Ο ήχος από τον βομβαρδισμό που συμβαίνει έξω, φτάνει στο χειρουργείο. Το κτίριο τρίζει κάθε φορά που μία βόμβα σκάει στο έδαφος. «Νυστέρι», λέει ο Δημήτρης σε έναν από τους βοηθούς του. Γιατροί και νοσοκόμοι είναι συγκεντρωμένοι πάνω από τον βαριά τραυματισμένο ασθενή. Μία σφαίρα από καλάσνικοφ έχει προκαλέσει ένα διαμπερές τραύμα στο δεξί του πόδι. Ο Δημήτρης πιέζει με το νυστέρι και ανοίγει με μία τομή τη σάρκα στο σημείο από το οποίο πέρασε η σφαίρα. Αίμα χύνεται δεξιά και αριστερά. Μία ριπή αίματος πετάγεται και σκάει στο ιδρωμένο πρόσωπό του, όμως εκείνος δεν δίνει σημασία και παραμένει σκυμμένος πάνω από τον ασθενή. Μία ακόμη βόμβα ακούγεται απ' έξω - αυτήν τη φορά ο ήχος είναι πολύ πιο έντονος. Βρίσκεται στο χειρουργείο για πολλές ώρες, ίσως παραπάνω από αυτές που θα μπορούσε να αντέξει. Όμως στον πόλεμο δεν υπάρχει ωράριο για τον γιατρό. Μάλιστα, κάνει όσο πιο γρήγορα μπορεί. Ξέρει ότι δεν έχει πολύ χρόνο, καθώς οι βόμβες που πέφτουν έξω σύντομα θα φέρουν νέους βαριά τραυματισμένους στο νοσοκομείο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Θα ήθελες λίγο αραβικό καφέ;», με ρωτάει ο Δημήτρης καθώς με υποδέχεται στο σπίτι του, σε ένα διαμέρισμα κοντά στην πλατεία Βικτωρίας. Ο Δημήτρης Γιαννούσης, 45 ετών και χειρουργός στις αερομεταφορές του ΕΚΑΒ, είναι ένας χειρουργός που δεν βλέπει πολύ συχνά το σπίτι του. «Από παιδί ήθελα να γίνω γιατρός και να βοηθάω τους ανθρώπους. Ο γιατρός οφείλει να είναι αλληλέγγυος και ανθρωπιστής», μου λέει λιτά, την ώρα που σερβίρει τον καφέ. «Αυτό με ώθησε στο να κάνω την πρώτη μου αποστολή στη Νιγηρία, το 2008. Ήθελα να σώσω ανθρώπους».«Από παιδί ήθελα να γίνω γιατρός και να βοηθάω τους ανθρώπους. Ο γιατρός οφείλει να είναι αλληλέγγυος και ανθρωπιστής»
Πρώτη φορά σε πόλεμο
«Οι αντάρτες ήθελαν να διώξουν τις πετρελαιοπαραγωγούς εταιρείες και η σύγκρουση είχε ως αποτέλεσμα έναν εμφύλιο, στη μέση του οποίου ήμασταν εμείς», λέει ο Δημήτρης. «Το νοσοκομείο τραύματος -μία μονάδα αποκλειστικά για τη νοσηλεία όσων τραυματίζονταν στις πολεμικές επιχειρήσεις- βρισκόταν στο Δέλτα του Νίγηρα. Πρώτη φορά ζούσα τον πόλεμο από κοντά. Πρώτη φορά στη ζωή μου είδα τόσες σφαίρες σε τόσα ανθρώπινα σώματα. Αντιμετωπίζαμε τραύματα από σφαίρες, χειροβομβίδες, νάρκες, καλάσνικοφ, Μ-16, πυροβόλα όπλα, πράγματα που δεν βλέπεις ποτέ στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπισα στην αρχή ήταν η απειρία μου σε τέτοιου είδους τραύματα, μιας που οι σφαίρες έχουν μεγάλη κινητική ενέργεια και προκαλούν διαμπερή τραύματα που σπάνια βλέπουμε σε χώρες με μακρές περιόδους ειρήνης. Εγχειρίσεις για τις οποίες διάβαζα σε βιβλία και για τις οποίες έκανα πρακτική σε εγκεφάλους πτωμάτων, έπρεπε να τις κάνω πλέον σε παιδιά 15 ετών».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο κόσμος του «Mad Max»
O φόβος σε ακολουθεί παντού
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι επιθέσεις στα νοσοκομεία
Αμέσως μετά τη φωτογραφία με τον βομβαρδισμό, ο Δημήτρης πέφτει σε μία φωτογραφία που τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια επέμβασης σε τραυματία πολέμου. Μου δείχνει έναν συνάδελφό του. «Το όνομά του ήταν Mohamed, ήταν γιατρός από τη Συρία. Οι ιδέες του ήταν δυτικότροπες, μετριοπαθείς. Αυτό του κόστισε τη ζωή, όταν μία μέρα τον έπιασαν, τον απήγαγαν και τον σκότωσαν».
Η ζωή του Δημήτρη βρέθηκε σε κίνδυνο σε αρκετές αποστολές. «Το 2011, ταξίδεψα στη Βεγγάζη της Λιβύης. Μια μέρα, μας ειδοποίησαν ότι μία βόμβα εξερράγη στο πάρκινγκ το ξενοδοχείου, δέκα λεπτά προτού φτάσουμε εκεί. Στην Υεμένη αναγκαστήκαμε να εκκενώσουμε το νοσοκομείο μας και να εγκαταλείψουμε τη χώρα, όταν ο εμφύλιος προκάλεσε την κατάρρευση της χώρας. Οι βόμβες έπεφταν στα 300 μέτρα. Ξέσπασαν αναταραχές μέσα στην πόλη και επικράτησε χάος. Το ίδιο έγινε και την επόμενη φορά που πήγα στην Υεμένη, το 2014. Τρεις φορές έχουν χτυπηθεί νοσοκομεία μας στη χώρα. Κανείς δεν είναι προστατευμένος σε τέτοιες καταστάσεις. Αυτό που σε τρομάζει είναι ότι πλέον δεν κινδυνεύεις από μία αδέσποτη σφαίρα, αλλά ότι έρχονται για να φυτέψουν συνειδητά μία και σε εσένα».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Δημήτρης επισκέφτηκε την Υεμένη τρεις φορές. Οι συγκρούσεις των ντόπιων φυλών και η εμπλοκή ξένων δυνάμεων -της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράν, των ΗΠΑ- στη χώρα οδηγούν σε μια κατάσταση που βγαίνει εκτός ελέγχου. Όποιος βρεθεί εκεί, βρίσκεται σε κίνδυνο. «Σε μία από τις αποστολές μου στη χώρα, το φυλάκιο του στρατού βρισκόταν ακριβώς δίπλα από το νοσοκομείο μας. Αυτή είναι πάγια τακτική των κυβερνητικών, ώστε τα πυρομαχικά και οι στρατιώτες να "προστατεύονται" από το νοσοκομείο, το οποίο απαγορεύεται να δεχθεί επίθεση. Αυτό συνήθως οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς τελικά δέχεται και το νοσοκομείο επίθεση. Μία μέρα, οι αντάρτες επιτέθηκαν με ρουκέτες RPG στο φυλάκιο. Το RPG έσκασε 200 μέτρα από το νοσοκομείο. Σείστηκε ο τόπος και σύντομα ξεκίνησαν οι μάχες δίπλα μας. Κάποιες μέρες, δεν μας άφησαν να πάμε στο νοσοκομείο, εξαιτίας του φόβου ότι θα χτυπήσουν και εμάς. Σε περιπτώσεις που στρατιώτες πλησίαζαν πολύ κοντά στο νοσοκομείο, καίγαμε την αλληλογραφία και τα ιατρικά δεδομένα, ώστε να μην βρουν πληροφορίες για τους τραυματίες που είχαμε βοηθήσει».«Μία μέρα, οι αντάρτες επιτέθηκαν με ρουκέτες RPG στο φυλάκιο. Το RPG έσκασε 200 μέτρα από το νοσοκομείο»
«Δεν διαλέγεις ποιον θα σώσεις»
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αυτοί που δεν τα κατάφεραν
Ένας γιατρός για όλους
«Στον πόλεμο δεν μπορείς να στείλεις έναν ασθενή σε άλλον γιατρό, επειδή δεν υπάρχει άλλος γιατρός. Αντιμετωπίζεις όποιο πρόβλημα υπάρχει»
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όσοι πηγαίνουν γίνονται κάτι παραπάνω από απλοί γιατροί. «Μαθαίνουμε να αντιμετωπίζουμε οποιοδήποτε πρόβλημα μπορεί να εμφανιστεί σε έναν πόλεμο», λέει ο Δημήτρης. «Έχω κάνει κρανιοτομές σε παιδιά 14 ετών που δέχθηκαν σφαίρες, στο Σουδάν. Έχω κάνει μεταμοσχεύσεις δέρματος από το πόδι στο χέρι, για να κλείσω τραύμα από σφαίρα. Έχω κάνει καισαρικές και γέννες, έχω βοηθήσει σε εγκαύματα και ορθοπεδικά προβλήματα. Στον πόλεμο δεν μπορείς να στείλεις έναν ασθενή σε άλλον γιατρό, επειδή δεν υπάρχει άλλος γιατρός. Αντιμετωπίζεις όποιο πρόβλημα υπάρχει».
H Αφρική είναι μία happyland σε εξαθλίωση
«Έγκυες γυναίκες και στρατιώτες με τρεις και τέσσερις σφαίρες στην πλάτη περπατούσαν τρεις μέρες, για να φτάσουν σε εμάς. Σε μία περιοχή ίση με το μέγεθος της Ελλάδας, υπήρχε μόνο ένα νοσοκομείο».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε αντίθεση με τον αραβικό κόσμο, όπου οι δομές υγείας ανταγωνίζονται εκείνες της Δύσης, η ανέχεια στην Αφρική μεταφράζεται σε ένα ανύπαρκτο σύστημα υγείας. Ο Δημήτρης διηγείται: «Όταν ήμουν στο Νότιο Σουδάν, το 2015, εκτός από τους τραυματίες πολέμου, πρόσφυγες από το γειτονικό Τσαντ περνούσαν τα σύνορα και περπατούσαν 80 χιλιόμετρα με τα πόδια, για να έρθουν στο νοσοκομείο και να τους εξετάσουμε για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας: από σφαίρες και νάρκες, έως εγκαύματα και δαγκώματα φιδιού. Έγκυες γυναίκες και στρατιώτες με τρεις και τέσσερις σφαίρες στην πλάτη περπατούσαν τρεις μέρες, για να φτάσουν σε εμάς. Σε μία περιοχή ίση με το μέγεθος της Ελλάδας, υπήρχε μόνο ένα νοσοκομείο».
Παρόλα αυτά, η Αφρική είναι μία happyland. «Η φύση είναι απίστευτη και οι ντόπιοι είναι πάντα χαρούμενοι. Οι πληθυσμοί είναι νέοι και ελπίζουν. Ακόμη, βλέπουν τον θάνατο πολύ διαφορετικά από εμάς. Για εκείνους, ο θάνατος δεν έχει το μυστήριο που βλέπουμε στον αραβικό κόσμο. Εκεί πεθαίνεις με χαμόγελο, επειδή ο θάνατος είναι καθημερινότητα. Ο Αφρικανός ξέρει ότι θα κάνει 14 παιδιά και θα χάσει τα επτά. Ζει με αυτό».Συνηθισμένη και επικίνδυνη πρακτική στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή είναι το happy shooting, «όπου παιδιά 14 ετών παίρνουν τα καλάσνικοφ και βαράνε στον αέρα», λέει ο Δημήτρης. «Εμείς προσπαθούσαμε να τους μάθουμε πώς να δένουν τραύματα και να βοηθούν τους συνανθρώπους τους. Εμείς πάντοτε φεύγουμε κάποια στιγμή, εκείνοι θα μείνουν».
Ένας πολεμιστής που σώζει ζωές
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σύντομα, ο Δημήτρης πρόκειται να επισκεφτεί τη Βηρυτό. Είναι η επόμενη μάχη ενός ανθρώπου που δεν σκοτώνει με καλάσνικοφ, αλλά σώζει με την επιστήμη. Είναι η επόμενη μάχη ενός πολεμιστή χωρίς όπλο. Σε μία από τις τελευταίες φωτογραφίες που μου δείχνει, βλέπω τον Δημήτρη να είναι ντυμένος με μία παραδοσιακή στολή κάποιας φυλής της Υεμένης. Ο ίδιος μου λέει: «Όταν επρόκειτο να φύγω, μου έκαναν ένα πάρτι και μου χάρισαν μία στολή πολεμιστή. Ήθελαν να με τιμήσουν, επειδή κινδύνεψα μαζί τους, με θεώρησαν έναν από αυτούς, ο οποίος έδωσε τη δική του μάχη».
Περισσότερα από το VICEΤα Αποτελέσματα των Γερμανικών Εκλογών για ΑρχάριουςΟ Έλληνας που Είπε Πρώτα «Γκάλης» και Μετά «Μπαμπάς» μάς Εξηγεί τι Σημαίνει HoopfellasΟ Μουσικός του Δρόμου που Έπεσε Θύμα Ρατσιστικής Βίας από Αστυνομικούς στο Μοναστηράκι ΜιλάΑκολουθήστε τον Θοδωρή Χονδρόγιαννο στο Facebook, το Twitter και το Instagram.