To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE News.Μπαρτέλα, Ιράκ - Το κλίμα ήταν εορταστικό, όταν ο πρωθυπουργός Haider al-Abadi έφτασε στη Μοσούλη στις 9 Ιουλίου, για να διακηρύξει την απελευθέρωση της πόλης από τον ISIS. Η παρουσία του Abadi σηματοδοτούσε μια μνημειώδη νίκη σε μια αποτρόπαια μάχη που μαινόταν πάνω από εννιά μήνες και οδήγησε στον θάνατο δεκάδων χιλιάδων πολιτών και τον εκτοπισμό σχεδόν μισού εκατομμυρίου άλλων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όμως, 20 χιλιόμετρα πέρα από εκεί, σε έναν καταυλισμό εκτοπισμένων στην πόλη της Μπαρτέλα, μια σκιά αβεβαιότητας και απελπισίας έπεφτε πάνω στον ενθουσιασμό. Ειδικά σχεδιασμένος για ανθρώπους που έχουν δεσμούς με μαχητές του ISIS, ο καταυλισμός της Μπαρτέλα στέγαζε 170 οικογένειες που μεταφέρθηκαν εξαναγκαστικά από ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια της μάχης για τη Μοσούλη. Σύμφωνα με μια ντιρεκτίβα που εκδόθηκε από το επαρχιακό συμβούλιο της Μοσούλης, οι διαμένοντες θα «λάμβαναν ψυχολογική και ιδεολογική αναμόρφωση» και έπειτα θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στην κοινωνία.
Από την αρχή, δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι επιχειρούνταν προσπάθειες επανένταξης. Αντιθέτως, ο καταυλισμός της Μπαρτέλα έμοιαζε με ένα ανοιχτό στρατόπεδο συγκέντρωσης για ανθρώπους που το μόνο έγκλημά τους ήταν οι πιθανοί δεσμοί τους με τον ISIS, είπε στο VICE News ο Belkis Wille του Παρατηρητήριου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.«Παρουσιάστηκε ως κάποιου είδους καταυλισμός επανένταξης, με κάποια ανάλογα προγράμματα και δεν έχω δει τίποτα που να δείχνει ότι υπάρχει τέτοιο πρόγραμμα οπουδήποτε στο Ιράκ», είπε ο Wille, ανώτερος ερευνητής για το Ιράκ στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Ο καταυλισμός θεωρητικά δημιουργήθηκε για επανένταξη, αλλά στην πραγματικότητα επρόκειτο να είναι ένα φρικτό στρατόπεδο συγκέντρωσης με ελάχιστες παροχές».Ο καταυλισμός της Μπαρτέλα έκλεισε στις 17 Ιουλίου και οι οικογένειες μεταφέρθηκαν στους συνήθεις καταυλισμούς εκτοπισμένων στο εσωτερικό, μετά την έντονη πίεση από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προειδοποιούσαν ότι παραβίαζε το διεθνές δίκαιο. Αλλά η σύντομη ύπαρξή του αποκάλυψε τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Ιράκ στην προσπάθειά του να χτίσει ένα ειρηνικό μέλλον μετά τον ISIS, ένα μέλλον που ήδη εμφάνιζε ρωγμές από φυλετικές διαφορές και αντιπαλότητες σεχτών που σιγοβράζουν εδώ και δεκαετίες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το VICE News μπήκε στον καταυλισμό προσφύγων της Μπαρτέλα, προτού κλείσει και είδε από πρώτο χέρι πώς οι οικογένειες που έχουν δεσμούς με τον ISIS ζούσαν στον απόηχο της αιματηρής απελευθέρωσης της Μοσούλης, αλλά και το στίγμα που αντιμετωπίζουν στην προσπάθειά τους να προχωρήσουν.
«Δεν ξέρω γιατί βοηθάμε αυτούς τους ανθρώπους. Είναι όλοι Daesh (ISIS)», μουρμούριζε ένας υπεύθυνος ασφαλείας, ενώ έπινε νερό. Στεκόταν στη σκιά ενός φορτηγού επιτηρώντας, καθώς οι εθελοντές από την One World Medical Mission μοίραζαν προμήθειες σε γυναίκες και παιδιά που περίμεναν στην ουρά, μέσα στην αφόρητη ζέστη, για να πάρουν πάνες, οδοντόβουρτσες και γάλα σε σκόνη, για μωρά.
«Ο γιος μου θα πεθάνει», είπε μια μητέρα στους εθελοντές, ενώ φρόντιζε τα παιδιά της σε ένα αυτοσχέδιο αντίσκηνο. Ο γιος της ήταν ξαπλωμένος στο πάτωμα, υπέφερε από υποσιτισμό και είχε μια τεράστια πληγή στο στήθος. Οι εθελοντές τον παρατηρούσαν αγανακτισμένοι και είπαν στη μητέρα ότι δεν μπορούσαν να γίνουν και πολλά για τον γιο της. Ένας εθελοντής έδωσε 5.000 δηνάρια (3,50 ευρώ) στον γιο της και είπε απλώς, «συγγνώμη».
Μια γυναίκα περιμένει να πάρει βοήθεια από ένα φορτηγό της Wasel Tasel, μιας ΜΚΟ της περιοχής και από την One World Medical Mission. Η πλειονότητα στο στρατόπεδο ήταν γυναίκες και παιδιά. Στις συνεντεύξεις που έκανε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι πρόσφυγες είπαν όλοι ότι δεν είχαν κατηγορηθεί επίσημα για κάποιο αδίκημα, ούτε τους είχαν ενημερώσει για το πότε θα μπορούσαν να φύγουν.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
