Μια Ωδή στους Πατρινούς που Έγραψαν Ιστορία με τις Φάρσες τους

Αν είσαι κοντά στα 30, σίγουρα έχεις προλάβει την εποχή της κασέτας, έστω και στα τελευταία της. Θυμάσαι, δηλαδή, την «πειρατεία» της δεκαετίας του ’90: να στήνεσαι στο ραδιόφωνο με τα δάχτυλα σε επιφυλακή, ώστε να πατήσουν «Rec» και «Play» ταυτόχρονα, με το που ξεκινήσει το τραγούδι που θέλεις να γράψεις, αφού το χαρτζιλίκι δεν έφτανε για να αγοράσεις όλες τις νέες κυκλοφορίες. Παράλληλα, ευχόσουν να μη μιλήσει ο παραγωγός που έκανε εκείνη την ώρα εκπομπή και σου χαλάσει την ηχογράφηση. Βέβαια, τις περισσότερες φορές έπεφτε το σήμα του σταθμού πάνω από το κομμάτι - τρελή ξενέρα. Στο τέλος της μέρας, θα αντέγραφες τις αυτοσχέδιες -«πιάσε μία απ’ όλα»- συλλογές σου και θα τις αντάλλασσες στο σχολείο με τις αντίστοιχες που έφτιαχναν οι συμμαθητές σου.

Οι μικρότεροι, θα πρέπει να υπολογίζετε -προτού κοροϊδέψετε- ότι μιλάμε για εποχές που το Ίντερνετ ήταν πιο αργό και από replay για αμφισβητούμενη φάση, ενώ το πιο διασκεδαστικό που μπορούσες να κάνεις σε αυτό ήταν να μπεις σε κάποιο από τα πρώτα chat rooms ή να συμμετάσχεις σε συζητήσεις στα φόρουμ της εποχής. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι τα πάντα έπρεπε να περάσουν από χέρι σε χέρι, για να υπάρχει ποικιλία: Από περιοδικά μέχρι ταινίες -σε κασέτα VHS και αργότερα DVD- και «σπασμένα» video games. Παρότι δεν υπήρχε διαδικτυακός χώρος (τουλάχιστον όπως τον ξέρουμε σήμερα) για να κινηθούν, τα troll υπήρχαν από τότε και μάλιστα ήταν λίγο πιο αληθινά, σε σχέση με τους σημερινούς πολεμιστές του keyboard.

Βέβαια, τότε τους αποκαλούσαμε «φαρσέρ» και ο λόγος που αξίζουν μεγαλύτερου σεβασμού ήταν πως για να κάνουν τη φάση τους, χρησιμοποιούσαν το τηλέφωνο και έρχονταν σε άμεση επαφή με το θύμα τους. Όλα τα παιδιά της εποχής έκαναν φάρσες, όμως κάποιοι είχαν την ιδέα να τις ηχογραφήσουν και με κάποιον μαγικό τρόπο, οι κασέτες που περιείχαν όλη αυτήν την καφρίλα έφταναν σε κάθε γωνιά της χώρας - ούτε να φανταστώ δεν μπορώ πόσα αντίτυπα έχουν αναπαραχθεί μέσα στα χρόνια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μετατραπούν αυτοί οι γνωστοί-άγνωστοι με τα ευφάνταστα ψευδώνυμα σε κάτι μεταξύ μύθου και underground σταρ.

Ο Φουσέκης είναι από τους πιο γνωστούς φαρσέρ της εποχής και ίσως ο πιο σοφιστικέ από όλους. Μαζί με τον Λέντη, άφησαν εποχή ως μοναχικοί λύκοι της φάρσας και χάρη στο YouTube μπορείς να ακούσεις τα καμώματά τους απλώς πληκτρολογώντας τα ψευδώνυμα τους. Ωστόσο, θέλω να σας πάω λίγο πιο πίσω και πιο συγκεκριμένα στη δεκαετία του ’80, όταν μια παρέα βρέθηκε να κάνει τη θητεία της σε ένα στρατόπεδο της Πάτρας. Ο λόγος για τους επονομαζόμενους «Πατρινούς», οι οποίοι ίσως και να είναι οι πρώτοι φαρσέρ που έγιναν γνωστοί στην Ελλάδα. Τα φανταράκια έδωσαν πόνο στη μεταπολιτευτική περίοδο της χώρας, ακολουθώντας την απλή συνταγή των μπινελικιών, που λίγο καιρό αργότερα αποτελούσαν βασικό συστατικό στα περισσότερα σενάρια του χώρου της βιντεοταινίας.

Όπως συμβαίνει με κάθε φαρσέρ που σέβεται τον εαυτό του, έτσι και με τους Πατρινούς, οι φήμες σχετικά με την ταυτότητά και την τύχη του αποτελούν βασικό πυλώνα της κληρονομιάς του. Η μόνη πληροφορία που φαντάζει σίγουρη και «κλειδώνει» με κάποιες λεπτομέρειες που μπορεί κάποιος να παρατηρήσει στις ηχογραφήσεις είναι πως επρόκειτο, όντως, για μια παρέα φαντάρων. Σε κάποιες φάρσες, όπως αυτή με τον «Κατσουράνη», ακούγεται σαν να έχουν στήσει την όλη κλήση μέσα σε κάποιο ΚΨΜ, με τους υπόλοιπους φαντάρους να σιγοντάρουν τους πρωταγωνιστές. Ακόμη και αυτό, βέβαια, είναι μια εικασία, όπως και το γεγονός ότι στη συνέχεια και έπειτα από καταγγελίες των θυμάτων, οι υπεύθυνοι αποκαλύφθηκαν και πέρασαν από στρατοδικείο. Ακριβώς το ίδιο μοτίβο που ακούγεται και για τον Φουσέκη, δηλαδή. Ωστόσο, αν με ρωτάτε, θεωρώ πως και οι δύο αυτές πληροφορίες είναι αναληθείς, αφού δεν υπάρχει έστω ένα άρθρο της εποχής που να κάνει λόγο για κάτι τέτοιο: Σίγουρα η αποκάλυψη πως υπήρχαν φαντάροι-φαρσέρ που πιάστηκαν στα πράσα θα αποτελούσε είδηση ακόμη και σήμερα.

Αυτό που συμβαίνει με τους Πατρινούς είναι ότι σε αντίθεση με το σύνολο των προσπαθειών του Φουσέκη -για παράδειγμα-, έδειχναν να γνωρίζουν αρκετά πράγματα για τα θύματά τους και τις προσωπικές τους ζωές. Από τη φάρσα στον σταθμάρχη -ειλικρινά, θα ήθελα πολύ να είμαι το παιδάκι που σήκωσε το τηλέφωνο στους Πατρινούς, οι οποίοι ζήτησαν να μιλήσουν με τον μπαμπά του, για να του κάνουν πλάκα-, μέχρι την προαναφερθείσα με τον Κατσουράνη, οι φίλοι μας γνωρίζουν ονόματα, καταστάσεις και φιλικά πρόσωπα των ανθρώπων που είχαν την ατυχία να βρεθούν στην άλλη άκρη της γραμμής. Ακούγοντας το υλικό, καταλαβαίνει εύκολα κανείς ότι οι τύποι πρέπει να είχαν στοχοποιήσει συγκεκριμένα άτομα τα οποία, μάλλον, καλούσαν αρκετά συχνά. Στη φάρσα με την Αφροδίτη, για παράδειγμα, ακούμε την κυρία που μιλάει με τον άγνωστο που έκανε τη χαρακτηριστική γυναικεία φωνή να λέει, «Χθες και προχθές που με πήρες», γεγονός που δείχνει μια συνέπεια στην καφρίλα. Για να μην κάνουμε λόγο για την καημένη την κυρία Όλγα.

Αυτή ήταν και μία από τις δύο μεγάλες τους διαφορές σε σχέση με τον Φουσέκη - τον οποίο προσωπικά θεωρώ ιδιοφυή ως φαρσέρ-, επέστρεφαν στον τόπο του εγκλήματος. Η δεύτερη είναι ότι το πήγαιναν κατευθείαν στα μπινελίκια, ενώ ο -πιθανότατα Αθηναίος- «συνάδελφός» τους προτιμούσε να χτίζει μια ψυχεδελική πραγματικότητα που έβαζε τους συνομιλητές στο τριπάκι να αναρωτηθούν αν αυτά που ακούνε είναι αλήθεια ή όνειρο. Η σημαντικότητα των Πατρινών στη φάρσα, όμως, είναι πως έθεσαν τις βάσεις για τους υπόλοιπους, ακόμη και αν οι πλάκες τους ήταν κακοπροαίρετες και δίχως κάποιο έξυπνο πλάνο.

VICE Video: Άννα Μαρία "The Gun"

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην αφήσουν πίσω πολλές ατάκες που να χρησιμοποιούνται από τους νέους μέχρι σήμερα, όπως τα «ψιψιψόνια» ή το υπέροχο «Είναι υποψήφιος να γίνει μέλος του διαόλου». Όμως, στη θρυλική φάρσα που καλούν έναν «βαμμένο» νεοδημοκράτη της περιοχής, υποδυόμενοι έναν υπεύθυνο από το γραφείο του πρώην βουλευτή Αχαΐας με τη Νέα Δημοκρατία, Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου, ειπώθηκε μία ατάκα και καλή: «ΠΑΣΟΚ, ρε μούτρο», ακούμε τον άγνωστο να λέει στον φίλο μας, ο οποίος είχε φάει την παραμύθα, δηλώνοντας πιστός στη Νέα Δημοκρατία. Μία αντιπολιτευτική ατάκα που ακούγεται φρέσκια και αστεία μέχρι και σήμερα. Αξίζει, επίσης, να αναφέρουμε ότι η συγκεκριμένη φάρσα είναι αυτή που μας βοηθάει να τοποθετήσουμε χρονικά τη δράση των Πατρινών, αφού πραγματοποιήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες που υπάρχουν διαδικτυακά, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του 1981, όταν ο μετέπειτα Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν υποψήφιος στον νομό Αχαΐας. Βέβαια, ακόμη και αυτό είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί.

Ναι, οι φάρσες τους ήταν κακόγουστες και πολλές φορές έφταναν στα όρια της παρενόχλησης και του bullying. Ωστόσο, τα παιδιά από την Πάτρα -όχι το συγκρότημα προφανώς- έχουν αφήσει τη δική τους κληρονομιά στην ποπ κουλτούρα της Ελλάδας. Αρχικά, έδωσαν το έναυσμα για την ηχογράφηση της τηλεφωνικής φάρσας, για να πάρουν τα ηνία αργότερα και τα υπόλοιπα ανώνυμα troll της εποχής του σταθερού τηλεφώνου και της έλλειψης αναγνώρισης κλήσης. Σκεφτείτε, όμως, το εξής: μαζί με τους υπόλοιπους ήρωες της κασέτας έθεσαν τις βάσεις πάνω στις οποίες έχουν χτιστεί ολόκληρες καριέρες. Ένα από τα πιο τρανταχτά παραδείγματα είναι το επιτυχημένο project Ελληνοφρένεια, που αδιαμφισβήτητα έχει βασιστεί πάνω στον Φουσέκη, ενώ για πολλά χρόνια οι τηλεφωνικές φάρσες αποτελούσαν βασικό συστατικό νεανικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών. Μάλιστα, πολλές εκπομπές, αλλά και YouTubers, συνεχίζουν μέχρι και σήμερα αυτό το αστείο, τηλεφωνώντας κυρίως σε διασημότητες.

Τέλος, δεν είναι τυχαίο πως ο ρομαντισμός και ο χαβαλές που βγαίνουν από τη δράση των εν λόγω ανθρώπων έχει ξεπεράσει την εποχή τους δημιουργώντας ακόμη και σήμερα, δεκαετίες αργότερα, ένα σχετικά μεγάλο hype. Το υλικό που κυκλοφορούσε από χέρι σε χέρι σε κασέτες ψηφιοποιήθηκε και έχει πλέον αποκτήσει το δικό του cult status στον αχανή κόσμο του YouTube, όπου τα σχετικά βίντεο μετράνε εκατοντάδες χιλιάδες views - κάποια από αυτά, μάλιστα, έχουν γίνει μέχρι και καρτούν. Σήμερα, όλοι αυτοί οι περιβόητοι φαρσέρ έχουν αφήσει πίσω τις νεανικές απερισκεψίες και πιθανότατα έχουν χαθεί στην καθημερινότητά τους. Ακόμη και αν έχουν επιλέξει τον δρόμο της ανωνυμίας, όμως, εμείς, η γενιά που μεγάλωσε με τις ατάκες τους, θα έχουμε πάντα μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας γι' αυτούς. Το έργο που άφησαν πίσω δεν είναι κάτι παραπάνω από αγνός, κάφρικος χαβαλές, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία. Στην τελική, δεν νομίζω ότι κανένας από αυτούς σκεφτόταν πριν από 20-25 χρόνια ότι το 2019 θα γράφονται ακόμη κείμενα αφιερωμένα σε κάτι που έκαναν κάποια βράδια που βαριόταν.

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Περισσότερα από το VICE

Μια Συζήτηση για το αν θα Τσιπαριστούμε και στην Ελλάδα

Τι Μπορεί να μας Διδάξει η Κίνα για την Πρόωρη Εκσπερμάτιση

«Σε 50 Μέρες Απολυόταν» - Ας Μιλήσουμε για τις Αυτοκτονίες στον Ελληνικό Στρατό