FYI.

This story is over 5 years old.

Προσφυγική Κρίση

«Ξεριζωμένες» Γυναίκες στην Ελλάδα Λένε Ανοιχτά τι Σκέφτονται

«Δεν αισθάνομαι ασφαλής ή άνετη σε μια σκηνή με αγνώστους» - τι αναδεικνύει η νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Οι γυναίκες έχουμε δικαιώματα. Θέλω να αποφασίσω για το μέλλον μου. Το πιο σημαντικό είναι να το επιτύχουμε αυτό και να το καταλάβουν και οι άνδρες...» - Soraya από το Αφγανιστάν. Ιούλιος 2018. Όλες οι φωτογραφίες είναι από τη Διεθνή Αμνηστία. 

Η Karima παίρνει τον λόγο και έχει κάνει να κρεμόμαστε από τα χείλη της, τόσο ο Kumi Naidoo, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, όσο και όποιοι βρισκόμαστε στο κτίριο της Μέλισσας (Δίκτυο Μεταναστριών στην Ελλάδα). Γεννημένη στο Αφγανιστάν, μεγαλωμένη στο Ιράν και πρόσφυγας στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, μιλά για τα δικαιώματα των γυναικών προσφύγων, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν και λέει κάτι που φαντάζει τόσο απλό αλλά παράλληλα είναι τόσο δύσκολο. «Θέλω να φτιάξω το μέλλον μου». Ο χώρος της Μέλισσας δεν έχει επιλεγεί τυχαία. Η Μέλισσα, ένα κέντρο μεταναστριών στην Κυψέλη, δημιουργήθηκε από Ελληνίδες και μη για να προσφέρει ένα ασφαλές καταφύγιο για γυναίκες που προσπαθούν να χτίσουν μια νέα ζωή σε μια νέα χώρα. Διοικείται από ένα δίκτυο μεταναστριών και αιτουσών άσυλο και παρέχει εργαστήρια και μαθήματα για άλλες ξεριζωμένες γυναίκες. Ο κύριος στόχος τους είναι να παράσχουν στις γυναίκες την εμψύχωση που χρειάζονται για να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Στην σύντομη επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, πέρα από τις τραγικές συνθήκες που είδε στη Μόρια, είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με αυτές τις γυναίκες που του μετέφεραν με δυναμισμό τα αιτήματα και τα όνειρά τους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ιστορίες γυναικών συνοψίζονται άλλωστε και στην τελευταία έκθεσης της Διεθνούς Αμνηστίας. Η έκθεση Θέλω να Αποφασίσω για το Μέλλον μου: Ξεριζωμένες Γυναίκες στην Ελλάδα Μιλούν Ανοιχτά, αποκαλύπτει τα επικίνδυνα ταξίδια των γυναικών και των κοριτσιών και τις φοβερές συνθήκες και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν όταν καταφέρνουν επιτέλους να φτάσουν στα ελληνικά νησιά ή την ηπειρωτική χώρα. Επισημαίνει επίσης την τεράστια ανθεκτικότητα και δύναμη που έχουν οι γυναίκες αυτές, υπερνικώντας τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν.

Όπως σημειώνει η Διεθνής Αμνηστία: «Χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια που διαφεύγουν από διώξεις και συγκρούσεις κάνουν ένα εξαιρετικά δύσκολο και επικίνδυνο ταξίδι προς την Ελλάδα. Αυτή η δημοσίευση εστιάζει στις ιστορίες τους και με αυτόν τον τρόπο φωτίζει το τεράστιο θάρρος και τη δύναμη με την οποία αντιμετωπίζουν την κατάστασή τους οι ξεριζωμένες γυναίκες και κορίτσια. Μερικές από αυτές διέφυγαν από τη σεξουαλική και τη σωματική βία και τις διακρίσεις στις χώρες καταγωγής τους, μόνο για να αντιμετωπίσουν περαιτέρω βία και κακοποίηση καθ’ οδόν, από διακινητές, συνοριοφύλακες, κρατικούς υπαλλήλους ή και συγγενείς τους. Οι δυσκολίες του ταξιδιού δεν είναι τυχαίες. Αντιθέτως, η απόφαση της Ευρώπης να κλείσει τα σύνορά της σε άτομα που αναζητούν προστασία εκθέτει ιδίως τις γυναίκες και τα κορίτσια σε προβλέψιμους κινδύνους».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Από τον Μάρτιο του 2017, η Διεθνής Αμνηστία μίλησε με περισσότερες από 100 γυναίκες και κορίτσια που ζουν σε καταυλισμούς και διαμερίσματα μέσα και γύρω από την Αθήνα και στα ελληνικά νησιά, με προσωπικές συνεντεύξεις ή θεματικές ομάδες κι όπως συμπεραίνει: «Ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους, τις ιδιαίτερες περιστάσεις ή τις ελπίδες τους, όλες είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό: την επείγουσα ανάγκη να ακουστούν. Όλες είχαν καίρια θέματα να θίξουν για τα δικαιώματά τους, την ασφάλεια, την ευημερία τους και τις μελλοντικές προκλήσεις. Είχαν επίσης ξεκάθαρα αιτήματα για αλλαγές». Αυτή είναι λοιπόν η κατάσταση που περιγράφουν γυναίκες και κορίτσια όπως τα έχει αποτυπώσει η Διεθνής Αμνηστία:

«Χρειαζόμαστε έναν χώρο όπου να μπορούμε να νιώθουμε ασφαλείς, όπου να μπορούμε να εκφράσουμε τους φόβους μας και όπου τα αιτήματά μας να μπορούν να ακουστούν».
- Mina*, από το Ιράκ, που ζει με τα δύο μικρά παιδιά της σε καταυλισμό έξω από την Αθήνα, Ιούλιος 2018.

«Οι πρόσφυγες χρειάζονται προστασία. Εάν η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να μας φροντίσει, αφήστε μας να φύγουμε. Μη μας κρατάτε εδώ».
- Yvette*, από το Καμερούν.

«Δεν αισθάνομαι ασφαλής ή άνετη σε μια σκηνή με αγνώστους. Φεύγω από τον καταυλισμό νωρίς το πρωί και επιστρέφω το βράδυ. Περνάω όλη τη μέρα μου στο Κέντρο Άλφα [ένα κοινωνικό κέντρο που δημιουργήθηκε από εθελοντές στη Σάμο] ή περπατώ δίπλα στη θάλασσα».
- Maysa*, 25 ετών, από το Χαλέπι της Συρίας. Έφθασε στη Σάμο μόνη τον Δεκέμβριο του 2017. Όταν η Διεθνής Αμνηστία συναντήθηκε μαζί της τον Φεβρουάριο του 2018, έμενε στον καταυλισμό στο Βαθύ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Οι ντουζιέρες στον καταυλισμό είναι κρύες και δεν υπάρχει κλειδαριά. Πολλοί άνδρες μπαίνουν, όταν είσαι μέσα. Δεν υπάρχουν φώτα στις τουαλέτες. Τη νύχτα, μερικές φορές, πηγαίνω στην τουαλέτα με την αδερφή μου ή κατουράω μέσα σε κουβά».
- Adèle*, καταυλισμός Σάμου, συνέντευξη τον Φεβρουάριο του 2018.

«Θα ήθελα να ζήσω! Θα ήθελα να ζήσω στη Γερμανία, να μάθω τη γλώσσα και να γίνω κομμώτρια… να χτίσω μια ζωή, να μου συμπεριφέρονται με σεβασμό».
- Από μικρή ηλικία, η Sarina, που τώρα είναι 29 ετών, γνώριζε ότι ήταν κοπέλα και όχι αγόρι. Δεχόταν συστηματικά βίαιη κακοποίηση από τον μεγάλο αδελφό της λόγω της έμφυλης ταυτότητάς της.

«Είναι πολύ δύσκολα τώρα, δεν μας έχουν δώσει τίποτα, ούτε καν κουβέρτες για να βάλουμε στο πάτωμα. Ό,τι έχουμε το έχουμε μαζέψει απ’ τον δρόμο. Έχω να φροντίσω το 30 ημερών μωρό μου και τρία μικρά παιδιά. Χρειάζομαι ένα καλύτερο μέρος».
- Alma*, από τη Συρία, που ζει στο Σκαραμαγκά με την οικογένειά της, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων μικρών παιδιών.

«Θέλω να πάω κάπου όπου να μπορώ να χτίσω ένα μέλλον για τα παιδιά μου…».
- Layla*, μητέρα δύο παιδιών στον καταυλισμό του Σκαραμαγκά.

«Θέλω να είμαι ανεξάρτητη. Έχω δύο παιδιά, πρέπει να τα προστατέψω».
- Amara*, που ζει σε διαμέρισμα στην Αθήνα.

«Θέλω να δουλέψω, αφού μάθω τη γλώσσα».
- Aisha*, που ζει σε διαμέρισμα στην Αθήνα με την κόρη και τη μητέρα της.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Γι' αυτό οι γυναίκες πρόσφυγες υψώνουν τις φωνές τους και διατυπώνουν δέκα αιτήματα προς τους ευρωπαίους ηγέτες:

Κατάλληλη στέγαση
Οι καταυλισμοί θα έπρεπε να αποτελούν την εξαίρεση και προσωρινό μέτρο. Σε γυναίκες που ταξιδεύουν μόνες ή με παιδιά, επιζήσασες βίας, έγκυες γυναίκες, νέες μητέρες και όσες αντιμετωπίζουν διώξεις λόγω της έμφυλης ταυτότητα ή του σεξουαλικού προσανατολισμού τους, μεταξύ άλλων ομάδων, πρέπει να δίνονται εναλλακτικές λύσεις αντί των καταυλισμών, από τη στιγμή της άφιξής τους. Η υγιεινή, η ύδρευση, η αποχέτευση, η σιγουριά και η ασφάλεια στα κέντρα υποδοχής πρέπει να βελτιωθούν επειγόντως.

Τέλος στον περιορισμό των ανθρώπων στα νησιά
Οι ελληνικές Αρχές, με την υποστήριξη από άλλες κυβερνήσεις της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα πρέπει να θέσουν τέρμα στο σκόπιμο περιορισμό των αιτουσών/ντων άσυλο και των μεταναστριών/ων στα ελληνικά νησιά και να τις/ ους μεταφέρουν σε κατάλληλη διαμονή στην ενδοχώρα, λαμβάνοντας υπόψη τους ιδιαίτερους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και τα κορίτσια. Να εξασφαλίσουν επίσης ότι οι αξιολογήσεις ευαλωτότητας στα νησιά παρέχουν στις γυναίκες και τα κορίτσια πρόσβαση στις εξειδικευμένες υπηρεσίες που χρειάζονται.

Προστασία γυναικών που κινδυνεύουν από βία
Αύξηση του αριθμού του κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού στους καταυλισμούς υποδοχής και στις αστικές περιοχές που να μπορεί να εντοπίσει και να προλάβει τη βία κατά των γυναικών. Διασφάλιση ότι οι γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο έχουν στη διάθεσή τους πληροφόρηση και πρόσβαση σε καταφύγια και ότι η διαμονή που παρέχεται θα τους εγγυάται την ασφάλεια και τη σταθερότητα που απαιτούνται για την ανάκτηση και την ανασύσταση της ζωής τους. Παροχή επαρκούς συμβουλευτικής, ιατρικής βοήθειας και νομικής βοήθειας.

Περισσότερες γυναίκες διερμηνείς και προσωπικό
Αύξηση του αριθμού των γυναικών διερμηνέων, καθώς και του προσωπικού ιατρικής, ψυχολογικής και κοινωνικής βοήθειας σε καταφύγια, προσωρινά κέντρα υποδοχής, αστικές περιοχές και κατά τη διαδικασία ασύλου.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Πρόσβαση στην πληροφόρηση
Παροχή πληροφόρησης σχετικά με την πρόσβαση σε υπηρεσίες, τη διαδικασία ασύλου και την προστασία έκτακτης ανάγκης, σε γλώσσες που να μπορούν να καταλάβουν.

Πλήρης πρόσβαση σε υπηρεσίες
Αύξηση της δυνατότητας παροχής υποστήριξης για την ψυχική υγεία σε γυναίκες και κορίτσια. Διασφάλιση της πρόσβασης σε υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας σε κέντρα υποδοχής, νοσοκομεία και κλινικές και εκπαίδευση, μαζί με περισσότερες γλωσσικές ευκαιρίες στις γυναίκες και τα παιδιά τους, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη των γυναικών για παιδική μέριμνα.

Υποστήριξη χώρων μόνο για γυναίκες και κορίτσια
Προώθηση, χρηματοδότηση και συνεργασία με κοινοτικές πρωτοβουλίες, που έχουν συσταθεί σε συνεννόηση με τις γυναίκες και τα κορίτσια, με σκοπό να τις ενδυναμώσουν και να βοηθήσουν στην ένταξή τους.

Ευκαιρίες για διασφάλιση βιοτικών πόρων
Συμπερίληψη των απόψεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των γυναικών σε κυβερνητικά σχέδια με σκοπό την αύξηση των επιλογών απασχόλησης στο πλαίσιο μιας στρατηγικής ενσωμάτωσης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στη χώρα.

Καλωσορίστε τις/τους πρόσφυγες
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες και θεσμοί πρέπει να ανοίξουν ασφαλείς και νόμιμους διαδρόμους προς την Ευρώπη και να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις στα επικίνδυνα και παράτυπα ταξίδια από θαλάσσης και ξηράς. Θα πρέπει επίσης να παράσχουν νόμιμες επιλογές για μετάβαση από την Ελλάδα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μια ακόμα επείγουσα αλλαγή που πρέπει να γίνει είναι η διασφάλιση ταχύτερων και διευρυμένων επιλογών οικογενειακής επανένωσης και η επίτευξη συμφωνίας για ένα δικαιότερο σύστημα αποδοχής των προσφύγων που φθάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές. Τέλος, κανένας άνθρωπος που αναζητά την ασφάλεια δε θα πρέπει να στέλνεται πίσω σε χώρες όπου διατρέχουν τον κίνδυνο παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένης της έμφυλης βίας.

Πλήρης συμμετοχή
Πάνω απ’ όλα, οι γυναίκες και τα κορίτσια γνωρίζουν τι χρειάζονται για να εξασφαλίσουν την ασφάλειά τους και ένα καλύτερο μέλλον. Η ουσιαστική συμμετοχή τους στις διαβουλεύσεις, τα σχέδια και τα μέτρα που τις αφορούν είναι ζωτικής σημασίας για να εξασφαλιστεί η επιτυχία τους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Ζώα-Θεραπευτές Δίνουν Αγάπη σε Ηλικιωμένους στην Αθήνα

Ο Ιδρυτής του Chess Boxing Ψάχνει τους Καλύτερους Έλληνες Πυγμάχους (με Μυαλό)

«Πράσινα» Νεκροταφεία: Κάποιες Γυναίκες Θέλουν να Θρέψουν τη Γη με τα Πτώματά τους

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.