«Να Πεθάνουν με Κάποιον Γνωστό, να Μη Νιώθουν Μόνοι»​ - Μέσα στην Πτέρυγα των Μελλοθάνατων​ Κρατουμένων

Όλοι οι καταδικασμένοι κρατούμενοι πληγωθήκαμε, όταν ο εφημέριος Chestnut έφυγε από τη φυλακή για να κυνηγήσει άλλες ευκαιρίες και όπως είπε, να σώσει τον γάμο του.

«Παιδιά», μας είπε μια μέρα, «περνάω πιο πολύ χρόνο στην πτέρυγα μελλοθανάτων, παρά με τη γυναίκα μου. Μου έδωσε μια επιλογή: εκείνη ή η δουλειά μου. Την αγαπάω, γι’ αυτό πρέπει να φύγω. Λυπάμαι».

Η αναχώρησή του μας συνέτριψε, επειδή πάντα μας φερόταν δίκαια, ακόμη και ευνοϊκά, έκανε ό,τι μπορούσε, για να μας φέρεται ως ίσους και ως μέλη της ενορίας. Πριν από και μετά τις εκτελέσεις άλλων θανατοποινιτών, μας στήριζε, ενώ κανείς άλλος δεν έκανε τον κόπο. «Μπορεί να μην καταλάβουμε ποτέ τα σχέδια του Θεού», έλεγε, «αλλά να είστε σίγουροι ότι οι θάνατοι των φίλων και τον αγαπημένων μας –όσο άδικοι και να είναι– δεν περνούν απαρατήρητοι».

Ο Chestunt πενθούσε μαζί μας, έκλαιγε στο γραφείο του, όταν ένας από εμάς εκτελούνταν.

Αλλά κάποιοι από τους φύλακες σιχαίνονταν το πώς ένιωθε για μας. «Τέλος χρόνου, Chaplain», είχε πει ένας σε άλλη μια συνεδρία πένθους και ύστερα με οδήγησε σπρώχνοντας στο κελί μου.

Ο Chestnut έφυγε το 2004 και αντικαταστάθηκε από διάφορους εφημέριους που φέρονταν όπως οι φύλακες – κολλημένοι με τους κανόνες που ενδιαφέρονταν περισσότερο να κάνουν το προσωπικό να νιώσει πιο άνετα. Κανείς δεν αποζητούσε τη στήριξή τους.

Τότε, κανείς μας δεν συνέδεσε την αναχώρησή του με κανέναν άγραφο κανόνα που όριζε την επαφή ανάμεσα στους κρατούμενους και το προσωπικό – και υπάρχουν πολλοί στη φυλακή. Η γραπτή πολιτική ενάντια στην αισθηματική ή άλλη συσχέτιση με τους φύλακες είναι κατανοητή. Αλλά οι άνθρωποι επιμένουν να είναι κοινωνικά πλάσματα και παραμένουν όσο και αν τους κατηχήσεις και τους διασύρεις. Οι φύλακες δεν είναι ρομπότ χωρίς αισθήματα, όπως και οι μελλοθάνατοι δεν είναι μόνο τα εγκλήματα για τα οποία έχουν καταδικαστεί.

Κάποια άλλα μέλη του προσωπικού ήταν καλοσυνάτα, υπομονετικά, με σεβασμό και συμπόνια. Η κυρία Johnson πάντα μας έδινε παραπάνω χρόνο έξω, περιμένοντας μέχρι να την καλέσει κάποιος αρχιφύλακας στον ασύρματο.

Η κυρία Sutherland έπιανε κουβέντα για το ψάρεμα – με οποιονδήποτε. Αν μπορούσες να συζητήσεις για τη διαφορά ανάμεσα στο ψάρεμα στη θάλασσα και στο ψάρεμα σε γλυκά νερά, έκανε τα στραβά μάτια, αν ήθελες άλλον έναν δίσκο φαγητό.

Αυτές ήταν απλές ευγενικές πράξεις που έκαναν την ποινή μας και τη δουλειά τους ευκολότερές. Τηλεοράσεις που επιτρέπεται να μένουν ανοιχτές μετά την ώρα που κλείνουν τα φώτα, πόρτες κελιών ανοιχτές για λίγο παραπάνω, ίσως μια ταινία που ο διευθυντής της μονάδας μας έφερνε από το σπίτι.

Προτού εκτελεστεί ο φίλος μου ο Earl το 2005, η κυρία Williams είχε πάρει μετάθεση στην κουζίνα – επειδή δεν άντεχε τη σκέψη ότι η δουλειά της μπορεί να σήμαινε κάποιου είδους συμμετοχή στην εκτέλεσή του.

Μήνες αφότου πέθανε, παραιτήθηκε και ο κύριος Beryl, επειδή δεν υπάκουγε την οδηγία του υπαστυνόμου Wallace να καταγράφει ασήμαντες παραβιάσεις των κανόνων.

Ο Wallace απολάμβανε να μας χρεώνει δέκα δολάρια (μια περιουσία, όταν είσαι στη φυλακή) και να μας φορτώνει έξτρα καθήκοντα και εφόσον δεν είχαμε κανονικές δουλειές, αυτό σήμαινε να μαζεύουμε πέτρες στο προαύλιο και να τις στοιβάζουμε σε μια γωνιά. Ο Beryl το θεωρούσε γελοίο.

Επίσης, αγνοούσε τις «παραβάσεις» που το αφεντικό του έβρισκε απαράδεκτες: ξέστρωτα κρεβάτια, μια οικογενειακή φωτογραφία κολλημένη στον τοίχο, πολλά σκεπάσματα. «Θα πεθάνετε όλοι. Για μένα, έχετε ήδη τιμωρηθεί αρκετά».

VICE Video: Ο Βέβηλος Μιλάει για Πρώτη Φορά Αποκλειστικά στο VICE

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Αλλά για τους περισσότερους, ο άγραφος κανόνας στην πτέρυγα μελλοθανάτων παραμένει: αδιαφορία, κανόνες, συχνή αλλαγή προσωπικού, για να περιορίζεται η οικειότητα και πάνω από όλα πίστη στο status quo. Το να περιφρονείς την ιδέα που λέει ότι «οι κρατούμενοι είναι κάτι λιγότερο από άνθρωποι», δεν είναι αποδεκτό.

Κάποιοι φύλακες ζητούσαν να μετατεθούν, επειδή το να αποδεχτούν αυτόν τον κανόνα σήμαινε να καταπνίγουν την τάση να αφήνουν τους ανθρώπους στην ησυχία τους. Ο υπαστυνόμος Perry μεταφέρθηκε σε άλλη μονάδα, όταν κάθε προσπάθειά του να αλλάξει την κουλτούρα που υπάρχει εδώ αποτρεπόταν από τον διευθυντής της φυλακής. Η επιθυμία του να διευθύνει την ομάδα μας σαν οποιονδήποτε άλλο πληθυσμό φυλακισμένων, ήταν λογική από άποψη ασφάλειας, εφόσον υπήρχαν λιγότερα προβλήματα στην πτέρυγα μελλοθανάτων, από οπουδήποτε άλλου στην Κεντρική Φυλακή.

Αλλά τα αιτήματά του για καινούργιο εξοπλισμό δεν απαντήθηκαν. Ο Perry διαπίστωσε ότι είχε μικρότερη δυνατότητα να κάνει πράγματα και λιγότερη εξουσία ως διευθυντής μονάδας στην πτέρυγα μελλοθανάτων, αν δεν μας τιμωρούσε.

Συνέβη και στον Δρ Kuhns. Από το 2010 ως το 2017, ήταν υπεύθυνος ψυχολογικής θεραπείας στην Κεντρική Φυλακή. Ένας άνδρας με θέληση, που καθιέρωσε διάφορα θεραπευτικά προγράμματα στην πτέρυγα των μελλοθανάτων: δημιουργική γραφή, σκάκι, θέατρο, γιόγκα, ομιλίες, τέχνη και άλλα. Αυτές οι ομάδες βελτίωσαν την αυτοεκτίμησή μας, τη συναισθηματική μας ωριμότητα και τη γενική συμπεριφορά όλης της μονάδας μας.

Το πρόβλημα με το ότι ο Kuhns αναγνώριζε και έτρεφε την ανθρώπινη πλευρά μας, ήταν ότι αγνοούσε τον άγραφο κανόνα. Όταν ανέλαβε μια διοίκηση περισσότερο προσανατολισμένη προς την ασφάλεια, εκείνος και δέκα εθελοντές του ερευνήθηκαν διεξοδικά για τη φιλική τους στάση απέναντι σε πέντε μελλοθάνατους (ήμουν ένας από αυτούς). Όλα τα προγράμματα σταμάτησαν.

Οι εθελοντές τρόμαξαν και έφυγαν και ο Δρ Kuhns τελικά βρήκε δουλειά αλλού.

Οι ψυχίατροι που τον αντικατέστησαν εφαρμόζουν τη γραμμή της διοίκησης και στις θεραπείες μας: «Οι πράξεις έχουν συνέπειες», λένε.

Φέτος τον Ιανουάριο, βγήκε στη σύνταξη και ο αρχιφύλακας Cross. Θυμάμαι ότι τον γνώρισα πρώτη φορά το 1997 ως 19χρονος που περίμενα να δικαστώ για ανθρωποκτονία συνεπαγόμενη τη θανατική ποινή. Είδε πόσο μικρός ήμουν και με πήρε παράμερα, «Κράτα το κεφάλι χαμηλά και όλα θα πάνε καλά», είπε.

Χρόνια αργότερα, έμαθα ότι ήταν κοντά σε κάποιους φίλους, προτού εκτελεστούν. Τις τελευταίες 72 ώρες της ζωής τους, έμεινε μαζί τους, σε μια φάση που διαφορετικά θα ήταν τελείως μόνοι.

Οι φύλακες που αναλαμβάνουν να το κάνουν αυτό έχουν πιο στενή σχέση με τη θανατική ποινή από οποιονδήποτε δικαστή, ένορκο, πολιτικό ή ψηφοφόρο.

Ρώτησα τον Cross γι’ αυτό προτού φύγει.

«Κάποιοι ζητάνε να είμαι εκεί. Τουλάχιστον μπορούν να πεθάνουν με κάποιον γνωστό, να μη νιώθουν τόσο μόνοι».

Μετά τη σύνταξη, ο Cross ήρθε ξανά μια φορά στην πτέρυγα μελλοθανάτων, με πολιτικά και τη γυναίκα και τον γιο του. Για μερικούς κρατούμενους ήξερε περισσότερα απ’ ό,τι οι οικογένειές τους. Ανθρώπους με τους οποίους είχε περάσει πολύ χρόνο και δούλευε μαζί τους για δεκαετίες. Εκείνος και οι δικοί του περπάτησαν λιγάκι και ύστερα χαιρέτησαν κι έφυγαν. Ήταν το αντίο κάποιου που ήταν κομμάτι της ζωής μας, όπως εμείς της δικής του, ανεξάρτητα από τους κανόνες.

Ο Lyle May, 40 ετών, είναι κρατούμενος στην πτέρυγα μελλοθάνατων στην Κεντρική Φυλακή του Ράλεϊ της Βόρειας Καρολίνας, όπου περιμένει να εκτελεστεί για ανθρωποκτονία πρώτου βαθμού. Καταδικάστηκε για τη δολοφονία μιας μητέρας και του τετράχρονου παιδιού της.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US, σε συνεργασία με το Marshall Project.

Περισσότερα από το VICE

Οι Κάτοικοι της Θεσσαλονίκης θα Συνεχίσουν να Αναπνέουν «Δηλητηριασμένο Αέρα»

«Είμαι Ένας Αναλφάβητος Βεδουίνος» - Η Συλλογή Διηγημάτων του Muammar Gaddafi

Η Ιστορία των Καθόλου Διαβόητων Ληστών της Εθνικής Τράπεζας στο Φάληρο και η Απόδραση από τον Κορυδαλλό