Θα Φας Καμπάνα αν Δεν Εμφανιστείς στην Εφορευτική Επιτροπή; Μπορεί και Ναι

Την Κυριακή των Ευρωεκλογών, στο 353Β εκλογικό τμήμα των Σερρών, υπήρχε μεγάλη αναμονή για την κάλπη, καθώς από τα συνολικά οκτώ μέλη της εφορευτικής επιτροπής -τέσσερα τακτικά και τέσσερα αναπληρωματικά- είχαν εμφανιστεί μόλις τα δύο. Μια γυναίκα διαμαρτυρήθηκε έντονα για την καθυστέρηση έξω από τη σχολική αίθουσα. Όταν τελικά ψήφισε και βγήκε από το παραβάν, ο δικαστικός αντιπρόσωπος αρνήθηκε να της δώσει πίσω την αστυνομική της ταυτότητα: «Σε επιτάσσω να αναλάβεις καθήκοντα μέλους εφορευτικής επιτροπής», της είπε. Ο ίδιος το προχώρησε λίγο παραπάνω, καλώντας την Αστυνομία ώστε να γίνει επίσημα η επίταξη.

Τυχαίνει να γνωρίζω προσωπικά τον συγκεκριμένο δικηγόρο που έκανε εκλογές στις Σέρρες. Συνδυάζει την τυπολατρία με το μαύρο χιούμορ κι έκανε περισσότερα εκείνη τη μέρα στο εκλογικό κέντρο που ήταν υπεύθυνος, από όσα μεταφέρθηκαν στον τοπικό Τύπο. Για παράδειγμα, κάποια στιγμή εμφανίστηκε μια νεαρή γυναίκα που είχε επίσης κληθεί ως μέλος της εφορευτικής επιτροπής και προσκόμισε ιατρική βεβαίωση για να δικαιολογήσει την απουσία της. Μόνο που η βεβαίωση ήταν υπογεγραμμένη από τον γιατρό πατέρα της. Ακολούθησαν στιγμές απείρου κάλλους, προσπάθησαν να παρέμβουν αστυνομικοί, ακόμη και τοπικοί υποψήφιοι.

Προσωπικά, έχω βρεθεί δύο φορές γραμματέας εφορευτικής επιτροπής στην ανερμάτιστη ελληνική επαρχία. Εμφανίστηκαν ηλικιωμένοι με ταυτότητες που έγραφαν «Βασίλειον της Ελλάδας» και άλλοι που μετέφεραν σηκωτούς στο εκλογικό κέντρο, κατάκοιτους συγγενείς τους με το ψηφοδέλτιο στην τσέπη, ζητώντας από τον δικαστικό αντιπρόσωπο να κλείσει το τμήμα για να κατέβει στο αυτοκίνητο και να παραλάβει τις ψήφους. Αυτό, όμως, που συμβαίνει με τις εφορευτικές επιτροπές, είναι μια πολύ πονεμένη ιστορία.

Σταχυολογούμε ορισμένα τραγελαφικά περιστατικά που συνέβησαν κατά καιρούς:

• Μέλλουσα νύφη έκανε μπάτσελορ πάρτι στη Χαλκιδική και πετάχτηκε στη Θεσσαλονίκη για να ψηφίσει, σχεδιάζοντας να επιστρέψει στην παραλία. Είχει κληρωθεί στην εφορευτική επιτροπή και μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις, παρέμεινε στο εκλογικό τμήμα.
• Στο Λασίθι της Κρήτης μια γυναίκα πήρε μαζί της στο εκλογικό κέντρο το νεογέννητο παιδί της, που ήταν αναγκασμένη να θηλάζει κάνοντας διαλείμματα από τη διαδικασία.
• Στην Ανάληψη Θεσσαλονίκης, δικαστική αντιπρόσωπος είχε λεκτική αντιπαράθεση με μία γυναίκα, που κλήθηκε στην εφορευτική επιτροπή και βρέθηκε στο συγκεκριμένο εκλογικό τμήμα μαζί με τον σύζυγό της. Η τελευταία επικαλέστηκε αδιαθεσία και κατέφθασε ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ, που την μετέφερε στο νοσοκομείο με τη συνοδεία της Αστυνομίας.
• Στο Κιλκίς εκλογικός αντιπρόσωπος του ΚΚΕ κλείδωσε τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής στην αίθουσα, γιατί διαφώνησε με απόφασή τους.
• Στην Αθήνα δύο αναπληρωματικά μέλη δεν ανέλαβαν καθήκοντα όταν έφθασαν στο εκλογικό τμήμα, καθώς είχαν κάνει υπερβολική χρήση αλκοόλ.
• Στο Αγρίνιο ψηφοφόρος ζήτησε από την εφορευτική επιτροπή να ανοίξει την κάλπη και να αφαιρεθεί ο φάκελός του, ώστε να ξαναψηφίσε. Η απάντηση ήταν φυσικά αρνητική, εκείνος προσπάθησε να σπάσει την κάλπη και συνελήφθη.

Τι ακριβώς, όμως, προβλέπει ο Εκλογικός Νόμος για τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών; Τα οκτώ μέλη σε κάθε εκλογικό τμήμα (τέσσερα τακτικά και τέσσερα αναπληρωματικά) ειδοποιούνται τουλάχιστον πέντε μέρες νωρίτερα, με φροντίδα της τοπικής Εισαγγελίας. Για αυτούς δεν προβλέπεται κάποια εκλογική αποζημίωση. Πρέπει να έχουν τουλάχιστον απολυτήριο Δημοτικού και να μην είναι μεγαλύτεροι από 65 ετών. Δεν επιτρέπεται να επιλεχθούν δημόσιοι ή δημοτικοί υπάλληλοι, πρόσωπα που διετέλεσαν δήμαρχοι την τελευταία τριετία, αστυνομικοί, στρατιωτικοί και φυσικά υποψήφιοι. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος, έχοντας μπροστά του τα ονόματα των μελών της εφορευτικής επιτροπής, μπορεί είτε να καλέσει την Αστυνομία να αναζητήσει τους απόντες είτε να κρατήσει οποιονδήποτε ψηφοφόρο εμφανιστεί πρώτος.

Όσοι δηλώσουν κώλυμα, πρέπει να προσκομίσουν βεβαίωση από δημόσιο νοσοκομείο, επιστολή εργοδότη ότι πρέπει να απασχοληθούν τη συγκεκριμένη μέρα ή κάποιο άλλο έγκυρο δικαιολογητικό, που να αποδεικνύει την ανάγκη να απουσιάζουν. Τι θα συμβεί, όμως, αν κάποιος δεν εμφανιστεί ποτέ; Η εκλογική νομοθεσία προβλέπει φυλάκιση από τρεις μήνες έως δύο χρόνια για τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών «που αμελούν ή δείχνουν απείθεια στην έγκαιρη εκπλήρωση των καθηκόντων που τους επιβάλλονται ή επεμβαίνουν ενεργώς και με τρόπο που δεν επιτρέπεται σε εκλογικές ενέργειες ή δείχνουν συμπεριφορά ασυμβίβαστη προς τα αξιώματα και τις ιδιότητές τους σε ζητήματα εκλογικά». Σε εμπειρικό επίπεδο, αυτό δεν συμβαίνει. Ωστόσο, υπήρξαν περιπτώσεις που τα πράγματα πήγαν ένα βήμα παρακάτω.

Στο πρόσφατο παρελθόν, ένα ζευγάρι –η σύζυγος ήταν συμβολαιογράφος- έπρεπε να παρουσιαστεί στο 406 Εκλογικό Τμήμα, στο Μαρούσι. Δεν εμφανίστηκαν παρά μόνο στις 6 το απόγευμα για να ψηφίσουν. Η δικαστική αντιπρόσωπος τούς ζήτησε να παραμείνουν, όμως εκείνοι, όπως αναφέρεται στα δικαστικά έγγραφα, αποχώρησαν χωρίς να δικαιολογηθούν και μάλιστα, με φωνές και ειρωνικά σχόλια. Η δικαστική αντιπρόσωπος έκανε αναφορά στον αρμόδιο Έφορο. Οι δύο παραπέμφθηκαν τελικά σε δίκη κι εκεί μόνο υποστήριξαν ότι είχαν προβλήματα υγείας, προσκομίζοντας ιατρικές βεβαιώσεις. Καταδικάστηκαν σε πρώτο και δεύτερο βαθμό σε τρεις μήνες φυλάκιση με αναστολή και εξάμηνη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων. Η υπόθεση έφθασε ως τον Άρειο Πάγο, που έκρινε ότι πρέπει να επανεξεταστεί γιατί το σκεπτικό της καταδικαστικής απόφασης ήταν ελλιπές.

Σε τελική ανάλυση, μετά από όλα τα παραπάνω, αν κληθείς ως μέλος εφορευτικής επιτροπής στις προσεχείς εκλογές, πήγαινε και διασκέδασέ το. Μία μέρα είναι, θα περάσει.

Περισσότερα από το VICE

Οι Εργαζόμενοι στη Σεζόν Είναι οι Εγκλωβισμένοι Αυτών των Εκλογών

Airbnb Vs Κάτοικοι: Η Βραχυχρόνια Μίσθωση Διχάζει την Αθήνα

Οι Τύποι Ανθρώπων που Βλέπουν τα Story σου στο Instagram