FYI.

This story is over 5 years old.

Βήμα-Βήμα, τι θα Συνέβαινε στο Σώμα σου αν Έκοβες Εντελώς τους Υδατάνθρακες

Διάβασε αυτό το άρθρο, προτού αποφασίσεις να ζήσεις μόνο με βούτυρο, μπέικον και μπέρμπον.
Grant  Stoddard
Κείμενο Grant Stoddard
Pieces of raw meat and veggies arranged in a circular design
Suzannae Clements / Stocksy

Με πολλούς τρόπους, οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, όπως το ψωμί και τα ζυμαρικά, είναι σαν τα ορυκτά καύσιμα: Περιέχουν πολλή ενέργεια, η παραγωγή τους είναι φθηνή και εκεί που φαινόταν ότι η προσφορά δεν μπορεί να καλύψει τη ζήτηση, μια τεχνολογική καινοτομία μας έδωσε τη δυνατότητα να εξάγουμε και να παράγουμε μεγαλύτερες ποσότητες. Επίσης, ακριβώς όπως συμβαίνει και με τα ορυκτά καύσιμα, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η υπερβολική εξάρτηση από τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες δεν θα έχει καλή κατάληξη.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι περισσότεροι άνθρωποι που ενδιαφέρονται να κόψουν τους υδατάνθρακες, θέλουν να το κάνουν για να χάσουν βάρος. Οι ανεπίσημες και οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι αυτό είναι μια πολύ καλή στρατηγική, αν θέλει κάποιος να χάσει μερικά κιλά. Αλλά οι υδατάνθρακες δεν περιέχονται μόνο στα είδη τροφίμων που ανέφερα παραπάνω. Κρύβονται επίσης σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους, γάλα, όσπρια και πολλά άλλα. Δεδομένου αυτού, καταλαβαίνει κανείς ότι το να κόψει κανείς εντελώς τους υδατάνθρακες θα ήταν πράγματι πολύ δύσκολο και -όπως θα διαβάσεις παρακάτω- υπάρχουν έρευνες που υποδηλώνουν ότι κάτι τέτοιο είναι δυνητικά επικίνδυνο. Παραθέτω, λοιπόν, μερικά από τα πράγματα που θα συνέβαιναν, αν έκοβες μαχαίρι τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες, αν περιόριζες τους «καλούς» (ή σύνθετους) υδατάνθρακες που αναφέρονται παραπάνω και επέλεγες να καταναλώνεις όσο βούτυρο, μπέικον και μπέρμπον τραβάει η ψυχή σου.

Μπορεί να εμφάνιζες τη «γρίπη» των χαμηλών υδατανθράκων

Αν δεν έχεις καταβάλλει προηγουμένως προσπάθεια να περιορίσεις τους υδατάνθρακες, το να τους κόψεις μαχαίρι μπορεί να σε φέρει αντιμέτωπο με μια σειρά από δυσάρεστες παρενέργειες, που αν συνδυαστούν, μπορεί να σε κάνουν να νιώσεις ότι σε τριγυρνάει γρίπη. Σε αυτές τις ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνεται η κόπωση, η αδυναμία, η ζάλη, οι πονοκέφαλοι, η ευερεθιστότητα και η ναυτία και μπορούν να διαρκέσουν από λίγες ημέρες έως και μερικές εβδομάδες.

«Το σώμα έχει μια πολύ σαφή ιεραρχία, όσον αφορά τα καύσιμα», λέει η Kristin Kirkpatrick, διατροφολόγος στο Cleveland Clinic, η οποία εξηγεί ότι όταν έχει επιλογή, το σώμα προτιμά πρώτα τη γλυκόζη και το αποθηκευμένο γλυκογόνο, στη συνέχεια το λίπος και - αν υπάρχει μεγάλη έλλειψη– προχωρά στους μυς. Η Kirkpatrick λέει επίσης ότι όταν το σώμα δεν έχει πρόσβαση στις αγαπημένες του πηγές τροφής, παράγει τη δική του. Είναι μια διαδικασία που ονομάζεται γλυκονεογένεση και συμβαίνει όταν εξαντλούνται οι υδατάνθρακες, αλλά τα επίπεδα πρωτεΐνης είναι ακόμη υψηλά. Σε αυτό το σενάριο, το συκώτι παίρνει αμινοξέα από τις πρωτεΐνες και σχηματίζει γλυκόζη - τόσο πολύ λατρεύει τη γλυκόζη ο οργανισμός μας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Ο λόγος που αισθάνεσαι κούραση στην αρχή, όταν κόβεις τους υδατάνθρακες, είναι ότι έχεις εξαντλήσει την κύρια πηγή ενέργειας που είχες συνηθίσει», λέει. Συνήθως, το αίσθημα κόπωσης φεύγει, όταν το σώμα μπαίνει στη διαδικασίας της κέτωσης.


VICE Video: Η Δίαιτα Μιας Χορεύτριας Μπαλέτου

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Ο σημαντικός περιορισμός ή το κόψιμο των υδατανθράκων εξ ολοκλήρου βάζει το σώμα σε κατάσταση κέτωσης μετά από μερικές ημέρες. Κατά την κέτωση, μικρά σωματίδια άνθρακα που ονομάζονται κετόνες απελευθερώνονται στο αίμα, επειδή το σώμα καίει λίπος, αντί για υδατάνθρακες. Η επαγωγή στη διαδικασία της κέτωσης, η οποία μπορεί να διαπιστωθεί με διάφορες μεθόδους, όπως μέσω της ούρησης σε μια λωρίδα χαρτιού που ανιχνεύει τις κετόνες, δεν σημαίνει ότι θα αισθανθείς να ανεβαίνουν τα ενεργειακά σου επίπεδα, όπως υποστηρίζουν οι υπέρμαχοι της κετογονικής δίαιτας. Εγώ προσωπικά δεν ένιωσα τίποτα τέτοιο, όταν ξεκίνησα μια κετογονική διατροφή νωρίτερα μέσα στη χρονιά.

Αν και εφόσον καταφέρεις να περάσεις τη δυσάρεστη περίοδο προσαρμογής, ίσως διαπιστώσεις ότι εξακολουθείς να μην έχεις και πολλή βενζίνη στο ρεζερβουάρ, όταν εκτελείς οποιοδήποτε είδος σωματικής άσκησης. Υπό την προϋπόθεση ότι κατάφερες να μπεις στη διαδικασία της κετογένεσης και να παραμείνεις σε αυτή, το σώμα σου θα χρησιμοποιεί για καύσιμο τις κετόνες, ένα υποπροϊόν της διαδικασίας της καύσης των λιποκυττάρων, λέει ο Jim White, διατροφολόγος με έδρα το Βιρτζίνια Μπιτς. Παρόλο που, θεωρητικά, το να κάψεις τα ανεπιθύμητα πιασίματα ακούγεται υπέροχο, ο White εξηγεί ότι το λίπος είναι μια βραδύτερη πηγή καυσίμων από ό,τι η γλυκόζη. «Αυτό σημαίνει ότι το σώμα δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτό αρκετά γρήγορα, για να μπορέσει να υποβληθεί σε άσκηση υψηλής έντασης».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αρχικά, θα χάσεις νερό

Αν δοκιμάσεις μια διατροφή της οποίας η περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες είναι ιδιαίτερα χαμηλή και παρατηρήσεις ότι τα παντελόνια σου χαλαρώνουν σχεδόν αμέσως, κάποιος σίγουρα θα σου το χαλάσει, λέγοντάς σου ότι αυτό που έχασες ήταν απλώς νερό.

«Ο λόγος που χάνεις πρώτα βάρος σε νερό είναι ότι οι υδατάνθρακες έχουν πολύ νερό», λέει η Kirkpatrick. Οι άνθρωποι τείνουν να ξεχνούν ότι τα τρόφιμα είναι μια κύρια πηγή νερού. Ο άλλος βασικός λόγος είναι ότι όταν χαθεί η γλυκόζη, το σώμα αναζητά αποθηκευμένες μορφές της. «Αυτή η αποθηκευμένη μορφή ονομάζεται γλυκογόνο και ο μεταβολισμός της απαιτεί τη χρήση νερού», λέει. «Αυτός είναι ο λόγος που σε μια διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, χάνεις πρώτα το νερό – ουσιαστικά η απώλεια του αποθηκευμένου γλυκογόνου είναι αυτή που απελευθερώνει όλο αυτό το νερό».

Οι επιπτώσεις της απώλειας του νερού δεν θα πρέπει να υποτιμηθούν, πάντως, λέει ο Ngo Okafor, personal trainer με έδρα τη Νέα Υόρκη. «Πρώτα απ’ όλα, η απώλεια νερού μπορεί να είναι σημαντική – δύο, πέντε ή ακόμη και επτά λίτρα σε ορισμένες περιπτώσεις», λέει. «Αυτό που κάνει αυτή η αξιοσημείωτη απώλεια βάρους είναι να παρακινεί τους ανθρώπους να ξεκινήσουν ένα πρόγραμμα γυμναστικής και να το τηρήσουν με συνέπεια. Είναι κάτι σαν προεπισκόπηση των αλλαγών που μπορεί να συμβούν, αν αφοσιωθείς στο πρόγραμμα διατροφής και γυμναστικής σου».

Θα χάσεις βάρος που δεν προέρχεται από το νερό

Μια επισκόπηση ερευνών που έγινε το 2013 και δημοσιεύθηκε στο British Journal of Nutrition, εξέτασε την υπόσχεση για απώλεια βάρους που δίνουν οι εξαιρετικά χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες κετογονικές δίαιτες και οι συμβατικές δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Το συμπέρασμά τους ήταν ότι οι άνθρωποι που υποβάλλονται σε δίαιτες που έχουν πολύ χαμηλή περιεκτικότητα υδατανθράκων, χάνουν περισσότερο βάρος μακροπρόθεσμα από αυτούς που ακολουθούν δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και η ανάλυση έδειξε ότι οι δίαιτες με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα αποτελεσματικό εργαλείο στη μείωση των ποσοστών παχυσαρκίας.

Μια ενδεχόμενη κακοσμία στόματος

Υπάρχει ένα παράδοξο με τις δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων: Ναι, μπορούν να σε βοηθήσουν αποτελεσματικά να αδυνατίσεις, αλλά μπορούν επίσης να κάνουν πολύ άσχημη την αναπνοή σου.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι κετόνες που αναφέρθηκαν παραπάνω, οι οποίες είναι το βασικό καύσιμο του οργανισμού, όταν βρίσκεται σε κατάσταση κέτωσης, απελευθερώνονται από την αναπνοή και μυρίζουν σαν ασετόν ή σάπια φρούτα. Αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος που οι άνθρωποι θα θέλουν να κρατήσουν απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου από εσένα, όταν θα τους λες πόσο αδυνάτισες. Το χάσιμο κιλών μέσω της απώλειας νερού μπορεί να οδηγήσει σε επίμονη ξηροστομία, μια κατάσταση που μπορεί επίσης να προκαλέσει κακή αναπνοή.

Μπορεί να αντιμετωπίσεις προβλήματα υγείας

Οι επιπτώσεις μιας διατροφής χαμηλών υδατανθράκων στην υγεία δεν έχουν καθοριστεί ακόμη. Μια έρευνα του 2014 που δημοσιεύτηκε στο PLOS One κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αύξηση της πρόσληψης επεξεργασμένων υδατανθράκων αυξάνει την παραγωγή παλμιτελαϊκού οξέος του οργανισμού, ενός βιοδείκτη για μια σειρά προβλημάτων υγείας, όπως την ανεβασμένη χοληστερίνη και τον διαβήτη. Σε άλλη έρευνα, διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες που ακολούθησαν μια κετογονική διατροφή 24 εβδομάδων, παρουσίασαν χαμηλότερα επίπεδα ολικής χοληστερόλης, ενώ είχαν σημαντική μείωση των τριγλυκεριδίων και αύξηση των επιπέδων HDL (της λεγόμενης «καλής» χοληστερόλης). Ωστόσο, μια έρευνα που παρουσιάστηκε στην Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας τον Αύγουστο του 2018, κατέληξε με την εξής σύσταση: Αποφύγετε τις διατροφές χαμηλών υδατανθράκων πάση θυσία.

Η μελέτη εξέτασε τη σχέση ανάμεσα στις διατροφές χαμηλών υδατανθράκων, τους θανάτους από κάθε αιτία και τους θανάτους από στεφανιαία καρδιακή νόσο, εγκεφαλοαγγειακή νόσο (συμπεριλαμβανομένου του εγκεφαλικού επεισοδίου) και καρκίνο, αντλώντας στοιχεία από ένα εθνικά αντιπροσωπευτικό δείγμα 24.825 ατόμων, μεταξύ 1999 και 2010. Σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες με την υψηλότερη κατανάλωση υδατανθράκων, τα άτομα με τη χαμηλότερη πρόσληψη διέτρεχαν κατά 32% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες, μέσα σε ένα διάστημα 6,4 ετών παρακολούθησης κατά μέσο όρο. Επιπλέον, ο κίνδυνος θανάτου από στεφανιαία νόσο, εγκεφαλοαγγειακές παθήσεις και καρκίνο αυξήθηκαν κατά 51%, 50% και 35%, αντίστοιχα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Tο άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Tonic.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Billy Sio: Ο «Bασιλιάς» της Trap στην Ελλάδα μάς Ξεναγεί στον Μαχαλά του

Ο Μάκης Παπαδημητρίου Θέλει να Πει ένα Σεξιστικό Ανέκδοτο

«Από Σπάσιμο Ποδιών Μέχρι Τοκογλυφία» - Η Ζωή μου ως Εκτελεστής της Μαφίας

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.