εσύ. Μπορεί να ακούγεται κι αυτό ασήμαντο, όμως το να μη στερείσαι κάτι με τη δικαιολογία «εσύ δεν μπορείς, είσαι κορίτσι» και το να μην υποτιμάται η άποψή σου σε οποιοδήποτε ζήτημα λόγω του φύλου σου είναι επίσης ένα σημαντικό ζήτημα. Όταν εκπαιδεύεσαι σε τέτοιες εικόνες από μικρή ηλικία μαθαίνεις πως όλα όλα τα φύλα έχουν τα ίδια προνόμια και τις ίδιες υποχρεώσεις. Κυρίως, σου γίνεται συνείδηση η εικόνα της θέσης που θα έχεις στον κόσμο και στην κοινωνία αργότερα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Είμαι βέβαιη πως σήμερα υπάρχουν κορίτσια που σταματούν το σχολείο επειδή κάποιος πατέρας το αποφάσισε, γυναίκες που δουλεύουν όλη την ημέρα και όταν γυρνούν σπίτι πλένουν πιάτα, μαγειρεύουν και βάζουν για ύπνο τα παιδιά ενώ ο σύζυγός τους βλέπει τηλεόραση, κορίτσια που τρώνε χαστούκια επειδή αντιμίλησαν, την ώρα που βλέπουν ότι ο αδερφός τους έχει το προνόμιο να είναι αγόρι και να συμπεριφέρεται όπως θέλει. Ακόμη και αυτά τα απλά πράγματα είναι ζητήματα που δεν είναι ακόμη λυμένα πίσω από τις κλειστές πόρτες της ελληνικής οικογένειας. Δεν είναι φυσικά «προνόμιο» μόνο της ελληνικής οικογένειας, ολόκληρος ο κόσμος είναι βουτηγμένος στην πατριαρχία.

Σήμερα, ο περισσότερος κόσμος έχει φεμινιστικές απόψεις αλλά πάντα θα υπάρχει ένας αρνητικός συσχετισμός με τον όρο.

Δεν ξέρω πόσες φορές βρέθηκα σε παρέες όπου όταν έφτανε η συζήτηση στα δικαιώματα των γυναικών και μιλούσα, κάποιος θα έλεγε με υποτιμητικό ύφος «Α, φεμινίστρια είσαι;» ή ατάκες όπως «Δεν μπορώ τις φεμινίστριες, είστε υπερβολικές και μισείτε τους άνδρες». Σπάνια έπεφτα πάνω σε κάποιον που μπορούσε να κατανοήσει την έννοια του φεμινισμού και ακόμη σπανιότερα συναντούσα κάποιον που θα έλεγε πως είναι φεμινιστής.

Αν αναλύσουμε το παρελθόν, βλέπουμε πως πίσω από κάθε δυναμική «σουφραζέτα» που αγωνίστηκε για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην ψήφο, μέχρι τη μαχητική φεμινίστρια του σήμερα, σχεδόν πάντα, υπάρχει εκεί τριγύρω ένας άνδρας που στηρίζει με τον τρόπο του τις γυναίκες να έρθουν ένα βήμα πιο κοντά στην ισότητα. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή οι κοινωνίες αναπτύχθηκαν πατριαρχικά. Οι άνδρες έναν αιώνα πριν ήταν προικισμένοι με όλα τα δικαιώματα και οι γυναίκες ήταν θέμα «ιδιοκτησίας». Οι άνδρες κατείχαν όλες τις θέσεις εξουσίας και οι γυναίκες καμία. Οι άνδρες ήταν εκείνοι που είχαν όλα τα προνόμια και ήταν στο χέρι τους αν θα βάλουν το δικό τους λιθαράκι στις ματωμένες διεκδικήσεις των γυναικών που αγωνίστηκαν για να αποκτήσουν κάποια. Επομένως, άνδρες φεμινιστές υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν. Το ζήτημα είναι πως χρειαζόμαστε περισσότερους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σκέψου πόσους ρόλους κουβαλάς επειδή η πατριαρχική κοινωνία έχει φτιάξει ένα συγκεκριμένο μοντέλο άνδρα.

Σήμερα, ο περισσότερος κόσμος έχει φεμινιστικές απόψεις αλλά πάντα θα υπάρχει ένας αρνητικός συσχετισμός με τον όρο και δύσκολα θα αποκαλέσει κάποιος τον εαυτό του «φεμινιστή» όταν είναι άνδρας ή βλέπουμε ακόμη και γυναίκες που θεωρούν τον φεμινισμό κάτι κακό και αποστασιοποιούνται.

Φεμινισμός σημαίνει πως θέλω εσύ που είσαι άνδρας να μπορείς να διεκδικήσεις μετά από ένα διαζύγιο με ισότιμα κριτήρια χρόνο με το παιδί σου και να μη γίνεις πατέρας του Σαββατοκύριακου. Σημαίνει ότι θέλω ως γυναίκα να εργάζομαι, να έχω τις ίδιες υποχρεώσεις μ' εσένα σε μια δουλειά όταν είμαστε συνάδελφοι και σε ένα σπίτι όταν είμαστε σύντροφοι. Σημαίνει να πληρώνω τα ίδια με εσένα και όχι να πρέπει να «αγοράσεις» ένα καλό ραντεβού «Γιατί ο άνδρας πληρώνει». Σημαίνει να μπορείς να κλαις χωρίς να ντρέπεσαι επειδή είσαι άνδρας και έχεις συναισθήματα. Σημαίνει ότι δεν θέλω να πηγαίνεις φαντάρος υποχρεωτικά και να χάνεις άδικα τόσο χρόνο απ' τη ζωή σου επειδή έτυχε να είσαι αρσενικό. Σημαίνει ότι είμαστε ίσοι και θα έπρεπε να θέλεις να είμαστε ίσοι διότι είναι λυτρωτικό και για σένα, σε τόσα πολλά επίπεδα. Σκέψου πόσους ρόλους κουβαλάς επειδή η πατριαρχική κοινωνία έχει φτιάξει ένα συγκεκριμένο μοντέλο άνδρα.

Υπάρχουν γυναίκες που μισούν τους άνδρες και δηλώνουν φεμινίστριες, όμως ο ισχυρισμός πως ο φεμινισμός έχει να κάνει με τον αντίστροφο σεξισμό, είναι τουλάχιστον αστείος. Σαν έννοια δηλαδή, όσοι επιχειρούν να καθιερώσουν τον «αντίστροφο σεξισμό» θα έπρεπε να γνωρίζουν πως ο σεξισμός και ο μισογυνισμός είναι λέξεις που περιγράφουν μια συστημική εξουσιαστική καταπίεση. Η κοινωνία που ζούμε ήταν και είναι, δυστυχώς, πατριαρχική - κάτι που αναιρεί τη στοχευμένη και συνεχόμενη, υποτιθέμενη καταπίεση προς τους άνδρες.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ζεις σε μια χώρα όπου το 32% των πολιτών της θα συγχωρούσε τον βιασμό υπό προϋποθέσεις.

Ευτυχώς δεν υπάρχει συστηματική καταπίεση προς τους άνδρες διότι δεν χρειαζόμαστε κι άλλους δυστυχισμένους ανθρώπους λόγω του φύλου τους. Αντίθετα, αν μιλήσουμε για την καταπίεση των γυναικών, εσύ που λες πως δεν θέλεις να είσαι φεμινιστής, είναι σαν να αποδέχεσαι το να ζεις σε μια χώρα στην οποία οι γυναίκες πληρώνονται λιγότερο επειδή είναι γυναίκες ή κακοποιούνται καθημερινά στα σπίτια τους ολοένα και περισσότερο.

Στ΄αλήθεια, όμως, δεν σε αφορά να είσαι φεμινιστής; Ζεις σε μια κοινωνία στην οποία τα στοιχεία της Αστυνομίας για τα ποσοστά της εγκληματικότητας αναφέρουν πως το 2015 (όταν είχαμε και την τελευταία καταγραφή), έγιναν 122 βιασμοί σε όλη την Ελλάδα και 56 απόπειρες. Οι περισσότεροι βιασμοί δεν καταγγέλλονται καν, με το ποσοστό των γυναικών που φτάνει στα αστυνομικά τμήματα να είναι μόλις το 6-7%.

Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε πως ζεις σε μια χώρα όπου το 32% των πολιτών της θα συγχωρούσε τον βιασμό υπό προϋποθέσεις. Ναι, σοβαρά τώρα. Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνιζαν πως μεταξύ των κριτηρίων που τέθηκαν για το εάν θα μπορούσαν να συγχωρήσουν το σεξ χωρίς συγκατάθεση ήταν: εάν το θύμα βρισκόταν υπό την επήρεια μέθης ή ναρκωτικών, εάν φορούσε προκλητικά ρούχα, εάν συνοδευόταν με τη θέλησή του στο σπίτι έπειτα από πάρτι, εάν είχε προηγηθεί φλερτ, εάν περπατούσε μόνο του τη νύχτα ή εάν είχε πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους. Είναι οι ίδιες γυναίκες που ενώ ψηφίζουν και εργάζονται, βιάζονται κιόλας. Όταν η κοινωνία έχει μάθει να συγχωρεί τον βιασμό και να επιρρίπτει τις ευθύνες στη γυναίκα, πόσο ίσοι είμαστε τελικά;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σήμερα, είναι η Ημέρα της Γυναίκας και δεν χρειαζόμαστε «Χρόνια Πολλά. Χρειαζόμαστε περισσότερους άνδρες να κατανοήσουν πως ακόμη δεν περπατάμε ελεύθερες στον δρόμο, χρειαζόμαστε πατεράδες, αδερφούς, συντρόφους, γιούς που να θέλουν να είμαστε ίσοι και να το διεκδικούν αυτό καθημερινά. Χρειαζόμαστε περισσότερους άνδρες φεμινιστές.

Αν είσαι θύμα σεξουαλικής βίας, μπορείς να καλέσεις με αστική χρέωση, στο15900 , την 24ωρη τηλεφωνική γραμμή SOS. Η γραμμή  απευθύνεται σε γυναίκες θύματα βίας και προσφέρει υπηρεσίες ενημέρωσης και τηλεφωνικής συμβουλευτικής σε θύματα όλων των μορφών βίας λόγω φύλου. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνικοί/ές επιστήμονες που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας.

Περισσότερα από το VICE

Ωμές Φωτογραφίες Νεανικής Κουλτούρας από τις Χώρες του Πρώην Ανατολικού Μπλοκ

Τι θα Συμβεί αν Βρεθεί ο Αριθμός Τηλεφώνου σου στις Επαφές Ενός Εμπόρου Ναρκωτικών στην Ελλάδα

Πήγαμε Γήπεδο με τον Ιστορικό Ηγέτη της Θύρας 4 του ΠΑΟΚ

Ακολουθήστε το VICE στο TwitterFacebook και Instagram.