Η Ζωή στον Δρόμο

Φωτογραφίες Εχθρικής Αρχιτεκτονικής Eνάντια στους Aστέγους στις ΗΠΑ

Τι ακριβώς είναι η εχθρική αρχιτεκτονική;
Rick Paulas
Κείμενο Rick Paulas
hostile-thumb
Φωτογραφία : Steve Neumann

Πριν μέρες, μια φωτογραφία ενός βράχου στο Σαν Φρανσίσκο στα χρώματα του ουράνιου τόξου έγινε viral. Για έναν περαστικό, ο βράχος έξω από ένα μαγαζί ήταν ένα σύμβολο αποδοχής, πιθανόν συνδεδμένος με τον μήνα Pride.

Αλλά για έναν εκπαιδευμένο παρατηρητή –εν προκειμένω, όπως έγραψε το SFGate, ο λογαριασμός στο Twitter Coalition on Homelessness– συμβόλιζε μια ιδιαίτερα απεχθή μορφή εχθρικής αρχιτεκτονικής ενάντια στους άστεγους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τι ακριβώς είναι η εχθρική αρχιτεκτονική;

Rick Paulas BART image

Τα καινούργια παγκάκια στον σταθμό MacArthur BART στο Όκλαντ. Σύμφωνα με τον Chris Filippi του BART, «Οι μεταλλικές μπάρες λειτουργούν σαν μπράτσο (που απαιτείται από τον κανονισμό σε παγκάκια σε χώρους μετακινήσεων). Χωρίζουν τα μεγάλα παγκάκια σε ατομικές θέσεις κι έτσι ελαχιστοποιείται η πιθανότητα ένα άτομο να μπορεί να καταλάβει ένα ολόκληρο παγκάκι για να κοιμηθεί ή να εκθέσει εμπορεύματα». Όλες οι φωτογραφίες είναι του συντάκτη του άρθρου - εκτός κι αν επισημαίνετε κάτι άλλο.

Εκείνες οι μικρές ακίδες στις οροφές που διώχνουν τα περιστέρια και δεν τα φήνουν να κάτσουν και να χέσουν το σύμπαν; Ανήκουν στην ίδια συνομοταξία αλλά είναι για πουλιά, οπότε ποιος χέστηκε; Αλλά τα πασαλάκια στις κουπαστές ή στα τσιμεντένια παγκάκια που δεν εμποδίζουν τους skaters; Τελείως εχθρικά. Και εκείνα τα προκλητικά λοξά παγκάκια στις στάσεις των λεωφορείων όπου μπορείς μόνο να γείρεις αλλά όχι να καθίσεις, πόσο μάλλον να ξαπλώσεις; Σίγουρα.

Στη βάση της, η εχθρική ή αμυντική αρχιτεκτονική συνειδητά ή μη είναι το προϊόν σκέψης σχεδιαστών, ιδιοκτητών και κατασκευαστών που αναγκάζουν τους ανθρώπους να λειτουργούν με συγκεκριμένο τρόπο. Μερικές φορές, οι συνέπειες δεν είναι και τραγικές. Οι skaters για παράδειγμα μπορούν να πάνε αλλού. Αλλά στην πιο κακόβουλη μορφή της, η εχθρική αρχιτεκτονική δεν αφήνει τους άστεγους να ξεκουραστούν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι δημόσιοι ή ημιδημόσιοι χώροι στις πόλεις –που συχνά χαρακτηρίζονται από άνιση πρόσβαση στις μεταφορές, στα ψώνια και σε άλλες βασικές παροχές– γίνεται μια εγγενής προέκταση της συλλογικής αδιαφορίας της κοινωνίας για τη μοίρα τους.

Paulas

Τσιμεντένια περβάζια στο Εφετείο στο Σαν Φρανσίσκο.

Εχθρική αρχιτεκτονική μπορεί να είναι μπάρες που διακόπτουν τα παγκάκια, μικροί περιφράξεις στις εισόδους των μαγαζιών, ακίδες στο πεζοδρόμιο σε σημεία που μοιάζουν τυχαία, ώσπου να παρατηρήσεις ότι το εν λόγω σημείο είναι προστατευμένο από τη βροχή ή τον καυτό ήλιο. Υπάρχουν και ηχητικές εκδοχές εχθρικής αρχιτεκτονικής: στο κέντρο του Όκλαντ, ένα πρακτορείο Τύπου παίζει ορχηστιρική μουσική 24/7 με εξωτερικά μεγάφωνα. Αν μη τι άλλο, δεν είναι και τόσο βολικό για όσους ψάχνουν ένα μέρος να κοιμηθούν.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Εκπρόσωπος του Τμήματος Μεταφορών της Καλιφόρνια, όταν ρωτήθηκε για τη στρατηγική διαχείρισης δημόσιων χώρων –αφού το τμήμα τοποθέτησε βράχους σε σημεία όπου κατασκήνωναν στην Περιοχή του Κόλπου– είπε ότι «χρησιμοποιούν περίφραξη και στοιχεία διαμόρφωσης τοπίου για να εμποδίσουν και να αποθαρρύνουν παράνομες κατασκηνώσεις». Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλοί άνθρωποι που κοιμούνται έξω στις πόλεις των ΗΠΑ το κάνουν παράνομα, παρόλο που χάρη στην απόφαση του 2018 Martin v. Boise μπορεί να μην τιμωρηθούν αν η εν λόγω πόλη δεν παρέχει επαρκείς κλειστούς χώρους. Ακόμη δεν είναι σαφές τι θα σημάνει αυτή η απόφαση για τους άστεγους στη χώρα, που υπολογίζονται στους 550.000, ή τον πληθυσμό στην Περιοχή του Κόλπου, που έχει αυξηθεί τρομερά τα τελευταία δύο χρόνια.

Πάμε πάλι στον βράχο στα χρώματα του Pride στο Σαν Φρανσίσκο που προκάλεσε χαμό στο Twitter.

Όπως και άλλες αναρτήσεις για την εχθρική αρχιτεκτονική, έγινε χαμός για μερικές μέρες στα social media, ώσπου το Coalition on Homelessness έσβησε την αρχική, έχοντας αποφασίσει ότι το εστιατόριο έχαιρε εκτίμησης στην κοινότητα και στήριζε τους άστεγους γείτονες. Μπορεί να ισχύει, καθώς το εστιατόριο αρνήθηκε ρητά ότι οι προθέσεις του ήταν ενάντια στους άστεγους, λέγοντας ότι ο βράχος ήταν τμήμα ενός γιαπωνέζικου κήπου. Και εδώ δεν θα συζητήσουμε αν μια επιχείρηση κάνει καλά ή όχι αν επιλέξει να διώξει τους άστεγους. Επειδή, όταν μιλάμε για εχθρική αρχιτεκτονική, είναι πιο σημαντικό να καταλάβουμε τις συνέπειες παρά την πρόθεση, είτε είναι αισθητική είτε όχι. Και αυτό δεν γίνεται αν δεν ξέρουμε πώς είναι.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ακολουθούν μερικά παραδείγματα του τι μπορεί να θεωρηθεί εχθρική αρχιτεκτονική.

Paulas

Ένα, φαινομενικά, συνηθισμένο παγκάκι στην Καλιφόρνια.

Paulas

Το εξωτερικό κτιρίου στην Μίσιον Ντίστρικτ, στο Σαν Φρανσίσκο.

Ακολουθήστε τον Rick Paulas στο Twitter .

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US

Περισσότερα από το VICE

Ένα Απέραντο Νεκροταφείο Ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ στην Αθήνα

Noizy: Ο Αλβανός Ράπερ που Έπαιζε Ξύλο στον Δρόμο και Αγαπάει τον SNIK

«Άεργοι» και «Ρουφιάνοι» - Τα Αλληλοκαρφώματα Εντός της Χρυσής Αυγής

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.