Το Bullying, το «Αντρικό» Μεγάλωμα των Αγοριών στην Επαρχία και οι Σοκαριστικές Λεπτομέρειες της Δολοφονίας που μας «Πάγωσε»

Το μοναδικό σημάδι «κανονικότητας» το πρωί της Δευτέρας στο χωριό Γέφυρα, έξω από τη Θεσσαλονίκη, ήταν το δρομολόγιο του εμπορικού τρένου που περνά από την «πόρτα» των σπιτιών. Το χωριό των 3.000 κατοίκων δίπλα στην εθνική οδό, στις παρυφές του κάμπου της Θεσσαλονίκης, ήδη αυτήν την εποχή βράζει από την υγρασία. Η Γέφυρα είναι ένα τυπικό ελληνικό χωριό. Οι κάτοικοι, πολλοί πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία τη δεκαετία του ΄50, ζουν από τη γεωργία και άλλοι είναι εργάτες στην κοντινή βιομηχανική περιοχή της Σίνδου. Έχει τετραγωνισμένη ρυμοτομία, περιποιημένες αυλές και σχετικά ζωντανή «βόλτα». Από τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, όμως, το χωριό βουβάθηκε. Η δολοφονία ενός 14χρονου αγοριού από συνομήλικο φίλο του όπως ομολόγησε ο ίδιος, έγκλημα πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα, έχει βυθίσει τους ανθρώπους στο πένθος. Το φάντασμα του bullying μεταξύ ανηλίκων, που φέρεται να είναι η αιτία πίσω από την τραγωδία, κάνει τα πράγματα περισσότερο δυσβάσταχτα.

Το πρωί της Δευτέρας, την ώρα των ζωντανών τηλεοπτικών συνδέσεων, οι κάτοικοι στέκονταν στις αυλές τους με σφιγμένο στόμα. Ο 14χρονος βρέθηκε νεκρός με δυνατά χτυπήματα από μαχαίρι στον λαιμό, σε ένα χωράφι απέναντι από το σπίτι του καθ' ομολογίαν δράστη, στην άκρη του χωριού. Ορισμένοι γείτονες και συμμαθητές των δύο αγοριών άφηναν λουλούδια στο σημείο, όπου υπάρχει ένα καλύβι με περιστέρια, τα οποία είχαν από κοινού τα δύο αγόρια. Το σπίτι του καθ' ομολογίαν δράστη ήταν ασφαλισμένο, οι γονείς του βρίσκονταν μαζί του στην Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης, περιμένοντας να ακολουθήσουν τη συνοδεία για τα δικαστήρια. Ο πατέρας του παιδιού δουλεύει σε εργοστάσιο, στο παρελθόν εργαζόταν ως οδηγός · μια μέση φαμίλια της ελληνικής επαρχίας, που τώρα σκέφτεται ότι είναι αναγκασμένη να φύγει από το χωριό, γιατί η ζωή εκεί θα γίνει αφόρητη.

Το σπίτι του θύματος βρίσκεται σε απόσταση 500 μέτρων, κάπως πιο κεντρικά. Ο 14χρονος ήταν ένα από τα τρία παιδιά ενός φούρναρη. Στο πεζοδρόμιο και στο κατώφλι του σπιτιού ήταν συγκεντρωμένοι από νωρίς συμμαθητές του με μαύρα ρούχα. Μία γυναίκα βγήκε από το σπίτι και ζήτησε ευγενικά από τους δημοσιογράφους να είναι διακριτικοί και να μείνουν σε απόσταση. «Ναι, μάλωσαν για το τρακτέρ, τι νομίζεις, εδώ είμαστε χωριάτες», μου είπε ένας πιτσιρικάς, πιάνοντας στον αέρα τη φήμη ότι αφορμή για τον μοιραίο καβγά ήταν ένα πείραγμα του θύματος προς τον φίλο του, ότι ο πατέρας του είχε καλύτερο τρακτέρ από τον δικό του, που ποτέ δεν θα κατάφερνε να αγοράσει ένα ίδιο.

Τα αγόρια στην ελληνική επαρχία «μεγαλώνουν» γρήγορα. Ο νεκρός 14χρονος οδηγούσε μηχανάκι, ανέβαινε στο τρακτέρ, ακολουθούσε τους γονείς του στα χωράφια και το αρτοποιείο. Στο χωριό λέγονται πολλά και πρέπει να περνούν από κόσκινο ιδιαίτερα όταν λέγονται πριν ακόμη μεταφερθεί ο ανήλικος από το νεκροτομείο στην εκκλησία. «Ο δράστης ήταν επιθετικός, μεγαλωμένος σε περίεργη οικογένεια. Έμαθε να πυροβολεί σκυλιά, να μαχαιρώνει κουνέλια. Είπε στην Αστυνομία ότι ήθελε να σκοτώσει ακόμη δύο παιδιά (σσ: δεν επιβεβαιώνεται από την Αστυνομία). Τον είδα το πρωί της Κυριακής, πριν αποκαλυφθεί η δολοφονία. Αγκάλιαζε όποιον έβλεπε και έτρεμε σαν το ψάρι. Έκλαιγε, αλλά χωρίς δάκρυα», είπε ο Χάρης Ζαμπάκης, θείος του θύματος. «Κανείς δεν μπορεί να συλλάβει το κακό. Είδα τους γονείς του παιδιού, είναι παγωμένοι σαν δύο αγάλματα», είπε ένας γείτονας, ο Δημήτρης Λουλόγλου. Η σορός του 14χρονου μεταφέρθηκε κατευθείαν στην εκκλησία και τα κοιμητήρια, όπου εκτυλίχθηκαν σκηνές ανείπωτου θρήνου.

Την ίδια στιγμή, στα δικαστήρια στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, ο 14χρονος μεταγόταν στο γραφείο του εισαγγελέα. Έφθασε με ένα μαύρο Nissan της Ασφάλειας και μπήκε στο κτίριο από την είσοδο του υπογείου. Φορούσε λευκό καπέλο τύπου τζόκεϊ που έκρυβε το βλέμμα του. Περίμενε αρκετή ώρα καθισμένος έξω από το γραφείο της εισαγγελέως ποινικής δίωξης και περικυκλωμένος από αστυνομικούς με πολιτικά. Δίπλα του στέκονταν σοκαρισμένοι οι γονείς και η αδερφή του.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, κατά την ολιγόλεπτη παρουσία του στο εισαγγελικό γραφείο φέρεται να επανέλαβε όσα είχε πει και στην Αστυνομία. Ότι τα τελευταία δύο χρόνια δεχόταν από το θύμα και άλλα αγόρια της παρέας συστηματικά επιθέσεις bullying και υποτιμητικά σχόλια. «Με φώναζαν χοντρό, με κορόιδευαν γιατί δεν μπορούσα να μιλήσω καλά. Τα έχω γράψει αυτά σε ένα χαρτί που έχω στο σπίτι. Το βράδυ του Σαββάτου μαλώσαμε (σσ: με το 14χρονο θύμα), μου είπε ότι ο πατέρας μου δεν έχει χρήματα για να αγοράσει τρακτέρ σαν το δικό τους ούτε ο παππούς μου καινούριο μηχανάκι. Μου έβρισε και τη μάνα», φέρεται να είπε, χωρίς όμως να αναφερθεί σε περισσότερες λεπτομέρειες. Αστυνομικοί είπαν στο VICE ότι ο 14χρονος καθ' ομολογίαν δράστης πάντως, δεν υστερούσε σωματικά ή σε επίπεδο «εφηβικής μαγκιάς» σε σχέση με τα υπόλοιπα παιδιά, όπως στην υπόθεση Γιακουμάκη. Δεν ήταν παιδί μεταναστών, από τα πολλά που ζουν στο χωριό, όπως στην υπόθεση Άλεξ. Οι γονείς των δύο παιδιών είχαν καλές σχέσεις, «ήταν σχεδόν φίλοι, που καμιά φορά πήγαιναν όλοι μαζί για μπάνιο το καλοκαίρι», είπαν αστυνομικοί.

Σε βάρος του 14χρονου ασκήθηκε δίωξη για ανθρωποκτονία και οπλοφορία, οδηγήθηκε στην ε΄ τακτική ανακρίτρια και ζήτησε προθεσμία ώστε να απολογηθεί το πρωί της Τρίτης. Σύμφωνα με όσα προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας, ανήλικοι δράστες κακουργημάτων που δεν έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους δεν προφυλακίζονται ούτε καταδικάζονται σε φυλάκιση ή κάθειρξη. «Θέλω να εκφράσω τα συλλυπητήρια μου στην οικογένεια του θύματος. Στη συγκεκριμένη υπόθεση φαίνεται ότι έχουμε δύο θύματα. Τραγωδίες σαν κι αυτή πρέπει να αφυπνίζουν τους γονείς, να είμαστε οι γονείς δίπλα στα παιδιά μας», είπε ο συνήγορος υπεράσπισης, Θόδωρος Σιμόπουλος.

Στο μεταξύ, οι λεπτομέρειες της δικογραφίας είναι συγκλονιστικές. Τα δύο αγόρια αποχώρησαν μαζί, λίγο πριν τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, από το δημοτικό αναψυκτήριο της Γέφυρας, όπου διασκέδαζαν με την υπόλοιπη παρέα τους, αλλά φαίνεται ότι είχε προηγηθεί νωρίτερα μεταξύ τους καβγάς. Το θύμα δεν σταμάτησε στο σπίτι του, αλλά ακολούθησε τον φίλο του ως το δικό του, συνεχίζοντας τη διένεξη. Ο ανήλικος ανέβηκε στο σπίτι του, λέγοντας ότι ήθελε να πάει στην τουαλέτα και ζήτησε από τον φίλο του να τον περιμένει. Φέρεται να πήρε ένα κουζινομάχαιρο το οποίο έκρυψε στην τσέπη και μετά από καβγά το κάρφωσε στον λαιμό του συμμαθητή του. Μάλιστα, φέρεται ότι επιχείρησε να πνίξει το θύμα, με το οποίο πάλεψε στην προσπάθεια του άτυχου αγοριού να υπερασπιστεί τη ζωή του. Επέστρεψε στο σπίτι, κρύβοντας τα ματωμένα ρούχα και τα πλένοντας τα χέρια του.

Το έγκλημα της Γέφυρας είναι για τους ειδικούς ανησυχητικό. Το ποινικό ενδιαφέρον είναι σαφώς μικρότερο από το κοινωνιολογικό και το εγκληματολογικό. Από έναν καβγά μεταξύ «βγαλμένων» 14χρονων αγοριών έως τη δολοφονία με μαχαίρι στο λαιμό, υπάρχει μια μαύρη μεγάλη απόσταση. Αρκεί η βία των video games και η εξοικείωση των παιδιών με το αίμα στην τηλεόραση, ώστε να ερμηνευτεί λογικά τόσο συσσωρευμένο μίσος; Ή ακόμη, αρκεί η κακώς νοούμενη «αντρική» ανατροφή των αγοριών, ιδιαίτερα στην ελληνική επαρχία, ώστε να απαντηθεί τόση βία; Το πιο κρίσιμο ενδεχομένως είναι ότι τα παιδιά ηλικίας 14 ετών σήμερα, σχεδόν θυμούνται τη ζωή τους μόνο μέσα σε ένα οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον της βίαιης Ελλάδας της κρίσης. Πιθανόν, με γονείς που τα βγάζουν πέρα δύσκολα, κινδυνεύουν να μείνουν άνεργοι ή πνίγονται στα χρέη, επομένως τα ίδια άγουρα παιδιά δεν ζουν ανέμελα παιδικά χρόνια, αντίθετα υπομένουν εντάσεις κι επιπλέον ένα αίσθημα «αδικίας» μέσα στο σπίτι. Το ζήτημα είναι ανοιχτό και προς μελέτη.

Ο καθηγητής Εγκληματολογίας και πρώην γενικός γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Άγγελος Τσιγκρής, πληροφορήθηκε την υπόθεση της Γέφυρας από τα μίντια. Σε τηλεφωνική επικοινωνία μου είπε ότι τα εγκλήματα με δράστες ανήλικους, κατά τη γενική παραδοχή και όχι αναφερόμενος στη συγκεκριμένη υπόθεση, προϋποθέτουν έναν συνδυασμό οικονομικής φτώχειας, παθολογικού οικογενειακού περιβάλλοντος και έλλειψη ελέγχου από τους γονείς προς τον ανήλικο. «Οι ανήλικοι με παραβατικό ιστορικό παρουσιάζουν αντίστοιχα προβλήματα στην οικογένεια και το σχολείο, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν σε παραβατικές ομάδες, προκειμένου να αναπληρώσουν εκεί την ανθρώπινη επικοινωνία και την αναγνώριση που τους λείπει», είπε ο κ. Τσιγκρής.

Κατόπιν εορτής, ειδικοί θα εξετάσουν τώρα το σχολικό περιβάλλον στο χωριό της Θεσσαλονίκης, που βυθίζεται σε ένα πνιγερό και βουβό καλοκαίρι.

Περισσότερα από το VICE

Μια Ιερόδουλη μας Μιλάει για το πώς Είναι οι Έλληνες Πελάτες της

Οι «Κολλημένοι» Έλληνες που Ποντάρουν Ακόμα Υπέρ της Αγγλίας για την Κατάκτηση του Euro

Είδαμε σε Ένα Καφενείο της Θεσσαλονίκης με Αλβανούς Μετανάστες τον Πρώτο Αγώνα της Εθνικής τους στο Euro