Γιατί Κάποια Ναρκωτικά Κάνουν Συγκεκριμένα Είδη Μουσικής να Ακούγονται Τόσο Ωραία

Όλοι το έχουμε ζήσει. Είναι δύο τα ξημερώματα, είσαι σε ένα υπόγειο club γεμάτο ιδρωμένο κόσμο και ξεκινάς να νιώθεις τα πρώτα «φτερουγίσματα». Ξαφνικά, κάποιος βάζει το Let Me Be Your Fantasy των Baby D. Είσαι πεπεισμένος –πιο πεπεισμένος από όσο έχεις υπάρξει για οτιδήποτε στη ζωή σου– ότι είναι το πιο αληθινό, το πιο ειλικρινές και -τώρα που το σκέφτεσαι ξανά-, το πιο ιδιοφυές τραγούδι που έχει γραφτεί ποτέ. Πώς γίνεται να είναι τόσο λυπητερό και χαρούμενο ταυτόχρονα; Ποιος συνέλαβε αυτήν την ονειρική και μαγική μελωδία; Οι στίχοι μιλάνε στην ψυχή σου. Το έχεις ακούσει ξανά, όμως είναι σαν το ακούς για πρώτη φορά, με πιάνεις; Κλαις. Στην αρχή βουρκώνεις και σου ξεφεύγουν μικρά δάκρυα χαράς και μετά ανοίγουν οι κάνουλες. Πλέον ουρλιάζεις. Ουρλιάζεις χορεύοντας στους ρυθμούς των Baby D στην πίστα.

Το ecstasy και η acid house είναι ουσιαστικά συνυφασμένα το ένα με το άλλο. Χωρίς να το πολυσκεφτούμε, αυτό βγάζει νόημα. Έχεις ακούσει το ρεφραίν του Ride on Time των Black Box; Ουσιαστικά είναι κάποιος που ουρλιάζει από ασυγκράτητη χαρά - και είναι δύσκολο να πετύχεις αυτό το συναίσθημα, εκτός αν οι υποδοχείς σεροτονίνης στον εγκέφαλό σου έχουν υπερχειλίσει, με τη βοήθεια της συγκεκριμένης ουσίας. Δεν θα άκουγες industrial metal έχοντας φάει ένα κουμπί, έτσι; Όχι, πρέπει να ακούσεις κάτι ανεβαστικό και συναισθηματικό.

Δεν είναι μόνο το MDMA και η acid house, όμως. Άλλα ναρκωτικά και είδη είναι επίσης ιστορικά συνδεδεμένα το ένα με το άλλο, με πολύ συγκεκριμένους τρόπους. Από τη σύνδεση jazz και ηρωίνης στη δεκαετία του '60, μέχρι τα μανιτάρια και την ψυχεδέλεια στη δεκαετία του '70, την disco και τα quaaludes, τη reggae και το χόρτο, την punk και το speed, το hip-hop και το lean. Γιατί, όμως, φαίνεται ότι συγκεκριμένα είδη μουσικής πηγαίνουν χέρι-χέρι με συγκεκριμένα ναρκωτικά; Είναι όλο αυτό θέμα κουλτούρας ή μήπως παίζει ρόλο και η βιολογία;

Ο Δρ Zach Walsh, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας, έχει κάνει αρκετή έρευνα σχετικά με το θέμα και λέει ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που παίζουν ρόλο. Ο πρώτος είναι, απλά, ότι τα ωραία πράγματα ταιριάζουν. «Βασικά, οφείλεται εν μέρει σε αυτό που αποκαλώ “φαινόμενο του φιστικοβούτυρου”, σύμφωνα με το οποίο εφόσον η σοκολάτα είναι ωραία και το φιστικοβούτυρο είναι ωραίο, τότε είναι ωραίος και ο συνδυασμός τους», εξηγεί.

Αλλά, σύμφωνα με τον Walsh, έχει επίσης να κάνει με τον λεγόμενο υπομέλανα τόπο –ένα τμήμα του εγκεφάλου που αντιλαμβάνεται τις καινοτομίες - και με τον τρόπο που αυτός ανταποκρίνεται τόσο στη μουσική, όσο και τα ναρκωτικά. «Αν σκεφτούμε τι είναι αυτό που μας κάνει να χανόμαστε στη μουσική, θα δούμε ότι μας αρέσει η εξοικείωση, αλλά θέλουμε και την καινοτομία. Αυτό, λοιπόν, που κάνουν κάποια ναρκωτικά, ειδικά αν μιλάμε για ψυχεδελικά, είναι ότι ενεργοποιούν και ενισχύουν το τμήμα του εγκεφάλου που ανιχνεύει την καινοτομία, πράγμα που σημαίνει ότι μέρος της εμπειρίας των ναρκωτικών είναι η αίσθηση ότι βλέπεις για πρώτη φορά τον κόσμο με αυτόν τον τρόπο». Έτσι, όταν ακούς μουσική και έχεις πάρει ναρκωτικά, νιώθεις ότι η μουσική είναι κάτι τελείως καινούργιο, λες και την ακούς για πρώτη φορά.

Αν έχεις ποτέ ανακαλύψει ξανά ένα παλιό άλμπουμ όντας φτιαγμένος, τα λόγια του Walsh αποκτούν νόημα. Έχεις ξενυχτήσει ποτέ μέχρι τις έξι το πρωί, με το κεφάλι να βουίζει ακόμη και αποφάσισες να αρπάξεις τα ακουστικά που κρατούσε κάποιος σφιχτά, για να ακούσεις το I Wanna Be Adored ξανά; Αυτό συνέβη επειδή ο εγκέφαλός σου νομίζει ότι το ακούς για πρώτη φορά, επομένως βρίσκεις νόημα στους στίχους και το τραγούδι σου φαίνεται συναρπαστικό. Εκτός από αυτό, λέει ο Walsh, τα ναρκωτικά μπορούν να επιτρέψουν στον εγκέφαλο να συγκεντρωθεί με έναν τρόπο που δεν συνηθίζει, πράγμα που σημαίνει ότι μπορείς να εστιάσεις στη μουσική χωρίς περισπασμούς, ενισχύοντας την εμπειρία που έχεις με αυτήν. «Υπάρχει μια μακρά ιστορία σύνδεσης μεταξύ της κάνναβης και του διαλογισμού ή της γιόγκα κτλ, για παράδειγμα», λέει ο Walsh. «Προκαλεί μεγάλη συγκέντρωση και σε κάνει να εστιάζεις περισσότερο. Ως αποτέλεσμα, οι γνωστικές λειτουργίες που βασίζονται στο παρελθόν και το μέλλον δεν σε αποσπούν τόσο - τότε είναι που εκτιμάς και τη μουσική περισσότερο. Επίσης, τα ναρκωτικά σου ρίχνουν τις αναστολές. Επομένως, είσαι σε θέση να εκτιμήσεις την καινοτομία και να εστιάσεις στο παρόν, χωρίς να έχεις αναστολές.

Ωραία και καλά όλα αυτά, αλλά ποιος είναι ο λόγος που συγκεκριμένα είδη ταιριάζουν τόσο με συγκεκριμένα ναρκωτικά; Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο Walsh λέει ότι αυτή η ερώτηση είναι πολύ πιο δύσκολο να απαντηθεί, αλλά μπορούμε να υποθέσουμε. «Υπάρχουν πιθανώς πολλοί πολιτισμικοί παράγοντες που εμπλέκονται», μου λέει. «Οι άνθρωποι που δημιουργούν συγκεκριμένα είδη μουσικής έχουν εμπειρίες με συγκεκριμένα ναρκωτικά και έτσι οι άνθρωποι που ακούν αυτήν τη μουσική επηρεάζονται από το γεγονός. Είναι όπως αυτό με την κότα και το αυγό. Ο πολιτισμός τροφοδοτεί τη βιολογία και η βιολογία τροφοδοτεί τον πολιτισμό». Έχει επίσης να κάνει με τη λειτουργικότητα. «Στην περίπτωση του αυτοσχεδιασμού στη μουσική, όπως στην jazz ή τη reggae, αυτός ο ενθουσιασμός για τις εκπλήξεις μπορεί να προέλθει από την έντονη χρήση κάνναβης», προσθέτει. «Επίσης, ναρκωτικά όπως το MDMA διευκολύνουν τον χορό, ο οποίος ταιριάζει με την ενεργητική, επαναλαμβανόμενη φύση ορισμένων ειδών».

Στο Κυνήγι των Like: Πώς Είναι να Είσαι Influencer

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook

Ο Harry Shapiro, συγγραφέας του Waiting For the Man: The Story of Drugs and Popular Music, συμφωνεί με την άποψη ότι η ταύτιση μεταξύ διαφόρων ναρκωτικών και συγκεκριμένων ειδών μουσικής σχετίζεται τόσο με τη λειτουργικότητα, όσο και με τον πολιτισμό. «Εάν ανήκεις σε μια κουλτούρα με ξενύχτι και χορό μέχρι πρωίας -είτε μιλάμε για τους mods στη δεκαετία του ’60 είτε για τη rave κουλτούρα στη δεκαετία του ’90– θέλεις να μείνεις ξύπνιος όλη τη νύχτα και ο καλύτερος τρόπος να το κάνεις είναι παίρνοντας κάποιο είδος διεγερτικού, όπως το ecstasy», εξηγεί. «Από την άλλη πλευρά, όταν μιλάμε για κάποιο είδος μουσικής που είναι πιο στατικό και εσωτερικό, τότε είναι πιο πιθανό να θέλεις να πάρεις ψυχεδελικά ναρκωτικά, όπως το LSD, τα μανιτάρια και η κάνναβη». Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, ο Shapiro υποστηρίζει ότι η ταύτιση ορισμένων ναρκωτικών με συγκεκριμένα είδη είναι πιο πολύπλοκη. «Μερικές φορές δεν είναι κατ’ ανάγκη το ύφος της μουσικής, τρόπον τινά, αλλά το παρελθόν των μουσικών που τη δημιουργούν», λέει. «Στη δεκαετία του ’50 και του ’60, η ηρωίνη αποτελούσε ένα μεγάλο κομμάτι της bebop jazz και η χορευτική μουσική δεν θεωρούνταν “cool”. To ζητούμενο ήταν να είσαι “cool” και αποστασιοποιημένος. Η ηρωίνη ήταν κομμάτι της κουλτούρας. Πέρα από αυτό, αποτελούσε έναν τρόπο να διαχειριστεί κανείς την πραγματικότητα του να είναι μαύρος μουσικός σε μια λευκή ρατσιστική κοινωνία. Επομένως δεν υπάρχει μόνο μία απάντηση στο ερώτημα - υπάρχουν ψυχολογικοί, πολιτισμικοί, λειτουργικοί και δημιουργικοί λόγοι».

Όπως είπε ο Walsh, η βιολογία τροφοδοτεί την κουλτούρα, η κουλτούρα τη βιολογία και τούμπαλιν, επομένως είναι δύσκολο να βγάλουμε οριστικά συμπεράσματα γύρω από κάτι τόσο ρευστό. Πάντως, η σύνδεση μεταξύ των δύο μπορεί να εξηγηθεί καλύτερα ως μια συμβίωση των λειτουργιών του εγκεφάλου και της κουλτούρας, τα οποία είναι αλληλένδετα και τροφοδοτούν το ένα το άλλο. Από την άλλη βέβαια, όταν τρίζεις το σαγόνι σου με τα χέρια στον αέρα στην πίστα, λουσμένος από πολύχρωμα φώτα, έχει σημασία πώς βρέθηκες εκεί ή γιατί;

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Περισσότερα από το VICE

Οι Κάτοικοι της Θεσσαλονίκης θα Συνεχίσουν να Αναπνέουν «Δηλητηριασμένο Αέρα»

Η Ιστορία των Καθόλου Διαβόητων Ληστών της Εθνικής Τράπεζας στο Φάληρο και η Απόδραση από τον Κορυδαλλό

Ο Ελληνοαλβανικός «Πόλεμος» τον Σεπτέμβρη του 2004 Δεν Είχε να Κάνει με το Ποδόσφαιρο