Οι Μυστηριώδεις Κινούμενοι Βράχοι που Μπέρδευαν τους Επιστήμονες για Δεκαετίες

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο Motherboard.

Έχετε δει ποτέ πέτρα να κινείται; Εννοώ να κινείται από μόνη της, όχι αφού κάποιος την κλωτσήσει ή κάτι τέτοιο, απλώς να κινείται πάνω σε μια επίπεδη επιφάνεια από μόνη της. Πέρα από κάποιες ψυχεδελικές εμπειρίες, θα υποθέσω πως όχι. Όμως, τέτοιες πέτρες υπάρχουν και έχουν κάνει την επιστημονική κοινότητα να απορεί για δεκαετίες.

Το Ρέιστρακ Πλάγια είναι μια μεγάλη, επίπεδη λεκάνη, ένα κομμάτι της ερήμου Μοχάβι στο κέντρο του Εθνικού Πάρκου της Κοιλάδας του Θανάτου, που βρίσκεται ανάμεσα στην Καλιφόρνια και τη Νεβάδα. Είναι περικυκλωμένη από ψηλούς, βραχώδεις λόφους και πριν από εκατοντάδες χρόνια ήταν γεμάτη νερό, αλλά πλέον είναι απλά μια αποξηραμένη λίμνη. Είναι ένα από τα πιο ζεστά, ξηρά και χαμηλά μέρη της Βόρειας Αμερικής και σπίτι των περίφημων «sailing stones», των βράχων που μετακινούνται μόνοι τους. Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2014, για να καταλάβουν οι επιστήμονες ξεκάθαρα ότι αυτοί οι βράχοι μετακινούνται από το ένα σημείο στο άλλο, χάρη σε έναν περίεργο συνδυασμό πάγου, αέρα και ήλιου.

Για μια πιο λεπτομερή ματιά στην ιστορία των sailing stones, ακούστε το τελευταίο επεισόδιο της σειράς Science Solved It:

Είναι πραγματικά σπάνιο να δεις τις πέτρες πραγματικά να κινούνται, αλλά υπάρχουν πάντα σημάδια ότι έχουν πάει βόλτα. Πίσω από τους βράχους μπορεί να παρατηρήσει κανείς τα σημάδια της πορείας τους πάνω στο χώμα. Οι επιστήμονες έχουν χρησιμοποιήσει GPS, για να παρακολουθήσουν την πορεία τους και έχουν αποδείξει ότι όντως κινούνται. Η περίεργη αυτή δραστηριότητα καταγράφηκε για πρώτη φορά στα 1900, αλλά εδώ και δεκαετίες κανείς δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς κινούνταν οι πέτρες, σύμφωνα με τον Richard Norris, έναν ωκεανογράφο του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο, που είναι και ένας από τους ερευνητές που επιτέλους έλυσαν το μυστήριο.

«Η πρώτη επιστημονική έρευνα έγινε το 1948 και μετά ακολούθησε μια σειρά επιστημονικών μελετών», λέει ο Norris. «Κάθε περίπου δέκα χρόνια, κάποιος δημοσίευε μια νέα μελέτη, αλλά κανείς δεν βασίζει την επιστημονική του καριέρα σε κάτι τέτοιο. Ήταν απλά ένα πολύ διασκεδαστικό μυστήριο».

Ο Norris έμαθε την ύπαρξη των βράχων σε πολύ νεαρή ηλικία. Ο θείος του, γεωμορφολόγος επίσης στο Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο, πήγαινε τμήματα φοιτητών στην περιοχή για εκδρομές και τόσο ο Norris όσο και ο ξάδερφός του συμμετείχαν σε αυτές. Όταν πλέον ενηλικιώθηκαν και έχοντας γίνει επιστήμονες και οι ίδιοι, αποφάσισαν ότι έπρεπε να επιχειρήσουν να λύσουν το μυστήριο της κίνησης των βράχων, οπότε και σχεδίασαν ένα πείραμα.

Προηγούμενες έρευνες έχουν οδηγήσει σε διάφορες υποθέσεις σχετικά με την κίνηση των βράχων. Κάποιοι πίστευαν ότι το κλειδί ήταν ιδιαίτερα ισχυροί άνεμοι, ενώ άλλοι πίστευαν πως γύρω από τους βράχους δημιουργείται πάγος, o οποίος τους επιτρέπει να γλιστράνε. Βέβαια, υπήρχαν και κάποιες λιγότερο επιστημονικές θεωρίες, όπως αυτή της ακουστικής άνωσης, που λέει πως ο ήχος μπορεί να κάνει βαριά αντικείμενα να αιωρηθούν στον αέρα.

VICE Video: Μέρες και Νύχτες ενός Ξένου Ανταποκριτή στην Αθήνα της Κρίσης

Για να βγάλουν μια άκρη, ο Norris και ο ξάδερφός του συνέδεσαν ειδικά σχεδιασμένες μονάδες GPS σε πέτρες που έφεραν οι ίδιοι στην Κοιλάδα του Θανάτους, μιας και οι υπηρεσίες του Εθνικού Πάρκου, δεν τους επέτρεπε να κάνουν οτιδήποτε με τις πέτρες που υπάρχουν εκεί. Παράλληλα, εγκατέστησαν έναν μετεωρολογικό σταθμό στην περιοχή και μετά απλώς περίμεναν.

Τους πήρε δύο χρόνια, αλλά τελικά οι βράχοι κινήθηκαν. Ο Norris και ο ξάδερφός του, εντελώς τυχαία, κατάφεραν και να τους δουν να κινούνται. Οι δύο ερευνητές μίλησαν για τα πορίσματά τους σε μια έκθεση που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση PLOS One. Κατέληξαν πως, όταν έβρεχε αρκετά στην περιοχή και η θερμοκρασία έπεφτε, το νερό πάγωνε γύρω από τους βράχους, οι οποίοι κατρακυλούσαν στην περιοχή από μια κοντινή πλαγιά. Καθώς ο πρωινός ήλιος έλιωνε τον πάγο, αν υπήρχε στην περιοχή ένα ελαφρό αεράκι, τότε ο πάγος μπορούσε να κινηθεί, μετακινώντας μαζί του και τους βράχους.

«Ο πάγος έχει το πάχος ενός υαλοπίνακα», μου εξηγεί ο Norris «και παρά το γεγονός ότι έχει πολύ μικρό πάχος, πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι πάγου, το οποίο μετακινείται από αυτά τα ελαφρά αεράκια και το οποίο με τη σειρά του μπορεί να μετακινήσει μεγάλα πράγματα, όπως αυτές οι πέτρες». Τα αποτελέσματα σόκαραν τον Norris και πολλούς άλλους επιστήμονες, αλλά τελικά είναι ένα φαινόμενο που μπορεί να εξηγήσει τη μεταφορά πολλών ακόμη βράχων ανά την υφήλιο. Αν και τελικά η απάντηση δεν είχε τις παραφυσικές προεκτάσεις που θα ήθελαν κάποιοι, η αλήθεια είναι τελικά πιο ενδιαφέρουσα.

«Η επιστήμη είναι συναρπαστική», καταλήγει ο Norris.

Περισσότερα από το VICE

Όσα Έζησα στο Ματωμένο Πανθεσσαλικό Στάδιο: Απόπειρες Δολοφονίας και Λίγο

Ποδόσφαιρο Συγκάτοικοι με Ταραντούλες, Φίδια και ένα Γεράκι στα Αθηναϊκά Διαμερίσματα

Αυτή Είναι η Σχέση που Έχεις με την Κάνναβη Ανάλογα με το Ζώδιό σου

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.