O Kendrick Lamar Εξακολουθεί να Είναι ο Καλύτερος Ράπερ του Κόσμου

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο Noisey.

Καμιά φορά, οι πιο προφανείς και αναμενόμενες απαντήσεις είναι οι σωστές: ο Kendrick Lamar είναι ο καλύτερος ράπερ του κόσμου αυτήν τη στιγμή. Αν υπήρχε έστω και η παραμικρή αντιλογία, αυτή πήγε για νανάκια γύρω στις 11 το βράδυ μιας κυριακάτικης βραδιάς, στην κεντρική σκηνή του μεγαλύτερου φεστιβάλ των ΗΠΑ, το σωτήριο έτος 2017.

Ο «καλύτερος ράπερ του κόσμου αυτήν τη στιγμή» δεν είναι κάποιος αιώνιος τίτλος. Όπως εξήγησε και ο Biggie –και απέδειξε τραγικά με την πορεία του– η παραμονή στην κορυφή μπορεί να μη διατηρηθεί για πολύ. Μπορεί, επίσης, η θέση να παραμείνει για χρόνια κενή, όπως είδαμε από το κενό μεταξύ του Wayne και του Kendrick. Η επιρροή και η δημοτικότητα είναι σημαντικές, αλλά είναι μόνο μέρος της σχετικής εξίσωσης. Οι αριθμοί που αφορούν το streaming, τα γεμάτα μαγαζιά και το χάρισμα του κάθε καλλιτέχνη δεν μπορούν να σε κουβαλήσουν για όλον τον δρόμο. Μπορεί να είσαι ο YG, ίσως ο καλύτερος δημιουργός άλμπουμ της γενιάς σου, αλλά το έργο σου να αφορά τόσο αποκλειστικά μια περιοχή του πλανήτη, που τελικά η μουσική σου να χάνεται στη μετάφραση. Μπορεί να είσαι ο Young Thug και να χειρίζεσαι με μαεστρία την αγγλική γλώσσα, αλλά να μην μπορείς να πείσεις τους στενόμυαλους συντηρητικούς ότι κάνεις κάτι άλλο πέρα από το να μουρμουράς.

Πρόκειται για ένα θέμα που αφορά την ψυχή και το μυαλό, τη βιρτουόζικη ικανότητα και το ειδικό βάρος του καλλιτέχνη, την ικανότητα να εστιάζεις τη βαρύτητα όλου του κόσμου εκεί που είσαι, ότι όπου κι αν παίζεις, εκεί ακριβώς βρίσκεται ο παλμός του σύμπαντος, ότι όλα τα άλλα απλώς δεν έχουν σημασία. Αφορά το να μπορείς να φωνάξεις «This What God Feel Like» από το νέο σου κομμάτι με τίτλο «GOD» και να προκαλείς ανατριχίλες στο κοινό, που κουνά το κεφάλι του δίχως να μπορεί να το συλλάβει όλο αυτό και αντιλαμβάνεται σιωπηλά ότι εδώ είναι η φάση απόψε.

Ο Kendrick Lamar έκανε ακριβώς αυτό. Αν ήσουν εκεί, δεν χρειάζεται να σου πει κανείς κάτι παραπάνω. OK, έχουμε δει τον Kobe Bryant να σκοράρει με fadeaway το 2009, αποφεύγοντας τρεις αμυντικούς. Τον Χαριστέα να παγώνει το Ντα Λουζ και τον Ζαγοράκη να σηκώνει την κούπα. Τον Hendrix στα ντουζένια του να καίει κιθάρες και νότες. Ναι, υπερβάλω. Τίποτα εξαιρετικά σπουδαίο δεν συγκρίνεται με κάτι άλλο εξαιρετικά σπουδαίο και ξέρω πως δεν έχει νόημα να γεμίζεις τα πάντα με υπερβολές.

Απλώς σας λέω τι είδα - και ξέρω τι είδα. Σε μια εποχή που είναι λες και τίποτα δεν έχει σημασία, ο Kendrick κατάφερε να δημιουργήσει μια στιγμή που ένιωθες ότι είχε σημασία.

VICE Video: Η Βιομηχανία της Ραπ στην Ελλάδα - Τζαμάλ

Δεν ήταν το Woodstock. Μιλάμε για ένα φεστιβάλ ιδιοκτησίας AEG, γεμάτο από αυτάρεσκο κόσμο, τίγκα στις φωτογραφίες και τις selfies. Αλλά ας τους αναγνωρίσουμε τα βασικά. Το «DNA» βάραγε από τα ηχεία μιας Mustang που άνηκε σε έναν Μεξικανό μαγκίτη, καθώς μπήκα στον χώρο. Ο οδηγός του Uber μου, ένας τύπος με ράστα που τον έλεγαν Sheldon, το είχε να βαράει, καθώς μπήκα στο αμάξι. Σε αυτά τα φεστιβάλικα εδάφη που είναι λες και φτιάχτηκαν αποκλειστικά για πλούσιους, στάθηκα δίπλα σε τέσσερα ξανθά κορίτσια με επώνυμα γυαλιά και ένα κάρο concealer και glitter και όμως άκουσα να βγαίνουν από τα στόματά τους όλοι οι στίχοι, όλες οι μουσικές σταγόνες του «No Make Up». Ήξεραν κάθε λέξη, κάθε single από το ολοκαίνουργιο Damn. Όπως και όλοι οι άνθρωποι γύρω μου.

Ήταν λες και είχε μεταφέρει τον κόσμο από τη γειτονιά του στην έρημο, όλους τους δικούς του. Ήταν απίστευτο, επειδή όλοι οι υπόλοιποι καλλιτέχνες του φεστιβάλ είχαν προσπαθήσει σκληρά να δώσουν στο κοινό αυτό που ζητούσε. Ο Kendrick, του έδωσε αυτό που δεν ήξερε καν ότι ζητούσε.

Η θέση του headliner στο Coachella, είναι σαν μια από αυτές τις παγίδες στους Κυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού, ειδικά για τους ράπερ. Μπορείς να το πας ήρεμα και να στηριχτείς σε καλεσμένους-έκπληξη και χιτάκια, αφήνοντας τη λάμψη του σταρ να τιθασεύσει το τεράστιο κοινό. Αυτό μπορεί να είναι γαμάτο, αλλά τελικά καταλήγει να είναι ένα Super Happy Fun Hour. Αυτό έκαναν ο Snoop και ο Dre. Μπορείς να είσαι ο Drake και να νομίζεις με μια κάποια εγωπάθεια ότι αρκείς από μόνος σου, για να έχει ενδιαφέρον όλη τη φάση. Εκείνος άφησε στην άκρη τα δημιουργικά visuals και το σωστό στήσιμο της σκηνής και στηρίχθηκε στα πυροτεχνήματα, τα hits που σιγά-σιγά έχαναν τη δύναμή τους και ένα από-του-πουθενά γλωσσόφιλο με τη Madonna. Όταν τελείωσε, έπρεπε να τον ξεκολλήσουν από την άσφαλτο, περίπου όπως το κογιότ στο Road Runner, όταν εκείνο είχε φάει ένα αμόνι κατακέφαλα.

Ο Kendrick απέφυγε τα όποια συντρίμμια και βγήκε νικητής, κάνοντας την καλύτερη εμφάνιση στο Coachella, μετά από εκείνη του Prince. Ήταν το καλύτερο rap show μετά τη φάση του Yeezus. Έπαιξε με την αυτοπεποίθηση ενός νεαρού άνδρα που μπαίνει σε μια αρένα με ένα πιρούνι και βγαίνει από αυτήν χωρίς γρατζουνιά, έχοντας κατατροπώσει τους πάντες.

Αν υπάρχει κάτι αρνητικό που ενίοτε λέγεται για τον Kendrick, αυτό είναι το ότι δεν δείχνει να έχει χιούμορ στις ηχογραφήσεις του, αλλά εν τέλει κάτι τέτοιο δεν έχει σημασία. Άλλωστε, δεν διαβάζεις τους Άθλιους, ας πούμε, για τα αστεία του βιβλίου. Υπάρχει, όμως, ένα κομμάτι μου που συμφωνεί με κάτι που είπε σε μια συνέντευξή του κάποτε ο σκηνοθέτης Paul Thomas Anderson: τα πάντα πρέπει να είναι που και που αστεία. Είναι μια φυσική αίσθηση ισορροπίας, σαν γιν και γιανγκ. Λίγοι κατάφεραν κάτι τέτοιο καλύτερα από τον Eminem στα πρώτα του βήματα, έναν καλλιτέχνη που αποτελεί μια από τις πλέον «σιωπηλές» επιρροές για τον Kendrick.\

Μέχρι και τώρα, ο Kendrick δεν φαινόταν ικανός για κάτι αντίστοιχο. Για ένα πιο ελαφρύ «As The World Turns» που να αντισταθμίζει κάθε «Rock Bottom».

To νέο επί σκηνής show του Kendrick προσπαθεί να αντιμετωπίσει αυτήν την κριτική από το πρώτο του λεπτό, με την ταινία μικρού μήκους The Legend of King Fu Kenny: The Way the Glow. Μια υπερβολική παρωδία των ταινιών των αδερφών Shaw από τη δεκαετία του '70, το ταινιάκι βάζει τον Kendrick σε έναν ρόλο ανάλογο του RZA, αν εκείνος μπορούσε να ριμάρει τόσο καλά όσο ο Raekwon, ένα σημείο που σου υπενθυμίζει πως ένα από τα πρώτα κλασσικά του κομμάτια ήταν το «West Coast Wu-Tang». Αποκάλεσε τον εαυτό του «the black turtle» (η μαύρη χελώνα), μια αναφορά στον ρόλο του ως outsider, η αργή αλλά σταθερή παρουσία που εν τέλει κέρδισε τον αγώνα.

Σε ένα μπλε φόντο, φαίνεται η φράση «Kung Fu Kenny Studied The Mothafuckin' Greats» (Ο Kung Fu Kenny σπούδασε τους μεγάλους), τονίζοντας όλα αυτά τα χρόνια απομόνωσης που σπούδασε τη rap. Πλέον φτύνει ρίμες με τη θέρμη και την απίστευτη τεχνική ικανότητα ενός Zen master. Ο Kendrick είναι ο καλύτερος, επειδή έχει γεννηθεί από τις παραδόσεις του είδους και τις σέβεται, αλλά δεν είναι δογματικός. Φτιάχνει πειραματική μουσική, που όμως αφορά τη μάζα. Ξέρει που είναι καλύτερος από οποιονδήποτε άλλον και ξέρει πώς να φτιάχνει μουσική που τονίζει αυτήν του την υπεροχή, χωρίς να αγνοεί την πνευματικότητα του ήχου, τον ζήλο των fans, αλλά και τα μυριάδες εμπόδια που μπορούν να σε βγάλουν από τον δρόμο σου.

Το show και τον καλλιτέχνη παρουσίασε η γνώριμη φωνή του Kid Capri. Αυτός ήταν, μας ενημέρωσε, ο «νέος Kung Fu Kenny». Μετά, ακολούθησε η παραμορφωμένη φωνή του «Ain't Nobody Praying For Me». Στα καπάκια, μια έκρηξη καπνού και ο Kendrick βγήκε στη σκηνή ντυμένος στα μαύρα, ραπάροντας τις πρώτες ατάκες του «DNA», λες και ήταν ένας επιστήμονας που μόλις είχε αποκρυπτογραφήσει έναν κώδικα. Αργότερα, θα φόραγε λευκά. Εντωμεταξύ, το κοινό έκανε τόσο θόρυβο που ήταν λες και η γη έχει ανοίξει στα δύο, μετά από χτύπημα αστεροειδή.

Υπήρχε μια ζωντανή μπάντα πίσω του, αλλά δεν την έβλεπες ποτέ. Ενώ τα περισσότερα rap σχήματα καταλήγουν να βυθίζονται σε μια τοξική λίμνη ηχητικού αχταρμά, η αόρατη μπάντα του Kendrick τον εκτόξευε, με βαριά τύμπανα, αλλά ελάχιστες κιθαριστικές υπερβολές.

Τι άλλο είδαμε; Τον Dizzy και τον Wiz Khalifa να την πίνουν στα VIP και να τρελαίνονται με το «Bitch Don't Kille My Vibe». Τα visuals, τις εικόνες που έσπαγαν, που αποσυντίθονταν και δημιουργούνταν ξανά. Το «Backseat Freestyle» να ακούγεται από τα χείλη σχεδόν 100.000 ατόμων, ενώ έπαιζαν εικόνες του Muhammad Ali να χτυπάει ένα «αχλάδι» πυγμαχίας. Τον Kendrick να ανεβαίνει ψηλά, μέσα σε ένα κλουβί-πολυέλαιο. Τo West Coast να ζωντανεύει ξανά, το πνεύμα του Tupac να πλανάται πάνω από το φεστιβάλ, να κουνά καταφατικά το κεφάλι του και για μια στιγμή να υπάρχει η αίσθηση πως όλα θα πάνε καλά.

VICE Video: Η Βιομηχανία της Ραπ στην Ελλάδα - 12ος Πίθηκος

Επειδή το θέμα είναι πως υπάρχει σοβαρή περίπτωση όλα να μην πάνε καλά, κάτι που o Kendrick φαίνεται να γνωρίζει. Όμως, γνωρίζει επιπλέον πως η δουλειά του καλλιτέχνη δεν είναι απλά να καταγράφει το παρόν και να συνεχίζει τις ιεροτελεστίες του παρελθόντος, αλλά και να προσφέρει (έστω) μια μικρή ελπίδα για το μέλλον. Δεν είναι πάντα αισιόδοξος, αλλά προσπαθεί να είναι θετικός και αυτό εν τέλει λιώνει τον όποιο πάγο στο αίμα σου και ισορροπεί τη χολή στην σπλήνα σου. Τη μόνη φορά που είδαμε όλο το κοινό να τραγουδάει, ήταν στο ρεφρέν του «Alright», σαν να έπρεπε να θυμηθούν οι πάντες πως τα πράγματα μπορεί να φαντάζουν μαύρα, αλλά τουλάχιστον μπορείς να γιορτάζεις αυτές τις σπάνιες στιγμές συλλογικής ομορφιάς, όταν τις πετυχαίνεις.

Υπήρχε το «Money Trees» που συνεχίζει να στοιχειώνει. Υπήρχε ένα χορευτικό με άνδρες τυλιγμένους με μαύρες ρόμπες, λες και έβλεπες μια χορογραφία του Alvin Ailey, αλλά στο Κόμπτον, γεμάτο τέχνη και κομψότητα, αλλά με απειλητικό αέρα. Κάθε συλλαβή, κάθε κίνηση του σώματος συγχρονισμένη με ένα διαφορετικό οπτικό εφέ. Έκανε αυτό που πρέπει να κάνεις σε μια ζωντανή εμφάνιση: να παρουσιάσεις την καριέρα σου μέσα σε ένα τέλειο πλαίσιο, δίνοντας προτεραιότητα στην τελευταία σου δουλεία, όμως δείχνοντας στο κοινό ότι είναι τμήμα μιας καλλιτεχνικής συνέχειας.

Αφού έφυγε για λίγο από τη σκηνή, ο Kendrick επέστρεψε για ένα encore του ενός τραγουδιού. Επέλεξε το «LOVE.», μια σχετικά απλή μπαλάντα από τον νέο δίσκο, προφανώς αφιερωμένη στην αρραβωνιαστικιά του. Όμως, ίσως τελικά να ασχολείται με το πόσο αδύνατο είναι ουσιαστικά να συμφιλιώσεις την ιδέα του να είσαι πιστός με την αίσθηση της λαγνείας. Ή την τέχνη του με την εντονότατη ανταγωνιστικότητά του. Ριμάρει, «Give me a run for my money / There is nobody, no one to outrun me» (Ας με προκαλέσει κάποιος / δεν υπάρχει κανένας εκεί έξω που μπορεί να με ξεπεράσει).

Για ένα λεπτό, αυτές οι λέξεις λες και κρέμονται στον αέρα σαν ξόρκι, καθώς η πρόκλησή του σίγουρα μπορεί να του φέρει άφθονους ανταγωνιστές, αλλά κανέναν ουσιαστικό αντίπαλο. Τουλάχιστον όχι αυτό το βράδυ, τουλάχιστον όχι για την ώρα.

Περισσότερα από το VICE

«Να Πάρετε τους Πρόσφυγες στα Σπίτια σας» - Μια Οικογένεια Ανέργων τούς Πήρε

Το Χθεσινό Facebook Live του Παναγιώτη Χατζηστεφάνου Ήταν μια Όαση Μέσα στο Καθωσπρέπει Ελληνικό Ίντερνετ

Το Εφιαλτικά Βίντεο στο Instagram του Marilyn Manson Θυμίζουν Ταινία Τρόμου