FYI.

This story is over 5 years old.

Tonic

Ένας Οδηγός για τον Έρπη και το Σεξ Ώστε να μη Μεταδώσεις το πιο Κοινό ΣΜΝ

H καλύτερη πρόληψη εξακολουθεί να είναι η παλιά καλή μονογαμία – ή τα προφυλακτικά​.
CK
Κείμενο Cindy Kuzma

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Tonic.

Ο έρπης προσβάλλει περισσότερους ανθρώπους παγκοσμίως από οποιοδήποτε άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ) και η εξάπλωσή του, οφείλεται σε μια απλούστατη εξίσωση: Ο ένας παρτενέρ έχει τον ιό. Ο άλλος, όχι. Οποιαδήποτε σεξουαλική επαφή μεταξύ των δύο μπορεί να μολύνει τον υγιή.

Πρωκτικό, κολπικό, στοματικό, δάχτυλα – δεν έχει σημασία. Μπορείς να κολλήσεις τον ιό. «Όλα εξαρτώνται από το τι έρχεται σε επαφή με τι», λέει ο Aaron Glatt, ειδικός στα λοιμώδη νοσήματα και εκπρόσωπος της Κοινότητας Λοιμωδών Νοσημάτων για την Αμερική.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Ο ιός εισέρχεται πιο εύκολα στο σώμα μέσω αμυχών της επιδερμίδας, λέει ο Glatt– για παράδειγμα, μέσω εκδορών από άγριο σεξ, μιας αμυχής στο στόμα ή κάποιας άλλης πληγής (Το να έχεις ένα οποιοδήποτε ΣΜΝ αυξάνει τον κίνδυνο να προσβληθείς και από δεύτερο). Παρόλα αυτά, ο έρπης μπορεί να μεταδοθεί και μέσω των φυσιολογικών αμυντικών μηχανισμών του σώματος, ειδικά μέσω των βλεννογόνων στο στόμα, τα μάτια, τα γεννητικά όργανα ή το ορθό.

Δεν υπάρχει κάποια θεραπεία για τον έρπη – και παρόλο που ο κίνδυνος να τον μεταδώσεις τείνει να ελαττώνεται με τα χρόνια, υπάρχει ακόμη πιθανότητα να μολύνεις κάποιον παρτενέρ. Να τι χρειάζεται να ξέρεις, για να αποφύγεις δυσάρεστες καταστάσεις.

Το σεξ δεν είναι ο μοναδικός τρόπος να κολλήσεις τον ιό

Αν ο γιατρός σου διαγνώσει ότι πάσχεις από έρπη, φρόντισε να γνωρίζεις επακριβώς τι έχεις, λέει ο Gatt. Υπάρχουν οκτώ είδη ερπητοϊών. Ένας τύπος, ο οποίος αναφέρεται ως HSV-2, προκαλεί τις περισσότερες περιπτώσεις έρπη των γεννητικών οργάνων. Ένας άλλος, ο HSV-1, τις περισσότερες φορές προκαλεί επιχείλιο έρπητα – όμως, ίσως λόγω του συνεχούς στοματικού έρωτα στον οποίο επιδιδόμαστε, ο τύπος αυτός προκαλεί όλο και συχνότερα λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων.

Αν έκαναν αιματολογικές εξετάσεις όλοι οι Αμερικανοί, εννιά στους δέκα θα εμφάνιζαν κάποια μόλυνση από έναν εκ των οκτώ τύπων, λέει ο Glatt. Όμως, μόνο ένας στους έξι θα ήταν μολυσμένος με έρπη των γεννητικών οργάνων.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Όταν τα δείγματα βγουν θετικά, δεν έχει σημασία αν έχεις τον τύπο 1 ή τον τύπο 2.

«Ρώτα: Τι τύπος έρπη είναι και πώς τον κόλλησα; Μεταδίδεται σεξουαλικά;», λέει ο Glatt. Ο γιατρός σου θα πρέπει να σου μιλήσει ευθέως. Αν το τεστ σου βγει θετικό, όμως η μόλυνση δεν επηρεάζει την περιοχή των γεννητικών οργάνων, κατά πάσα πιθανότητα εκτέθηκες με κάποιον άλλο τρόπο – για παράδειγμα, πιπιλώντας το ίδιο παιχνίδιμε ένα μολυσμένο νήπιο στο νηπιαγωγείο.

Αν έχεις έρπη στην ευαίσθητη περιοχή, ζήτα από τον γιατρό σου να πάρει δείγμα. Έτσι, θα μπορέσει να εξετάσει το υγρό από το έκζεμα, για να εντοπίσει τον ιό, αντί να ψάχνει μόνο για αντισώματα όπως συμβαίνει με τις εξετάσεις αίματος, λέει ο Glatt.

Όταν τα δείγματα βγουν θετικά, δεν έχει σημασία αν έχεις τον τύπο 1 ή τον τύπο 2, λέει. Έχεις έρπη των γεννητικών οργάνων – πιθανότατα λόγω της σεξουαλικής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο. Τα βήματα για να σταματήσεις τη εξάπλωσή του είναι τα ίδια και για τους δυο τύπους.

Μπορείς να μεταδώσεις τον ιό, ακόμη και αν δεν τον έχεις εκδηλώσει

Οι συστάδες από κόκκινα εξογκώματα είναι ένα σημάδι του επιχείλιου έρπητα ή του έρπητα των γεννητικών οργάνων. Όταν μολύνεσαι για πρώτη φορά, συνήθως εμφανίζεται μέσα σε δύο με δέκα ημέρες. Τα εκζέματα μπορεί να σκάσουν, να κάνουν κρούστα και στη συνέχεια να επουλωθούν – όμως αργότερα θα επανεμφανιστούν. Οι επαναλαμβανόμενες εξάρσεις είναι συνήθεις τον πρώτο χρόνο, λέει ο Glatt.

Το πύον που βγαίνει από τα εκζέματα περιέχει εκατομμύρια ιούς, λέει ο Philip Werthman, ουρολόγος και διευθυντής του Κέντρου Ανδρικής Αναπαραγωγικής Ιατρικής στο Λος Άντζελες. «Η πλέον μεταδοτική περίοδος κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης είναι, όταν σκάνε οι φουσκάλες».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Όμως, ακόμη και αν το δέρμα σου είναι καθαρό, δεν σημαίνει ότι τη γλίτωσες. Μπορεί ακόμη να απεκκρίνεις τον ιό, λέει ο Werthman. Αν και o πληθυσμός μπορεί να είναι μικρότερος –πιθανότατα σε κλίμακα εκατοντάδων αντί για εκατομμυρίων– ο έρπης μπορεί να προσβάλλει τον παρτενέρ σου.

Οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν πόνο, κνησμό, καύσο ή έχουν αίσθημα μυρμηκίασης, λίγο προτού εμφανίσουν τον έρπη.

Το 70% των μεταδόσεων, μάλιστα, συμβαίνει κατά τη διάρκεια ασυμπτωματικών περιόδων, λέει ο James Whiteside, γυναικολόγος/μαιευτήρας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι.

Συχνά, αυτό συμβαίνει λίγο νωρίτερα ή μετά από κάποια έξαρση. Οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν πόνο, κνησμό, καύσο ή έχουν αίσθημα μυρμηκίασης, λίγο προτού εμφανίσουν τον έρπη – ένα φαινόμενο που οι ειδικοί ονομάζουν «πρόδρομη φάση». Αν αποφύγεις το σεξ, από τη στιγμή που εμφανίσεις αυτά τα συμπτώματα έως και δύο εβδομάδες αφότου επουλωθεί η πληγή, μειώνεις τον κίνδυνο να μολύνεις τον παρτενέρ σου, λέει ο Whiteside.

Τα προφυλακτικά λειτουργούν – μέχρι έναν βαθμό

Όταν ο έρπης δεν είναι σε έξαρση, φόρα προφυλακτικό. Η σταθερή χρήση προφυλακτικού ελαττώνει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού κατά 30%, σύμφωνα με έρευνα.

Φυσικά, όμως, τα προφυλακτικά μπορεί να σπάσουν, ενώ οι χρήστες είναι επιρρεπείς στην εσφαλμένη χρήση τους. Ακόμη και όταν χρησιμοποιηθούν άψογα, δεν είναι εξίσου αποτελεσματικά κατά του έρπη όσο κατά της εγκυμοσύνης, λέει ο Glatt. Η δερματική επαφή πριν από τη χρήση του προφυλακτικού ή μεταξύ των ακάλυπτων περιοχών, καθιστά ευάλωτο τον υγιή παρτενέρ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο

Μιας και μιλάμε για ευάλωτους παρτενέρ – η έκταση των βλεννογόνων μεμβρανών μέσα και γύρω από τον κόλπο είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες και αυτό αυξάνει τις πιθανότητες να κολλήσουν έρπη. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα, όταν έρχονται σε σεξουαλική επαφή με άνδρες, οι οποίοι είναι πιο πιθανό να απεκκρίνουν τον ιό, χωρίς να έχουν συμπτώματα, λέει ο Whiteside.

Μάλιστα, τα ποσοστά μετάδοσης από άνδρα σε γυναίκα βρίσκονται στο 10%, ενώ οι γυναίκες μεταδίδουν τον έρπη σε υγιείς άνδρες μόνο κατά 4%, λέει.


Oι Pole Dancers που σπάνε το στίγμα του στριπτίζ. Δες το βίντεο του VICE:


Μπορείς να κολλήσεις τον εαυτό σου

Ο αυτοενοφθαλμισμός μπορεί να ακούγεται σαν μια σκηνή από το καινούργιο 50 Αποχρώσεις του Γκρι, όμως στην πραγματικότητα, είναι ένας όρος για τη σπάνια, πλην όμως δυνατή, περίπτωση της εκ νέου αυτομόλυνσης με τον ιό, λέει ο Werthman.

Ας πούμε ότι έχεις μια ανοιχτή πληγή έρπη και την αγγίζεις με τα χέρια σου. Αν έχεις μια αμυχή ή μια γρατζουνιά, ο ιός μπορεί να εισέλθει και πάλι στο δέρμα σου και να δημιουργήσει επίπονες φλύκταινες στα δάχτυλά σου, κάτι που είναι γνωστό ως έρπης χειρός. Αν στη συνέχεις αγγίξεις τα μάτια σου, μπορεί επίσης να μολυνθείς με ερπητική κερατίτιδα.

Μπορείς, ακόμη, να μολύνεις και άλλο άτομο αγγίζοντας τον έρπη και στη συνέχεια τινάζοντας τα χέρια σου, λέει ο Werthman. Γι' αυτό κράτα μακριά τα χέρια σου από εκεί κάτω, όταν έχεις εκδηλώσει τον έρπη – ή τουλάχιστον πλύνε ή απολύμανέ τα μετά.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τα αντιικά φάρμακα βοηθούν στον περιορισμό των συμπτωμάτων

Αν έχεις συχνές ή σοβαρές επαναλαμβανόμενες εξάρσεις, ο γιατρός σου μπορεί να σου συνταγογραφήσει μια αγωγή που καταστέλλει τον ιό και ανακουφίζει από τα συμπτώματα του έρπη. Αυτό ελαττώνει ταυτόχρονα τις πιθανότητες μετάδοσης του ιού. Οι καθημερινές δόσεις της ουσίας που ονομάζεται βαλασικλοβίρη, μάλιστα, μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού στον παρτενέρ κατά το ήμισυ, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine.

Σύντομα, μπορεί να εμφανιστούν ακόμη πιο αποτελεσματικές επιλογές. Σε πρόσφατη έρευνα του JAMA, ένα πειραματικό φάρμακο με την ονομασία pritelivir μείωσε τόσο τη συχνότητα των εξάρσεων όσο και τον αριθμό των ημερών κατά τις οποίες το μολυσμένο άτομο απεκκρίνει τον ιό. Παρ' όλα αυτά, δεν είναι ακόμη διαθέσιμο.

H καλύτερη πρόληψη εξακολουθεί να είναι η παλιά καλή μονογαμία – ή τα προφυλακτικά.

Οι ερευνητές επίσης εργάζονται, για να αναπτύξουν ένα εμβόλιο για την πάθηση. Σε αντίθεση, για παράδειγμα, με τα εμβόλια γρίπης που σε προστατεύουν από τον ιό της γρίπης, αυτό το εμβόλιο χορηγείται σε άτομα που πάσχουν ήδη από έρπητα των γεννητικών οργάνων.

Στις πρώτες έρευνες, η χορήγηση τριών εμβολίων μέσα σε διάστημα τριών εβδομάδων ελάττωσε τον αριθμό των ημερών κατά τις οποίες ένα μολυσμένο άτομο απεκκρίνει τον ιό κατά το ήμισυ, στη διάρκεια ενός έτους – και ενδεχομένως μείωσε και τις πιθανότητες μετάδοσης. Παρόλα αυτά, ίσως χρειαστούν χρόνια, για να εγκριθούν από το υπουργείο Υγείας αυτές οι μέθοδοι, επισημαίνει ο Glatt. Στο μεταξύ, η καλύτερη πρόληψη εξακολουθεί να είναι η παλιά καλή μονογαμία – ή τα προφυλακτικά.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Περισσότερα από το VICE

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Θέλει και τους Αναρχικούς στην Εκδήλωσή τους στα Εξάρχεια

Ανήλικοι Πρόσφυγες Εκπαιδεύονται (Νόμιμα) ως Αγρότες σε Ελληνικά Χωράφια

«Μοιάζουν με Διακινητές Ναρκωτικών» - Ρώσοι και Αμερικανοί YouTubers Αντιδρούν σε Ελληνικά Ραπ Τραγούδια

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter , Facebook και Instagram .