Βίντεο Δείχνει πώς Λιμοκτονούν οι Άνθρωποι σε Κλινική στη Συρία που Διευθύνεται από Έναν Κτηνίατρο

To θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE News.

Προσοχή: Περιέχει οδυνηρές εικόνες

Έπειτα από τρία χρόνια υπό πολιορκία, μαζικό λιμό και αμείλικτες αεροπορικές επιδρομές, οι άνθρωποι της μικρής πόλης Madaya στη Συρία δεν πίστευαν ότι η κατάσταση θα μπορούσε να χειροτερέψει. Έπειτα, ο μόνος γιατρός τους εξαφανίστηκε εν μία νυκτί.

Στην πολιορκημένη συριακή πόλη, που έγινε πρωτοσέλιδο παγκοσμίως τον Ιανουάριο, όταν φωτογραφίες των κατοίκων της που λιμοκτονούν κυκλοφόρησαν σε όλο τον πλανήτη, οι μοναδικές εγκαταστάσεις ιατρικής περίθαλψης που κατ' ευφημισμό ονομάζονται νοσοκομείο διοικούνται σήμερα από δυο οδοντίατρους, έναν μηχανικό αγροτικού περιβάλλοντος και έναν κτηνίατρο. Πηγές είπαν στο VICE News ότι ένας νοσοκόμος του αναισθησιολογικού, γνωστός ως δρ Khaled, ο οποίος ήταν διευθυντής της κλινικής μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, αναγκάστηκε να πληρώσει χιλιάδες δολάρια σ' έναν λαθρέμπορο για να φύγει από την πόλη όταν άκουσε ότι εκτελεστής είχε προσληφθεί για να τον σκοτώσει επειδή μιλούσε στα μέσα ενημέρωσης.

Η μικρή κλινική βρίσκεται στο δωμάτιο ενός υπογείου. Μεταφέρθηκε εκεί όταν το προσωπικό έφυγε από το κύριο κτίριο του νοσοκομείου λόγω βομβαρδισμού. Μέσα υπάρχει χειρουργικό τραπέζι, στατήρας για τον ορό και μερικά βασικά φάρμακα - κυρίως κουτιά διαλύματος γλυκόζης. Για τους 90 ασθενείς που χρειάζονται θεραπεία κάθε μέρα, κυρίως λόγω υποσιτισμού ή γρίπης, δεν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές για θεραπεία.

«Βάζουμε τα δυνατά μας αλλά λίγα είναι αυτά που μπορούμε να κάνουμε», είπε ο Muhammad al Shami, ο μηχανικός αγροτικού περιβάλλοντος, στο VICE News. «Μπορούμε να κάνουμε ενέσεις και ο κτηνίατρος μπορεί να κάνει ράμματα, αλλά πέρα από αυτό το σημείο, η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη».

Συχνά δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να δώσεις σε ασθενείς που υποφέρουν από σοβαρό υποσιτισμό -που χρειάζονται ειδική ιατρική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων εργαστηριακών εξετάσεων για ελλείψεις σε πρωτεΐνη και ανόργανα στοιχεία- λίγη τροφή και έναν ορό. Μερικές φορές δεν έχουν τίποτα από τα δύο.

«Για τον υποσιτισμό, το να τους δίνεις απλώς τροφή δεν είναι αρκετό. Πρέπει να τους παρέχεις προηγμένη ιατρική φροντίδα σε ένα προηγμένο ιατρικό κέντρο, γιατί εάν τους ταΐσεις πολύ γρήγορα μπορεί να πεθάνουν», είπε ένας γιατρός από την Αμερικανο-συριακή Ιατρική Ένωση (SAMS) που συνεργάζεται εξ αποστάσεως με την κλινική. «Δεν έχουν τίποτα από όλα αυτά».

Το πολυδιαφημισμένο ανθρωπιστικό κομβόι που έφερε φαγητό στην πόλη τον περασμένο Ιανουάριο, ακολουθώντας τις διεθνείς πιέσεις μετέφερε και ορισμένες ιατρικές προμήθειες -κυρίως διάλυμα γλυκόζης για να αντιμετωπιστεί ο υποσιτισμός- αλλά αυτές εξαντλούνται γρήγορα. Από τότε, τουλάχιστον έντεκα άτομα έχουν πεθάνει από την ασιτία, σύμφωνα με τη SAMS.

Για πιο περίπλοκες υποθέσεις δεν υπάρχει παρά ελάχιστη ελπίδα. Πολλοί πεθαίνουν εάν δεν τους επιτραπεί να φύγουν από την πόλη για το κοντινότερο νοσοκομείο, μόλις πέντε λεπτά μακριά. Οι στρατιώτες της Χεζμπολάχ γύρω από την πόλη, που είναι περιφραγμένη με σπείρες συρματοπλεγμάτων και -λέγεται- 6.000 νάρκες, παίζουν ένα τραγελαφικό παιχνίδι τύχης με τους ασθενείς που τους φέρνουν από την κλινική. Κάποιοι μπορεί να περάσουν, ενώ άλλοι στέλνονται πίσω στην πόλη για να πεθάνουν.

Η Hezbollah -η σιίτικη αντάρτικη οργάνωση του Λιβάνου- έχει συνασπιστεί με τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ και οι μαχητές της σχηματίζουν μεγάλο μέρος των δυνάμεων που πολεμούν για το καθεστώς του. Στη διάρκεια της εξέγερσης, το 2011, η Madaya, που έχει πληθυσμό περίπου 40.000, ήταν ένα από τα κέντρα αντίστασης των ανταρτών κατά της κυβέρνησης. Στον πενταετή πόλεμο που ακολούθησε, ο Άσαντ έχει εφαρμόσει μια τεχνική «κατοχής και λιμού» στις περιοχές που κατέχουν οι αντάρτες για να τους αναγκάσει να συνθηκολογήσουν.

«Είναι επιλεκτικοί. Στις υποθέσεις λιμού μερικές φορές λένε ναι, μερικές λένε όχι», είπε ο γιατρός της SAMS, ο οποίος τηρεί την ανωνυμία του καθώς μέλη της οικογένειάς του ζουν ακόμα στη Συρία. «Αυτήν τη στιγμή έχουν 400 υποθέσεις που χρειάζονται αμέσως προηγμένη ιατρική φροντίδα. Αυτοί οι ασθενείς πρέπει να βρουν έξω από τηνMadaya».

Ο Muhammad Darwish, ένας από τους οδοντιάτρους, δεν γνωρίζει γιατί δεν θα επέτρεπαν στη 12χρονη Aula Ahmad Murad, που βρίσκεται στο χείλος του θανάτου από ασιτία, να περάσει. Σε βίντεο που γυρίστηκε εντός της κλινικής τον Φεβρουάριο, τρέμει καθώς την συγκρατούν όρθια, μόλις και μετά βίας στέκεται μόνη της. Το δέρμα στο πρόσωπό της είναι τεντωμένο και το μικροσκοπικό σώμα της είναι σφιγμένο από τον πόνο.

Η μεγαλύτερη αδερφή της την πήγε στο νοσοκομείο, αλλά το προσωπικό δεν μπορεί να κάνει παρά ελάχιστα.

«Υποφέρει από σοβαρό υποσιτισμό», είπε ο Darwish. «Είναι σαφές ότι πονάει πολύ. Τα οστά της είναι εύθραυστα λόγω έλλειψης βασικών βιταμινών και πρωτεϊνών στη διατροφή της. Ζει μόνο με ρύζι ή πλιγούρι και είναι κλινήρης εδώ και έναν μήνα».

«Πρέπει να φύγει από την πόλη αμέσως. Επικοινωνήσαμε με όλους τους ανθρωπιστικούς οργανισμούς αλλά δεν υπάρχει απάντηση. Προσπαθούμε να τη βοηθήσουμε και έχουμε εναποθέσει τις ελπίδες μας στον Αλλάχ».

Μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες, τη διεύθυνση του νοσοκομείου είχε ο δρ Khaled Mohammed, ο οποίος στη διάρκεια του πενταετούς εμφύλιου πολέμου έμαθε από μόνος του να πραγματοποιεί περίπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων πολλαπλών ακρωτηριασμών άκρων. Συνήθως τον βοηθούσε ο Muhammad Yousif, ο κτηνίατρος.

«Εάν ένα παιδί πατούσε τώρα πάνω σε νάρκη, δεν θα υπήρχε κανείς να βοηθήσει, εκτός κι αν ο κτηνίατρος συμφωνούσε να χειρουργήσει», είπε ο γιατρός της SAMS. «Δεν υπάρχει καμία ιατρική φροντίδα διαθέσιμη».

Ήταν ο δρ Khaled που τράβηξε πολλές από τις φωτογραφίες και τα βίντεο με τους αδυνατισμένους πολίτες της Madaya, τραβώντας έτσι την προσοχή του κόσμου στη δεινή κατάσταση της πόλης έπειτα από τρία χρόνια κατοχής από τις συμμαχικές δυνάμεις του συριακού καθεστώτος.

Πηγές μέσα στην πόλη λένε ότι οι μαχητές της Χεζμπολάχ που περικυκλώνουν την πόλη πλήρωσαν έναν ντόπιο εκτελεστή για να δολοφονήσει τον Khaled γιατί μιλάει στα μέσα ενημέρωσης. Αλλά όταν του το σφύριξαν, διέφυγε εκείνη τη νύχτα με άλλο όνομα πληρώνοντας τους λαθρέμπορους 7.000 δολάρια για να ξεγλιστρήσει από τα σημεία ελέγχου.

Σήμερα που έχει φύγει είναι αδύνατο να υπάρχει οτιδήποτε πλησιάζει την προηγμένη ιατρική φροντίδα. Η κλινική διευθύνεται από μια ομάδα WhatsApp μέσω της οποίας στέλνουν φωτογραφίες και ερωτήσεις για τους ασθενείς σε Σύρους γιατρούς που ζουν έξω από τις κατεχόμενες περιοχές. Η ζωή και ο θάνατος εξαρτώνται από τις απαντήσεις τους.

«Μια γυναίκα που ήταν τεσσάρων μηνών έγκυος ήρθε στην κλινική γιατί την είχαν μαχαιρώσει στο στομάχι», είπε ο Mohammed Shami, ο μηχανικός αγροτικού περιβάλλοντος. «Ήταν μόλις δεκαοκτώ ή δεκαεννιά ετών και ήρθε με τη μητέρα της. Ξέραμε ότι είχε εσωτερική αιμορραγία. Μπορούσαμε να δούμε τα έντερά της».

Ο Shami έστειλε φωτογραφίες της πληγής στην οργάνωση, που απάντησε γρήγορα. «Είπαν ότι θα πέθαινε εάν δεν τη βοηθούσαν και ότι χρειαζόταν να φύγει από την πόλη. Αλλά οι στρατιώτες την έστειλαν πίσω», είπε ο Shami.

«Η οργάνωση είπε ότι έπρεπε να φέρουμε μια μαία για να προκαλέσει αποβολή και ότι αν δεν βρίσκαμε μία, τότε θα έπρεπε να το κάνει ο κτηνίατρος».

Έπειτα από ώρες συζήτησης και την παρέμβαση αξιωματούχων του ΟΗΕ, οι στρατιώτες την άφησαν τελικά να βγει έξω. Η οργάνωση στην κλινική δεν γνωρίζει τι της συνέβη.

«Κάνουν το καλύτερο δυνατό, αλλά δεν έχουν την εμπειρία που πραγματικά χρειάζεται για να φροντίσουν καταλλήλως τους ασθενείς», είπε ο γιατρός της SAMS. «Έχουν ένα χειρουργικό τραπέζι αλλά δεν έχουν αναισθησιολόγους, δεν έχουν τα φάρμακα για την αναισθησία των ασθενών ή την τεχνογνωσία για να τους χειρουργήσουν».

«Χρειαζόμαστε προηγμένη ιατρική περίθαλψη για την πλειονότητα των ασθενών μέσα στη Madaya, διαφορετικά θα πεθάνουν εκεί πέρα».

Η πόλη, που πριν από τον πόλεμο ήταν δημοφιλές καλοκαιρινό θέρετρο για τους εύπορους της Δαμασκού και τουρίστες από τον Κόλπο, εκτιμάται ότι είναι μια από τις δεκαοκτώ περιοχές που βρίσκονται υπό κατοχή τόσο από τις συμμαχικές προς την κυβέρνηση της Συρίας δυνάμεις όσο και από τους αντάρτες του Ισλαμικού Κράτους. Περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι εκτιμάται ότι κινδυνεύουν από τον λιμό. Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Madaya που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο ανέφερε πως οι φρικτές σκηνές ήταν απλώς «η κορυφή του παγόβουνου».

Δεν είναι πιθανό να έρθει περισσότερη βοήθεια για την πόλη σύντομα, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι που ζουν εκεί θα συνεχίσουν να πεθαίνουν από την πείνα και την έλλειψη βασικής ιατρικής φροντίδας.

«Ανησυχούμε ότι θα αφήσουν το κομβόι να περάσει μία φορά και αυτό είναι όλο», είπε ο al Shami. «Ανησυχούμε ότι ο κόσμος θα ξεχάσει τη Madaya ξανά και ότι οι άνθρωποι εδώ θα συνεχίσουν να πεθαίνουν μέσα στη δυστυχία και την πείνα».

Περισσότερα από το VICE

Οδοιπορικό στη «Μυτιλήνη» της Τυνησίας

To πιο Αλήτικο Ραπ Δίδυμο της Νέας Υόρκης «Πιάνει» Αθήνα

Ο Καθηγητής που Ξόδεψε Τρία Χρόνια Ερευνώντας την Κουλτούρα του Πρωκτού