FYI.

This story is over 5 years old.

Ιστορία

Η Άγνωστη Ιστορία της «Χαζογκόμενας» με το Ακάλυπτο Βυζί​ που Έσωσε τη Γαλλία

Είτε ήταν η πρώτη διδάξασα του «free the nipple» είτε όχι, η Agnès Sorel δεν η πρώτη επίσημη ερωμένη της Γαλλίας
DC
Κείμενο Dee Cunning
Agnès Sorel, αγαπημένη του Βασιλιά Καρόλου H' της Γαλλίας / ανώνυμος καλλιτέχνης - Η Παρθένος και το Βρέφος με Αγγέλουςτου Jean Fouquet.

Φέτος τον Μάιο, το Twitter βρήκε το poster girl του για το κίνημα #FreeTheNipple κάπου στον 15ο αιώνα. Σε ένα tweet που έγινε retweet πάνω από 61.000 φορές, η βασιλική ερωμένη του Καρόλου Η', Agnès Sorel, έγινε viral με tagline: «“Οι γυναίκες στο παρελθόν ήταν σεμνές και είχαν περισσότερο σεβασμό για τον εαυτό τους”. Ιδού η Agnès Sorel, που έφτιαχνε τα φορέματά της έτσι ώστε να αφήνουν ακάλυπτο το αγαπημένο της βυζί το 1440». Ποιο ήταν, λοιπόν, αυτό το ευγενές κακό κορίτσι; Απ’ ό,τι φαίνεται, η γυναίκα που ήταν γνωστή επίσης ως Dame de Beauté (Κυρία της Ομορφιάς) κρατούσε γερά τον βασιλιά της Γαλλίας απ’ τα πετράδια του στέμματος – και άλλαξε την πορεία της Ιστορίας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Γεννήθηκε το 1422 στο Φρομεντό της Τουραίν, μέλος μιας οικογένεια κατώτερης τάξης. Η «υπερφυσική» ομορφιά της Sorel ήταν περιβόητη. Όπως έγραψε ο ιστορικός Joseph Delort το 1824, «Η φήμη της εκπληκτικής ομορφιάς της σύντομα πέρασε τα όρια της Τουραίν και τράβηξε κοντά της άπειρους υπέροχους λόρδους». Αλλά όπως ένα στολισμένο πολυτελές στέμμα, η εξωπραγματική ομορφιά της ταίριαζε μόνο σε έναν βασιλιά.

Δεν χρειάστηκε πολύ, για να τραβήξει την προσοχή του Καρόλου Η'. Μεταξύ άλλων, ο Κάρολος είχε αδυναμία στις γυναίκες και ήταν επιρρεπής στην ομορφιά. Όπως έγραψε το 1868 ο πολιτικός και δοκιμιογράφος François-Frédéric Steenackers, «Ο Κάρολος Η΄ είχε ένα πλήθος από ανώνυμες ερωμένες, κάτι σαν χαρέμι, που τον ακολουθούσαν παντού». Αλλά η Sorel ήταν διαφορετική. Δεν ήταν μόνο πανέμορφη, αλλά και απίστευτα έξυπνη και καλή. «Είχε ταυτόχρονα, από σπάνια τύχη, μια εξαιρετική ομορφιά στο σώμα και στην ψυχή και με αυτήν τη σωματική και ηθική ζωτικότητα ικανοποιούσε όλες τις απαιτήσεις του έρωτα». Ο βασιλιάς μαγεύτηκε.

Δεν πρέπει να υποτιμηθεί ως μια απλή γκόμενα – άλλαξε αναμφισβήτητα την πορεία του βασιλείου.

Το μεταδοτικό πνεύμα και η απαράμιλλη επιρροή της στον βασιλιά αναπόφευκτα φάνηκε στον κόσμο. Ήταν συνέχεια στο πλευρό του και εκείνος μάλιστα παραβρισκόταν σε διάφορους επίσημους εορτασμούς μαζί της. Κανένα δώρο δεν ήταν υπερβολικό για την Belle Agnez: Κοσμήματα, ρούχα και κατοικίες, αλλά επίσης πιστεύεται ότι πήρε το πρώτο κομμένο διαμάντι, όπως και το παραμυθένιο Château de Beauté (Το Κάστρο της Ομορφιάς), απ’ όπου πήρε τον διάσημο τίτλο της. Ο Κάρολος της έδωσε ό,τι πιο κοντινό υπήρχε σε βέρα: την επίσημη αναγνώριση ως ερωμένη του.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αυτή η άνευ προηγουμένου κίνηση εξέπληξε τους πάντες. Όπως το έθεσε ο Steenackers, «Μια ερωμένη σε επίσημη θέση αγαπημένης δεν ήταν μόνο κάτι καινούργιο, ήταν επανάσταση και ως τέτοια δεν μπορούσε να μην προκαλέσει αγανάκτηση και μίσος».
Η Sorel θεωρήθηκε διαβολική δολοπλόκος και πόρνη. Πολλοί συγγραφείς της εποχής –εχθρικοί προς το Στέμμα– κουτσομπόλευαν για παράνομες σχέσεις και απιστία. Ο George Chastellain, σύμμαχος του μεγαλύτερου εχθρού της Sorel, του Λουδοβίκου, του Δελφίνου της Γαλλίας, γιου και κληρονόμου του βασιλιά, έγραψε: «Όλες οι γυναίκες της Γαλλίας και της Βουργουνδίας έχασαν κάτι από τη σεμνότητά τους, θέλοντας να ακολουθήσουν το παράδειγμα αυτής της γυναίκας». Φυσικά, δεν ανέφερε ότι ο «καλός δούκας» της Βουργουνδίας είχε πάνω από 27 ερωμένες και ο ίδιος.

Ο ζωγράφος Jean Fouquet δημιούργησε την εικόνα που σχετίζουμε με τη Sorel σήμερα. Η Παρθένος με το ένα στήθος σε κοινή θέα στο έργο Η Παρθένος με το Βρέφος και Αγγέλους, πιστεύεται ότι έγινε με πρότυπο τη Sorel. Σύμφωνα με τον Rainer και τη Rose-Marie Hagen, συγγραφείς του βιβλίου What Great Paintings Say (εκδ. Taschen – Τι Λένε οι Μεγάλοι Πίνακες), η Sorel ήταν η προφανής επιλογή για την Παρθένο, εφόσον θεωρούνταν από πολλούς τότε ως η πιο όμορφη γυναίκα στον κόσμο. Η εκθαμβωτική πόζα αργότερα αντιγράφηκε από έναν ανώνυμο καλλιτέχνη στον άλλον πίνακα της Sorel, του 16ου αιώνα.


Στο Κυνήγι των Likes: Πώς Είναι να Είσαι Influencer

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook


Παρόλο που η Sorel ταυτίστηκε με το ένα εκτεθειμένο στήθος και στην Τέχνη, αλλά και σε memes, οι αποδείξεις ότι ντυνόταν έτσι πραγματικά είναι λίγες, σύμφωνα με την ειδικό σε θέματα μεσαίωνα Rachel E. Moss, Ο Chastellain κατηγόρησε τη Sorel ότι δημιουργούσε ακατάλληλα στιλ ντυσίματος, που ο πολιτικός Jean Jouvenel des Ursins περιέγραψε ως «έχοντα μπροστινά ανοίγματα απ’ όπου φαίνεται το στήθος και οι ρώγες». Αλλά όπως είπαμε προηγουμένως, τα είχε ήδη βάλει μαζί της.

Λόγω της έμφασης στην εμφάνισή της έχει περιγραφεί ως «Η πρώτη χαζογκόμενα της Γαλλίας». Όμως αν βγάλει κανείς τις παρωπίδες, ο εντυπωσιακός χαρακτήρας και τα επιτεύγματά της αποκαλύπτονται. Δεν πρέπει να υποτιμηθεί ως μια απλή γκόμενα – άλλαξε αναμφισβήτητα την πορεία του βασιλείου.

Όταν η Sorel πέθανε το 1450, μόλις στα 28 και έγκυος στο τέταρτο παιδί τους, πέθανε και η δόξα του Καρόλου - «Όλες οι αδυναμίες της νιότης του ξαφνικά επανήλθαν και ξέσπασαν σε σκάνδαλα».

Ο Κάρολος Η΄ ήταν ψιλοάχρηστος βασιλιάς, όπως λένε όλοι. Η Γαλλία διένυε τότε τα τελευταία χρόνια του Εκατονταετούς Πολέμου και μια από τις πιο θλιβερές, κατά Steenackers, περιόδους στην Ιστορία της, καθώς τα δύο τρίτα της χώρας ανήκαν στην Αγγλία και τη Βουργουνδία. Όσο για την οικονομία του κράτους, έγραφε, «Ο βασιλιάς της Γαλλίας την έβαλε ενέχυρο». Ήταν απορροφημένος στις απολαύσεις του, περνούσε ολόκληρους μήνες τρέλας, με ποτό, τζόγο και γυναίκες.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αλλά όταν εμφανίστηκε η Sorel, ο βασιλιάς έγινε άλλος άνθρωπος. Ο Steenackers γράφει: «Ο Κάρολος Η΄, που είχε ήδη κλείσει τα 30 μην έχοντας καταλάβει τίποτα από την κατάστασή του ή τα καθήκοντά του και προορισμένος για αιώνια μετριότητα απ’ ό,τι φαινόταν, εμφανίστηκε αλλαγμένος ξαφνικά ως διά μαγείας». Έντιμοι και ικανοί άνδρες, φίλοι της Sorel, ανέλαβαν ηγετικούς ρόλους στη βουλή - και μέσα σε δύο χρόνια τα χαμένα εδάφη ανακτήθηκαν σχεδόν εξολοκλήρου.

«Η Sorel παρακίνησε τον βασιλιά να ξεπεράσει την τεμπελιά του», έγραψε ο ιστορικός Henri Martin το 1855. «Ο Κάρολος τελικά ενδιαφέρθηκε για τη δουλειά του και για να εφαρμόσει την κοινή λογική του και το πρακτικό του πνεύμα, ώστε να ακούσει χρήσιμες συμβουλές και να δεχτεί αναγκαστικά, αν όχι από επιλογή, καλά όργανα διακυβέρνησης». Μάλιστα, η συνεισφορά της Sorel στη Γαλλία ήταν τόσο σημαντική, που κάποιοι ιστορικοί τη συγκρίνουν με εκείνη της Ιωάννας της Λωραίνης.

Είναι εύκολο να παρασυρθεί κανείς από τη δημοφιλή εικόνα της Dame de Beauté. Αλλά […] ήταν πολλά περισσότερα από «στήθος και καβάλος».

Αλλά, δυστυχώς, αυτή η θετική συνεισφορά δεν έμελε να κρατήσει. Όταν η Sorel πέθανε το 1450, μόλις στα 28 και έγκυος στο τέταρτο παιδί τους, πέθανε και η δόξα του Καρόλου. «Όλες οι αδυναμίες της νιότης του ξαφνικά επανήλθαν και ξέσπασαν σε σκάνδαλα», γράφει ο Steenackers.

Η Sorel επισήμως πέθανε από δυσεντερία, αλλά οι φήμες για δηλητηρίαση επιβεβαιώθηκαν από τον εγκληματολόγο Philippe Charlier το 2005. Ποιος το οργάνωσε; Πιστεύεται ότι το έκανε ο Δελφίνος (αργότερα Λουδοβίκος Θ΄): Ο διψασμένος για εξουσία άνδρας είχε στόχο ζωής να υπονομεύσει την κυριαρχία του πατέρα του και η Sorel, που ουσιαστικά μοιραζόταν το στέμμα, στεκόταν στον δρόμο του.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Είναι εύκολο να παρασυρθεί κανείς από τη δημοφιλή εικόνα της Dame de Beauté. Αλλά είτε ήταν η πρώτη διδάξασα του «free the nipple» είτε όχι, η πρώτη επίσημη ερωμένη της Γαλλίας ήταν πολλά περισσότερα από «στήθος και καβάλος», όπως την περιέγραψε ένας συγγραφέας. Ως αποτέλεσμα της αμφιλεγόμενης θέσης της, των πλανημένων αντιπάλων της και κυρίως της ομορφιάς της, η Ιστορία δεν έχει δώσει στην Agnès Sorel αυτά που της αξίζουν.

Η ποίηση, όμως, δικαίωσε περισσότερο τον χαρακτήρα της Sorel. Στο The Maid of Orleans του Βολταίρου, είναι και ουράνια Αφροδίτη και σοφή ηρωίδα. Αλλά ίσως πιο ταιριαστοί για τη μη αναγνωρισμένη, κρυφή δύναμή της είναι δυο στίχοι από ένα παλιό γαλλικό στρατιωτικό τραγούδι: «Πρέπει να πάμε, η Agnès το διέταξε. Η Agnès μου δίνει τα εύσημα».

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας."

Περισσότερα από το VICE

Ο Διονύσης Σαββόπουλος Ευελπιστεί να Ξαναγίνει Σιγά-Σιγά Παιδί

Όσα Θυμάμαι από Εκείνη τη Νύχτα που Ένας Μπάφος με Έστειλε στο Ψυχιατρείο

Αποχαιρετάμε το Καλοκαίρι με τη Θλιβερή Είδηση ότι το YouΤube «Έριξε» το Κανάλι του Mykonos Live TV

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.