Ντίλερ Ναρκωτικών στο Facebook Στοχεύουν Εθισμένους Ανθρώπους

Πέρσι, η κυβέρνηση των ΗΠΑ γιόρταζε το κατέβασμα του site πώλησης ναρκωτικών AlphaBay στο darknet (της underground και της πολύ λιγότερο εύκολα προσβάσιμης εκδοχής του Ίντερνετ). Ήταν μια προσπάθεια που το FBI περιέγραψε ως «από τις πιο σύνθετες και συντονισμένες μέχρι σήμερα από τις Αρχές, σε όλο τον κόσμο». Ο εισαγγελέας Jeff Sessions υποσχέθηκε να συμπεριλάβει επικεντρωμένες προσπάθειες για τις online πωλήσεις ναρκωτικών στον αμφιλεγόμενο, ανανεωμένο πόλεμό του κατά των ναρκωτικών. Αλλά οι πωλήσεις ναρκωτικών στο Ίντερνετ τώρα εμφανίζονται σε λιγότερο κρυφά site που προκαλούν έκπληξη: στο Facebook.

Το Facebook έχει σαφείς πολιτικές ενάντια στις πωλήσεις ναρκωτικών στην πλατφόρμα του. Όπως σημειώνεται στα Community Standards του, «Εμποδίζουμε προσπάθειες ατόμων, κατασκευαστών και εμπόρων να αγοράσουν, να πουλήσουν ή να ανταλλάξουν ναρκωτικά, φάρμακα και μαριχουάνα». Αυτό σημαίνει ότι οι χρήστες μπορούν δυνητικά να κάνουν report τέτοιους λογαριασμούς, αλλά κανείς δεν εμποδίζει εξαρχής τη δημιουργία τους. Ακόμη και προφίλ με μικρή διάρκεια ζωής μπορεί να αποβούν καταστροφικά για χρήστες του Facebook.

Στο Facebook υπάρχουν πολλές ομάδες που εστιάζουν στην απεξάρτηση, στις οποίες άνθρωποι με πρόβλημα χρήσης ουσιών μπορούν να αναζητήσουν συμβουλές ή να μιλήσουν με άλλους που περνούνε φάση απεξάρτησης από τον εθισμό τους. Η στήριξη της κοινότητας είναι εδώ και πολύ καιρό ακρογωνιαίος λίθος της απεξάρτησης, αλλά αυτές οι online κοινότητες παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στις ζωές των ασθενών που παίρνουν μεθαδόνη και βουπρενορφίνη: καθώς συχνά αποκλείονται από τις συναντήσεις των 12 βημάτων λόγω των ψευδοεπίσημων πολιτικών τους ενάντια στη θεραπεία με βοήθεια φαρμάκων κατά τη διάρκεια της νηφαλιότητας, αυτές οι ομάδες απεξάρτησης επιτρέπουν σε αυτούς τους στιγματισμένους ανθρώπους να βρουν στήριξη και μια κοινότητα.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πολύτιμο μέσο για ανθρώπους που ναι μεν θέλουν να συνδεθούν με άλλους με παρόμοια ενδιαφέροντα, αλλά ίσως δεν νιώθουν άνετα να τα συζητήσουν στην πραγματική ζωή τους, λέει η Karen North, διευθύντρια του προγράμματος ψηφιακών κοινωνικών δικτύων του Πανεπιστημίου Annenberg της Νότιας Καλιφόρνια. «Άνθρωποι που παλεύουν με τον εθισμό μπορεί να μη θέλουν να το συζητήσουν με συναδέλφους ή συμφοιτητές, αλλά θέλουν και πρέπει να βρουν στήριξη γι’ αυτό. Το Ίντερνετ τούς επιτρέπει να βρουν μια αφοσιωμένη κοινότητα που θα νοιάζεται και που θα δείχνει ενδιαφέρον».

Δυστυχώς, τους κάνει επίσης στόχο εμπόρων ναρκωτικών στο Facebook.

Ο Brandon Hicks, από το Άσλαντ του Κεντάκι, μπήκε στο Facebook σε διάφορες ομάδες στήριξης ανθρώπων που παίρνουν μεθαδόνη, λίγο αφότου ξεκίνησε θεραπεία στα τέλη Μαρτίου. Λέει ότι αμέσως ξεκίνησαν τα παράξενα μηνύματα και τα αιτήματα φιλίας. Μου έδειξε ένα screenshot από ένα προφίλ που εξαφανίστηκε μέσα σε μια εβδομάδα και μου είπε ότι ήταν ο πιο πρόσφατος από πολλούς παρόμοιους λογαριασμούς που του έκαναν αιτήματα.

Στο screenshot, η φωτογραφία προφίλ είναι ένα μεγάλο σακουλάκι -μάλλον με Xanax- και η φωτογραφία εξωφύλλου δείχνει μια σακούλα γεμάτη με διάφορα φάρμακα. Άλλες φωτογραφίες δείχνουν κουτάκια με διάφορα χάπια -κάποια αναγράφουν «διαζεπάμη»- με ένα σημείωμα μέσα τους, όπου υπάρχει με κόκκινα γράμματα ένα τηλέφωνο. Υπάρχουν δύο εκδοχές, μία που γράφει 2018 πάνω από τον αριθμό και μία που γράφει 2017. Όταν κάλεσα τον κάτοχο του αριθμού, είπε ότι ήταν επιχειρηματίας που ασχολείται με τα φάρμακα και ισχυρίστηκε ότι τον επαγγελματικό του λογαριασμό έσβησε ο γιος του.

Ο Hicks λέει ότι αυτές οι στοχευμένες προσπάθειες πωλήσεων ναρκωτικών δεν επηρέασαν αρνητικά την πορεία της απεξάρτησής του, που ξεκίνησε μετά από τρεις υπερβολικές δόσεις που πήρε μέσα μια βδομάδα, λίγο προτού ξεκινήσει τη θεραπεία τον Μάρτιο. Πιστεύει, ωστόσο, ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν στο Facebook και προσπάθησε να κάνει report όσο περισσότερα προφίλ μπορούσε – αλλά λέει ότι ποτέ δεν είχε νέα από το Facebook για τις αναφορές του.

Όταν επικοινώνησα μαζί τους, ένας εκπρόσωπος του Facebook απάντησε ότι δεν μπορούσε να σχολιάσει συγκεκριμένες αναφορές, αλλά εξήγησε ότι οι παραβιάσεις περιεχομένου δεν βρίσκονται πάντα αμέσως, ανάλογα τον τρόπο που έγινε η αναφορά. Για παράδειγμα, μια φωτογραφία με χάπια δεν παραβιάζει απαραίτητα τα Community Standards του Facebook, έτσι αν αναφέρθηκε αυτή η φωτογραφία, δεν θα ελεγχόταν. Από την άλλη, ένας λογαριασμός που προωθεί πωλήσεις ναρκωτικών μέσω Messenger, θα πρέπει να κατέβει.

Όταν προσποιήθηκα την πιθανή πελάτισσα σε έναν από αυτούς τους λογαριασμούς, αντιμετώπισα επιθετικές τακτικές πώλησης, που περιλαμβάνουν πολλούς μικρής διάρκειας ζωής λογαριασμούς, που χρησιμοποιούνται για να δίνουν προσωπικούς τηλεφωνικούς αριθμούς σε πιθανούς πελάτες. Ένα προφίλ που πλέον δεν λειτουργεί, με όνομα Chad Bacon, μου είπε μέσω Messenger ότι θα έστελνε τον κατάλογό του μόνο με SMS. Όταν πήρε τον αριθμό μου, έλαβα τον κατάλογο που περιλάμβανε τα πάντα -από Xanax μέχρι φαιντανύλη και ηρεμιστικά-, σε τιμές χοντρικής. Επίσης, ξεκίνησα να δέχομαι σχεδόν καθημερινά τηλεφωνήματα, φωτογραφίες χαπιών που δεν ζήτησα και screenshot από μηνύματα ανθρώπων με ύποπτα ονόματα που ισχυρίζονταν ότι χάρηκαν με την άμεση παράδοση της παραγγελίας τους.

Η Heather Waters, από το Ντάνβιλ του Κεντάκι, διαχειρίζεται τη δημόσια ομάδα Faces of Opioids στη μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους από κάποιον εθισμό. Μου λέει για μια συζήτηση που είχε με ένα προφίλ που πουλούσε χάπια, παρόμοιο με αυτό που μίλησα εγώ. Λέει ότι ήθελε να τον πληρώσει για παυσίπονα μέσω του MoneyGram. Αν και λέει ότι εκείνη και άλλοι από την ίδια ομάδα ανέφεραν το προφίλ, σβήστηκε μόνο όταν επικοινώνησα προσωπικά με το τμήμα PR του Facebook σχετικά, στις 18 Ιουνίου.

«Από την αρχή ήξερα ότι είναι απάτη», λέει η Waters – που είναι ξεκάθαρη πιθανότητα. Ένα πιο τρομακτικό σενάριο είναι ότι τα χάπια που όντως φτάνουν στο γραμματοκιβώτιο κάποιου δεν είναι αυτά που πιστεύει ο ίδιος, αλλά μπορεί να είναι κάτι πολύ πιο επικίνδυνο. Όταν νόμιζε ότι ήμουν πιθανή πελάτισσα, ο Bacon παραδέχτηκε στο Messenger ότι τα Xanax του δεν ήταν αυθεντικά, που σημαίνει ότι αναμείγνυε αλπραζολάμη (ή ό, τι ήθελε) με ένα συνεκτικό υλικό, χρησιμοποιώντας μια πρέσα χαπιών, για να βάλει πάνω τους το όνομα Xanax. Καμία από τις πηγές που μίλησα δεν προχώρησε σε παραγγελίες – αλλά είτε αυτά τα προφίλ πουλάνε χάπια στις φωτογραφίες τους είτε απλώς κάνουν την πιο πρόσφατη οικονομική απάτη του Ίντερνετ, χρησιμοποιούν μια πλατφόρμα που στόχο έχει την κοινωνική επαφή, για να στοχεύσουν και πιθανόν να επηρεάσουν ένα ιδιαίτερα ευάλωτο κομμάτι του πληθυσμού.

VICE Video: Κάνναβη: Το Παρεξηγημένο Φυτό

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Η North ανησυχεί ότι αυτές οι προφανείς προσπάθειες πώλησης ναρκωτικών σε ευάλωτες ομάδες μπορεί να είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Αναφερόμενη στο εκλογικό σκάνδαλο της Cambridge-Analytica που ξέσπασε νωρίτερα μέσα στη χρονιά, στο οποίο το Facebook επίσης έπαιξε κεντρικό ρόλο, λέει ότι «Οι επαγγελματίες έχουν γίνει πολύ καλοί στη δημιουργία περιεχομένου με τρόπο που εκμεταλλεύεται όσα γνωρίζουν για το κοινό που στοχεύουν». Προτείνει οι διαχειριστές ομάδων και άλλοι σε θέσεις εξουσίας στην πλατφόρμα να ενημερώνουν προκαταβολικά τους χρήστες για αυτές τις επιθετικές συμπεριφορές, ώστε όταν έχουν τέτοια αιτήματα και μηνύματα, χρήστες που είναι σε απεξάρτηση να γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι είναι επιβλαβής, στοχευμένη συμπεριφορά. «Είναι σαν ψυχολογικός εμβλιασμός», συμπληρώνει.

Ο εκπρόσωπος του Facebook που μίλησα λέει ότι γνωρίζουν το πρόβλημα και ότι ενώ αυτήν τη στιγμή δεν έχουν τρόπο να εμποδίσουν τη δημιουργία τέτοιων προφίλ, δουλεύουν πάνω σε στρατηγικές για να προβλέψουν πιθανές τέτοιες συμπεριφορές. Στις 19 Ιουνίου έβγαλαν ένα καινούργιο feature που οδηγεί τους χρήστες που ψάχνουν οπιοοειδή ή μέσα εθισμού στην Εθνική Γραμμή Βοήθειας SAMHSA.

Στο μεταξύ, διαχειριστές από την ομάδα Faces of Opioids και άλλες ομάδες εξακολουθούν να μάχονται ενάντια σε αυτά τα επανεμφανιζόμενα επιθετικά προφίλ, ανησυχώντας ότι οι προσφορές ναρκωτικών θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την απεξάρτηση των μελών της κοινότητας ή να προκαλέσει το αίσθημα των γονιών που πενθούν και συχνά ανεβάζουν φωτογραφίες και αναμνηστικά των παιδιών που έχασαν από κάποιον εθισμό.

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Tonic.

Περισσότερα από το VICE

Οι Άνθρωποι που Μαζεύουν Μηχανάκια (και Νιπτήρες) από τον Βυθό των Ελληνικών Θαλασσών

Ο Μάκης Παπαδημητρίου Θέλει να Πει ένα Σεξιστικό Ανέκδοτο

Κύριε Νικολαΐδη, πώς Είναι να Σώζεις Χιλιάδες Μωρά Κάθε Μέρα;