Εκλογές

Οι Θεότρελες Εκλογές (μου) το 2000 σε Ένα Χωριό του Νομού Ηλείας

Αρνιά στα κάρβουνα, μπαλωθιές και χριστοπαναγίες.
Screen Shot 2019-05-24 at 12

«Αύριο θα πάμε στο χωριό για να ψηφίσω», ήταν τα λόγια της μάνας μου ένα πρωινό στις αρχές Απρίλη του 2000. Εγώ, 14 χρονών τότε, προτιμούσα να μείνω στην Αθήνα και να αράξω με τους φίλους μου, όμως δεν είχα επιχειρήματα που να μπορούσαν να τη μεταπείσουν. Τα εκλογικά δικαιώματά των δικών μου ήταν στον νομό Ηλείας, από όπου καταγόμαστε, και ο πατέρας μου αδυνατούσε να φύγει λόγω δουλειάς. Όντας μοναχοπαίδι λοιπόν, έπρεπε να κάνω παρέα στη μητέρα μου. Έφτιαξα δύο mixtape (σε κασέτα παρακαλώ) για το Σαββατοκύριακο και άρχισα να πακετάρω τα απολύτως απαραίτητα - ποπ κορν, GameBoy, μερικά κόμικς και με το ζόρι δύο αλλαξιές ρούχα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η «βόμβα» έσκασε λίγο αργότερα, όταν με πληροφόρησε ότι θα κατεβαίναμε στο μικρό, γαλατικό χωριό μας, με τα πούλμαν του ΠΑΣΟΚ. «ΠΑΣΟΚ θα ψηφίσεις τελικά;», τη ρώτησα, για να μου απαντήσει, «δεν έχω αποφασίσει ακόμα, αλλά είναι δωρεάν». Έτσι και έγινε. Την επόμενη μέρα κατεβήκαμε κάπου στο κέντρο και ξεκινήσαμε για Πελοπόννησο. Με ανακούφιση ανακάλυψα ότι τα πούλμαν δεν είχαν τον πράσινο ήλιο στο πλάι -λες και είμαστε κάποια αίρεση, όπως πίστευα- αλλά ήταν μισθωμένα λεωφορεία που είχαν ως σκοπό να μεταφέρουν τους ετεροδημότες χωρίς φασαρίες. Και μπορεί να μην ήμασταν σαν αίρεση, όμως σίγουρα θα μπορούσαμε να είμαστε ΚΑΠΗ. Η μητέρα μου, πιθανότατα, έβλεπε την όλη φάση περισσότερο σαν ταξίδι αναψυχής και μια πρώτης τάξης ευκαιρία να δει τους δικούς της χωρίς πολλά έξοδα, παρά σαν εκλογική εκστρατεία.

Κάπου εδώ θα πρέπει να αναφέρω ότι η οικογένειά μου δεν είναι ιδιαίτερα πωρωμένη σε πολιτικό επίπεδο. Ωστόσο, είμαστε βαμμένοι Παναθηναϊκοί. Σε αυτό, δεν σηκώνουμε μύγα στο σπαθί μας.

Ας ρίξουμε μια ματιά στο πολιτικό σκηνικό της εποχής. Στην εξουσία βρισκόταν το ΠΑΣΟΚ, με τον Κώστα Σημίτη να συμπληρώνει την πρώτη του τετραετία (1996-2000) ως πρωθυπουργός. Και παρότι η Ελλάδα ζούσε για κάποια χρόνια ένα νεοπλουτίστικο όνειρο, με την ανάθεση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 να δίνει μια κοσμοπολίτικη πινελιά στην Αθήνα, ήρθε το 1999 και σάρωσε τα πάντα. Δύο ήταν τα γεγονότα που συγκλόνισαν την Ελλάδα: Ο σεισμός της Πάρνηθας, που κόστισε τη ζωή σε 143 ανθρώπους με τις συνολικές ζημιές να φτάνουν τα τρία δισεκατομμύρια ευρώ και φυσικά, το μεγάλο κραχ του Χρηματιστηρίου. Μια «φούσκα» που έσκασε, γεμίζοντας απελπισία χιλιάδες συμπολίτες μας. Όπως καταλαβαίνετε, τα πράγματα για την κυβέρνηση Σημίτη δεν πήγαιναν πολύ καλά.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Απέναντί του, ο Κώστας Καραμανλής με το ιστορικό επίθετο και ένα πολύ δυνατό σλόγκαν που έγραψε ιστορία - Υπάρχει καλύτερη Ελλάδα και τη θέλουμε. Οι δημοσκοπήσεις έδιναν μια δύσκολη επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας. Μόνο η Metron Analysis έδειχνε το αντίθετο, όμως κανείς δεν της έδινε σημασία.

Στο χωριό, το κλίμα ήταν τεταμένο. Κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι μιλάμε για μία μετά '90s εποχή, κατά την οποία ακόμη χαλούσαν φιλίες για τα κομματικά. Πόσω μάλλον στην Ηλεία και πιο συγκεκριμένα στο δικό μας χωριό, των περίπου 800 κατοίκων, όπου ο κόσμος ήταν χωρισμένος στη μέση. Οι μισοί «μπλε» και οι άλλοι μισοί «πράσινοι». Όσα ψηφοδέλτια είχαν διαφορετικό «χρώμα», προέρχονταν είτε από μετανιωμένους των δύο παρατάξεων που δεν ήθελαν να ψηφίσουν τον αντίπαλο, είτε από τα troll της εποχής που ψήφιζαν ακυρίλες για πλάκα.

Ειλικρινά, δεν έχω ξαναδεί κόσμο να ανταλλάσσει τόσο δολοφονικές ματιές σε εκλογικό κέντρο. Το στίγμα της διάθεσης ψήφου ήταν πολύ έντονο, όλοι γνώριζαν τι πρόκειται να ψηφίσουν οι υπόλοιποι. Θυμάμαι να αράζω στο σχολείο/εκλογικό κέντρο με δύο φίλους μου από το χωριό, οι οποίοι μετρούσαν πόσοι του ΠΑΣΟΚ και πόσοι τις Νέας Δημοκρατίας έρχονταν να ψηφίσουν, για να δουν πώς θα πάει η βραδιά. Κάτι σαν ένα πρόχειρο exit poll του χωριού ας πούμε. Ευτυχώς, δεν είχαμε φασαρίες, μόνο κάτι γραφικές χειραψίες μεταξύ ομοϊδεατών, που γίνονταν με πιο έντονο τρόπο απ' ό,τι θα έπρεπε και μερικές ειρωνικές ατάκες που, όλως τυχαίως, ειπώθηκαν -πολύ δυνατά- με σκοπό να τις ακούσουν «οι άλλοι».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Φυσικά, όλοι οι ανήμποροι και κατάκοιτοι γέροι του χωριού εμφανίστηκαν υποβασταζόμενοι για να ασκήσουν τα εκλογικά τους δικαιώματα. Με τα ψηφοδέλτια έτοιμα στην τσέπη προσπαθούσαν απλώς να μην πεθάνουν.

Τα καφενεία ήταν γεμάτα και από μέσα άκουγες έντονες διαφωνίες με πυργιώτικη προφορά και δυνατά χτυπήματα σε τραπέζι, με τη χαρακτηριστική κίνηση που κάνουν οι μεσήλικες όταν μιλάνε έντονα. Ξέρετε, που είναι σαν να κρατάνε μια αόρατη πένα κιθάρας ή τράπουλα. Τα συγκεκριμένα χτυπήματα δίνουν έναν ρυθμό στην ομιλία λειτουργώντας σαν beat ή σαν τηλεοπτικό ηχητικό εφέ. Οι μεγάλοι, λοιπόν, συναγωνίζονταν στα χτυπήματα πάνω στα τραπέζια -τα μισά εκ των οποίων είχαν τσόχα που λειτουργούσε περισσότερο για την απορρόφηση των κραδασμών- με τους πιο αδιάφορους να βάζουν φιτιλιές στους ευέξαπτους για να γελάσουν και εμάς, να κάνουμε ποδήλατο και να πετάμε γουρούνες και μινέρβες. Αγαπώ το χωριό μου.

Ο κόσμος παρέμεινε στα καφενεία μέχρι το βράδυ. Πιθανότατα, οι περισσότεροι από εσάς να μην έχετε ιδέα τι συνέβη σε εκείνες τις εκλογές, αλλά είχε πολλή πλάκα. Τα πρώτα exit poll βγαίνουν δίνοντας ένα ελαφρύ προβάδισμα στη Νέα Δημοκρατία και συγχρόνως, φαντάζομαι ότι σε πολλά χωριά συνέβη το ίδιο πράγμα. Οι Πασόκοι πλήρωσαν άρον-άρον και σηκώθηκαν να φύγουν, την ίδια στιγμή που οι Νεοδημοκράτες ζητωκραύγαζαν, πετούσαν βεγγαλικά και σήκωναν σημαίες. Στην Αθήνα, ο Κώστας Καραμανλής μαζί με τον στενό του συνεργάτη και εκπρόσωπο τύπου της ΝΔ, Άρη Σπηλιωτόπουλο, κατεύθαναν με ύφος εκατό καρδιναλίων στα κεντρικά γραφεία του κόμματος στη Ρηγίλλης, όπου είχε ήδη συγκεντρωθεί ένα μεγάλο πλήθος κόσμου. Πρωτοκλασάτα ονόματα της παράταξης διάλεγαν ήδη υπουργεία και ο Κώστας Καραμανλής ετοιμαζόταν για το Μέγαρο Μαξίμου.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

VICE Video: Οδηγός Εκλογών για Πρωτάρηδες

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Λίγη ώρα αργότερα βγαίνουν και τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα, που επιβεβαιώνουν τα exit poll. Μετά από αυτό, στην κεντρική πλατεία του χωριού βγήκαν -αλήθεια σας λέω- σούβλες με αρνιά και έπεφταν μπαλωθιές από κυνηγετικά όπλα. Εμείς παρακολουθούσαμε τη φάση στο σπίτι της θείας και του θείου μου, οι οποίοι ήταν γνωστοί Πασόκοι του χωριού. Αυτό που συνέβη στη συνέχεια, ήταν πραγματικά περίεργο. Νεοδημοκράτες άρχισαν να κάνουν κύκλους και «μπαντιλίκια» με αυτοκίνητα και μηχανάκια γύρω από το σπίτι, φωνάζοντας κάτι του τύπου «Ε ρε Πασόκια, δεν σας χάλασε» και Χριστοπαναγίες. Kάποιοι από αυτούς μάλιστα, κατέβηκαν και άρχισαν να χτυπάνε τα παραθυρόφυλλα του σπιτιού. Ο θείος μου βγήκε έξω και αναχαίτισε την «επίθεση» με Χριστοπαναγίες και οι νεαροί τράπηκαν σε φυγή γελώντας.

Ωστόσο, όλοι υπολόγιζαν χωρίς τον ξενοδόχο, που, στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ο Κώστας Λαλιώτης, ο οποίος βγήκε με ένα σαρδόνιο χαμόγελο μπροστά στις κάμερες -μάλλον, κάποια πληροφόρηση θα είχε- και δήλωσε ότι δεν πρέπει να βγάζουμε αποτελέσματα ακόμα, καθώς η νύχτα θα ήταν μεγάλη. Την ίδια στιγμή, το Σύνταγμα είχε βαφτεί γαλάζιο.

Λίγες ώρες αργότερα, το κλίμα άλλαξε, αφού άρχισαν να ενσωματώνονται τα αποτελέσματα των μεγάλων περιφερειών και ειδικότερα της Β’ Αθήνας. Η κορυφή γύρισε τούμπα και πλέον το ΠΑΣΟΚ είχε περάσει για μόλις λίγες ψήφους μπροστά. Η πλατεία του χωριού «πάγωσε», οι Νεοδημοκράτες δεν ήξεραν τι να κάνουν και οι ελάχιστοι Πασόκοι που είχαν μείνει, ίσως για να φάνε αρνί και να πιουν, άρχισαν να πανηγυρίζουν. Οι δικοί μου, με έστειλαν στο σημείο να δω τι παίζει -δημοσιογράφος από κούνια- και θέλω να με πιστέψετε σε αυτό. Οι τύποι μάζευαν ό,τι είχαν, από μισοψημένα αρνιά μέχρι αφίσες, σημαίες και σακίδια και έφευγαν σαν κυνηγημένοι. Ήξεραν τι θα ακολουθούσε και δεν ήθελαν να φάνε το δούλεμα του αιώνα. Ειδικά, μετά από όσα θα είχαν κάνει μέσα στο βράδυ. Σε διάστημα που εμένα σήμερα μου φαίνεται σαν πέντε λεπτά, αλλά λογικά ήταν περίπου στο μισάωρο, η πλατεία είχε γίνει πράσινη. Οι Πασόκοι είχαν φέρει τα δικά τους αρνιά και ένα δεύτερο, μεταμεσονύκτιο, γλέντι είχε μόλις ξεκινήσει.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ήταν η σειρά τους να κάνουν μπαντιλίκια κάτω από σπίτια Νεοδημοκρατών και να αναχαιτιστούν με χριστοπαναγίες. Τις πρώτες πρωινές ώρες το ΠΑΣΟΚ «κλείδωσε» το αποτέλεσμα, επικρατώντας με μόλις 72.400 ψήφους διαφορά. Τα συναισθήματα ήταν έντονα και εμείς αράξαμε στην πλατεία με τους φίλους του ΠΑΣΟΚ, λόγω θείου, μέχρι το πρωί.

Δεν ξέρω, μπορεί όλα τα παραπάνω να σας φαίνονται περίεργα. Ειδικά σήμερα, σε μια εποχή που κυβερνά το ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει και πολλά μικρά κόμματα καταφέρνουν να φτάσουν στη Βουλή. Μιλάμε, όμως, για χρόνια προ κρίσης, όταν ο κόσμος ήταν πραγματικά φανατισμένος με τα πολιτικά και ακολουθούσε πιστά τα κόμματα σαν να είναι ομάδες. Αυτός είναι και ο λόγος που σήμερα έχουμε κρίση.

Για την ιστορία, αυτές ήταν οι εκλογές που είχαν δώσει στον δικομματισμό του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας το μεγαλύτερό του ποσοστό. Από τις συνολικά 6.868.011 έγκυρες ψήφους, στα δυο μεγάλα κόμματα πήγαν οι 5.942.792.

Ωστόσο, ποτέ δεν έμαθα τι ψήφισε η μητέρα μου.

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Ο Toquel Είναι Star Επειδή Μάλλον Κάτι Κάνει Σωστά

Οι Πορτοφολάδες Βάζουν το Χέρι στην Τσέπη σου Χωρίς να το Καταλάβεις

Η Κλέλια Ρένεση, οι Στίχοι της, ο Manu Chao και ο Σωκράτης Μάλαμας

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.